قم- ایرنا - با حضور جمعی از استادان، پژوهش‌گران و اصحاب رسانه، آیین رونمایی از تحقیق انجام شده پیرامون کتاب "امالی" یکی از آثار سید مرتضی علم‌الهدی(ره) عصر دوشنبه در سالن جلسه‌های پژوهشگاه قرآن و حدیث قم برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، یکی از مصححان و پژوهش‌گران این اثر، در این مراسم اظهار داشت: کتاب امالی از مهمترین آثار سید مرتضی علم‌الهدی به شمار می‌آید.

حجت‌الاسلام محمدحسین درایتی افزود: اگر آثار سید مرتضی را اولویت‌بندی کنیم، امالی در اولویت شماره یک قرار می‌گیرد.

وی بیان داشت: بر خلاف تصورها، امالی سید مرتضی در مقایسه با امالی شیخ صدوق و یا امالی شیخ طوسی از جنبه روایی ضعیف‌تری برخوردار است.

درایتی همچنین تحقیق انجام شده در خصوص امالی را از آثار مرکز همایش‌های علمی و پژوهش‌های آزاد دارالحدیث و پژوهشگاه قرآن و حدیث دانست و افزود: امالی سید مرتضی از نظر تاویلی، تفسیری و ادبی حائز اهمیت است.

وی ادامه داد: امالی سید مرتضی در بین ادیبان عرب و اهل سنت نسبت به ادبای شیعه شناخته شده‌تر است.

این پژوهش‌گر دینی همچنین یادآور شد: کتاب امالی سید مرتضی فارغ از چاپی که متعلق به دارالحدیث است، ۲ چاپ دیگر نیز دارد که از سوی یکی از محققان مصری در ۷۴ سال پیش تهیه شده‌است.

درایتی اضافه کرد: این کتاب تاکنون در ایران فقط یک بار، آن هم به صورت سنگی در یکهزار و ۲۷۲ هجری قمری چاپ شده، غیر از این هیچ چاپ حروفی از آن وجود ندارد.

وی تصریح کرد: به دلیل متنی و ادبی بودن کتاب امالی سید مرتضی، در پیدا کردن محقق برای تصحیح و چاپ این اثر با مشکل مواجه شدیم.

وی با بیان این مطلب که کار تهیه این اثر ۲ سال به تعویق افتاد خاطرنشان کرد: یکی از ادیبان مشهد این کار را پذیرفت، ولی به دلیل انصراف آن، کار چاپ امالی را به شکل گروهی آغاز کردیم از این‌رو زمان زیادی برای این اثر صرف شد.

وی بیان کرد: همان‌گونه که امالی مهمترین اثر سید مرتضی است، تحقیق امالی نیز در بین آثار پژوهشی دارالحدیث، ممتازترین است.

درایتی با اشاره به اینکه چاپ جدید امالی در مقایسه با دیگر چاپ‌های این اثر امتیازهایی دارد، تعدد نسخه‌های کهن را از جمله آن ذکر کرد و گفت: چاپ‌های قبلی این اثر بر اساس چهار نسخه شامل سه نسخه کهن و یک نسخه عادی انجام شده، ولی چاپ دارالحدیث مطابق بیش از ۱۷ نسخه صورت گرفته، که ۱۰ نسخه آن، کهن ارزیابی می‌شود.

وی در ادامه افزود: قدیمی‌ترین نسخه برای سال ۴۸۲ هجری قمری است که در کتاب‌خانه آیت‌الله مرعشی نجفی‌(ره) می‌باشد.

وی ادامه داد: ۲ نسخه دیگر نیز برای سال ۵۴۴ هجری قمری است که از برلین آلمان و دانشگاه تهران گرفته شده‌است.

درایتی همچنین با اشاره به اینکه نسخه دیگر استفاده شده برای تولید این اثر مربوط به ۵۶۵ هجری قمری است که از ترکیه دریافت شده است اظهار کرد: یک نسخه نیز برای سال ۵۶۷ هجری قمری است که در یکی از کتاب‌خانه‌های اسپانیا قرار داشته است.

وی گفت: یکی از دیگر آثار نیز برای سال ۵۷۴ هجری قمری است که محل نگهداری آن، کتاب‌خانه مجلس شورای اسلامی است.

این پژوهش‌گر دینی یادآور شد: یکی از جلوه‌های اهمیت امالی در بین فرقه‌های مختلف اسلامی، متعدد بودن نسخه‌های قدیمی این اثر است.

وی خاطرنشان کرد: در پاورقی امالی سید مرتضی، ترجمه سخنان و شعرهای بیش از ۷۰۰ نفر از عالمان دینی آورده شده که ۲۰۰ تن آنان از شاعران هستند.

درایتی همچنین افزود: در این نسخه از امالی که به همت دارالحدیث تهیه شده، همه حدیث‌ها، مصدریابی شده‌است.

وی همچنین فهرست‌های امالی دارالحدیث را از ویژگی‌های منحصر به فرد این اثر عنوان کرد: در این نسخه از امالی، فهرست‌های فنی به دلیل تنوع موضوع‌ها به ۲۰ مورد رسیده است.

درایتی در بخش دیگری سخنان با یادآوری اینکه بعد از ۱۰ سال فعالیت و تحقیق جمعی از محققان و پژوهش‌گران، با چاپ پنج جلد امالی سید مرتضی، کار تصحیح آثار سید مرتضی نیز به پایان رسید گفت: در سال ۹۸ آثار سید مرتضی با عنوان مولفات شریف مرتضی در ۳۵ جلد رونمایی و عرضه شد.

وی در ادامه بیان داشت: تنها اثر باقی‌مانده نیز امالی بود که به علل گوناگون کار تحقیق آن مقداری طولانی‌تر شد.

وی با بیان اینکه آثار سید مرتضی در ۴۰ جلد تهیه خواهد شد گفت: بررسی شرح حال سید مرتضی و گزارش‌های مختلف از آثار این عالم بزرگ دینی در قالب یک کتاب ارائه شده‌است.

وی در خصوص اثر ۴۰ جلدی آثار سید مرتضی نیز گفت: آثار سید مرتضی از جلد یک تا ۳۸ این اثر را در بر می‌گیرد، جلد ۳۹ و ۴۰ نیز فهرست عامه آثار است که در آینده شاهد عرضه آن خواهیم بود.

سید مرتضی علم‌الهدی از فقیهان، متکلمان و ادیبان برجسته شیعه در قرن پنجم هجری قمری است و نسب آن با پنج واسطه به امام موسی کاظم‌(ع) می‌رسد.

وی نقیب و جانشین شیعیان زمان خود بود و از نظر منزلت علمی و اجتماعی در مقام والایی قرار داشت.

سید مرتضی از پیشگامان تالیف منظم و مدون در حوزه کلام شیعه است و آثار کلامی او از زمان نگارش همواره مورد توجه بوده‌است.