قزوین - ایرنا - کتابخانه‌های شبانه روزی به عنوان ظرفیت عظیم فرهنگی در راستای افزایش سرانه مطالعه و گسترش کتابخوانی در اقشار مختلف، همچنان در نقطه کور برنامه‌های فرهنگی استان قزوین قرار دارد.

به گزارش ایرنا، مطالعه در طول شب می‌تواند بازدهی ذهنی افراد را افزایش داده و علاوه بر بالا بردن سرانه مطالعه، تمرکز فرد را با سکوتی بیشتر و به دور از حواشی در امر یادگیری و لذت خواندن افزایش دهد.

بیشتر کارشناسان معتقدند که وجود کتابخانه‌های شبانه روزی بهترین زمینه برای دوری از عادت‌های مرسوم مثل نشست پای تلویزیون، استفاده از تلفن همراه، سپری کردن وقت در خیابان‌ها و حتی تغذیه نامناسب است.

کتابخانه‌های ۲۴ ساعته در صورت تجهیز به تجهیزات لازم از جمله اینترنت بی سیم، چاپگر، رایانه‌ها، پایگاه‌های داده آنلاین و منابع الکترونیکی می توانند بهترین مکان برای پژوهشگران و محققان، به ویژه روزنامه نگاران باشد.

افزایش تمرکز، محیطی آرام تر از روز،‌ تثبیت حافظه، بهبود خلاقیت، انعطاف پذیری در برنامه های روزانه و مدیریت زمان از عمده فواید احداث کتابخانه‌های عمومی ۲۴ ساعته است.

بسیاری از نویسندگان، ترانه سرایان، دانشمندان و خبرنگاران ترجیح می‌دهند شب‌ها کار کنند، زیرا احساس می‌کنند که بعد از ساعات کاری در طول روز خلاقانه تر مفاهیم را دریافت خواهند کرد.

در استان قزوین افراد زیادی خواهان احداث کتابخانه‌هیا شبانه روزی هستند که جزییات بیشتر و ضرورت احداث این اماکن را در ادامه می‌خوانید:

فضاهای مطالعه در قزوین متناسب زیست کارگران نیست

احسان عظیمی، ۴۵ ساله کارگر شرکت به خبرنگار ایرنا در این رابطه می‌گوید: متاسفانه برنامه و فضاهای فرهنگی استان قزوین با شرایط و زیست کارگران هیچ تناسبی ندارد و به طور معمول نیز کارگران از تمامی خدمات و زیرساخت‌های فرهنگی محروم هستند، به طوری که یک کارگر از ساعت ۶ صبح تا پاسی از شب در شرکت مشغول به کار است و به طور قطع بیشتر اماکن فرهنگی مثل کتابخانه در این ساعت تعطیل خواهند شد.

عظیمی: تمامی کارگران فقط یک روز جمعه فرصت تفریح و مطالعه وجود دارد که بیشتر ادارات و اماکن دولتی در این روز تعطیل هستند.

وی اضافه کرد: این در حالی است که اگر شرایطی فراهم بود که مکانی مثل یک کتابخانه تا ساعت ۲۴ و حتی بیشتر فعالیت داشت، قطعا می‌شد به جای گذراندن وقت در خیابات یا پارک و یا پای تلویزیون، به کتابخانه رفت و دقایقی را مطالعه کرد، که این موضوع متاسفانه در استان قزوین وجود ندارد.

عظیمی با بیان اینکه متاسفانه کتابخانه‌های قزوین در روزهای جمعه نیز تعطیل هستند، ادامه داد: برای تمامی کارگران فقط یک روز تعطیل مثل جمعه فرصت تفریح و مطالعه وجود دارد که بیشتر ادارات و اماکن دولتی نیز در این روز تعطیل هستند.

این کارگر بیان کرد: برای جبران مطالعه در طول روز، گوشه اتاق خواب را به فضای مطالعاتی تبدیل کرده ام تا در طول شب بتوانم به همراه همسرم دقایقی را صرف مطالعه کنیم.

مطالعه در شب، تفکری عمیق با کاهش استرس و آرامش بیشتر

رضا معتمدی، روانشناس و فعال فرهنگی در قزوین به ایرنا می گوید: خواندن کتاب در شب نه تنها اشکالی ندارد، بلکه می تواند مفید هم باشد؛ چرا که مطالعه در شب به شما کمک می‌کند تا آرامش داشته باشید و دانش خود را بهبود دهید.

معتمدی: ذهن و تفکر برخی از افراد در طول شب راندمان بالاتری دارد.

وی اضافه کرد: مطالعه قبل از خوابیدن می‌تواند بخشی از یک روال خوابیدن باشد که وقتی به طور منظم انجام شود، به مغز سیگنال می دهد که زمان خواب فرا رسیده است، خیلی‌ها معتقدند که مطالعه در شب استرس‌های روزانه را کاهش داده و بدن را برای آرامش و استراحت آماده می‌سازد.

معتمدی ادامه داد: به طور معمول، در کشورهای توسعه یافته یک کتابخانه ۲۴ ساعته برای دانش آموزان، دانشجویان و اقشار مختلف جامعه وجود دارد، چون بررسی‌ها نشان داده که در عصر حاضر اوقات فراغت فقط به ساعات روز خلاصه نمی‌شود و برخی به دلیل مشغله کاری بیشترین زمان آزاد خود را در طول شب به دست می آورند.

این روانشناس با بیان اینکه ذهن و تفکر برخی از افراد در طول شب راندمان بالاتری دارد، تصریح کرد: بررسی‌های علمی نشان داده که فعالیت ذهنی و مغزی عده‌ای از افراد در طول شب بیشتر است و می‌توان از ظرفیت مطالعه در شب برای بهبود شرایط روحی افراد بهره برد.

استقبال کم شهروندان از مطالعه در ساعات شب/ قزوین همچنان کمبود فضای مطالعاتی دارد

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی قزوین نیز در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه در حال حاضر چنین امکانی در برنامه کتابخانه‌های عمومی وجود ندارد و به نوعی نیز ما در کل کشور چنین مواردی را شاهد نیستیم.

فاطمه محمدبیگی اضافه کرد: شاید چنین مواردی در دانشگاه‌ها وجود داشته باشد اما در کتابخانه عمومی چنین چیزی مرسوم نیست، ضمن اینکه در برخی از استان‌های کشور ممکن است ساعت کتابخانه تا ۲۲ و حتی ۲۳ باشد، به عنوان مثال در استان ما کتابخانه امام خمینی (ره) تا ساعت ۲۱ خدمات ارایه می‌دهد، اما کتابخانه‌ای به صورت شبانه روزی نداریم.

وی تصریح کرد: اگر آدرسی از کتابخانه شبانه روزی در صفحات وب موجود است، مربوط به کتابخانه های عمومی نبوده و ممکن است مرتبط با زیر مجموعه دستگاهی مانند شهرداری و یا دانشگاه باشد، به عنوان مثال دانشجو یا استادی در دانشگاه می‌خواهند برروی موضوعی پژوهش کنند و یا نیاز به دیتایی دارند که از ظرفیت محل مطالعه شبانه روزی برخوردار باشد.

محمدبیگی: اگر بخواهیم یک کتابخانه شبانه روزی داشته باشیم، ابتدا باید به دنبال تامین نیروی انسانی باشیم.

محمدبیگی با بیان اینکه کتابخانه شبانه روزی نیاز به بستر و زیرساخت‌های مالی و عمرانی دارد، ادامه داد: اگر بخواهیم یک کتابخانه شبانه روزی داشته باشیم، ابتدا باید به دنبال تامین نیروی انسانی آن باشیم، ضمن اینکه در طول شبانه روز به طور حتم عده‌ای درون کتابخانه تردد خواهند داشت و ما در آن صورت به نیروی نگهبان هم نیاز داریم.

این مسوول با بیان اینکه تعداد معدودی از شهروندان در ساعت‌ ۲۱ به کتابخانه مراجعه می‌کنند، اظهار کرد: متاسفانه همین زمان اندکی که برای شب فراهم شده با استقبال بسیار پایین روبرو است، یعنی با وجود همکاری کارکنان کتابخانه برای ماندن در ساعت‌های پایانی، به خصوص در کتابخانه‌های امام خمینی و دهخدا قزوین، بازهم شاهد هستیم که با تعداد بسیار محدودی از مراجعه کنندگان مواجه هستیم.

محمدبیگی در خصوص آمار کتابخانه‌های استان قزوین بیان کرد: ۶۰ کتابخانه در این استان خدمات خود را به مخاطبان ارایه می دهند که از این میان، ۴۲ واحد نهادی، ۱۸ واحد مشارکتی و پنج سالن مطالعه خصوصی است.

مدیرکل کتابخانه‌های قزوین با بیان اینکه فضای مطالعه در استان بسیار پایین است، خاطرنشان کرد: ما در مناطق روستایی بالای ۲ هزار و ۵۰۰ جمعیت نیازمند کتابخانه هستیم، در شهر قزوین نیز با کمبود فضای مطالعاتی مواجه‌ می باشیم.

محمدبیگی یادآور شد:‌ سرانه فضای مطالعه در استان قزوین به ازای هر ۱۰۰ نفر، ۲.۸ متر است در حالی که حد طبیعی آن بایستی هشت متر باشد، بنابراین با مقدار استاندارد خیلی فاصله داریم.

نیم نگاه:

با توجه به ضرورت افزایش فضاهای مطالعاتی در قزوین، پیشنهاد می‌شود در شورای سیاست گذاری استان با اختصاص زمین‌ و اعتبار لازم به منظور احداث کتابخانه‌های شبانه روزی در مراکز شهرستان‌ها موافقت شود، این کار علاوه بر توسعه فرهنگ مطالعه می‌تواند به احیای زیست شبانه و همچنین کاهش آسیب‌های اجتماعی منجر شود.