ابعاد منطقه ای انتخابات ایران در گفت و گو با 2 تحلیلگر لبنانی

ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی شاهد برگزاری انتخابات های متعددی در برهه های تاریخی سخت و حساس از جمله در دهه هشتاد كه ایران درگیر جنگ نظامی مستقیم با عراق بود، بوده است. اما وضعیت كنونی منطقه و جهان از چند جنبه با برهه های قبل تفاوت دارد.
جهان امروز تحولات گسترده سیاسی و فرهنگی و راهبردی را شاهد است و همچنین در حال انتقال از مرحله نظام تك قطبی به چند قطبی است. از سوی دیگر منطقه خاورمیانه در جای جای خود شاهد درگیری و تنش و تنگ است؛ از سوریه و عراق و تركیه گرفته تا یمن.
این وضعیت این باور را ایجاد می كند كه رئیس جمهوری آینده ایران با پرونده های غیر عادی و پیچیده ای در سطح بین المللی و منطقه ای روبروست و تصمیم گیری های دقیقی در سطوح مختلف اتخاذ خواهد كرد.

**ایران سیاست خارجی ثابتی دارد/تحولات سوریه و عراق برای ایران مهمتر است
علی هاشم مدیر تارنمای «المیادین» در گفت و گو با ایرنا با اشاره به این مطلب گفت: رای دهندگان ایرانی انتخاب خود را در درجه اول بر اساس رویكرد سیاست خارجی نامزدها انجام نمی دهند بلكه نظر سنجی ها نشان می دهد كه مسائل اقتصادی برای آنها اولویت بیشتری دارد.
به اعتقاد هاشم علت این مساله آن است كه ایران همواره سیاست خارجی ثابتی داشته و این سیاست ها با تغییر رئیسان جمهوری ها و وزیران دچار تغییر نمی شود. آنچه برای مردم اهمیت دارد این است كه رئیس جمهوری قدرتمندی داشته باشند كه بتواند در برابر چالش ها بایستد و با افزایش قدرت ایران مصونیت بیشتر به كشور ببخشد.
وی با بیان اینكه نامزدهای این دور از انتخابات ایران در اصل این مسائل اختلافی با هم ندارند گفت: تفاوت نامزدها در شیوه و لحن هركدام از آنهاست.
این روزنامه نگار لبنانی متخصص امور ایران كه از مدتها پیش جزئیات مسائل مربوط به ایران را با دقت دنبال می كند گفت: اوضاع منطقه از یمن گرفته تا سوریه و عراق و نیز تنش بین ایران و سعودی باعث شده انتخابات امسال در شرایط پیچیده و حساسی برگزار شود و رئیس جمهوری بعدی ایران تصمیم گیری های سرنوشت سازی در منطقه و جهان خواهد داشت.
به اعتقاد هاشم، حضور ترامپ در كاخ سفید اوضاع را پیچیده تر خواهد كرد چرا كه دولت وی حاضر به هیچ نوع همكاری درباره توافق هسته ای نیست؛ ضمن اینكه حاضر نیست مراكز قدرت در خاورمیانه به ویژه در رابطه با ایران را به رسمیت بشناسد. با این وجود هاشم معتقد است ایران تا پیش از روی كار آمدن ترامپ نگرانی بیشتری نسبت به الان داشت چون آن زمان ترامپ یك رئیس جمهوری ناشناخته به نظر می رسید اما امروز معلوم شده كه او بیش از اینكه عمل كند حرف می زند و طرح روشن و واضحی در دست ندارد و دولتش تا امروز در حال مرتب كردن ورق های بازی است. با این حساب آمریكا به ریاست جمهوری ترامپ نگرانی چندانی برای رئیس جمهوری آینده ایران ایجاد نمی كند.
درباره تحولات سوریه و عراق، هاشم معتقد است كه ایران این مسائل را جزو موضوعات مربوط به امنیت ملی خود می داند. به باور او طرف های تصمیم گیرنده در ایران برای این مسائل اولویت مطلقی قائل هستند برای همین هم مسئولان ایرانی آشكارا اعلام می كنند كه نه فقط برای دفاع از سوریه بلكه برای دفاع از كل محور مقاومت در سوریه حضور دارند.
موضوع دیگری كه علی هاشم آن را جزو مسائل پیش روی رئیس جمهوری آینده ایران عنوان كرد قضیه یمن و نحوه پایان دادن به جنگ اندوه بار در آن و نیز تهدیدهای سعودی علیه ایران است. ولی با این حال خاطر نشان كرد كه این قضیه به مرحله درگیری مستقیم نرسیده و برای تصمیم گیران ایران فوریت ندارد.
وی افزود: درست است كه منافع ایران وسعودی با یكدیگر تعارض پیدا كرده اما سعودی مانند گذشته یك بازیگر اصلی در سوریه و عراق و حتی در یمن به شمار نمی آید بلكه متحدان منطقه ای تهران توانسته اند توان تاثیرگذاری سعودی را خنثی سازند.

**مواجهه با سیاست های ترامپ اصلی ترین موضوع رئیس جمهوری بعی ایران است
میشل نوفل نویسنده و پژوهشگر مسائل راهبردی نیز در گفت و گو با ایرنا تاكید كرد كه رئیس جمهوری جدید ایران با فضای منطقه ای بسیار پیچیده ای مواجه خواهد شد كه از چند عامل نشات می گیرد: اول اینكه در حال حاضر جهان در فضای آشفته و به هم ریخته ناشی از تغییر نظام بین المللی كنونی به نظام جدیدی است كه هنوز تصور كاملی از آن در دست نیست.
نوفل برای توصیف شرایط جهانی و منطقه از اصطلاح «نقدینگی» كمك گرفت كه معمولا نویسندگان مصری آن را به كار می برند. وی توضیح داد كه در حال حاضر نقدینگی ثابتی در دنیا وجود ندارد و این مساله ایجاب می كند تحلیلگران راهبردی و رئیسان جمهوری و برنامه ریزان و طراحان سیاست های كشورها به ویژه كشور مهمی مانند ایران، رویكرد متفاوتی به اوضاع داشته باشند.
به اعتقاد نوفل، وضعیت كنونی نیامند رفتار محتاطانه ای در عرصه بین المللی است؛ علاوه بر اینكه باید ضمن كنار گذاشتن مفاهیم قدیمی از مفاهیم تازه ای در این زمینه بهره گرفت.
این تحلیلگر لبنانی در سطح بین المللی نیز به تنش آفرینی دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای منزوی ساختن ایران اشاره كرد و گفت: سوالی كه مطرح می شود این است كه رئیس جمهوری آینده ایران چه رفتاری در قبال دولت آمریكا كه هر شبانه روز تصمیم خود را تغییر می دهد در پیش خواهد گرفت؟ نوفل بر این باور است كه دولت آمریكا فاقد یكپارچگی لازم در عرصه تصمیم گیری است و لابی های متعددی در داخل دولت آمریكا حضور دارند كه برخی از آنها موضع میانه رو و برخی نیز موضع تندتری دارند برای همین نیز رئیس جمهور آینده ایران باید رفتار درستی در قبال این سیاست خارجه آمریكا داشته باشد.
نوفل با اشاره به یكی از سناریوهای احتمالی آینده گفت: احتمالا یكی از سیاست های ثابت ایالات متحده این خواهد بود كه یك نوع توازن منطقه ای در قضیه سوریه و سپس در كل منطقه برای مقابله با جمهوری اسلامی كلید بزند و با تشكیل ائتلاف منطقه ای به سردمداری عربستان برای محاصره ایران اقدام كنند. اما سوال اینجاست كه این ائتلاف چطور می خواهد اهداف خود را پیاده سازد و چه تدابیر و سیاست هایی برای اجرای آن در پیش خواهد گرفت؟
نوفل تلاش واشنگتن برای ایجاد ائتلاف بین اسرائیل و كشورهای حاشیه خلیج فارس را تا كنون یك تلاش قطعا شكست خورده دانست و گفت: این سیاست كاری از پیش نخواهد برد و نمی تواند جلوی نفوذ ایران را بگیرد.
وی در پایان نتیجه گرفت كه رئیس جمهور آینده ایران مسئولیت های مهمی را در پیش خواهد داشت چون اوضاع منطقه بسیار پیچیده است و جهان در حال انتقال از نظام یك قطبی به چند قطبی است.
خاورم*387*390*2054
انتشاردهنده: محمد خواجوئی