سال 2017 و برتری محور مقاومت

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، مجموعه تحولات منطقه‌ای و بین المللی و شكست دشمنان محور مقاومت باعث كاهش تاثیرگذاری دشمنان در موازنه قدرت شده است. در یمن پس از سپری شدن بیش از 1000 روز از آغاز حمله عربستان به این كشور و با وجود هزینه‌های سنگین اقتصادی و تلفات نظامیان عربستان، ویرانی گسترده زیرساخت‌ها، همچنان ریاض درجا می زند و به هیچ یك از اهداف مورد ادعای خود در این كشور دست نیافته است.
این در حالی است كه جنگ در ابعاد زمینی و موشكی به ژرفای عربستان منتقل شده و باعث فرسایش اقتصادی و نظامی این كشور شده است. اوضاع سوریه و عراق هم بهترین شاخص برای دستاوردهای محور مقاومت و ارتش سوریه و متحدانش در سال 2017 بود. در این سال تقریبا روزی نبود كه از دستاوردهای جدید نیروهای سوریه و عراق در جبهه های نبرد علیه تروریسم چیزی نشنویم.
اكنون با این پیروزی ها سوریه و عراق طومار تروریست ها را در هم پیچیده اند. شكست پروژه های آمریكا و عربستان در لبنان و فلسیطن هم شاخص دیگری است نشان از پیروزی محور مقاومت در منطقه دارند.
این گزارش در بردارنده مهمترین محور تحلیل هایی است كه در رسانه های عربی درباره پیروزی های محور مقاومت و ناكامی‌های محور واپسگرا به سردمداری عربستان و آمریكا در سال 2017 میلادی درمیدان های نبرد و سیاست منتشر شده است.

** قدرت یابی ایران در منطقه
نشریه «المجد» مصر با اشاره به نقش ایران در مبارزه با تروریسم پیروزی های جمهوری اسلامی در منطقه را مورد توجه قرار داد و نوشت: با وجود اینكه آمریكا و عربستان برای محاصره ایران و پایان دادن به نفوذ این كشور در منطقه تلاش های بسیاری كردند، اما بازهم ایران پیروز میدان شد.
در این زمینه «هربرت لندن» رئیس مركز پژوهش های سیاسی و استاد علوم سیاسی دانشگاه نیویورك گفت: گذرگاه زمینی ایران از تهران تا دریای مدیترانه به زودی به واقعیت تبدیل خواهد شد. آنچه وضعیت تر را بدتر كرده این است كه كاهش نفوذ آمریكا در منطقه سبب قدرت یابی ایران شده است. نقش ایران در شكست داعش جایگاه سیاسی و تاثیر تهران را در منطقه بالا برده است.

** پیروزی های سوریه و عراق در میدان های نبرد
تارنمای «البدیل» مصر شكست گروه های تروریستی در مناطق راهبردی سوریه و عراق و خنثی شدن طرح تجزیه عراق را در كانون توجه قرار داد.
به نوشته تارنمای البدیل، پس از سپری شدن 6 سال از بحران سوریه، این كشور در بسیاری از شهرهای راهبردی شاهد عملیات نظامی گسترده ای علیه گروه های تروریستی بود.
در نتیجه پیروزی بر تروریست ها در این شهرها و حاكمیت آرامش در بسیاری از این سرزمین ها، سوریه به رمز پایداری تبدیل شده و تلاش های آمریكا برای به كنترل در آوردن منطقه را به چالش كشیده است. اكنون موضوع بازسازی سوریه و دمیدن روح تازه در اقتصاد این كشور و بازگشت آوارگان به كشور مطرح است.
طی سال 2017 ارتش سوریه با كمك نیروهای همپیمانان خود توانست گروه تروریستی داعش را در این كشور شكست دهد و آنان را از خاك سوریه بیرون سازد. ارتش سوریه قلمرو گسترده ای از شهرها و استان های راهبردی كه گروه های مخالف مسلح و گروه های تروریستی در كنترل خود در آورده بودند از دست این گروه ها خارج ساخت. در راس این شهرها حمص بود كه در چند ماه پیش آزاد شد. همچنین آزادسازی شهر حلب كه در آغاز سال گذشته میلادی رخ داد نقطه عطف سرنوشت سازی در روند تحولات سیاسی و نظامی سوریه بود.
افزون براین فرماندهی كل ارتش و نیروهای مسلح سوریه در آغاز ماه نوامبر آزادسازی شهر دیرالزور را اعلام كرد. همچنین نیروهای دموكراتیك سوریه در اكتبر موفق شدند رقه پایتخت داعش در سوریه را از كنترل این گروه تروریستی خارج سازند.
پیروزی های نظامی و دستاوردهای ارتش سوریه در سال 2017 میلادی بر اوضاع سیاسی این كشور هم سایه انداخت. با این پیروزی ها دیگر اندیشه بركناری «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه از طریق نظامی توجیهی ندارد. این در شرایطی است كه بسیاری از كشورهای عربی و غربی طی سال های گذشته بركناری اسد از قدرت را در سر می پروراند. اما اكنون موضع این كشورها تغییر كرده است. به طوری كه «بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس چند روز پیش اعلام كرده است باقی ماندن اسد در قدرت موضع عادلانه ای است. همچنین «امانوئل ماكرون» وزیر امور خارجه فرانسه هم چند روز پیش اعلام كرد جامعه بین الملل ناچار است پس از شكست نهایی داعش در سوریه با رئیس جمهوری سوریه گفت و گو كند. ماكرون گفت بود فرانسه دیگر كنار رفتن اسد از قدرت را پیش شرطی برای حل بحران سوریه نمی داند.
این مسائل نشان می دهد موضع كشورهای اروپایی درباره بحران سوریه تغییر یافته است. نه تنها موضع اروپا درباره اسد تغییر یافته است. بلكه عربستان و روسیه در نشست آواخر نوامبر ریاض از مخالفان خواسته اند سطح درخواست خود را پایین آورند و هیاتی یكپارچه تشكیل دهند. كشورهای عربی به ویژه كشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از آغاز بحران سوریه سرسخت ترین مواضع را علیه نظام سوریه در پیش گرفته بودند. اما به نظر می رسد اكنون این كشورها در برابر ضرورت حضور اسد در قدرت تسلیم شده اند.
به نوشته تارنمای البدیل، در سال 2017 میلادی عراق هم مانند سوریه گروه تروریستی داعش را كه حدود یك سوم خاك این كشور را در زیر كنترل خود داشت، شكست داد. بزرگ ترین عملیات آزادسازی از شهر موصل كه «ابوبكر البغدادی» آن را پایتخت داعش در عراق نامیده بود، آغاز شد. این شهر در ماه ژوئن به طور كامل آزاد شد. پس از آزادی این شهر ، تلعفر و شهرهای القائم و راوة و الحویه از كنترل داعش خارج شد. با آزادسازی این شهرها ارتش عراق توانست مرزهای عراق و سوریه را در كنترل خود داشته باشد.
همچنین به كنترل در آوردن شهر كركوك در اكتبر سبب شد عراق كنترل بیشتری از سرزمین ها را در اختیار داشته باشد. در كنار میدان های نظامی فضای سیاسی عراق به ویژه در اقلیم كردستان با تنش همراه بود. به طوری كه در ژوئن گذشته «مسعود بارزانی» توهم استقلال اقلم كردستان را در سرپروراند. او با تعدادی از رهبران اقلیم كردستان عراق و در راس آنها رهبران حزب دموكرات كردستان، اتحاد میهنی كردستان، اتحاد اسلامی كردستان و جنبش اسلامی نشستی را برگزار كرد و در این نشست روز 25 سبتامبر را برای همه پرسی استقلال كردستان تعیین كرد.
در این همه پرسی كردها موضوع استقلال كردستان را تایید كردند، اما دولت عراق با تدبیر و عقلانیت بی سابقه ای با این موضوع برخورد كرد. دولت عراق بدون اینكه به قدرت های خارجی فرصت دخالت در امور عراق را بدهد برای خاموش كردن بحران عمل كرد. با زیر فشار قرار گرفتن كردستان از سوی ایران و تركیه از یك سو و دولت عراق و پارلمان این كشور از سوی دیگر، بلندپروازی كردها برای جدایی فروكش كرد و آتشی كه در اقلیم شعله ور شده بود، خاموش شد. در نتیجه دولت كردستان عراق در 25 اكتوبر اعلام كرد نتیجه همه پرسی را به حالت تعلیق در آورده است و با دولت عراق به مذاكره وارد خواهد شد.

** شكست محور واپس گرا در یمن و لبنان
تارنمای البدیل در بخشی از گزارش خود شكست عربستان و ائتلاف همراه آن در جنگ یمن و همچنین شكست طرح شوم عربستان برای برهم زدن اوضاع لبنان را مورد توجه قرار داد و نوشت: در سال 2017 میلادی در حمله عربستان به یمن معادلات جدیدی رقم خورد. عربستان به هیچ یك از اهداف خود نرسید. این در حالی است كه عربستان هنوز هم برای ادامه نبرد كه در آن هیچ یك از ارزش های اخلاقی و قوانین بین المللی رعایت نمی شود تلاش می كند تا شاید به هدف های خود دست یابد و آبروی خود را حفظ كند.
موشك های بالستیك نیروهای یمن در سال 2017 میلادی به مركز ریاض رسیده اند. در آغاز فوریه گذشته موشك بالستیك بركان 2 یك پایگاه نظامی عربستان را در منطقه المزاحمیه در غرب ریاض هدف قرار داد. پس از این پیروزی ها گروه مردمی انصارالله در ژوئن به حمله های موشكی خود ادامه داد و با موشك بركان یك پایگاه هوایی ملك فهد را در الطایف هدف قرار داد. در نوامبر گذشته بار دیگر گروه مردمی انصارالله با هدف قرار دادن فرودگاه بین المللی ملك خالد در ریاض تهدیدهای خود را ادامه داد. چند روز پیش هم این گروه كاخ یمامه را در ریاض با موشك های بالستیك هدف قرار داد.
گروه مردمی انصارالله همچنین امارات را هم هدف قرار داد. این گروه در آگوست گذشته با هدف قرار دادن ابوظبی در جنگ با كشورهای ائتلاف حمله به یمن وارد مرحله تازه ای شد. همچنین این گروه بارها رزمناوهای امارات را هدف قرار داده است و این موضوعی است كه معادلات را نبرد تغییر داده است و نشان داد مقاومت یمن در نبردی كه عربستان و امارات آن را آغاز كرده اند پیروز خواهد شد.
در این زمینه وزارت دفاع یمن گزارشی از شكست های عربستان در 1000 روز جنگ علیه یمن منتشر كرده است. برپایه این گزارش در این جنگ 1200 تانك و زره پوش، 12 جنگنده آپاچی، 5 جنگنده اف 16، بیش از 20 هواپیمای جاسوسی، 10 كشتی، رزمناو و قایق جنگی در آب های دریای سرخ توسط نیروهای یمن هدف قرار گرفته اند.
افزون براین عربستان در این جنگ زیان های اقتصادی فراوانی دیده است. بودجه این كشور فراتر از 15درصد تولید خالص ملی كاهش یافته است. حجم ذخایر این كشور از سال 2014 میلادی تا كنون 737 میلیارد دلار به 437 میلیارد دلار كاهش یافته است.
در عرصه سیاسی هم در سال 2017 میلادی بر یك مرحله از مراحل تنش سیاسی در یمن پرده برداشت. گروه مردمی انصارالله در چهارم ماه دسامبر توانست «علی عبدالله صالح» رئیس جمهوری سابق یمن كه به دنبال جدایی از گروه انصارالله و دامن زدن ماجراجویی سیاسی در یمن بود به قتل برساند. او به دنبال وارد شدن به ائتلاف با عربستان و امارات بود تا با دستیابی به امتیازات سیاسی بتواند معادلات نبرد در میدان های نبرد را به سود ائتلاف حمله به یمن تغییر دهد، اما انصارالله با هدف قرار دادن علی عبدالله صالح كنترل اوضاع سیاسی را به دست گرفته است. این در شرایطی است كه اكنون میان امارات و عربستان درباره نفوذ سیاسی و نظامی در یمن اختلاف هایی در جریان است.
به نوشته البدیل، لبنان هم از كشورهایی بود كه به سرعت برای شكست برنامه های آمریكا و عربستان و رژیم صهیونیستی كه به دنبال دست زدن به توطئه سیاسی علیه این كشور بودند، وارد عمل شد. تلاش های بسیاری شد تا با اجبار «سعد الحریری» نخست وزیر لبنان به كناره گیری برای سقوط لبنان و بغرنج كردن شرایط سیاسی در این كشور عمل شود. اما برعكس انتظارهای عربستان و دقیقا بر عكس آنچه آمریكا و رژیم صهیونیستی علیه لبنان برنامه ریزی كرده بود همه جریان های سیاسی لبنان و در راس آن حزب الله با سعد الحریری با ملاطفت رفتار كردند و این استعفا را تحت فشار عربستان به شمار آوردند.
افزون براین بسیاری از كشورهای غربی، اروپایی و عربستان با تبانی عربستان با آمریكا و رژیم صهیونیستی برای سقوط نظام لبنان مخالفت كردند. این موضوع سبب شد كه بحران به زودی رنگ ببازد و عربستان سعودی و همپیمانان آن به ویژه پس پادرمیانی فرانسه و بازگشت حریری به لبنان و عقب نشینی وی از استعفا ناكام مانند. در عرصه نظامی هم سال 2017 از نظر امنیتی برای لبنان سال خوبی بود.
نیروهای ارتش لبنان و دیگر گروه های امنیتی به موفقیت هایی چشم گیری دست یافته اند كه آزادسازی منطقه جرود عرسال از كنترل گروه تروریستی جبهه النصره به دست نیروهای ارتش لبنان و حزب الله در این زمینه قابل توجه است. همچنین نیروهای ارتش لبنان و حزب الله توانستد مناطقی را در البقاع و ضاحیه جنوبی از كنترل داعش و جبهه النصره خارج سازند.

** شكست شرط بندی های آمریكا در فلسطین
روزنامه «الاهرام» مصر و تارنمای البدیل در بخشی از گزارش های خود منزوی شدن آمریكا در موضوع انتقال سفارت از قدس به تل آویو و پیروزی های سیاسی فلسطین را مورد توجه قرار دادند.
به نوشته روزنامه الاهرام مصر، با به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی همه شرط بندی ها برای برقراری صلح از بین رفته است. اكنون همه كشورهای عربی نسبت به اصلی ترین موضوع خود كه فلسطین، قدس و مسجد الاقصی است، آگاه شده اند. همه جهان از حق طرفداری می كند و در برابر آمریكا كه قوانین بین الملل را زیر پا می گذارد، مقاومت می كنند. اكنون مردم فلسطین برای دفاع از مسجد الاقصی و بازپسگیری سرزمین های خود به انتفاضه و مبارزه روی آورده اند. این موضع سبب منزوی شدن آمریكا شده است. اوضاع رژیم صهیونیستی هم در این زمینه از آمریكا بهتر نیست.
به نوشته تارنمای البدیل مصر، هنوز هم مقاومت فلسطین پس از اعلام تصمیم «ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا برای انتقال سفارت آمریكا از تل آویو به قدس در صحنه سیاسی جایگاه برجسته ای را دارد. ترامپ با تصمیم جنجالی انتقال سفارت آمریكا از تل آویو به قدس بار دیگر سبب رخ دادن انتفاضه ای شده است كه در بسیاری از سرزمین های فلسطین گسترده شده است.
به نوشته البدیل، در سال 2017 میلادی در عرصه سیاسی بار دیگر برای آشتی میان گروه های فلسطینی فتح و حماس تلاش شد و این دو جنبش در 12 اكتبر توافق آشتی ملی را امضا كردند و به شكاف ها پایان دادند.
افزون براین در سال 2017 فلسطین شاهد پیروزی دیگری در عرصه دیپلماسی بود. این كشور در سپتامبر گذشته موفق شد به عضویت سازمان پلیس جنائی بین المللی «اینترپول» در آمد. این در شرایطی بود كه رژیم صهیونیسی برای جلوگیری از این موفقیت تلاش های بسیاری كرد. 75 كشور در سازمان ملل به قطعنامه سازمان ملل در این زمینه رای مثبت دادند.
همچنین با انتخاب فلسطین به عنوان نماینده منطقه آسیا و پاسفیك برای عضویت كمیته اجرایی سازوكارهای بین المللی زیان های ناشی از تغییرات اقلیمی در نوامبر گذشته پیروزی دیپلماسی دیگری برای فلسطین به شمار می رود. از سویی قطعنامه پیشنهادی مصر در سازمان ملل تصویب شد . در این قطعنامه مطرح شده بود كه هرگونه تصمیم برای تغییر وضعیت و ساختار جمعیتی شهر قدس دارای قانونی نبوده و باطل است.

پژوهشم**9278** 1601**خبرنگار: اصغر یوسفی ** انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.