جلوه هاي تدبير و اميد در «خراسان شمالي»؛ چشم انداز توسعه «ايران كوچك» در 1400 (بخش نخست)

از تيرماه 1395 كه محمدرضا صالحي به عنوان مقام عالي دولت تدبير و اميد در خراسان شمالي برگزيده شد، عمده فعاليت هايش در عرصه اقتصاد و با رويكرد توسعه بوده است. در اين فرصت مغتنم تلاش شده است در قالب مصاحبه اي اجمالي با عالي ترين مقام اجرايي خراسان شمالي، مهم ترين محورهاي كاري و چشم انداز توسعه اي اين استان براي سال هاي پيش رو از زبان مهندس صالحي تشريح شود.
** راهبري قطار توسعه خراسان شمالي با راهبرد 4 ساله
شكي نيست كه براي چيرگي يافتن بر چالش هاي عمده، به هدفگذاري دقيق بر مبناي مطالعات گسترده، برنامه ريزي كارشناسانه و اجراي صحيح سياست ها نياز دارد؛ امري كه به طريق اولي، در سطح استان ها نيز بايد به درستي و بر مبناي ملاحظات خاص، مورد توجه قرار گيرد.
با توجه به هدفگذاري و اقدامات انجام شده از يك سال پيش به اين سو، و نيز با آرامش و ثبات مديريتي و تعاملي كه بين مقام عالي اجرايي استان با ديگر مسئولان استاني و ملي برقرار شده است، اكنون مي توان خراسان شمالي را استاني دانست كه از راهبرد توسعه اي براي 4 سال آينده برخوردار است.
استاندار خراسان شمالي با اشاره به برنامه ريزي تيم مديريتي اين مجموعه و تحقق حضور بيش از 200 مدير كشوري در استان خراسان شمالي، آن هم از سطح معاون وزير به بالا كه طي كمتر از 15 ماه گذشته شاهدش بوده ايم، گامي در همين راستا مي داند.
محمدرضا صالحي كه مهم ترين دليل و عنصر موثر در برنامه ريزي اين سفرها را شناساندن خراسان شمالي به مديران ملي مي داند، بر اين باور است كه سفرهاي كاري متعدد دولتمردان ارشد به استان، از يك سو قابليت هاي به فعليت درآمده و ظرفيت هاي مغفول اين خطه را به مسئولان كشوري مي شناساند.
وي مي گويد: از سوي ديگر، اين سفرها برخي كاستي هاي اعتباري و كمبود منابع و امكانات را براي آن ها به عينه به اثبات مي رساند و بدين ترتيب مي توان در مسير جذب بيشتر اعتبارات و تسهيلات و جلب حمايت مادي و معنوي مسئولان سطوح عالي كشور به طرز موثرتري گام برداشت.
وي خاطرنشان مي كند: بهره مندي اين استان از بالاترين درصدهاي رشد اعتبارات جاري و عمراني در بودجه سنواتي، كسب بالاترين ميزان رشد اقتصادي بين استان ها در سال 95، گره گشايي از مشكل تأمين اعتبار پروژه هاي عمده زيربنايي به خصوص بزرگراه پيونددهنده مركز اين استان به جنگل گلستان به عنوان شاهراه ارتباطي مشهد مقدس و شمال كشور و نيز، تعريف اين خطه به عنوان استان نمونه در اجراي برخي طرح هاي پيشرو و دانش بنيان حوزه اقتصاد مقاومتي ازجمله توسعه انرژي هاي پاك و تجديدپذير، نمونه هايي از مزاياي اين شيوه مديريتي بوده است.
به گفته صالحي، بهبود و ارتقاي تقريبا دو برابري بسياري از شاخص هاي توسعه اي استان طي 4 سال دولت تدبير و اميد (نظير بهبود ضريب نفوذ شبكه هاي ارتباطي، آب و برق و گازرساني روستاها، خانه هاي بهداشت روستايي و سلامت شهري، طرح هادي روستاها، طرح هاي عمران شهري و روستايي و بهره برداري از تخت هاي بيمارستاني معادل 75 درصد تمام آن چه در اين استان پيش از آن داير شده بود) گواه ديگري بر اين دستاوردهاست.
استاندار خراسان شمالي اشاره مي كند كه با سياست گذاري هاي انجام شده به خصوص در ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي، شوراهاي اداري، اشتغال، سرمايه گذاري، كارگروه تسهيل توليد و نظاير آن و تأكيدهايي كه در اين مدت بر دو شاخصه مهم اقتصاد مقاومتي شده، يعني درون زابودن و برون نگري كه شاكله اصلي آن را تشكيل مي دهد، مديران اجرايي اين استان اكنون در كنار برنامه هاي يك سال آتي دستگاه متبوع خود، برنامه هايي چهار ساله تنظيم كرده اند كه در راستاي اسناد فرادستي مانند سند توسعه استان، سند آمايش سرزميني و سامانه معرفي فرصت هاي سرمايه گذاري، قابليت اجرا داشته باشد.
صالحي تصريح مي كند: در اين راهبردهاي توسعه 4 ساله، توجه ويژه به جذب سرمايه گذاري خارجي و توسعه اشتغال ارزان قيمت، به ويژه با تكميل و توسعه ظرفيت منطقه ويژه اقتصادي بجنورد و شهرك ها و نواحي صنعتي شهرستان ها، توجه خاص به مباحث حوزه گردشگري از جمله تعيين اهدافي در حوزه گردشگري سلامت، تعريف دهكده هاي توريستي و جشنواره هايي با هدف تبديل گردشگري عبوري به گردشگري به مقصد اين استان اهميت خاصي دارد.
هم چنين تأكيد بر گسترش كسب و كارهاي دانش بنيان، پيگيري راه اندازي بورس ايده و بنياد وقف علمي، اجراي طرح هاي مشترك با معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري براي تبديل قابليت هاي بالقوه اين استان به توانمندي هاي بالفعل در حوزه گياهان دارويي، هدفگذاري براي ايجاد روستاهاي سبز و ايجاد تونل سبز ورودي و خروجي شهرهاي هجده گانه اين استان، تعريف روستاهاي بدون بيكار و بوستان هاي ويژه بانوان در 8 شهرستان استان، از ديگر محورهاي برنامه هاي توسعه آتي اين خطه تعريف شده است كه در يك برنامه زمان بندي شده 4 ساله به تدريج به ثمر مي نشيند.
مقام عالي دولت دوازدهم در خراسان شمالي هم چنين يادآور مي شود: با هدفگذاري انجام شده اين خطه به زودي به استان سبز و نمونه در حوزه انرژي هاي پاك و تجديدپذير (صدور مجوزهايي به ميزان 310 مگاوات برق خورشيدي و 99 مگاوات برق از انرژي بادي) تبديل خواهد شد.
اين هدف گذاري هم به هيچ وجه دور از دسترس نيست؛ به خصوص كه با استمرار و گسترش طرح هاي مناريد و ترسيب كربن با مشاركت نهادهاي بين المللي، هم چنين مهار آب هاي مرزي با احداث سدهاي بزرگ و هم زمان با آن، توسعه طرح هاي آبخيزداري و آبخوان داري، اين استان به اهداف زيست محيطي در راستاي توسعه پايدار و سازگار با محيط زيست بيش از گذشته نزديك مي شود.

**خراسان شمالي در مسير توسعه مراودات فراملّي
 شايد شاه كليد آينده توسعه اقتصادي خراسان شمالي را بتوان گسترش مراودات اقتصادي با كشورهاي مختلف به ويژه اتحاديه اروپايي دانست. امري كه شايد در نگاه نخست و از ديد بسياري از مديران محلي، هدفي دور و دراز و دست نيافتني جلوه كند، اما با دورانديشي و هدفگذاري انجام شده از سوي مقام عالي دولت در استان، اكنون بيش از هر زمان ديگري در دسترس است.
استاندار خراسان شمالي با اشاره به سفر اسفندماه گذشته مديران اقتصادي و فعالان بخش خصوصي اين استان به آلمان و فرانسه، كه به دنبال خود سفر متقابل سرمايه گذاراني از آلمان را به اين استان به همراه داشت، اين رويدادها را نمونه اي از اقدامات انجام شده در اين راستا قلمداد مي كند و با بيان اين كه شايد پيش از آن، اكثر فعالان اقتصادي اين استان به گسترش مراودات با كشورهاي آسياي ميانه به عنوان هدفي غايي مي انديشيدند، سفر زمستان گذشته هيئت اقتصادي اين استان به آلمان و فرانسه را نقطه قوتي براي معرفي ظرفيت ها و حضور سرمايه گذاران توصيف مي كند.
راه اندازي نيروگاه هاي خورشيدي و بادي در نقاط مختلف استان، مقدمه چيني براي راه اندازي خط توليد لامپ هاي هوشمند و صفحات انرژي خورشيدي براي نخستين بار در كشور و مذاكره براي اعطاي فرصت تحصيلي به دانشجويان استان و توسعه صنايع سنگين و جانبي آن ها از ديگر دستاوردهاي سفر اروپايي هيئت اقتصادي خراسان شمالي به شمار مي رود كه استاندار به آن ها اشاره دارد.
مهندس صالحي هم چنين به مصاحبه اخير خود با خبرگزاري آناتولي تركيه در حاشيه ديدار با سركنسول اين كشور در شمال شرق كشور اشاره مي كند و مي گويد: در اين قبيل برنامه ها و مصاحبه ها تلاش كرده ايم فرصت هاي سرمايه گذاري در خراسان شمالي را براي فعالان اقتصادي خارج و داخل كشور تشريح كنيم. 
 وي خاطرنشان مي كند: اين استان با كسب رتبه نخست صدور مجوز سرمايه گذاري هاي خارجي به مبلغ 3 ميليارد و 367 ميليون دلار، بهترين عملكرد كشور در پسابرجام در حوزه سرمايه گذاري خارجي را نيز به خود اختصاص داد و اكنون با احداث بزرگ ترين نيروگاه خورشيدي حال حاضر كشور در شهرستان جاجرم به ظرفيت 30 مگاوات با 75 ميليون دلار سرمايه گذاري مستقيم خارجي، عملياتي شدن تدريجي مجوزهاي صادرشده را شاهد هستيم.
وي ادامه مي دهد: با تشكيل مرتب جلسات ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي استان و پيگيري طرح هاي مهم با رويكرد اشتغالزايي و افزايش درآمد سرانه، كاهش نسبي نرخ بيكاري و كاهش چشمگير نرخ تورم در استان را شاهد بوده ايم. هم چنين كاهش شمار واحدهاي دچار ركود در بخش هاي صنعت و كشاورزي، افزايش واحدهاي فعال در شهرك هاي صنعتي، پيگيري حل مشكلات صنايع بزرگ استان و تكميل زنجيره صنايع پايين دستي آن ها، فعال شدن گمرك ريلي جاجرم، فعال شدن منطقه ويژه اقتصادي بجنورد و تأمين زيرساخت هاي آن از ديگر نكات حائز اهميت به شمار مي رود.
به گفته وي، آغاز طرح واگذاري پنل هاي سيار خورشيدي به عشاير و مددجويان نهادهاي حمايتي با هدف تأمين معيشت پايدار آنان و تعريف اين استان به عنوان پايلوت انرژي هاي پاك با انعقاد قرارداد احداث 310 مگاوات برق خورشيدي و نيروگاه برق بادي 99 مگاواتي كه در شرف عقد قرارداد با سرمايه گذار خارجي است، از ديگر دستاوردهاي حوزه اقتصادي در استان طي ماه هاي اخير محسوب مي شود.
صالحي مي افزايد: كسب بالاترين نرخ رشد اقتصادي بين استان ها در سال 95، تعريف يكي از 10 تعاون-شهر كشور در اين استان (شهرستان راز و جرگلان)، تشكيل شوراي معادن به رياست استاندار به عنوان نخستين استان در كشور و تشكيل صندوق حمايت كشاورزي در شهرستان ها به عنوان استان پيشتاز كشور را نيز بايد به اين فهرست موفقيت ها افزود.
وي خاطرنشان مي كند: با تدابير اتخاذ شده از سال گذشته به اين سو هم چنين موفق شديم، ضمن جذب صد درصد اعتبار تملك دارايي هاي استاني سال 95، رتبه دوم افزايش اعتبارات تملكي و عمراني و رتبه نخست رشد اعتبارات هزينه اي در بودجه امسال كشور را نيز از آن خود كنيم.

** برنامه هاي سال جاري براي رونق توليد و اشتغال
محمدرضا صالحي در توضيح اجمالي برنامه هاي مدنظر براي رونق بيشتر توليد و اشتغال در خراسان شمالي، برخي برنامه هاي سال گذشته را مقدمه اي براي اجرايي شدن برنامه هاي سال جاري خواند.
به گفته وي، تعيين اين استان به عنوان پايلوت انرژي خورشيدي، حفظ وضع موجود در حوزه كشاورزي ( با توجه به محدوديت منابع آب و خاك) و رشد اقتصاد حوزه گردشگري، در كنار حل مشكلات توسعه صنايع بزرگ استان و راه اندازي صنايع پايين دستي آن ها و نيز همت مضاعف براي بسط اشتغال در حوزه خدمات، از نقاط موردتوجه مديريت عالي استان در سال جاري محسوب مي شود.
وي در عين حال، توسعه كشاورزي ارگانيك و ارتقاي اقتصاد حوزه صنايع دستي و ايجاد روستاهاي زيست بوم و سازگار با محيط زيست را مورد تاكيد قرار مي دهد و آن را زمينه ساز توسعه اشتغال و معيشت پايدار مي خواند و با اشاره به قابليت هاي خدادادي اين استان در حوزه انرژي هاي نو شامل بادي و خورشيدي، توجه به اين مزيت ها را كه مورد استقبال سرمايه گذاران خارجي هم قرار دارد، گره گشاي بخشي از مشكل اشتغال و ثروت آفريني در استان مي داند.
استاندار با بيان اين كه اولويت نخست ما در استان اشتغالزايي است، مبناي توسعه اين خطه را اشتغال پايدار با فعال تر كردن گمرك، شهرك هاي صنعتي، منطقه ويژه اقتصادي و صنايع مرتبط با حوزه كشاورزي و دامپروري بر مي شمرد و تصريح مي كند: ايجاد صنايع تبديلي و توجه به اشتغال ارزان قيمت با حمايت از بخش خصوصي و هم زمان با آن، جذب سرمايه از بيرون مرزها اعم از صاحبان سرمايه خارجي و ايرانيان مقيم خارج، در دستور كار قرار دارد.
صالحي با بيان اين كه سياست هاي غلط دولت گذشته ضمن فشارآوردن به منابع بانكي و ناكارآمدساختن آن ها، باعث شد بيكاران زيادي به بدهكار تبديل شوند، سياست دولت تدبير و اميد را توسعه اشتغال پايدار و ايجاد ارزش افزوده بيشتر در حوزه كسب و كارهاي جديد توصيف مي كند.
وي با افزودن اين كه تلاش براي تحقق رشد بالاي 15 درصدي صادرات غيرنفتي طي 4 سال دولت دوازدهم، جزو احكام ابلاغي دكتر روحاني به وزراست، تصريح مي كند: مقرر شده است سهم استان در اين زمينه با همكاري بخش خصوصي، مشخص و براي محقق شدن آن برنامه هاي لازم اجرايي شود.
وي توجه به آموزش هاي مهارتي و فني و حرفه اي با توجه به نيازهاي بازار كار را از ملزومات كار دانشگاه ها و مدارس در سال هاي پيش رو بر مي شمرد و براي ايجاد تحول عمده در جامعه تأكيد ويِژه دارد.
وي خاطرنشان مي كند: يكي از آثار برجام، گشايش هاي حوزه مالي و مجوزهاي زيادي است كه در حوزه سرمايه گذاري خارجي صادر شده و اكنون در ارتباط با دنيا و هدف گذاري صادرات و واردات و هدفمند شدن فاينانس ها دچار مشكل نمي شويم.  
***ادامه دارد...
منبع: روابط عمومي استانداري خراسان شمالي
6042 انتشاردهنده: سيدحسين قدسي