چالش های انسانی پیش روی عملیات موصل

به گزارش خبرنگار ایرنا، در حال حاضر قوای مسلح عراق كه شهر موصل را در شمال، شرق و جنوب محاصره كرده اند، در حال پاكسازی مناطق آزاد شده هستند و نیروهای یگان مبارزه با تروریسم عراق كه از یكم نوامبر گذشته (35 روز قبل) وارد اولین محلات بخش شرقی موصل شده اند نیز بیشتر سرگرم پاكسازی خانه به خانه در محلات آزاد شده هستند.
همزمان در محور غربی موصل كه نیروهای الحشد الشعبی مستقر هستند نیز بعد از آزادی فرودگاه تلعفر در 17 نوامبر گذشته (17 روز قبل)، عملیات این نیروها نیز محدود به پاكسازی مناطق آزاد شده و همچنین تقویت و گسترش مواضع خود در این مناطق شده است.
نماینده تركمن تبار پارلمان عراق در گفت وگو با خبرنگار ایرنا درخصوص ادامه عملیات موصل گفت: سه عامل صیانت و حفاظت از جان شهروندان، تغییرات آب و هوایی و وجود مین ها و تك تیراندازهای داعش عوامل اصلی وقفه در عملیات موصل هستند.
'عباس البیاتی' افزود: قوای مسلح و دولت عراق به شدت بر حفاظت و نجات جان شهروندان و عدم اصابت آنها در جریان عملیات نظامی در استان نینوا در شمال عراق حساس هستند.
به گفته وی، با توجه به شمار زیادی از شهروندان عراقی كه داعش همچنان از آنها در موصل و تلعفر به عنوان سپر انسانی بهره می برد، همین امر در پیشروی های نظامی نیروها وقفه ایجاد كرده است.
طبق پاره ای گزارش ها در عراق، در بخش شرقی موصل بالغ بر 800 هزار نفر و در بخش غربی موصل بالغ بر 300 هزار شهروند عراقی همچنان در بند داعش هستند و این گروه تروریستی به آنها اجازه خروج از موصل را نمی دهد.
عباس البیاتی اضافه كرد كه تغییرات آب و هوایی و شروع بارندگی ها عملا پرواز نیروی هوایی عراق را كه در عملیات آزادسازی موصل نقش مهمی ایفا می كنند، دچار اخلال كرده و این امر نیز در وقفه عملیات موصل بی اثر نبوده است.
وی ادامه داد كه مین گذاری ها و بمب گذاری های گسترده ای كه داعش در داخل موصل و تلعفر ایجاد كرده و تك تیراندازهای متعددی كه در داخل این دو شهر به كار گرفته، باعث شده كه قوای مسلح عراق برای جلوگیری از تلفات انسانی در صفوف خود و همچنین مردم موصل، در انجام پیشروی ها كمی تعلل كند.
وی ادامه داد كه موصل و تلعفر از حیث نظامی در مدت زمان كوتاهی قابل آزادسازی هستند، اما حضور تعداد زیادی از شهروندان بی گناه در این مناطق یكی از عوامل اصلی وقفه در نبرد موصل است.
از طرفی 'خالد الاسدی' عضو كمیسیون روابط خارجی در پارلمان عراق نیز خاطر نشان ساخت كه عملیات موصل متوقف نشده بلكه وقفه ای در آن ایجاد شده، اما عملا قوای مسلح عراق هر روز در حال دستیابی به پیروزی های جدید هستند.
وی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، پیش بینی كرد كه در روزهای آینده به ویژه در محور تلعفر شاهد عملیات گسترده ای باشیم كه نیروهای الحشد الشعبی انجام خواهند داد.
الاسدی اضافه كرد: با توجه به تصویب قانون الحشد الشعبی در پارلمان عراق عملا حیدر العبادی به عنوان فرمانده كل قوای مسلح عراق از این پس می تواند با خیال آسوده تری نیروهای الحشد الشعبی را در ماموریت های نظامی حسب نیاز و ضرورت به كار بگیرد.
به گفته وی، برهمین اساس همه شواهد حاكیست كه محور تلعفر كه در اختیار الحشد الشعبی گذاشته شده، در روزهای آینده شاهد عملیات گسترده خواهد بود.
در همین راستا 'احمد الاسدی' سخنگوی تشكیلات الحشد الشعبی در جمع خبرنگاران گفت كه در حال حاضر نیروهای الحشد الشعبی در صدد آزادی بخش 'تل العبطه' در جنوب تلعفر هستند.
وی اضافه كرد كه هدف از آزادی بخش تل العبطه، آزادی مناطق جنوب و جنوب غرب شهر تلعفر و رسیدن نیروهای الحشد الشعبی به شهر 'الحضر' در جنوب غربی موصل است.
اما كارشناس امنیتی عراق درباره وقفه در عملیات موصل و تلعفر گفت كه در حال حاضر فرماندهی مشترك عملیات موصل درصدد پاره ای تغییرات در این عملیات است.
سرلشكر بازنشسته 'عبدالكریم خلف' افزود: فرماندهی مشترك اكنون چند گزینه را در عملیات موصل مدنظر قرار داده كه مهمترین این طرح ها، انتقال هوایی نیرو به جاده حدفاصل موصل به تلعفر و كنترل كامل این جاده و یا انتقال بخشی از نیروها به بخش جنوب غربی و غرب شهر موصل است.
وی كه با تلویزیون 'البلادی' عراق سخن می گفت، اظهار داشت: از ابتدای شروع عملیات موصل تا به امروز، عناصر داعش در بخش غربی این شهر تحت هیچ گونه فشار نظامی قرار نگرفته و بر همین اساس عناصر این گروه تروریستی در بخش شرقی به طور مرتب به نیروهای عراقی متعرض می شوند.
خلف افزود: انتقال بخشی از نیروهای الحشد الشعبی به محور غربی شهر موصل و انتقال نیروهای پلیس مركزی از جنوب به سمت جنوب غربی و صرف نظر كردن از آزادی فرودگاه موصل در حال حاضر، از جمله طرح های مطرح برای درگیر كردن عناصر داعش در بخش غربی به منظور متشتت كردن قدرت داعش در داخل این شهر است.
به گفته وی، كوچك كردن مناطق درگیری در درون بخش شرقی موصل و رسیدن به رودخانه 'زاب' كه بخش شرقی را به دو قسمت جنوبی و شمالی تقسیم می كند، نیز از دیگر طرح های نظامی در این راستا برای كوچك كردن مناطق در داخل بخش شرقی است.
سرلشكر بازنشسته عبدالكریم خلف درباره محور تلعفر نیز گفت: شهر تلعفر از حیث نظامی در محاصر نیروهای الحشد الشعبی قرار گرفته و كاملا در تیررس این نیروها قرار دارد، اما این نیروها قبل از ورود به تلعفر و آزادی آن، در اقدامی صحیح، در حال گسترش دامنه مواضع خود در جنوب تلعفر هستند و عملیات آزادی بخش تل العبطه به سمت شهر الحضر به همین منظور صورت می گیرد.
وی پیش بینی كرد كه در روزهای آینده گذرگاه های ویژه ای در جنوب غربی موصل برای اخراج خانواده ها از این شهر ایجاد شود، تا زمینه درگیری با داعش در محور غربی فراهم شده و قدرت نظامی داعش در موصل عملا متشتت و پراكنده شود.
نیروهای الحشد الشعبی در حال حاضر دهها كیلومتر با شهر موصل در بخش غربی فاصله دارند و عملا عناصر و مقر فرماندهی داعش در غرب موصل در طول این عملیات، با كمترین فشار نظامی مواجه بوده است.
نخست وزیر عراق چند روز قبل بار دیگر تاكید كرد كه شهر موصل تا قبل از شروع سال جدید میلادی كه فقط 25 روز به آغاز آن باقی مانده، آزاد می شود.
وزیر مهاجرت و رانده شدگان عراق هم اخیرا گفته بود كه با آغاز عملیات موصل تاكنون 80 هزار نفر از استان نینوا آواره شده اند كه 6 هزار نفر بعد از آزادی و پاكسازی مناطق شان به خانه های خود بازگشتند.
'جاسم محمد' افزود: در حال حاضر به طور روزانه بین دو تا سه هزار نفر در جریان عملیات موصل، از خانه و كاشانه خود آواره شده و راهی اردوگاه های آوارگان می شوند.
اقلیم كردستان در شمال عراق تاكنون پذیرای بیشترین آوارگان ناشی از عملیات آزادسازی موصل بوده است كه وزارت كشور اقلیم كردستان عراق تعداد آنها را یك میلیون و 800 هزار نفر ذكر كرده است.
خاورم *4*353*1770*1275
گزارش از محسن مدنی* انتشار دهنده: مجید جعفری