تهران- ایرنا- رونمایی از قطعه موسیقی برای تولد یک خودرو، درگذشت نوازنده هندی صاحب نام طبلا، برگزاری جشنواره موسیقی صبا پس از پنج سال، کنسرت ارکستر ملی ایران ویژه کودکان و نوجوانان و بزرگداشت فرهاد فخرالدینی از مهمترین خبرهای موسیقی در این هفته بودند.

به گزارش خبرنگار موسیقی ایرنا، بسیاری از ادارات و نهادهای استان‌های کشور این هفته به علت آلودگی و برودت هوا و مدیریت مصرف گاز و برق تعطیل بودند اما رویدادهای فرهنگی و هنری به خصوص موسیقی تعطیل نشدند و به فعالیت‌های خود ادامه دادند، در عین حال حوزه موسیقی برخلاف هفته‌ گذشته با حاشیه‌هایی همراه بود. در این گزارش به مهمترین رویدادهای موسیقی در این هفته می‌پردازیم.

حاشیه‌های برگزاری یک کنسرت

این هفته برگزاری یک کنسرت موسیقی بدون مجوز و با حضور یک خواننده زن در یکی از کاروانسراهای کشورمان و انتشار فیلم‌های آن در فضای مجازی خبرساز شده بود و حاشیه‌هایی را برای نادره رضایی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاد کرد که برخی مدعی شده بودند که رضایی ویدئویی از این کنسرت را در فضای مجازی پسندیده است، روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تکذیب این ادعا از تمام حوزه‌ها از جمله رسانه خواست تا از افتادن در ورطه بی‌اخلاقی تحریف خودداری کنند.

تکذیب کنسرت خواننده زن در یکی از کاروانسراهای اردکان

همچنین در برخی از رسانه‌ها ادعا شده بود که کنسرت موسیقی این خواننده زن در یکی از کاروانسراهای شهرستان اردکان استان یزد برگزار و ضبط شده است که اسماعیل دهستانی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار یزد ضمن رد این ادعا، اعلام کرد: چنین موضوعی صحت ندارد و محل برگزاری این رویداد در استان یزد نبوده است.

درخواست خانه موسیقی برای حمایت از هنرمندان

همچنین هیات مدیره خانه موسیقی این هفته در بیانیه‌ای با واکنش به رویدادهای اخیر این حوزه، از دولت خواست تا در زمینه مطالبات هنرمندان حوزه‌ موسیقی به ویژه فعالیت زنان هنرمند بیش از پیش همت گمارده و با توجه به شعار رئیس جمهور مبنی بر وفاق ملی نسبت به تسهیل فعالیت‌های هنرمندان عنایت ویژه‌ای صورت گیرد.

رونمایی از «تولدت مبارک»

تازه‌ترین قطعه موسیقی سامان احتشامی آهنگساز و نوازنده پیانو به نام «تولدت مبارک ری‌را» ۲۴ آذرماه رونمایی شد. این اثر در دستگاه همایون، مایه شوشتری و گوشه بیداد، با الهام از اصالت موسیقی ایرانی و با هدف گرامیداشت فرهنگ غنی کشورمان خلق شده است.

ترانه «تولدت مبارک ری‌را» را نیلوفر منصوری سروده و تنظیم آن برای پیانو و گروه کُر نیز توسط احتشامی انجام شده است.

سمینار پژوهشی «شناخت موسیقی ایرانی»

همچنین ٢۵ آذرماه به ‌مناسبت روز ملی پژوهش سمینار پژوهشی «شناخت موسیقی ایرانی» با همکاری انجمن موسیقی ایران، خانه موسیقی ایران، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و خانه کتاب دِبا در مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن برگزار شد.

احمد مسجدجامعی قائم مقام ریاست مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی درباره تاریخچه موسیقی ایران و لزوم توجه به این ظرفیت ملی، سلمان سالک موسیقیدان، آهنگساز، مدرس و نوازنده تار و سه‌تا درباره «بازشناسی مفهوم دستگاه در موسیقی ایرانی: جستاری در وجوه ممیزه گوشه»، فرزانه مجریان کارشناس و پژوهشگر موسیقی درباره موضوع «تعزیه در گیلان: طبقه‌بندی و تحلیل مشاهدات میدانی»، حمیدرضا گلستانی ثانی آهنگساز و مدرس دانشگاه درباره موضوع «دستگاه به مثابه طرح فرمال: تجربه‌ای در آهنگسازی معاصر» در این سمینار سخن گفتند.

نوید وزیری معاون گروه موسیقی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و دبیری علمی سمینار درباره فعالیت‌های موسیقایی این مرکز و «بررسی جنبه‌های آموزشی سازهای کوبه‌ای موسیقی کلاسیک ایرانی: مطالعه موردی دوره قاجار»، علی بهرامیان عضو شورای عالی علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگر تاریخ صدر اسلام درباره اهمیت شناسایی مآخذ موسیقی ایران در قرون اولیه پس از اسلام، طینوش بهرامی نویسنده، پژوهشگر و مدرس موسیقی درباره «تجزیه و تحلیل ردیف ابوالحسن خان صبا: یک بررسی سبک‌شناسانه» مطالبی را عنوان کردند.

حسن ختام پاییزی کنسرت‌ها

کنسرت‌های موسیقی از ۲۶ آذرماه پس از پایان ایام فاطمیه، گرامیداشت سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) و وفات حضرت ام‌البنین (س)، از سر گرفته شدند و نسبت‌ به روزهای گذشته رونق بیشتری پیدا کردند.

پایان یک افسانه هندی

ذاکر حسین نوازنده هندی صاحب نام طبلا و برنده چهار جایزه گرمی که از او با عنوان یک افسانه هندی یاد می‌شد، ۲۶ آذرماه در بیمارستانی در سانفرانسیسکو در آمریکا به دلیل عوارض ناشی از فیبروز ریوی و پس از دو هفته بستری شدن درگذشت.

این نوازنده سازهای کوبه‌ای، یکی از مشهورترین نوازندگان کلاسیک هند، در سال ۱۹۸۸، نشان پادما شری (بالاترین نشان افتخار دولت هند)، در سال ۲۰۰۲ پادما بوشان (جایزه افتخار هنری دولت هند) و در سال ۲۰۲۳، پادما ویبوشان (جایزه مفاخر هند) را دریافت کرد.

برخی از هنرمندمان کشورمان در واکنش به درگذشت این هنرمند، پیام‌هایی را در فضای مجازی منتشر کردند.

حافظ ناظری با انتشار فیلمی از نوازندگی تار خود با همراهی نوازندگی طبلا ذاکر حسین در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: «با قلبی آکنده از غم، جهان هنر دیشب یکی از بزرگترین ستاره‌های درخشان خودش استاد ذاکر حسین رو از دست داد. در تمام دوران نوجوانی قبل از رفتن به نیویور; که خیلی جدی سهتار می‌نواختم در جوامع هنری ایران استاد ذاکر حسین یکی از مطرح‌ترین موزیسین‌های جهان شرق در دنیا به حساب می‌آمد و ما گروهی از جوانان که تب و تاب نوگرایی داشتیم همیشه علاقه‌مند بودیم که از سازهای جدید در ترکیب موسیقی ایرانی استفاده کنیم و در آن دوران هر وقت صحبت از ساز کوبه‌ای به میان می‌آمد ساز طبلا با توجه به امکان کوک شدنش بسیار مورد توجه همگی قرار داشت و من هم با آن کمالگرایی افراطی از همان دوران نوجوانی رویای همکاری با استاد را در سر داشتم و همیشه به هنرمندان و همکاران می‌گفتم که روزی با او همکاری خواهم کرد و جالب اینکه آنها هم در خفا و بدون حضورم من را مورد مضحکه و تمسخر قرار می‌دادند که بابا این بچه چی میگه. این کجا و استاد ذاکر حسین کجا.

اما بعد از آنکه به نیویورک رفتم و وقتی که اثر ناگفته توسط کمپانی سونی آماده انتشار شد و من در آن از سازی جدید به نام حافظ رونمایی می‌کردم قسمتی از تکنوازی آن اثر را برای استاد فرستادم و نظرشان را خواستم و ایشان نیز بلافاصله به من پاسخ دادند که چنان تحت تاثیر این قطعه تک‌نوازی سه‌تار قرار گرفتند که با توجه به کنسرت‌های هر روزه با من همکاری خواهند کرد و این همانند خوابی بود برای من که به واقعیت تبدیل می‌شد. خلاصه ایشان حتی فرصت آمدن به نیویورک برای ضبط این قطعه را نداشتند و تنها در یکی از روزهایی که در اسکاتلند کنسرت داشتند چند ساعت با من قرار گذاشتند که در آنجا این کار را ضبط کنیم.

من هم به عشق ایشان از نیویورک به اسکاتلند رفتم و پس از اجرای کنسرت ایشان شب باهم شام خوردیم و فردا صبح قبل از رفتن ایشان به نروژ در شهر گلاسکو این قطعه ضبط گردید که در اینجا قسمتی از آن را می‌بینید. نمی‌دانم اما به نظر هرچه همگی بزرگتر می‌شویم همه چیز فقط بدتر و بدتر و غمناک‌تر می‌شود و فارغ از حرف‌های قشنگی که زده می‌شود در این مورد همچنان تنها موضوعی که قدرت منقلب کردن من را از بطن استخوان‌هایم دارد مرگ است و تنها مرگ. دیشب به ناگاه ساعت ۵ صبح از دیدن خواب مرگ عزیزی گریان از خواب پریدم و امروز این خبر را شنیدم.»

برگزاری سومین جشنواره موسیقی صبا

سومین دوره جشنواره دانشجویی موسیقی صبا پس از وقفه‌ای پنج ساله به دلیل پاندمی کووید-۱۹، با شکل‌گیری و تثبیت تشکل‌های دانشجویی دانشگاه هنر همچون انجمن علمی، با تلاش دانشجویان و حمایت اساتید دانشگاه و به دبیری روزبه محمدی ۲۶ آذرماه در فرهنگسرای نیاوران آغاز شد و تا یکم دی ماه ادامه دارد.

این در دو بخش رقابتی و غیررقابتی برگزار می‌شود. بخش رقابتی این جشنواره شامل محورهای گروه‌نوازی موسیقی کلاسیک غربی، گروه‌نوازی موسیقی کلاسیک ایرانی، آهنگسازی، آهنگسازی ارکستر سازهای ایرانی و پژوهش موسیقی است. بخش غیررقابتی جشنواره نیز شامل برنامه‌هایی از جمله کنسرت‌های موسیقی و نشست‌های آموزشی است.

برگزاری کنسرت ویژه به مناسبت سالروز تولد لودویگ فان بتهوون یکی از بزرگترین نوابغ موسیقی جهان در ۲۶ آذرماه، کنسرت آثار الکترآکوستیک آهنگسازان ایرانی در ۲۷ آذرماه با اجرای آثار برجسته‌ای از سه نسل؛ علیرضا مشایخی، شاهرخ خواجه‌نوری، مهدی جلالی، نیما عطرکار روشن، مجید تحریری، الکه اولریکه اسوبودا، ارسلان عابدیان، علی گرجی، فرزان سلسبیلی، سهراب معتبر و پرهام ایزدیار، بیستمین «رسیتال پیانویی نگاهی از کنج» اجرای منتخبی از آثار آهنگسازان معاصر ایرانی در ۲۷ آذرماه، کارگاه تخصصی نوازندگی و بیان هنری در سازهای زهی با عنوان «سفر به ژرفای صدا» با تدریس مهدی عبدی از برنامه‌های این جشنواره بود.

«بر چهره، لبخند» ویژه کودکان و نوجوانان

کنسرت ارکستر موسیقی ملی ایران با عنوان «بر چهره، لبخند» به رهبری همایون رحیمیان و روایت صابر ابر ویژه کودکان و نوجوانان ۲۷ و ۲۸ آذرماه در تالار وحدت به روی صحنه رفت.

در این کنسرت قطعاتی خاطره‌انگیز از آثار ثمین باغچه‌بان، بهرام دهقانیار و محمود منتظم صدیقی اجرا شد، ارکستر ملی با این کنسرت تجربه متفاوتی را رقم زد و بسیار مورد توجه کودکان و نوجوانان و خانواده‌های آنان قرار گرفت.

«تار و تاریخ» در گنبد سلطانیه

تابلو موزیکال «بی‌زمان» اثری از پروژه «تار و تاریخ» با شعری از حسین منزوی، آهنگسازی میدیا فرج‌نژاد در گنبد سلطانیه استان زنجان ضبط و منتشر شد. در این اثر فرج نژاد تار نواخته، سعید صفری آواز خوانده، پوریا فرج‌نژاد کمانچه و هومان حیدری دف نواخته است. گروه تنبک‌نوازی در این اجرا نیما ارغوانی‌فرد، پرنیا عباسی آزاد، علی نقدی، آرسام کیانی، ثنا محمدی، رهام رضایی و برسام کتابی هستند.

فرهاد فخرالدینی چگونه آهنگساز شد؟

همچنین آیین بزرگداشت استاد فرهاد فخرالدینی آهنگساز و رهبر پیشکسوت ارکستر ۲۸ آذرماه در سومین دوره جشنواره دانشجویی موسیقی صبا، با حضور جمعی از اساتید و هنرمندان موسیقی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

فخرالدینی در این آیین با روایتی از آغاز فعالیت خود در حوزه آهنگسازی گفت: من بیشتر آثارم را برای مردم ساختم و سعی کردم نظر مساعد آنان را جلب کنم.

رونمایی از آلبوم «پژواک»

نخستین آلبوم گروه کُر شهر تهران با عنوان «پژواک» ۲۸ آذر در سومین جشنواره دانشجویی موسیقی صبا رونمایی شد.

گروه کُر شهر تهران به رهبری مهدی قاسمی قطعاتی از آثار آهنگسازان معاصر نسل‌های مختلف ایران همچون احمد پژمان، امیر اسلامی، حمیدرضا دیبازر، محمدسعید شریفیان، مهدی قاسمی، آرش تیموریان، محمدرضا تفضلی و امین هنرمند را ضبط و گردآوری کرده‌ است. آلبوم «پژواک» شامل طیف وسیعی از قطعات این هنرمندان است که تولید آن از سال ۱۳۹۲ آغاز شده است.