17 سال از خاموشی هنرمند و ادیب توانمند تبریزی گذشت
#
تبریز ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 27/10/84
داخلی.علمی.هنر.استاد.ادیب
27 دی ماه، سالگرد وفات استاد علامه جعفر سلطان قرایی دومین فرزند شیخ
ابوالقاسم تبریزی از علمای شاخص دوران خود، ملقب به "سلطان القرا" است.
او ادیبی توانمند، تاریخ نویس ، هنرمند خطاط و محققی خستگی ناپذیر بود
که در 1322 هجری شمسی در محله شتربان تبریز در خانواده ای فاضل و علم پرور
چشم به عرصه گیتی گشود و در 27 دی ماه 1367 چشم از دنیا فرو بست.
استاد علامه جعفر سلطان القرایی همچنین عالم به علوم و فنون دوران خود،
و هنرمندی با ذوق بود و تذهیب کاری های وی زینت بخش کتابخانه ها و موزه های
ایران است.
در علم تاریخ و رجال و انساب استاد مسلم، در کتاب شناسی و خط شناسی و
سبک شناسی استادی بی بدیل ، خوشنویسی هنرمند، نقاشی چیره دست و تذهیب کاری
توانا بود.
او مخصوصا در شناخت نسخه های خطی و تشخیص اسناد و اوراق هنری و تاریخی
از متبحران کم مانند روزگار بود.
مرحوم فقید کار تحقیق خود در تاریخ و ادبیات را با بررسی آثار ارزشمند
موجود در کتابخانه مجلس شورای ملی در زمان اقامت خود در تهران آغاز کرد و
در همان دوران محفل گرم اش فیض بخش بزرگانی چون علامه دهخدا، دکتر معین ،
حاج آقا بزرک تهرانی ، علامه قزوینی و دیگر صاحب نظران بوده است.
این بزرگان هریک در آثار خود از استاد جعفر سلطان قرایی به عنوان استاد
و دانشمندی فرهیخته یاد کرده اند.
به رغم شایستگی های عظیم این استاد فقید، تواضع وی اجازه نداد در دوران
حیات خود ، چنانکه شایسته اوست حرفی به میان آید و یا در جراید یادی از
وی شود.
چرا که هر وقت از او خواسته می شد که ترجمه حالشان در مجله یا روزنامه ای
چاپ شود متواضعانه پاسخ می داد که شرح حال امثال وی در دفتر فراموشی بهتر
است.
استاد سلطان القرایی پس از مرک یگانه فرزند خود در سال 1341 به توصیه
دوستان فاضلش شروع به تصحیح و تعلیق و تحشیه کتاب دوجلدی روضات الجنان در
شرح احوال علما، نخبگان و تاریخ بیش از یک هزار و 500 ساله شهر تبریز ،
تالیف حافظ حسین کربلایی تبریزی معروف به ابن کربلایی کرد.
کتاب در دو جلد با حوصله و دفت کافی و علم و بینش وافی در عرض ده سال
تلاش و کوشش استاد جعفر سلطان القرایی به دوستداران دانش و معرفت و دل
سوختگان عشق و محبت به یادگار ماند.
استاد جعفر سلطان القرایی ده سال به طور طاقت فرسا در تصحیح و تحقیق
روی این کتاب که شامل هشت فصل در ذکر ابنیه، بزرگان، علما و محلات مختلف
تبریز است، تلاش کرد.
همچنین تحقیق دیگری از وی بنام المحافل چاپ شده است.
این کتاب در شرح ترجمه احوال و آثار رجال و بزرگان خطه آذربایجان است و
به عنوان کتابی مرجع در اختیار پژوهشگران تاریخ و علوم قرار دارد.
یادداشت و نظریات مختلف استاد فقید در حواشی کتاب های مختلف نیز برجای
مانده است که به نوبه خود برای جویندگان علم و معرفت باب ارزش و گران بها
است.
همچنین صدها مقاله و مطلب محققانه استاد در مجلات یادگار ، دانش ، مهر
، یعما ، پیام نو و غیره انتشار یافته است. وی همچنین اشعاری سروده است
که بطور پراکنده موجود است و هنوز گردآوری نشده است.
این محقق توانمند آزاد زیست و زبان به مدح دیگران نگشود.
کلام آخر اینکه جای بی بسی تاسف و تاثر است که پیکر این ادیب بزرک بجای
دفن در مقبره الشعرا که وی خود از احیاکنندگان آن بوده است، در محلی دیگر
بخاک سپرده شده است.
(612/587)
