به گزارش ایرنا، ایران سرزمینی کهن با مردمانی تاریخ‌ساز است. در صفحات تاریخ این مرز و بوم تا دلتان بخواهد رشادت‌ها، دلاوی‌ها و نام‌هایی را می‌بینیم که هر کدام به نوعی در زنده نگه‌داشتن نام ایران سهمی ارزنده داشته‌اند و ورزش نیز از این مقوله جدا نیست.
فراموش نکنیم ایران از قومیت‌ها، نژادها و مذاهب مختلف شکل گرفته که ایرانیان ارمنی نیز یکی از آنها به شمار می‌روند. آنها همانطور که در زمان جنگ تحمیلی علیه ایران در کنار برادران و خواهران خود برای سرافرازی ایران از هیچ کوششی دریغ نکردند، در ورزش هم نقش ارزنده و بی‌بدیلی داشته‌اند و امروز به بهانه آغاز سال نو میلادی از برخی از چهره‌های موثر ورزش ارامنه یاد می‌کنیم.
آندرانیک اسکندریان؛ اولین ارمنی ایران در جام‌جهانی
این ستاره فوتبال ایران یکی از بازیکنان حاضر در جام‌جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین بود که سابقه بازی در آرارات و استقلال به عنوان تیم‌های ایرانی در کارنامه او دیده می‌شود و قدیمی‌های فوتبال ایران بازی‌های درخشان وی را به خوبی در یاد دارند.
مدافع چپ کشورمان که ۵ سال نیز در کاسموس نیویورک به میدان رفت، این افتخار را داشت تا در روز خداحافظی پله در کنار ایرج دانایی‌فر پیراهن تیم منتخب جهان را بر تن کند.
مارکار آقاجانیان؛ از زمین بازی تا کادر فنی تیم ملی
جوان‌های امروزی مارکار آقاجانیان را به عنوان مربی و کادر فنی سابق تیم ملی می‌شناسند که در کنار کارلوس کی‌روش، بر روی نیمکت ایران می‌نشست. او یکی از ستون‌های اصلی تیم فوتبال پاس تهران بود و در موفقیت‌های این تیم نقش به سزایی داشت. ملی‌پوش اسبق ایران در تیم‌های دیگر از جمله آرارات و بانک تجارت هم بازی کرد.
فرد ملکیان؛ مصدومیت در دوران اوج
یکی از بازیکنان موثر استقلال تهران بود و در دورانی که ناصر حجازی و امیر قلعه‌نویی سکان هدایت آبی‌پوشان تهرانی را بر عهده داشتند برای این تیم به میدان رفت. او سابقه بازی در شهرآورد تهران را داشت و برای استقلال در این بازی حساس گلزنی هم کرد. یکی از اتفاقاتی که در دوران فوتبالی او رقم خورد به مصدومیت وی باز می‌گشت که در ادامه دوران فوتبالی او موثر بود.
ادموند بزیک؛ آرام اما بی‌رحم
او سال‌ها برای پرسپولیس به میدان رفت و در خط حمله سرخ‌چوشان تهرانی گل‌های بسیاری را به ثمر رساند. بزیک هرچند در رفتار و گفتار بازیکنی آرام بود اما در گلزنی بسیار بی‌رحم بود. او در دورانی بازی می‌کرد که ستاره‌ای چون علی دایی در خط حمله ایران با قدرت و اقتدار ظاهر می‌شد و همین حضور کافی بود تا به بسیاری از بازیکنان دیگر از جمله بزیک فرصت نرسد تا خودشان را آنطور که باید و شاید نشان دهند. او حتی آقای گلی فوتبال ایران را هم تجربه کرد و قهرمانی در لیگ فوتبال ایران را هم به دست آورد.
ادموند اختر؛ محبوب آبی‌ها
به آن حد که بزیک در پرسپولیس موفق بود در آن سوی میدان ادموند اختر نیز همان نقش را در استقلال ایفا می‌کرد. او در خط حمله آبی‌پوشان بسیار خطرناک ظاهر می‌شد و بارها برای این تیم گلزنی کرد. گل‌های او در بازی برابر پرسپولیس بارها سکوهای ورزشگاه را تا مرز انفجار پیش می‌برد و باعث برد و برتری این تیم شد.
او در شهرآورد ۶ مرداد ۱۳۷۴ که با قضاوت ساندرو پل همراه بود در همان دقایق ابتدایی با شوتی سرکش و از پشت محوطه جریمه، دروازه پرسپولیس را باز کرد تا یکی از گل‌های زیبای شهرآورد تهران در این بازی و به نام او به ثبت شود. او در همان بازی یک پنالتی هم گرفت که ورمزیار دومین بار استقلال را به گل رساند. این بازی در نهایت با برتری ۳ بر یک استقلال به پایان رسید.
سرژیک تیموریان؛ وداع زود هنگام با زندگی
او برادر بزرگتر آندرانیک تیموریان هافبک تیم ملی فوتبال ایران بود. سرژیک چندسالی برای استقلال بازی کرد و مدت کوتاهی هم برای ماینز به میدان رفت اما آنطور که آندو اعتقاد دارد به سهم خود در زندگی و ورزش نرسید. متاسفانه عمر سرژیک به دنیا نبود و او در یک حادثه رانندگی دچار آسیب شد. این اتفاق زمانی رقم خورد که او سوار بر موتور با یک دستگاه اتومبیل تصادف کرد و در نهایت به دلیل آسیب وارد شده پس از چند روز جان به جان آفرین تسلیم کرد.
آندو تیموریان؛ سامورایی یوزها
او یکی از بازیکنان موفق فوتبال ایران است که پله‌های ترقی را یکی پس از دیگری طی کرد. آندو از تیم‌های پایه شروع کرد و آرام آرام خود را به تیم ملی رساند و بعد از آن در ۲ دوره جام‌جهانی به میدان رفت. هافبک ایرانی در ادامه دوران حرفه‌ای در تیم‌هایی از جمله بولتون و فولام هم بازی کرد. آندو در ادامه به عنوان مربی به کادر فنی تیم ملی فوتبال ایران اضافه شد تا تجارب فوتبالی خود را کامل کند.
اوشین ساهاکیان؛ پرتلاش اما بی‌حاشیه
ملی‌پوش سابق بسکتبال ایران که عنوان بهترین بازیکن پست چهار آسیا در سال ۲۰۱۳ را هم در کارنامه دارد. او از بهترین بازیکنان نسل طلایی بسکتبال ایران در سال‌های نه چندان دور بود که در رده باشگاهی و ملی همیشه بدون حاشیه به میدان رفت و با تمام توان برای تیمش بازی کرد. اوشین در کنار بازیکنانی از جمله صمد نیکخواه بهرامی و حامد آفاق برای بسکتبال ایران زحمات بسیاری کشید و افتخارات بسیاری را به دست آورد.
آرن داودی، گارد راس باتجربه
گارد راس با تجربه بسکتبال ایران که در تیم‌های مختلف باشگاهی و تیم ملی ایران بارها به میدان رفت. او نیز یکی از ارامنه ایرانی و موفق ورزش کشورمان به حساب می‌آید. هرچند مدتی از بسکتبال ملی دور بود اما دوباره به جمع آسمان‌خراش‌ها پیوست تا به تیم ملی ایران کمک کند.
آرن نیز در مسابقات آسیایی ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ عضو تیم ملی بود و موفق شد مدال طلا و برنز تیمی این بازی‌ها را به دست بیاورد. او در پنجره ششم انتخابی جام جهانی بسکتبال ۲۰۲۳ و بعد از شرایطی که برای حامد حدادی رقم خورد کاپیتان تیم ملی بسکتبال ایران شد تا ملی‌پوشان را در زمین رهبری کند.
ورزش ارامنه ایران افتخارات بسیاری داشته و قهرمانان به نامی را به ورزش کشورمان معرفی کرده است که در این متن تنها به ذکر چند نام بسنده کردیم اما همچنان هستند قهرمانانی که برای نام و اعتلای ایران تلاش کرده و افتخار کسب کرده‌اند که همواره یادشان را گرامی خواهیم داشت.
هنریک تمرز؛ ارمنی با غیرت ورزش ایران
یکی از قهرمانان رشته وزنه‌برداری هنریک تمرزیان بود که مدال برنز وزنه‌برداری جهان و نقره قهرمانی آسیا را در کارنامه دارد. از تمرز به عنوان یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار در وزنه‌برداری ایران یاد می‌شود.
فعالیت هنریک تمرزیان تنها در بخش ورزش قهرمانی نبود بلکه وی وزنه‌برداری را به صورت علمی دنبال کرد و سه کتاب با عنوان‌های تجزیه و تحلیل وزنه‌برداری، تکنیک و روش‌های جدید در وزنه‌برداری، علم و دانش در خدمت ورزش وزنه‌برداری به رشته تالیف درآورد. از تمرز مقالات زیادی نیز در بخش علم ورزش به جای مانده است.
دارنده مدال برنز وزنه‌برداری قهرمانی جهان پس از پیروزی انقلاب اسلامی وظایف مختلفی را عهده‌دار شد. دبیرکلی فدراسیون وزنه‌برداری ایران، عضویت در هیات رئیسه و ریاست کمیته آموزشی و تحقیقاتی ایران و قاره آسیا، عضویت در کمیته تحقیقات و پژوهش تاریخی فدراسیون بین‌المللی وزنه‌برداری و ریاست کمیته فنی فدراسیون قاره آسیا را نام برد. او از سال ۱۳۵۹ نیز به عنوان داور درجه یک بین‌المللی ایفای نقش نمود.
«محمد نصیری» در خصوص این ورزشکار ارمنی کشورمان گفته بود که تُمرز یک مرد کامل و انسان بی‌بدیل در وزنه‌برداری بود. او قهرمان، نویسنده، روزنامه‌نگار و یک مربی شناخته شده بود. افتخار دارم که زیر نظر او توانستم مدال‌های زیادی را کسب کنم.
نابغه وزنه‌برداری ایران با اشاره به رفتار و منش تمرز نیز عنوان کرد: در اردوهای زیادی به عنوان شاگرد افتخار حضور در کنار تُمرز این مربی بزرگ را داشتم و خاطرات فراموش نشدنی دارم. او ارمنی با غیرت و متعصب وزنه‌برداری ایران بود. شاید برخی با نگاه متعصب بحث ارمنی بودن او را طرح می‌کردند اما واقعیت این بود که تمرز خیلی ایرانی بود و برای کسب افتخار تلاش می‌کرد.
هنریک تمرز ۱۹ آبان ماه سال ۱۳۷۵ به خاطر سرطان در سن ۷۰ سالگی دار فانی را وداع گفت و در آرامستان ارامنه به خاک سپرده شد.