قلعه اژدها پیکر لار در چنگال ویرانی و نابودی
#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/11/13
ارتباطات.میراث.قلعه اژدها پیکر
با عظمت و سرسخت ، با غرور و پرافتخار ، ریشه پرصلابت خود را در عمق خاک
لار حفظ کرده و گرد ویرانیهای گذشته را در چین و خم دیوارهایش به هیچ
انگاشته است.
بر فراز تپه ای در غرب لار ، قلعه ای پرابهت اژدها پیکر بر این شهر نظاره
دارد و زیر بار سنگینی سایه ویرانی تاب و توان از دست می دهد.
این قلعه با 500 متر طول و 150 متر عرض ، به سه بخش سنگی محاطی ، بالا
قلعه و قلعه وسطی نامگذاری شده و پیکره اژدهایی را بر فراز کوه به تصویر
می کشد.
به اعتقاد برخی باستانشناسان و بر اساس یافته های موجود این قلعه به
دوران پیش از اسلام و ساسانیان برمی گردد و بعقیده برخی دیگر این بنا
مربوط به دوره اشکانیان است.
قلعه اژدها پیکر یادمانی اساطیری از تمدنی کهن است که نشانگر علم قوی
مهندسی در نزد قوم ایرانی در گذشته هایی بسیار دور دارد.
این قلعه در دوره های مختلف ، بازسازی شده و با عناوین مختلف بهره برداری
می شده و بخشی اعظمی از این قلعه در سالهای متمادی رو به ویرانی رفته
است.
بر اساس متون تاریخی ، قلعه اژدها پیکر تا زمان نادرشاه سکونتگاه بوده و
پس از آن از رونق حکومتی آن کاسته شده اما تا یک سده قبل مسکونی بوده است
در گوشه شرقی این قلعه بنایی معروف به مقبره مادر نادرشاه وجود دارد که
خود گویای این ادعاست ، این بنا نیز تا پنج دهه قبل مورد استفاده بوده
است.
قلعه اژدها پیکر که بنایی مانا از میراث کهن لارستان است ، بدلیل بی
مهریهای روزگاری رو به ویرانی و تخریب گذاشته و اندک اندک ریشه هایش سست
شده است.
یکی از دوستداران میراث فرهنگی در لارستان گفت: قلعه اژدها پیکر یادمانی
هویتی از فرهنک و تمدن خطه لارستان است .
منصور پور دانش افزود: این قلعه در ابتدای انقلاب بدلیل ناآگاهی برخی
افراد بعنوان نمادی شاهانه مورد تخریب قرار گرفت.
وی ادامه داد: از سوی دیگر این قلعه بدلیل بی توجهی مسوولان تبدیل به
پایگاهی امن برای معتادان شده است.
وی اضافه کرد: متاسفانه بدلیل بی توجهی های متولیان امر بناها و آثار
تاریخی در معرض نابودی قرار دارند و هیچکس پیگیر این معضل نیست.
یکی دیگر از دوستداران میراث فرهنگی گفت: قلعه اژدها پیکر میراثی ماندگار
از گذشته های دور و تاریخی این سرزمین پر فراز ونشیب است.
محسن گودرزی افزود: این بنا در طول سالیان در برابر زلزله های مخرب لار
دوام آورده اما بدلیل بی توجهی رو به تخریب گذاشته و تقریبا به تل خاکی
شبیه شده است.
وی ادامه داد: حریم این بنای تاریخی هنوز مشخص نیست و حفاریها و ساخت و
سازهای غیر مجاز در حریم قانونی این بنا صورت می گیرد.
یک کارشناس ارشد معماری در لارستان می گوید: مسوولان باید نسبت به حفظ آثار
و یادمانهای تاریخی حساسیت بیشتری به خرج دهند اما بدلیل ناآگاهی ،برخی
تصمیمات آسیب های جدی به این آثار وارد می کند.
مجتبی یزدان پناه لاری گفت: متاسفانه بدلیل بی توجهی در محوطه قلعه اژدها
پیکر ، روی اندرونی شاه نشین ، صدا و سیما اقدام به ساخت اتاقک و نصب دکل
کرده است.
وی اظهار کرد: همچنین در دامنه قلعه یک اصطبل نگهداری اسب ساخته شده که
حریم این بنای تاریخی را مخدوش کرده است.
وی بیان داشت: در قلعه اژدها پیکر تاکنون هیچگونه کاووش باستانی انجام
نشده و اخیرا یک گروه علمی اقدام به این مهم کردند و قدمت ساسانی قلعه
به وضوح مشخص شد.
وی گفت: همچنین پیش از این در نزدیکی قلعه حفاریهای غیر مجاز صورت گرفت و
سکه های دوره اشکانی پیدا شد.
وی خاطر نشان کرد: متاسفانه سازمان میراث فرهنگی در جهت تعیین حریم این
اثر تاریخی تلاشی نکرده و در حریم این قلعه اقدام به احداث بانک شده و
ساختمان جدیدی که در حال ساخت است دید این قلعه باستانی را می پوشاند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر بناهای گلی زمانی که لایه های اولیه ی خود را
از دست می دهند ، تخریب آنها مضاعف می شود ، این قلعه بدلیل تبدیل به تلی
از خاک شده است.
بر اساس گفته های پیران لاری ، قلعه اژدها پیکر تا زمان پهلوی اول مورد
استفاده بوده و از این قلعه اطراقگاه نیروهای ارتشی بوده و تخریب های
اساسی در دو سه دهه اخیر صورت گرفته است.
فرماندار لارستان نیز گفت: قلعه اژدها پیکر که یکی از نمادهای تاریخ کهن
این سرزمین است بدلیل به هیچ انگاری در حال نابودی است.
منصور محتاجی افزود: حریم استحفاظی این قلعه هنوز مشخص نیست و این مهم
آسیبهای جدی را بر پیکره قلعه وارد کرده است.
وی اظهار داشت: با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور و فارس ، از محل
اعتبارات شهرستان ، گروهی محقق و باستانشناس جهت گمانه زنی این قلعه
فعالیتهایی را آغاز کرده اند.
وی بیان کرد: اما لازم است که سازمان میراث فرهنگی هر چه زودتر حریم
قانونی این بنای تاریخی را مشخص کند تا از ساخت و سازها و حفاریهای غیر
مجاز در حریم آن جلوگیری شود.
وی اضافه کرد: شهرداری اقدام به تملک واحدهای مسکونی حاشیه این قلعه کرده
و قصد عبور جاده از این مسیر را دارد ، باید این مهم با تعامل شهرداری و
میراث فرهنگی به نتیجه ای مطلوب برسد تا بنا از تخریب درامان بماند.
فرماندار لارستان گفت: قلعه اژدها پیکر بدون هیچگونه حفاظ ، مرمت و
بازسازیهای میراثی در برابر عوامل طبیعی قرار دارد و روز به روز بر
گستردگی تخریب آن افزوده می شود.ک/4
680/551
