برخی از کارشناسان: استفاده از ماشین آلات مستعمل هزینه تولید را افزایش

برخی از کارشناسان: استفاده از ماشین آلات مستعمل هزینه تولید را افزایش می دهد # مشهد، خبرگزاری جمهوری اسلامی 26/05/82 برخی ازدست اندرکاران بخش صنعت، استفاده ازماشین آلات دست دوم را عامل عقب ماندگی فن آوری تولید در ایران می دانند. به اعتقاد این گروه، واردات بی رویه ماشین آلات قدیمی واحدهای صنعتی سایر کشورها به ایران جز اتلاف ارز، نتیجه ای دیگری به همراه ندارد. از سوی دیگر بسیاری از سرمایه گذاران واحدهای صنعتی با توجه به کمبود نقدینگی و پایین بودن توان خرید برای در اختیار گرفتن دانش فنی و فن آوری روز، استفاده از ماشین آلات مستعمل را ضروری عنوان می کنند. ازاینرو شاهد هستیم که برخی ازواحدهای صنعتی بزرک و کوچک در استان خراسان و برخی دیگر از استانهای کشور با ماشین آلات فرسوده تولید خود را آغاز نموده اند. همین امر باعث شده تا بازار خرید و فروش ماشین آلات صنعتی و واردات آن همیشه داغ باشد. مشاهدات خبرنگار ما همچنین حاکی است در حال حاضر بخش عمده ای ازکالاهای وارداتی به خراسان را این گونه ماشین آلات تشکیل می دهند که نمونه آن را می توان در گمرک مشهد مشاهده کرد. این درحالی است که اخیرا" نیز وزارت صنایع و معادن خواستار عوارض 100 درصدی واردات ماشین آلات مستعمل شد که این مسئله جهت طرح در کمیسیون ماده یک برای وزارت بازرگانی ارسال شده است. " آزاده آژیر" کارشناس ارشد سازمان صنایع و معادن خراسان دراین باره به ایرنا می گوید: رشد اقتصادی یک کشور به مقدار کالایی که ازترکیب منابع طبیعی، زمین، سرمایه و نیروی انسانی می تواند تولید کرد، وابسته است. در این راستا فن آوری بعنوان عامل تبدیل یا افزایش بهره وری می تواند رشد اقتصادی را سرعت بخشیده و با استفاده کارآمد از مقدار ثابتی منابع، میزان تولید را افزایش دهد. وی با اشاره به اهمیت صنایع با تکنولوژی بالا اضافه می کند: ایجاد گسترش صنایع با فن آوری بالا در کشوراقدامات جدی را طلب می کند. وی می گوید : استان خراسا ن با برخورداری از بیش از سه هزار واحد صنعتی فعال در زمینه های مختلف از فن آوری های ساختار داخل و خارج بهره می برد. او می افزاید : براساس آمار موجود ارزش ماشین آلات وارداتی واحدهای صنعتی که جهت ورود ماشین آلات درخواست استفاده ازمعافیت های گمرکی را نموده اند در سال 79 به 43 میلیون دلار و در سال 80 به 68 میلیون دلار بالغ می گردد. وی با بیان این که در این سالها صنایع فلزی بیشترین واردات را داشته اند اضافه می کند: صنایع نساجی، غذایی، شیمیایی و دارویی، برق و الکترونیک و صنایع کانی غیر فلزی بیشترین تقاضا برای واردات فن آوری خارجی را بعد از صنایع فلزی داشته اند. وی ادامه می دهد: آگاه بودن از کمیت و کیفیت ماشین آلات وارداتی به کشور می تواند راهنمای خوبی جهت محققین که در طراحی و ساخت ماشین آلات و رفع گلوگاههای تولید در داخل کشور تلاش می نمایند، باشد. وی خاطرنشان می کند: این افراد با توجه به توانمندی های علمی و در نظر گرفتن مزیت های نسبی منطقه، برخورداری طرح از توجیهات اقتصادی لازم و با در نظر گرفتن بازارهای جهانی در این زمینه می توانند فعالیت کنند. بررسی های انجام شده بیانگر این موضوع است که ایران یکی ازبازارهای هدف مطرح در زمینه واردات ماشین آلات دست دوم بویژه آلمانی بوده است. پژمان خیابانی یکی از واردکنندگان ماشین آلات مستعمل در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: دربسیاری از کشورهای پیشرفته از آنجائی که فن آوری هر روز تغییر می کند، ماشین آلات هم تعویض می شوند. وی با اشاره به شرایط تجارت و رقابتی حاکم دراین کشورهااضافه می کند: صاحبان شرکت های بزرک همواره برای حفظ بازار خود تلاش می کند تا با نوآوری رضایت مشتریان خود را جلب نمایند، از این رو با اجرای طرحهای توسعه ای گوناگون ناچار به نوسازی واحدهای خود هستند. او می گوید: دراین زمان معمولا" برای ماشین آلات از رده خارج واحدهای صنعتی مذکور مشتریان خاصی وجود دارد. خیابانی تصریح می کند: معمولات ماشین آلات دست دوم نسبت به ماشین آلات و تجهیزات نو از قیمت بسیار کمتری برخورداراست از اینرو عده ای آنها را وارد می کنند. وی می گوید : درمواردی مشاهده شده که خط مستعمل کامل تولید یک واحد صنعتی پس از خریداری، وارد ایران شده است. وی تصریح می کند: ماشین آلات مستعمل از تنوع زیادی برخوردار است و در بیشتر صنایع از جمله مواد غذایی، صنایع نساجی و صنایع فلزی کاربرد دارد. مهندس مجید شرکاء رییس خانه صنعت و معدن خراسان در این باره عقیده دارد: امروزه و با نگاه جهانی که ما به دنیا داریم باید ماشین آلاتی وارد چرخه تولید کنیم که با استانداردهای روز دنیا مطابقت داشته باشد. وی با بیان این که با ماشین آلات مستعملی که از آسیای میانه وارد کشور می شود، نمی توان وارد بازارهای رقابتی شد، گفت : مطمئنا از این ناحیه خسارات فراوانی نصیب تولید و صنعت در کشور خواهد شد. وی می گوید: باید تدبیری اندیشیده شود تا صنعت کاران و تولیدکنندگان بتوانند از تجهیزات پیشرفته دنیا استفاده کنند که یکی از راههای این مهم ارایه تسهیلات بانکی است. وی با بیان این که یکی از معضلات صنعت کشور استفاده از ماشین آلات عقب افتاده سایر کشورها است ، می گوید:این امر هزینه تولید را نیز افزایش داده است. وی خاطرنشان می کند: عده ای ازواردات ماشین آلات مستعمل به سودهای کلانی دست یافته اند. از سوی دیگر درحالی واردات ماشین آلات مستعمل به ایران ادامه دارد که بحث نوسازی صنایع در دستور کار مسوولان ذی ربط قراردارد و به گفته وزیر صنایع و معادن اکثر بخش های مختلف صنعت ایران نیازمند نوسازی است. " هادی زنوز" استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی نیز دراین باره می گوید: رقابت پذیری در کشورما اندک است و دلیل آن نیز صادرات ناچیز صنعتی ایران است. وی می افزاید : ترکیب کالاهای صنعتی ایران به گونه ای است که تنها 46صدم درصد کالاهای صادراتی از فن آوری پیشرفته برخوردار است و 50 درصد آن معطوف به فن آوری پایین است. وی فاصله فن آوری را از جمله مشکلات بخش صنعت می داند و می افزاید: محدودیت ها و تعرفه های بالا از جمله ضعف های دیگر صنعت است. دکتر " محمد خوش چهره" یکی دیگر از صاحبنظران با بیان این که خرید ماشین آلات مستعمل پدیده غیرمتعارفی نیست، می گوید: بسیاری از شرکت ها به دلیل واگذاری برخی از فعالیت ها و ادغام شرکت ها اقدام به فروش لوازم و دستگاههای مستهلک به کشورهای کم توسعه یافته می کنند. وی با بیان این که انتخاب ماشین آلات و لوازم دسته دوم باید براساس نوع آن تعیین شود، ادامه می دهد: این ماشین آلات باید کالای سرمایه ای باشند. وی خاطرنشان می کند: تجربه نشان داده است که کشورهای درحال توسعه یا جهان سوم که به سمت بازارهای دست دوم کالا رو می آورند در مجموع میزان هزینه های تولید و عرضه آنها بیشتر بوده است. شواهد نشان می دهد که مسایل زیست محیطی، فرآیند معکوس در مسئله نوسازی صنایع ، خروج بی رویه ارز، هزینه استهلاک بالا و بالابودن قیمت نهایی تولید از جمله پیامدهای استفاده از ماشین آلات مستعمل خارجی است. ا.م 100/13/ م ا/01