نگرانی از احتمال انحراف در هدف نرخ تورم ترکیه
#
آنکارا، خبرگزاری جمهوری اسلامی 15/02/85
خارجی.ترکیه.اقتصادی.تورم.
رشد غیرمنتظره نرخ تورم ترکیه در ماه آوریل به میزان 34/1 در صد در
شاخص قیمت های مصرف کننده و 9/1 در صد در شاخص قیمت های تولیدکننده ،
دسترسی به رقم پنج در صد در پایان سال جاری میلادی را به عنوان یکی از
اهداف اصلی اقتصاد کلان ترکیه، دشوار کرد.
در حالی که تغییر در انتظارات مصرف کننده ناشی از رشد شدید قیمت نفت
و طلا در بازارهای جهانی، محافل اقتصادی این کشور و در این میان بانک
مرکزی ترکیه را نگران کرده، "عبدالطیف شنر" معاون نخست وزیر و وزیر
هماهنک کننده سیاستهای اقتصادی، رشد غیر منتظره سطح قیمتها در ماه آوریل
را نگران کننده ندانسته و بر تحقق هدف پنج در صدی در پایان سال تاکید
دارد.
بانک مرکزی ترکیه برخلاف گزارشهای پیشین خود با روشن شدن نرخ تورم در
ماه آوریل، ابراز عقیده کرده است که با ادامه روند فعلی، تحقق هدف پنج
در صدی بسیار دشوار به نظر می رسد.
یکی از وظایف عمده ای که در برنامه تثبیت اقتصادی ترکیه به بانک مرکزی
این کشور محول شده، تحقق هدف پنج در صدی در نرخ تورم است.
نگرانی تا حدی بازارها و محافل اقتصادی ترکیه را فرا گرفته که ادعا
می شود احتمال تعدیل در هدف نرخ تورم ترکیه در سال جاری میلادی زیاد است.
بانک مرکزی ترکیه که بعد از ماهها مقاومت در قبال خواسته های بخش
تولید و صادرات، نرخ بهره ها را هفته گذشته 25/0 واحد کاهش داد، اکنون خود
را برای توجیه شرایطی که نرخ تورم رو به افزایش گذاشته، آماده می کند.
کارشناسان می گویند ادامه این روند می تواند کاهش نرخ بهره ها را که بخش
تولید و صادرات مصرانه خواستار آن هستند، متوقف کرده و شاید زمینه ساز
افزایش دوباره نرخ بهره ها بشود.
به عقیده این کارشناسان به لحاظ تغییرات عمده در ساختار اقتصادی
ترکیه، این کشور با پدیده های جدیدی روبه رو شده است که افزایش شدید ارزش
پول ملی در قبال اسعار خارجی در چهار سال اخیر یکی ازمهمترین این پدیده ها
است.
ارزش لیرترک در شرایطی به میزان بیش از 75 در صد افزایش یافته است که
نرخ تورم ترکیه از حدود 70 در صد به 8 - 7 در صد در سال افت کرده است.
بررسی آمار موسسه آمار دولتی ترکیه نشان می دهد نرخ تورم ترکیه در
چهار ماه اول سال 2006 میلادی در شاخص قیمت های تولیدکننده به 46/4 در صد
و در شاخص قیمتهای مصرف کننده به 6/2 در صد رسید.
این نسبتها در دوره مشابه سال گذشته به ترتیب برابر 18/2 در صد و
55/1 در صد شد.
موسسه آمار ترکیه نرخ تورم این کشور در ماه آوریل، چهار ماه اول سال
جاری و یک سال گذشته منتهی به ماه آوریل و میانگین 12 ماهه منتهی به ماه
آوریل امسال را اعلام کرد.
بر اساس این آمار نرخ تورم ترکیه در شاخص قیمتهای تولیدکننده و مصرف
کننده در ماه آوریل به ترتیب به 94/1 و 34/1 در صد رسید.
بر اساس همین آمار نرخ تورم سالانه منتهی به آوریل امسال در شاخص
قیمتهای تولیدکننده و مصرف کننده به ترتیب به 96/4 و 83/8 در صد رسید.
در آوریل سال گذشته نیز نرخ تورم سالانه ترکیه به ترتیب به 17/10 در
صد و 18/8 در صد رسیده بود.
در این میان میانگین 12 ماهه نرخ تورم ترکیه منتهی به ماه آوریل
امسال در شاخص قیمتهای تولیدکننده و مصرف کننده نیز به ترتیب به 09/4 در
صد و 11/8 در صد رسید.
این نسبتها در دوره مشابه سال گذشته به ترتیب 96/14 در صد و 42/8 در
صد گزارش شده بود.
کارشناسان اقتصادی ضمن اذعان به موفقیت دولت آنکارا در کاهش نرخ تورم
از ارقام 60 و 70 به یک رقمی در شرایطی که نرخ مواد سوختی در بازارهای
جهانی به بالاترین حد خود در دهه اخیر رسیده است، می گویند ادامه این وضعیت
با لحاظ برخی شکنندگیها در اقتصاد این کشور، کار دولت اردوغان را در تحقق
هدف پنج در صدی نرخ تورم بسیار دشوار خواهد کرد.
البته با نگاه به تغییرات قیمت در یک ماه نمی توان مدعی شد که نرخ
تورم سالانه ترکیه با انحراف مواجه خواهد شد.
یکی از عوامل مهمی که در ماه آوریل موجب افزایش قابل توجه سطح قیمتها
شد، افزایش 82/18 در صدی قیمت نفت و 04/9 در صد در قیمت گاز و برق است.
مساله تورم در ترکیه بعد دیگری نیز دارد که باید در ورای آمار مربوط
به شاخص های مصرف کننده و تولیدکننده مورد ارزیابی قرار گیرد و این
نسبت هزینه هایی مانند اجاره بها و سوخت در کل هزینه های خانوارها است.
شاید در یک ماه میانگین نرخ مواد غذایی حدود دو در صد افزایش داشته
باشد، ولی افزایش ده در صدی هزینه سوخت با لحاظ این که قیمت هر لیتر
بنزین در این کشور بیش از دو دلار است، بالطبع سنگینی این هزینه بر کل
هزینه ماهانه خانوارها بیشتر خواهد بود.
به عبارت بهتر بخش عمده درآمدهای خانوارها در ترکیه به پرداخت هزینه
اجاره بها و هزینه سوخت منزل و خودروها اختصاص یافته و بودجه آنها را
بشدت تحت تاثیر قرار می دهد.
از این رو افت نرخ تورم به ارقام یک رقمی و با لحاظ رشد سرسام آور
اجاره بهای مسکن همسو با افزایش شدید قیمت مسکن در این کشور و قیمت سوخت،
برای افکارعمومی ترکیه هنوز جذابیت لازم را پیدا نکرده و در حقیقت هنوز
مردم نتوانسته اند طعم شیرین زندگی با تورم در ارقام یک رقمی را بچشند.
خاورم/2011/230