الفبای مهندسی ساختمان در ایران، و الفبای زلزله
#
تهران،خبرگزاری جمهوری اسلامی 09/03/83
داخلی.علمی.مهندسی.زلزله.
یک ساختمان باید باتوجه به شرایط خط زلزله و شرایط خاک و بکارگیری
اتصالات مهندسی طوری طراحی شود که در صورت وقوع زلزله از تخریب کامل آن
جلوگیری شود، این در حالی است که در ایران، مشکل اصلی ایمنی ساختمان ها
آن است که "الفبای مهندسی ساختمان" در آنها رعایت نمی شود.
این مطلب را مهندس "محسن غفوری آشتیانی" رییس پژوهشگاه بین المللی
زلزله شناسی و مهندسی زلزله چندی پیش به ایرنا گفته بود.
براساس مصاحبه ها و گزارش هایی که تاکنون در این باره گروه علمی ایرنا
به نقل از جمع بندی همایش ها و دیدگاه های مهندسین عمران و دیگر کارشناسان
ارائه داده است، عدم ایمنی ساختمان ها به رغم استفاده از مصالح نوین، در
صورت بروز زلزله مهمترین معضل به هنگام بروز زمین لرزه در ایران است.
تنها سه ماه قبل از زلزله بم، مهندس "علی اصغر طاهری بهبهانی" یک عضو
انجمن بتن ایران نیز در گفت و گوی اختصاصی با گروه علمی ایرنا اعلام
کرده بود: ایمنی اکثر ساختمانهای بتنی کشور در برابر زلزله شدید، به علت
عدم درک جزئیات ریز اجرایی به کلی زیر سوال است.
این مصاحبه در حالی صورت می گرفت که همایش بتن در ایران برپا بود.
این کارشناس عنوان داشته بود که نظارت دقیق مهندس ناظر در مراحل
ساختمان سازی و آموزش کارگران ساختمانی از نکات قابل توجه در ایمنی
ساختمانها در برابر زلزله است که در امر ساختمان سازی در کشور، کمتر به آن
توجه می شود.
به گفته وی، اهمیت آرماتور یا میلگرد نه تنها از بتن کمتر نیست، بلکه
در اکثر موارد اهمیت آن بسیار بالاتر از بتن است، .و سازه های بتنی بدون
"میلگردهای عرضی" مناسب سازه، حتی با وجود میلگردهای طولی زیاد در سازه و
بهترین نوع بتن، در برابر زلزله مقاوم نیست.
بهبهانی در عین حال با اشاره به اینکه متاسفانه این اصول در ایران
بسیار کم رعایت می شود، گفته بود: میلگردهای عرضی یا تنک ها حتما باید به
قلابهای 135 درجه ختم شود نه به قلابهای 90 درجه، که در 90 درصد موارد در
اجرای ساختمانهای بتنی در سطح ملی در کشور این مساله نیز رعایت نمی شود.
چندی بعد دکتر "محمود فاطمی عقدا" رییس پژوهشکده سوانح طبیعی نیز خبر
داد که بر اساس بررسی های انجام شده، اکثر شهرها و مناطق روستایی کشور در
صورت وقوع سوانح طبیعی مانند زلزله آسیب پذیرند.
وی نیز در حاشیه نخستین سمینار تخصصی پیشگیری و مدیریت مخاطرات طبیعی
در گفت و گو با گروه علمی گفته بود: این آسیب پذیری ناشی از موقعیت خاص
زمین شناسی و زمین ساختی گستره ایران و ساخت و سازهای نامطلوب، بدون
رعایت نکات ایمنی است.
"فاطمی عقدا" با اشاره به اینکه اکثر سازه ها در کشور براساس اصول فنی
ساخته نشده و برای ساخت آنها نیز از مصالح با کیفیت مطلوب استفاده نشده
است گفت: متاسفانه تعداد این سازه های نامقاوم و غیراصولی رو به افزایش
است.
یکی دو ماه بعد از این مصاحبه ها مانوری با حضور 16 میلیون دانش اموز
برای مقابله با زلزله در مدارس کشور برپا شد، در حالی که هیچ اقدامی برای
سازه ها صورت نگرفت.
هنوز دانش اموزان مدارس قیل و قال مانور را فراموش نکرده بودند که
زلزله بم رخ داد و به گزارش یونیسف بی ش از 10 هزار دانش اموز در این
زلزله جان باختند.
هر چند زلزله ای که دیروز عصر و صبح امروز در چند نوبت با گستره زیاد
، در ایران رخ داد ، تلفات چندانی نداشته، اما یاداوری این نکته که حدود
90 درصد سازه های فولادی در کشور به هنگام زلزله از بین می روند، می تواند
زنک خطری برای ما باشد.
گروه علمی در جدیدترین خبر خود ، از غیراصولی بودن عملیات جوش در
سازه های فولادی کشور که باعث جدا شدن نقاط اتصال جوش در حدود 90 درصد این
سازه ها به هنگام وقوع زلزله های شدید می شود، خبر داده بود. خبری که در
کنار سایر خبرها ، تنها یک خبر باقی خواهد ماند.
ایران بر روی مجموعه گسل های بزرگی قرار گرفته که گستره ای از زاگرس
تا البرز را پوشش می دهند.
باید هر چه سریع تر برای سازه هایی که در آنها زندگی می کنیم فکری
نماییم.
علمی. /70
