توصیه کارشناسان بهداشتی: ورزش کنید تا کتابی بمانید و چاق نشوید

توصیه کارشناسان بهداشتی: ورزش کنید تا کتابی بمانید و چاق نشوید ..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/01/22 اجتماعی.بهداشت.سلامت.علوم پزشکی شیراز- مسوولان و کارشناسان بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با هشدار نسبت به چاق شدن جمعیت شهری ، ورزش و افزایش تحرک در کار و زندگی را راهکاری برای کاهش اثرات چاقی و داشتن اندام موزون و متناسب می دانند.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، دکتر محسن مقدمی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز درباره چاقی و احتمال ابتلا به دیابت و سایر بیماری ها گفته است : چاقی و اضافه وزن از مهمترین عوامل ابتلا به دیابت هستند که باید آموزش های لازم در این زمینه به مردم ارایه شود.
وی گفت:براساس تحقیقات انجام شده 30 درصد افراد ساکن شهرهای استان فارس و 20 درصد ساکنان روستاهای استان فارس دچار اضافه وزن هستند.
این آمار نشان می دهد که اضافه وزن و چاقی غیر متعارف به ویژه در قسمت شکم ( مرکزی ) به طور بی رویه ای در جامعه شهری و حتی در جامعه روستایی ما در حال افزایش است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این باره گفته است: در حال حاضر به دلیل شیوه زندگی در شهرها ، بیشتر دانش آموزان دچار چاقی شده اند که انجام فعالیتهای ورزشی در مدرسه می تواند در افزایش تحرک کودکان موثر باشد.
دکتر محمد هادی ایمانیه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت :رایج شدن غذاهای پر چرب و شیرین ، کم شدن تحرکات در زندگی شهری ، استفاده بی رویه از فست فودها در برنامه غذایی موجب شده است تا بسیاری از مردم به ویژه در جامعه شهری به سمت چاقی بی رویه و نامتعارف بروند و این تهدیدی برای سلامت مردم است.
به گفته او برخی آمارها حکایت از آن دارد که 35 درصد از گروههای شهری به علت کم تحرکی در دوره نوجوانی دچار چاقی بی رویه می شوند.
وی اضافه کرد:زندگی شهرنشینی و کم شدن تحرک در زندگی شهری ، شکل گیری نوعی فرهنگ مصرف غذا که سازگار با فرهنگ و اقلیم ما نیست ، مصرف بی رویه نوشابه های گاز دار و آشامیدنی که برای سلامت زیان آور است و استفاده بیش از حد ازفست فودها به ویژه در قشر جوان موجب شده است که چاقی به صورتی غیر متعارف در جامعه نمود پیدا کند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: یکی از عوامل دیگری که موجب چاقی بی رویه و غیر متعارف در جامعه شده است کامیپوتری شدن کارها و نشسته بودن اغلب کارها است ، ساعت ها استفاده از رایانه در ادارات و رایج شدن بازی های رایانه ای بین دانش آموزان و نوجوانان نیز عاملی است که به چاقی بیش از حد منجر می شود.
دکتر ایمانیه گفت: پیامد چاقی بی رویه فشار خون بالا، چربی خون بالا ، سرطان و دیابت است که جوانان ، نوجوانان ، کارمندان و بانوان باید بیش از پیش به این موارد حساس باشند.
اما باید بدانیم عوارض چاقی چیست ؟ و کاهش وزن با تحمل این همه مرارت و سختی، چه منافعی دارد؟ هرچه وزن شما بیشتر شود، بافت چربی شما نیز بیشتر می شود. این بافت برای زنده ماندن نیاز به اکسیژن و سایر مواد غذایی دارد که باید توسط جریان خون تامین شود.
هر چه نیاز به اکسیژن و مواد مغذی بیشتر شود، حجم خون و مقدار فشاری که روی سیستم گردش خون وارد می شود، افزایش می یابد و هر چه حرکت خون در سیستم گردش خون بیشتر شود، فشار بیشتری بر دیواره ی سرخرگ های شما وارد می شود بنا بر این اولین آثار چاقی در انسان ابتلا به فشار خون بالا است که بدنبال آن سایر امراض نیز در بدن سرایت می کند.
علاوه بر این، چاقی باعث افزایش سطح هورمون انسولین در خون می گردد که این هورمون علاوه بر کنترل قند خون، باعث نگه داشتن آب و نمک در رگ ها می شود که این خود باعث افزایش حجم خون می گردد.
همچنین چاقی باعث افزایش تعداد ضربان قلب و کاهش ظرفیت عروق برای جابجایی خون می شود که تمام این عوامل باعث پرفشاری خون می گردد.
به گفته کارشناسان دانشگاه علوم پزشکی شیراز همچنین چاقی عامل اصلی ایجاد دیابت نوع دوم می باشد، زیرا افزایش چربی باعث افزایش مقاومت بدن به اثر هورمون انسولین می شود.
لذا این هورمون نمی تواند با مقادیر نرمال قبلی، وظیفه ی خود را که کنترل قند خون است، به درستی انجام دهد و قند خون بالا می رود که خود یکی از عوامل مهم خطر برای سلامتی فرد است.
اختلال در چربی های خون نیز از پیامدهای چاقی است ، رژیم های غذایی که دارای مقدار زیادی چربی های اشباع شده مثل گوشت قرمز یا غذاهای سرخ شده هستند، می توانند علاوه بر ایجاد چاقی باعث بالا رفتن کلسترول بد خون (به نام LDL( شوند. چاقی همچنین باعث پایین آمدن سطح کلسترول خوب خون (به نام HDL( و بالا رفتن سطح تری گلیسیرید خون می شود.
تری گلیسیریدها بیشترین میزان چربی در غذاهای شما و همچنین بیشترین درصد چربی در بدن شما را شامل می شوند، و در طولانی مدت اختلال در سطح چربی های خون، باعث تصلب شرائین می شود، زیرا چربی های اضافه در جدار رگ ها رسوب می کنند.
تصلب شرائین خود باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و سکته ی مغزی می شود.
بیماری عروق کرونر نیز بر اثر چاقی احتمال افزایش بیشتری دارد ، این بیماری یکی از اشکال بیماری های قلبی - عروقی است که از رسوب چربی در جدار سرخرگ های کرونر(سرخرگ هایی که به قلب خون رسانی می کنند) ایجاد می شود.
پس از مدتی، رسوب این چربی ها باعث تنگ تر شدن دیواره ی داخلی عروق شده و خون کمتری به بافت قلب می رسد کاهش خون رسانی به قلب، باعث آنژین صدری ( درد قفسه ی سینه ) می شود.
انسداد کامل عروق قلبی می تواند باعث سکته ی قلبی شود.
احتمال سکته ی مغزی هم با چاقی مفرط دور از ذهن نیست ، چاقی باعث تصلب شرائین و رسوب چربی در جدار سرخرگ ها می شود که می تواند سرخرگ های مغزی را نیز درگیر کند و باعث تنگ شدن عروق مغزی شود.
حال اگر لخته ی خونی در این عروق باریک ایجاد شود، می تواند به طور ناگهانی باعث انسداد جریان خون به منطقه ای از مغز شما شده و منجر به سکته ی مغزی گردد.
سایش مفاصل نیز از پیامدهای چاقی است ، در افراد چاق به علت افزایش فشار وارده بر مفاصل (خصوصا مفاصل زانو، ران و مهره های پایین کمری )، غضروف مفصلی تخریب شده و باعث ایجاد درد مفصل و سفتی آنها می شود.
شواهد نشان می دهد که توقف تنفس در خواب، خصوصا در افراد چاقی که زیاد خور خور می کنند، دیده می شود.این افراد به هنگام خواب شبانه، به علت انسداد مسیرهای هوایی ریه ها، برای مدت کوتاهی دچار توقف تنفس شده و مکررا در طول شب بیدار می شوند. در نتیجه خواب با کیفیتی در شب ندارند و در طول روز نیز به علت اختلال در خواب شبانه ی خود، دچار گیجی بوده و مرتب چرت می زنند.
تحقیقات نشان داده، بیشتر افرادی که دچار وقفه ی تنفسی در خواب می شوند، دارای اضافه وزن بوده و گردنی بزرگ و راه هوایی باریکی دارند.
امامهمترین عارضه چاقی سرطان است ، انواعی از سرطان ها با اضافه وزن همراه هستند که در زنان می توان به سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان تخمدان ، سرطان گردن رحم و سرطان کیسه ی صفرا اشاره کرد. مردان چاق نیز نسبتا در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان های کولون، رکتوم و پروستات هستند.
بیماری کبد چرب هم از عوارض چاقی است ، در اثر چاقی، چربی بیشتری در ساختار کبد وارد می شود که این تجمع چربی در کبد، می تواند باعث ایجاد التهاب و حتی تخریب بافت کبد شود و نهایتا به بیماری نارسایی کبدی (سیروز ) منجر شود، حتی اگر فرد هم زمان از مشروبات الکلی استفاده نکند.
همچنین به علت تجمع چربی اضافی در بدن افراد چاق، کلسترول بیشتری نیز در بدن آنها وجود دارد که این کلسترول اضافی می تواند در کیسه ی صفرا رسوب کند و باعث سنگ کیسه ی صفرا شود.
کاهش وزن سریع یعنی بیش از 5/1 کیلو گرم در هفته نیز باعث ایجاد سنگ کیسه ی صفرا می شود.
کارشناسان بهداشتی درباره علل چاقی گفته اند : ذخیره اصلی انرژی بدن، چربی است. اگر انرژی دریافتی بیش از انرژی باشد که به مصرف می رسد، افزایش بافت چربی، گریزناپذیر خواهد بود. بنابراین بر وزن بدن افزوده می شود.
از آنجایی که مصرف انرژی با وزن بدن متناسب است، افزایش وزن، افزایش مصرف انرژی را به همراه دارد. بنابراین با افزایش انرژی دریافتی، میزان مصرف انرژی هم بالا می رود و در نتیجه وزن بدن ثابت می ماند.
برخی بیماران از افزایش پیشرونده وزن شکایت می کنند، حال آنکه مقدار غذای دریافتی آنها افزایش نیافته است. باید گفت که چنین وضعیتی کاملا امکان پذیر است. درست است که مقدار انرژی دریافت شده افزایشی نداشته است، اما در مقابل، مقدار انرژی مصرف شده به دلیل کاهش فعالیت جسمی کاهش یافته است . از این رو افزایش وزن حاصل می شود.
برخی از خانواده ها هم مستعد ابتلا به چاقی هستند این امر دخالت عوامل ژنتیک را در ایجاد چاقی نشان می دهد.
سازوکاری که از طریق آن عوامل ژنتیک بر افزایش وزن اثر می گذارند، شامل کاهش انرژی تولید شده از غذا، کاهش سرعت سوخت وساز بدن، کاهش کارکرد تیروئید، کاهش فعالیت آنزیم لیپوپروتئین لیپاز، دمای پایین تر بدن و کاهش مقدار چربی قهوه ای بدن که از نظر سوخت وساز فعال است می باشد.
همچنین ممکن است رژیم غذایی متداول در میان یک خانواده و شیوه زندگی آنها در ایجاد چاقی نقش داشته باشد.
جدا کردن این عوامل از عوامل ژنتیک غالبا دشوار است. با این همه، علم، نقش ژن ها را در ایجاد چاقی نشان داده است.
برخی بیماری ها هم می توانند به چاقی یا تمایل به افزایش وزن منجر شوند این بیماری ها شامل افسردگی و مشکلات خاص عصبی هستند که می توانند با پرخوری همراه باشند.
همچنین داروهایی مثل استروئیدها، قرص های خوراکی ضدبارداری، فنوتیازین ها ، انسولین و برخی از داروهای ضدافسردگی می توانند با تحریک اشتها، افزایش وزن را سبب شوند.
علاوه بر امراضی که ذکر شد رنج و ناکامی عاطفی می تواند دردناک ترین بخش مشکلاتی باشد که یک فرد چاق با آنها روبه رو است.
فرد چاق احساس می کند که فاقد جذابیت و مقبولیت است بسیاری از مردم فکر می کنند که فرد چاق، پرخور، تنبل و یا هر دوی اینهاست ولواینکه واقعیت غیر از این باشد. در نتیجه افراد چاق در محیط کار، مدرسه و اجتماع با پیشداوری و تبعیض روبه رو هستند. احساس طردشدگی، شرم یا افسردگی در میان آنها رایج است.
موفق ترین راهبرد در زمینه کاهش وزن شامل کاهش کالری دریافتی، افزایش فعالیت جسمی، افزایش مصرف فیبرهای غذایی، انتخاب غذاهای خوشمزه، کاهش مصرف چربی و رفتاردرمانی جهت بهبود و اصلاح عادات غذایی و فعالیت های جسمی است.
شماره 090 ساعت 11:36 تمام