نگاهي به روابط سياسي و اقتصادي تهران و بخارست / تلاش براي تقويت روابط اقتصادي با اروپاي شرقي

به گزارش خبرنگار اعزامي ايرنا به بخارست، روماني كه بسيار علاقمند است با كشورهاي حاشيه درياي خزر همكاري داشته باشد داراي پيشينه خوبي در حوزه روابط تاريخي با ايران است و حال در شرايط پساتحريم دو كشور تصميم دارند تا روابط اقتصادي و فني را گسترش دهند.
سياست خارجي روماني عمدتا معطوف به ساختارهاي غربي، اتحاديه اروپا و آمريكا است.
روابط ايران و روماني به گذشته‌ هاي دور باز مي‌گردد و دو كشور يك رابطه تاريخي دارند. روماني پس از پيروزي انقلاب اسلامي در زمره نخستين كشورهايي بود كه در همان روزهاي اول پيروزي انقلاب، آن ‌را به رسميت شناخت و هياتي از مسلمانان روماني را به ايران اعزام داشت تا مقدمات تجديد مودّت دو كشور را فراهم سازد. هيات مذكور مركب از مفتي مسلمان روماني، امام مسجد بوكارست و مدير كل شوراي مذاهب بود كه در اسفند ماه سال 1357 از تهران بازديد كرد.
در اوايل آذر ماه 1359 وزير مشاور سابق روماني به‌عنوان نماينده ويژه نيكلاي چائوشسكو به جمهوري اسلامي ايران مسافرت و با رييس جمهوري وقت ملاقات كرد.
در مهرماه 1360 معاون نخست وزير روماني از جمهوري اسلامي ايران ديدار كرد و اولين يادداشت تفاهم همكاري‌هاي اقتصادي و بازرگاني دو كشور به امضا رسيد. از زمان پيروزي انقلاب اسلامي تا كنون سفرهاي متعدد در سطح سران و ساير مقامات عالي رتبه دو كشور صورت پذيرفته است.
يكي از اصول اعلام شده سياست خارجي روماني در طول دوران حكومت چائوشسكو، عدم استفاده از طريق نظامي در حل مناقشات بين‌المللي بود و در اين راستا حتي دخالت‌هاي نظامي پيمان ورشو كه روماني نيز عضو آن بود را محكوم مي‌كرد.
در مورد جنگ تحميلي عليه جمهوري اسلامي ايران، روماني ضمن محكوم كردن عمل تجاوز و متجاوز (بدون ذكر نام متجاوز) خواستار حل اختلافات دو كشور از طريق مسالمت‌آميز بود. موضع روماني در طول جنگ تحميلي بازگشت طرفين درگير به مرزهاي بين‌المللي قبل از جنگ و حل اختلافات از طريق مذاكره بود. اين كشور پس از پذيرش قطع‌نامه توسط جمهوري اسلامي، از اين اقدام استقبال كرد.
موقعيت استراتژيك ايران و روماني در دو منطقه خاورميانه و بالكان زمينه را جهت بسط مناسبات دو كشور در همه عرصه ها فراهم كرده است. با اين وجود، سياست خارجي روماني عمدتا معطوف به ساختارهاي غربي، اتحاديه اروپا و آمريكا است.
روابط سياسي دو كشور طي ساليان متمادي، عمدتا عاري از هر گونه تنش جدي و برپايه احترام متقابل و طي سال هاي اخير، برگرفته از كيفيت مناسبات ايران با اتحاديه اروپائي، بوده است . اگرچه توجه دو طرف به سياست تشنج زدايي در سطح بين الملل ، موقعيت استراتژيك طرفين در منطقه، ظرفيت هاي بالقوه اقتصادي و فرهنگي موجب تاثير مثبت بر فضاي همكاري هاي دوجانبه فيمابين در همه عرصه ها شده است، اما اين كشور، با رعايت ملاحظات هم پيمانان غربي خود، در بسط مناسبات با ايران به خصوص در سال هاي پس از عضويت در اتحاديه اروپا، سعي كرده روابط متعادلي را با كشورمان برقرار كند.
به دنبال فضاي به وجود آمده در پي برگزاري انتخابات رياست جمهوري 24 خرداد 1392 و تاييد چند باره اقتدار و استحكام داخلي و خارجي جمهوري اسلامي ايران، تيتوس كورلاتسئان وزير خارجه روماني با محمد جواد ظريف وزير امور خارجه كشورمان در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل، در 6 مهرماه 1392 در نيويورك، ديدار و گفت و گو كرد. مدير كل شمال و شرق اروپا وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران نيز به دعوت همتاي خود، در تاريخ 27 و 28 آبان سال 1392 ( 18 و 19 نوامبر 2013 )، ديداري از بوكارست بعمل آورد.
درمرداد 1393 نيز خانم كارمن بورلاكو معاون امور جهاني وزارت خارجه روماني به تهران سفر كرد وبرنامه همكاري فرهنگي بين دو كشور را امضا كرد.
همچنين وزير خارجه روماني اسفندماه سال گذشته به منظور ديدار و گفت ‌و گو با مقامات كشورمان به تهران سفر كرد.
طي دهه گذشته، روابط پارلماني دو كشور درسطح نسبتا خوبي در جريان بوده است. نقطه اوج اين مناسبات، با سفر رئيس مجلس شوراي اسلامي ايران به بخارست در سال 1380 رقم خورد. در حال حاضر، گروه هاي دوستي پارلماني در مجالس دو كشور، فعال هستند. هم اكنون محمدمهدي زاهدي وزير اسبق علوم، تحقيقات و فناوري، رئيس ايراني گروه دوستي پارلماني و سورين اشتفان روشكا استانسكو سناتور و از حزب ملي ليبرال، رييس رومانيايي گروه دوستي است.
هيات گروه دوستي پارلماني روماني درارديبهشت سال 1393 به دعوت طرف ايراني خود به تهران سفر كرد.

**روابط اقتصادي
با توجه به توانايي هاي جمهوري اسلامي ايران در بخش هاي مختلف صنعت، گردشگري ، معدن ، كشاورزي و انرژي، تحرك بيشتر طرف هاي رومانيايي و با توجه به فضاي مناسب ايجاد شده بعد از توافقنامه هسته اي دو كشور مي توانند در بحث گردشگري ، خودروسازي و قطعات خودرو ، صنايع نفت و گاز و ساير صنايع ، كشاورزي ، پتروشيمي ، تجهيزات الكترونيكي و ساير موارد مورد علاقه طرفين به راحتي همكاري داشته باشند.
روماني داراي ظرفيت هاي قابل توجهي در زمينه نيروي برق است. جمهوري اسلامي ايران نيز از نيروگاه هاي هسته اي ،آبي و نيز انرژي هاي تجديد پذير برخوردار است و گاز طبيعي و نفت هم دارد.
در سال هاي گذشته تجار رومانيايي به صورت انفرادي و در گروه هاي كوچك به ايران سفر مي كردند.
رفت و آمد مقامات سياسي و همچنين مقامات انجمن پارلماني ايران و روماني در سال هاي پيش برقرار بود اما حضور هيات 50 نفره تجاري در تهران به رياست رييس اتاق بازرگاني روماني در سال گذشته تاييدي بر عزم دو طرف براي برقراري هر چه بيشتر روابط تجاري است.
تا پيش از تشديد تحريم هاي غرب عليه ايران، همكاري خوبي ميان شركت هاي ايراني و رومانيايي در زمينه هاي مختلف به ويژه صنعت وجود داشت.
همكاري بانكي خوبي ميان تجار دو كشور در جريان بود و شركت هاي ايراني به ثبت شركت خود در روماني اقدام كرده بودند. متأسفانه تحريم ها عليه ايران باعث از ميان رفتن بسياري از فعاليت هاي تجاري دو كشور شد.
اميدواريم در فضاي جديد، استقبال بيشتري از سمت تجار و صاحبان صنايع رومانيايي ديده شود و از محافظه كاري و ترديد آنان در حضور در بازار گسترده ايران كاسته شود.
كميسيون مشترك ايران و روماني كه از سال 1383 برگزار نشده بود ، در ماه هاي آينده از سر گرفته خواهد شد.
روماني داراي منابع متنوع انرژي (نفت، گاز، هيدروژن و انرژي هسته اي) است. همچنين اين كشور در پي ايفاي نقش در بازار انرژي اروپا از طريق پروژه هاي گوناگون است. در پروژه نوباكو كه انتقال گاز منطقه درياي خزر به مركز و غرب اروپا مدنظر است، روماني به همراه تركيه، بلغارستان، مجارستان و اتريش حضور دارد.
همچنين بندر كنستانزاي روماني در حال آماده سازي براي احداث ترمينال گاز است. بر اين اساس، انجام پروژه هاي مشترك در زمينه انرژي و همچنين انتقال تكنولوژي در اين صنعت از زمينه هاي همكاري بين ايران و روماني مي تواند قلمداد شود.
طبق اعلام طرف رومانيايي، دانش تكنولوژيك اين كشور در زمينه نفت و پتروشيمي در حد بسيار بالايي است كه مي تواند در اين زمينه باب همكاري ميان دو كشور باشد.
روماني در بخش كشاورزي قوي بوده و يكي از مهم ترين توليدكنندگان محصولات كشاورزي در اتحاديه اروپا محسوب مي شود. از اين رو، همكاري در زمينه مواد غذايي و كشاورزي و صنايع مرتبط با اين زمينه امكانپذير است.
اين كشور يكي از كشورهاي فعال اتحاديه اروپا در زمينه شيلات بوده و همكاري در زمينه شيلات نيز قابل تصور است.
با توجه به معروفيت روماني در طراحي خانه ها، همكاري دو كشور در زمينه ساختمان سازي مي تواند مدنظر قرار گيرد.
در خصوص تأمين قطعات خودرو از سوي شركت هاي خودروساز ايراني، همكاري ميان دو كشور در توليد قطعات خودروي ال 90 وجود داشته كه گسترش فعاليت در اين زمينه مي بايست مدنظر دو طرف قرار گيرد.
تا پيش از تحريم صدور قطعات خودرو به ايران از سوي امريكا و اتحاديه اروپا، 80 درصد صادرات روماني به ايران از قطعات خودرو تأمين مي شد.
در زمينه راه آهن و لوكوموتيو، روماني خواهان همكاري با شركت هاي ايراني است. پروژه همكاري ميان يكي از شركت هاي رومانيايي و شركت پلور سبز يكي از تأمين كنندگان لوكوموتيو شركت رجا وجود دارد. اگرچه مشكلاتي ميان اين دو شركت ايجاد شد اما همچنان علاقه به همكاري ميان دو كشور در اين زمينه وجود دارد.
در سال 93 گروهي از شركت هاي رومانيايي اقدام به تشكيل اتاق مشترك بازرگاني روماني و ايران كرده اند.
به گزارش ايرنا، وزير امورخارجه كشورمان امروز با همتاي روماني خود، نخست وزير،ريس جمهور، ريس پارلمان روماني ديدار و گفت و گو خواهد كرد.
سخنراني در همايش تجاري مالي و شركت و سخنراني در كنفرانس مبارزه با افراطي گري و تروريسم كه توسط دفتر مطالعات سياسي روماني برگزار مي شود از جمله برنامه هاي ظريف در بخارست است .
وزير امورخارجه كشورمان همچنين از ساختمان پارلمان اروپا كه بزرگترين پارلمان اتحاديه اروپا به شما مي رود بازديد خواهد داشت.
به گفته سفير ايران در روماني حجم مبادلات اقتصادي هم اكنون 250 يور است كه براي رسيدن به يك ميليارد يورو هدف گذاري شده است.
مبادلات از روماني عمدتا ماشين اآلات است و از ايران خشكبار و نفت محصولات پتروشيمي و چرم صادر مي شود.
وزير امورخارجه ايران پس از روماني به ترتيب به كشورهاي اسلواكي و چك سفر خواهد كرد.
سيام*9254** 1336 خبرنگار: سجاد خسروانيان** انتشاردهنده: مهرنوش خانزائي