برای طبیعتی که بدست بشر نابودمی شود فکری باید کرد
......................................................
تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی 13/03/1386
پلاژوهش.محیط زیست.مناسبت ها.
از: عمادالدین فیاضی
بشر به سرعت در حال نابودی گونه های مختلف گیاهی و جانوری در روی زمین
است، و گسترش بیش از اندازه فعالیت های انسان در زمینه های مختلف موجب از
بین رفتن گسترده زیست گاه های طبیعی جانوری و گیاهی، درسراسر جهان شده
است.
احداث جاده ها، سدها، زهکشی های فراوان،ازبین بردن درختان،استخراج
معادن، ساخت وسازهای بی رویه، حوادث و بلایای طبیعی، تهاجم زیستی،
پیشرفت های صنعتی، تغییرات آب و هوایی ناشی از فرایند طبیعی و
فعالیت های بشری از مهم ترین علل عمده نابودی تخریب زیستگاه طبیعی
جانوران و انقراض گیاهان عنوان می شود.
در آستانه 5 ژوئن (15 خرداد) روز جهانی محیط زیست نگاهی به
آمارهایی که کارشناسان زیست محیطی در خصوص روند فزاینده انقراض
گونه های مختلف گیاهی و جانوری ارائه می دهند، سخت تاسف بار و تعامل
برانگیز است،این کارشناسان معتقدند تا 50 سال آینده بیش از 50 درصد تمام
گونه های گیاهی و جانوری از روی زمین محو و نابود خواهد شد.
کارشناسان تحقیقات مهندسی ژنتیک و فناوری زیستی دراین باره معتقدند:
" براساس بررسی کنوانسیون تنوع زیستی (CBD)،روزانه 5/2 گونه اعم از
گیاهی و جانوری در جهان از بین می رود، انقراض این تعداد گونه در جهان
تهدیدی جدی برای تنوع زیستی است، هم اکنون سیاره زمین شاهد بیشترین
میزان نابودی و انقراض گیاهان و جانوران طی 65 میلیون سال گذشته است."
از سوی دیگر اتحادیه جهانی حفاظت از گیاهان و جانوران در خطر انقراض
به تازگی فهرستی از آن دسته از جاندارانی را که در معرض خطر نابودی قطعی
قرار دارند، منتشر کرده است، در راس این فهرست گیاهان و جانورانی جای
دارند که در جزایر مختلف واقع شده اند.
به عنوان مثال در جزایر هاوایی 85 نوع گونه گیاهی یافت می شود که در
هیچ جای دیگر دنیا نظیر ندارند و اکنون در معرض خطر از بین رفتن هستند.
به همین ترتیب در جزایر "گالاپوگوس" که زمانی "چارلز داروین "از آنها
بازدید به عمل آورده بود و کتاب "منشاء انواع " را بر اساس آن مشاهدات
تحریر کرد، 35 نوع حلزون خاص این جزیره وجود دارند که در خطر قرار دارند.
به گفته محققان یکی از گیاهان مندرج در این فهرست یعنی درخت زیتون
جزیره" سنت هلن " که زمانی "ناپلئون " بدان تبعید شده بود، اخیرا منقرض
شده و آخرین نمونه آن از بین رفته است.
اطلاعات منتشره شده به وسیله اتحادیه جهانی حفاظت از گونه های در حال
انقراض هر ساله با استفاده از موارد جمع آوری شده به وسیله 8 هزار متخصص
که در سراسر جهان با این اتحادیه همکاری می کنند، جمع آوری می شود.
به گفته محققان در حال حاضر دو سوم نمونه های حیاتی درسراسر جهان که
تحت حفاظت قرار ندارند با خطر انقراض روبرو می باشند.
به گفته کارشناسان محیط زیست مناطقی که دارای تنوع بیوزیستی قابل
توجهی می باشند نظیر مناطق گرمسیری ، جزایر گوناگون و جنگلهای استوایی
باید در راس اقدامات حفاظتی قرار گیرند زیرا که این مناطق 80 درصد
مناطقی را تشکیل می دهند که نیازمند اقدامات فوری حفاظتی می باشند.
نگرانی بزرگتر این است که، مناطق حفاظت شده مانند پارک های منطقه ای
و ملی برای حیوانات و گیاهان کمیاب کافی نیستند.
به گزارش پایگاه اینترنتی "نوول اوبزرواتور"، متخصصان زیست شناسی
دانشگاه "داک" در آمریکا اظهارنظر کردند که بین مکان هایی که حیوانات در
حال انقراض در آنها زندگی می کنند و مناطق محافظت شده، تناسبی وجود
ندارد.
این متخصصان پس از تطابق نقشه نگاری مناطق مختلف محافظت شده با تعداد
بسیار حیوانات در حال انقراض در حقیقت متوجه شدند که اغلب مناطقی که تحت
محافظت قرار دارند، ازنظر تنوع زیستی نسبت به جنگل های استوایی که دراثر
جنگل زدایی صدمه دیدند، بسیار فقیر هستند.
متخصصان همچنین نشان دادند که بیش از 20 درصد از انواع حیوانات و
گیاهانی که در خطر انقراض قرار دارند، در خارج از پارک های منطقه ای و
ملی وجود دارند.
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم در هر روز حداقل یک گونه گیاهی و یا
جانوری در معرض انقراض قرار دارد و طبق معمول متاسفانه باید گفت بیشترین
آمار این نابودی نیز مربوط به کشورهای درحال توسعه است.
ذکر یک نمونه در این خصوص بیشتر موید این امر است.
در خبرها آمده است که نسل شیرها در آفریقا که روزگاری مهد این حیوان
بود، رو به انقراض است.
جمعیت شیرهای جهان در مدت بیست سال گذشته به میزان 90 درصد کاهش یافته
به طوری که نسل این حیوان در قاره آفریقا رو به انقراض است.
مطالعات دکتر "لارنس فرنک" از دانشگاه "کالیفرنیا" نشان می دهد علاوه
بر شیرها، نسل سایر حیوانات شکارچی قاره آفریقا نیز به سرعت رو به کاهش
است به طوری که شمار سگهای وحشی این قاره به 3500 تا 5000 راس رسیده
و تعداد یوزپلنگها نیز به 15 هزار کاهش یافته است.
به گفته دکتر "فرنک"، ساکنان محلی آفریقا حیوانات درنده را به بهانه
محافظت از چهارپایان خود می کشند و اگر در گذشته بومیان با نیزه این کار
را انجام می دادند، امروزه افراد با استفاده از تفنک و همچنین سموم، نسل
این حیوانات را به شدت تهدید می کنند.
در ایران نیز انقراض نسل نوعی ماهی خاویاری در دریای خزر از
نمونه های دیگر جانوران در حال انقراض در کشورهای در حال توسعه است.
برخی از کارشناسان موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دراین
باره معتقدند : " نسل یک نوع ماهی خاویار از گونه "شیپ" "Ship" در دریای
خزر، به سرعت در حال انقراض است.
در مجموع آنچه می توان نتیجه گیری کرد این است که برای چاره اندیشی و
جلوگیری از انقراض و نابودی محیط زیست و جاندارانش هنوز دیر نشده است.
هنوز هم می توان خطر انقراض در محیط زیست را به حداقل کاهش داد، صنایع
را سازماندهی کرد تا در جهت خدمت به نیازهای زیستی، اجتماعی و زیست محیطی
قرارگیرد، از ناهنجاریهای مصرف زدگی که خود به تنهایی عامل مهمی برای
آلودگی محیط زیست است پرهیز نمود.
پژوهم - ع.ف - 1446
شماره 197 ساعت 11:17 تمام
انتهای پیام E13.33-11-17
