گرمازدگی و راههای مقابله با آن
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/04/19
اجتماعی.داخلی.سلامت
کرمانشاه - هر یک از ما ممکن است حداقل برای یک بار در فصول گرم سال،
گرما زده شده باشیم و برخی نیز شاید تا حد مرگ این عارضه را تجربه کرده
باشند.
گرمازدگی به دنبال بر هم خوردن مکانیسم تنظیمی گرمایی بدن رخ می دهد
که بر اثر آن درجه حرارت بدن به طور غیرعادی بالا می رود.
این عارضه در سطوح شدید خود سبب ایجاد شوک ، حالت اغما و گاه مرگ در
افراد می شود ، از این رو شناختن و راههای مقابله با آن از ضروریات است.
ضرورت شناخت و توجه به این عارضه در فصول گرم سال بویژه اواسط تابستان به
اوج خود می رسد ، بخصوص در تابستان امسال که مردم گرمایی سخت را در کشور
تجربه می کنند و گرمازدگی هر لحظه در کمین سلامت آنها نشسته است.
یافته های پزشکی نشان می دهد بالا رفتن دمای هوا موجب افزایش تبخیر آب بدن
می شود و همراه با این تبخیرات ، الکترولیت های سدیم و پتاسیم که جزء
مواد ضروری بدن هستند نیز از بدن انسان خارج می شوند.
پزشکان معتقدند تبخیر بیش از حد آب از بدن به علت گرمای زیاد ، سبب کاهش
فشار خون می شود و در نتیجه خون بموقع به کلیه ها و مغز نخواهد رسید و
هنگامی که خون به مقدار کافی و در زمان خود به کلیه ها نرسد، میزان ادرار
کاهش یافته و مقدار سم های اوره و کراتین در بدن افزایش می یابد و در
صورت زنده ماندن ، فرد دچار نارسایی حاد کلیه خواهد شد که باید به طور
مداوم دیالیز شود.
همچنین در صورت پایین آمدن فشار خون و نرسیدن خون به مغز ، فرد دچار
سرگیجه شده و در این صورت فرد گرما زده با بی هوشی نیمه کامل بر زمین
خواهد افتاد که در صورت عدم تشخیص یا انجام ندادن مراقبت های لازم ،
احتمال بروز عوارض و حتی مرگ و میر در این افراد بالاست.
پزشک اپیدمولوژی مرکز بهداشت شهرستان کرمانشاه روز یکشنبه در این خصوص به
خبرنگار ایرنا گفت: خستگی ، گیجی ، اختلال در هوشیاری ، بالا رفتن دمای
بدن تا 41 درجه ، سردرد ، گرفتگی عضلات ، خشک و داغ شدن پوست ، تهوع یا
استفراغ ، تشنج ، اختلالات ریتم قلب ، ضعیف شدن نبض و کاهش حجم ادرار از
جمله علایم گرما زدگی در افراد مختلف است.
دکتر معصومه عیوضی افزود: توجه به این نکته ضروریست که نباید دمای بدن
فرد گرما زده را فورا پایین آورد چرا که سبب ایجاد شوک در فرد خواهد شد ،
بلکه این کاهش دمای بدن باید بصورت تدریجی و آهسته باشد.
وی با بیان اینکه این عارضه به سه دسته خفیف ، متوسط و شدید تقسیم می شود
گفت: گرفتگی عضلانی خستگی مفرط و گاهی سرگیجه و غش از جمله علائم گرمازدگی
خفیف است که معمولا به دنبال قرار گرفتن طولانی مدت افراد در حرارتی نسبتا
بالا رخ می دهد.
عیوضی ادامه داد: انتقال فرد گرمازده به محلی خنک ، خوراندن محلول ORS یا
محلول آب ، نمک و شکر ( یک قاشق چایخوری نمک با 8 قاشق چایخوری شکر در
یک لیتر آب ) به فرد ، ماساژ عضلات گرفته شده ، قرار دادن حوله مرطوب بر
روی پیشانی و عضلات گرفته شده از جمله اقدامات اولیه ای است که برای فرد
مبتلا به گرما زدگی خفیف باید انجام داد.
وی افزود: چنانچه با انجام این کارها ، علایم گرمازدگی در فرد بهبود نیافت
یا وخیمتر شد ، باید مصدوم را به مراکز درمانی انتقال داد.
این پزشک کرمانشاهی افزود: همچنین عارضه گرمازدگی در سطح متوسط با علایمی
همچون سرگیجه و عدم هوشیاری ، پریده شدن رنگ پوست ، سریع و سطحی شدن تنفس
، ضعیف شدن نبض ، ضعف و تعریق بروز می کند که به دنبال گرمای زیاد و
فعالیت بدنی شدید در افراد رخ می دهد.
وی ادامه داد: برای کمک به چنین فردی باید وی را به مکانی خنک مثل
زیرسایه بان یا اتاق برده و لباس های وی را از بدنش خارج نمود و سپس
مصدوم را وادار به دراز کشیدن کرده و پاهای او را بالا آورد.
عیوضی افزود: در ادامه باید بوسیله پارچه مرطوب و باد زدن و یا هر وسیله
دیگر مصدوم را خنک کرد و در صورت هوشیاری و عدم استفراغ به او محلول ORS
یا محلول آب و نمک و شکر خوراند.
وی ادامه داد: همچنین به هنگام ضرورت باید از کپسول اکسیژن استفاده نمود
و در نبود اکسیژن ، اگر لازم شد به مریض تنفس مصنوعی داد.
عیوضی با تاکید بر اینکه داروهای تب بر هیج تاثیری بر بهبود عوارض فرد
گرما زده ندارد گفت: از این رو نباید به فرد گرمازده داروهای تب بر داد و
پس از انجام اقدامات اولیه باید در صورت عدم بهبودی فرد گرمازده را
سریعا به مرکز درمانی منتقل ساخت.
وی همچنین پوست گرم و خشک ، تنفس سطحی ، نبض ضعیف، افزایش درجه حرارت بدن
مصدوم ، عدم هوشیاری و اغما و تشنج را از علایم گرمازدگی شدید عنوان کرد.
وی ادامه داد: در صورت مواجه با چنین فردی باید فورا لباسهای او را
درآورد و بدنش را در داخل وان یا لگن آب سرد قرار داد.
عیوضی با اشاره به اینکه استحمام با آب سرد سبب شوک فرد گرما زده خواهد
شد گفت: بهتر است با آبی که 2 تا 3 درجه خنک تر از دمای بدن بیمار باشد
بیمار را خنک کرد تا وقتی که دمای بدن او به 39 درجه سانتیگراد برسد.
وی افزود: همچنین به فردی که به عارضه گرما زدگی شدید مبتلا شده باشد باید
مایعات خنک خوراند تا دمای بدن او به حالت طبیعی برسد و سپس فرد را پس
از انجام کمکهای اولیه به مراکز درمانی انتقال داد.
عیوضی در پایان اظهار داشت: استفاده از لباسهای خنک با رنگهای روشن ،
استفاده کافی از مایعات، رعایت موارد احتیاط در صورت انجام کارهای سخت ،
عدم استفاده از داروهای مستعدکننده گرمازدگی ، نوشیدن آب در حین انجام
فعالیتهای سنگین و استراحت در فواصل کارهای سخت و طولانی مدت نیز می تواند
از بروز گرمازدگی در افراد جلوگیری کند.
دمای هوای شهر کرمانشاه طی دو سه روز اخیر به 45 درجه سانتی گراد رسیده
که در 60 سال اخیر بی سابقه بوده است.
7450/567/ 1645
شماره 124 ساعت 14:25 تمام
