اهمیت " نخل " درزندگی جزیره نشینان قشم
#
قشم، خبرگزاری جمهوری اسلامی 23/06/83
داخلی.اقتصادی.نخل.
از: جمشید رضائی
"نخل" درختی است که بازندگی مردم قشم درآمیخته است ونقش بسزایی در
زندگی اقتصادی مردم بومی منطقه دارد.
این درخت حتی در بین جزیره نشینان به گونه ای مقدس شمرده می شود تا
جایی که مرد باغدار قشمی می پندارد اگر نخل بی بار نخلستان خود را قطع کند
گناه بزرگی مرتکب شده است.
نخل از جمله درختان مقاومی است که سرما و گرما را به خوبی تحمل می کند.
و شاید اگر دخالت آدمی در رویش نخل نبود،جنگلهای انبوه و نفوذپذیری از
نخلستانهای وحشی پدیده آمده بودند اماهنگامی که انسان از دوران باستان تلاش
کرد تا نخل را اهلی و مراقبت کند وآن را به کنترل خود درآورد، تعداد آنها
کم شده اما بار آنها بیشتر و بهتر شد.
نخل گیاهی است دوپایه که در زندگی وحشی آن، نخلهای نر و ماده در رقابت
باهم به صورت موازی رشد می کنند اما آدمی با کنترل رشد،کمک به گرده افشانی،
کوددهی،دفع آفات، هرس به موقع و نیز جایگزین کردن نخلهای ماده (تا 95 درصد)
به جای نخلهای نر عملا نخستین نخلستانهایی پدید آورد که گر چه تعداد کمتری
نخل داشت اما محصول بهتر و بیشتری به بار می آورد.
به همین سبب انسان توانسته است با پرورش نخل در اقلیم هایی که کمتر نبات
و گیاهی امکان رویش دارد، خود نیز امکان زیست یابد.
جزیره زیبای قشم که سرزمینی با آب و هوای گرم و مرطوب می باشد از جمله
اقلیم هایی است که محیط مناسبی برای رویش گونه های مختلف نخل به شمار می آید.
براساس آخرین آمارها در قشم بیش از 116 هزار اصله نخل در بیش از 900
هکتار سطح زیر کشت در بخش های مرکزی، شهر قشم وبخش شهاب (به صورت پراکنده )
وجود دارد.
کشت خرما در این جزیره از سابقه ای طولانی برخوردار است و در میان مردم
قشم نخل به عنوان درخت زندگی مورد احترام فراوان بوده و از اهمیت ویژه ای
برخوردار است.
"محمد کرمی فرد" رییس جهاد کشاورزی جزیره قشم می گوید: بالغ بر 12 رقم
خرما از نخلهای جزیره قشم برداشت می شود که از میان آنها به ترتیب "هلیلی"،
"شیخ کمالی" ، "آلو مهتری"، "خاسویی" و "مصلی" بیشترین سطح زیر کشت را به
خود اختصاص داده اند.
کرمی فرد افزود: میانگین تولید خرما به طور متوسط برای هر درخت خرما
در سال 20 کیلوگرم است و از هر هکتار نخلستان حدود 5/2 تا 3 تن خرما
برداشت می شود.
وی افزود: کم سن ترین درختان خرما که در جزیره قشم بار می دهند چهار ساله
هستند و کهنسالترین آنها 150 سال عمر دارند.
به گفته کرمی فرد، نخل در اقتصاد مردم جزیره قشم نقش بسزایی دارد اما با
توجه به خشکسالی های اخیر دراین جزیره، کشاورزی در این منطقه تا حدودی با
خطر مواجه شده است.
به منظور گسترش نخلداری و حمایت از نخل داران هرساله با همکاری سازمان
منطقه آزاد قشم جشن نخل برگزار می شود.
رییس جهادکشاورزی شهرستان قشم معتقد است که یکی از اهداف برگزاری جشن
نخل باید حمایت از آن دسته کشاورزانی باشد که در زمینه "نخل داری "پیشرو
هستند و نباید این جشن فقط به برگزاری یک جشنواره اکتفا کند.
کرمی فرد می افزاید: در این جشنواره باید "علم نوین کشاورزی" و " نحوه
بهره برداری از زمین" و " یکپارچه سازی اراضی کشاورزی" را به کشاورزان و
نخلداران آموزش داد.
به گفته کرمی فرد، بیشترین سطح زیر کشت نخل در روستای سهیلی با 16
هزار و 300 نفر نخل و کمترین آن در روستاهای بخش مرکزی هستند.
وی افزود: مبارزه با آفات " زنجره خرما" و " کنه عنکبوتی"در سطح جزیره
از طریق آموزش و سمپاشی از جمله اقدامات جهادکشاورزی شهرستان قشم در
حمایت از نخلداران است.
"حبیب بازماندگان قشمی" رییس شورای شهر قشم نیزدر گفت و گو با خبرنگار
ایرنا خاطرنشان کرد: به منظور گسترش نخلکاری در جزیره قشم دهها اصله نخل
در بخشهای مختلف این شهر قشم بین نخلداران توزیع شده است.
بازماندگان قشمی بااشاره به برگزاری جشن نخل که ازروز دوشنبه آغاز می شود،
گفت: آشناکردن جزیره نشینان قشم با اهمیت نخل و رواج نخل کاری دراین
جزیره از اهداف برگزاری جشن نخل است.
وی افزود: در این جشن که به مدت سه شب برگزار می شود علاوه بر معرفی ،
بازیهای بومی و محلی جزیره نشینان قشم مسابقات آشپزی میان بانوان قشمی و
در زمین پخت غذاهای محلی با خرما برگزار می شود.
"جشن نخل" با همکاری شورای اسلامی و شهرداری شهر قشم ، روابط عمومی
سازمان منطقه آزاد قشم و سازمان جهاد کشاورزی این جزیره به مدت سه شب از
23 تا 25 شهریور ماه برگزار می شود.
514/1644