سد هایقر فارس /تجلی اراده متخصصان ایرانی
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 87/08/07
اقتصاد.سدسازی .سد هایقر
شیراز -در سفر فروردین ماه سال گذشته هیات دولت به استان فارس، رییس
جمهوری در جمع مردم فیروزآباد از تصمیمات مهم دولت برای عمران و آبادانی
هر چه بیشتر این شهرستان سخن گفت .
دکتر محمود احمدی نژاد در این باره گفت: مطالعه و طراحی برای تبدیل راه
اصلی فیروزآباد به جم به بزرگراه، طراحی سد و شبکه آبیاری و سامانه
انتقال آب سد هایقر و تخصیص بودجه برای تکمیل شبکه آبیاری و زهکشی سد
تنکاب و همچنین تصویب بخشودگی جرائم دیر کرد کشاورزان از جمله تصمیمات
دولت برای شهرستان فیروزآباد است.
رییس جمهوری، دیگر تصمیمات دولت برای این شهرستان را خریداری حداقل 10
میلیون مترمکعب آب به صورت سالانه برای رفع نیاز پارس جنوبی توسط وزارت
نفت از سد هایقر،- پیش بینی اعتبار مورد نیاز اجرای طرح احداث سد چشمه
عاشق (نی ریز) و شبکه آبیاری و زهکشی آن توسط وزارت نیرو در لایحه بودجه
سال 1387 و - پیشبینی اعتبار مورد نیاز اجرای سد هایقر (فیروزآباد) و
شبکه آبیاری و سامانه انتقال آب در لایحه عنوان کرد.
سد مخزنی هایقر از نوع بتن غلتکی و حجم مخزن آن به صورت طبیعی 226
میلیون مترمکعب است، طول تاج آن دربدنه اصلی 200متر و ارتفاع آن از
بستر رودخانه 77مترمی باشد وبه منظور تنظیم جریان و ذخیره سازی آب
رودخانه قبل از شور شدن و بهره گیری از آن برای شرب، صنعت و کشاورزی و
همچنین کنترل و ذخیره سازی سیلاب های ناگهانی فرا رسیده به محل سد احداث
خواهد شد.
این سد درحد فاصل حدود 45کیلومتری جنوب شرقی شهرستان فیروزآباد در محلی
به نام تنگ عرب ها یا تنگ هایقربرروی رودخانه فیروزآباد اجرا می شود.
وزیر نیرو در آیین کلنگ زنی سد هایقر گفت: در مرحله نخست مقرر شده بود
برای شروع عملیات احداث این سد 10 میلیارد ریال تخصیص یابد ولی با توجه
به اینکه امسال عملیات اجرایی 10 سد در کشور آغاز و در بودجه ردیف اجرایی
به آنها اختصاص داده شد، سد هایقر تنها سدی است که 50 میلیارد ریال برای
آغاز عملیات احداث آن تخصیص داده شده است.
پرویز فتاح افزود: افزون بر این، 50 میلیارد ریال هم وزارت نفت به این
امر اختصاص داده است و در مجموع 100 میلیارد ریال برای اجرای این پروژه
در سال اول، رقم خوبی است.
وی ادامه داد: در مجموع از 500 میلیارد ریال کل اعتباری که برای سد هایقر
هزینه خواهد شد، 250 میلیارد ریال آن را از محل اعتبارات وزارت نیرو و
نیم دیگر آن توسط وزارت نفت تامین می شود.
وزیر نیرو اظهار داشت: تخصیص اعتبارات متناسب با حجم پروژه ها است و ما
در فارس درمقایسه با سایراستان های کشور کمتربا مشکل بودجه مواجه هستیم
چنانکه پارسال در فارس سد سیوند آبگیری و سد ملاصدرا در این استان افتتاح
شد و این امرحاکی از این است که دولت حمایت خوبی در این زمینه داشته است.
فتاح گفت: درهر منطقه ای که مبادرت به احداث سد وسازی کرده ایم توانستیم
از زیان های ناشی از خشکسالی پیشگیری کنیم و در عوض در مناطقی که هنوز
موفق به انجام آن نشدیم، زیان های بسیاری به ما رسیده است.
وی اضافه کرد: باید همزمان با احداث سد، همه پروژه های جانبی آن پیش
بینی شود و ضمن اعمال صرفه جویی در هزینه ها برای عملیات ساخت و سازآن از
نیروهای بومی استفاده شود.
استاندارفارس در بازدید از محل احداث سد هایقر در شهرستان فیروزآباد گفت:
سد هایقر تامین کننده آب مناطق انرژی بر در جنوب استان فارس است و تاثیر
استراتژیک در اقتصاد این استان دارد.
مهندس سید محمدرضا رضازاده درگفت و گوبا خبرنگاران افزود: احداث سد هایقر
از جمله طرحهای مصوب سفر رییس جمهوری به استان فارس است و با تامین
اعتبار مناسب بایستی اجرایی شود
وی ادامه داد: احداث سد هایقر در فارس از چند جنبه دارای اهمیت است زیرا
غیر از تامین آب شرب و کشاورزی، آب صنعت را نیز در در جنوب استان و بخشی
از جنوب کشور تامین می کند.
استاندار فارس اظهار داشت: در 15 کیلومتری پایین دست سد هایقر، گنبدهای
نمکی وجود دارد که با احداث این سد از شور شدن آب آن جلوگیری می کند.
رضازاده اضافه کرد: بخش هایی عمده از مناطق انرژی بر در جنوب استان فارس
و همچنین در منطقه عسلویه استان بوشهر به آب تولید شده از احداث سد هایقر
سد تنگاب فیروزآباد حدود 70درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در صورت تامین
اعتبار به زودی به مرحله آبگیری می رسد. نیاز دارند.
وی ادامه داد: احداث این سد همچنین موجب می شود که بخش هایی از دشت
فراشبند به زیر کشت محصولات کشاورزی برود و به اقتصاد منطقه کمک شایانی
نماید.
استاندار فارس در مورد مساعدت وزارت نفت برای احداث سد هایقر گفت : در
این رابطه مذاکراتی با مسوولان وزارت نفت انجام شده و تصمیماتی اتخاذ شده
است.
رضازاده با اشاره به اینکه آب مهمترین سرمایه زندگی ما و قابل تعویض
باهیچ چیز دیگری نیست گفت: سد هایقریکی از توجیه پذیرترین پروژه های
سدسازی استان فارس است وامیدواریم پیمانکار این پروژه با عزم جدی آن را
به اتمام رساند.
مدیر عامل سازمان آب منطقه ای استان فارس نیز در این آیین گفت: احداث سد
هایقر یکی از مصوبات سفر هیات دولت به این استان است و این دهمین سدی
است که عملیات اجرایی آن در فارس آغاز شده است.
خلیل رضاییان افزود: سد هایقر سومین سد متعلق به منطقه فیروزآباد است و
پس از سد سلمان و تنگاب نخستین سد بتنی غلتکی این منطقه است.
وی گفت: سد هایقر دارای مخزن 220 میلیون مترمکعبی است که از جمله اهداف
احداث آن کنترل سیلاب و تامین آب شرب و آب صنعت، منطقه جنوب استان فارس
است.
رضاییان اظهار داشت: هم اینک استان فارس دارای چهار سد مخزنی است و شش سد
دیگر آن نیز در مرحله احداث قرار دارد که از جمله آنها سد هایقر است.
وی، یکی از دلایل طولانی شدن پروژه های سدسازی در استان فارس را مساله مالی
عنوان و اظهار امیدواری کرد که با مشارکت و همکاری وزارتخانه های نیرو و
نفت، سد هایقر در موعد مقرر به بهره برداری برسد.
نماینده مردم فراشبند، فیروزآباد و قیر و کارزین فارس در مجلس شورای
اسلامی گفت: درشرایط کنونی به سبب خشکسالی های پی درپی و برداشت بی رویه
ازمنابع آبی، باید به موازات نفت و گاز برای آب، سرمایه گذاری کنیم.
حجت الاسلام یونس موسوی سرچشمه در فیروزآباد فارس با اشاره به وضعیت منابع
آبی موجود در کشور اظهار داشت: نفت و گاز امکان جایگزینی دارد ولی این
امکان برای آب وجود ندارد.
وی گفت: امسال حدود 15 استان کشور با مشکل بی آبی مواجه شد و اگر سال
آینده وضعیت به همین منوال باشد نه مجلس، نه دولت و نه هیچ قدرت دیگری
توان جبران آن را ندارد.
حجت الاسلام موسوی سرچشمه افزود: مقوله سدسازی از چند دولت قبل آغاز شد ولی
این مهم در دولت کنونی شتاب بیشتری به خود گرفته است.
استاندار فارس همچنین در بازدید از سدتنگاب شهرستان فیروزآباد گفت: سد
تنگاب از جمله سدهای مهم در استان فارس است که باید با تامین اعتبار در
سال جاری یا سال آینده به مرحله افتتاح و آبگیری برسد.
برای ادامه کار سد تنگاب به حدود 180میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
ذخیره سازی 130میلیون متر مکعب آب، توسعه کشت در 13هزار هکتار اراضی
زیر دست سد، کنترل روان آبها و سیلابهای فصلی، افزایش اشتغال کشاورزان و
روستاییان و بهبود شرایط زیست محیطی منطقه از جمله اهداف این سد است.
سد تنگاب در 12کیلومتری شمال غرب فیروزآباد بر روی رودخانه فیروزآباد در
حال احداث است.
مطالعات توجیهی احداث این سد از سال 69آغاز شد و درسال 74مورد بازنگری
قرار گرفت و در سال 76به پیمانکار ابلاغ شد.
این سد از نوع سنگریزه ای خاکی با هسته رسی است که 51متر ارتفاع و 10متر
عرض دارد و طول تاج سد نیز 270متر است.
یک کارشناس محیط زیست هم در مورد احداث این سد و اثرات آن بر محیط زیست
منطقه گفت: قرار است روی تنگه هایقر در فیروز آباد فارس که به خاطر
دیواره ها و عمق زیاد دره از آن به عنوان گراند کانیون ایران یاد می شود،
سد احداث کنند، که درصورت وقوع یکی از زیباترین بخش های طبیعت ایران را
تخریب می کند.
بیژن فرهنگ دره شوری افزود: از ماه ها پیش گروه های متعددی به ایران آمده
و در تعامل با کارشناسان داخلی، مطالعات گسترده جانور شناسی و زمین
شناسی منطقه را آغاز کرده اند با این هدف که این منطقه به عنوان یکی از
ژئو پارک های ایران در یونسکو ثبت شود.
وی اظهار داشت: در حالی که همه چیز برای ثبت این بخش از طبیعت بی نظیر
ایران در یونسکو فراهم شده ، ناگهان با خبر می شویم وزارت نیرو می خواهد
روی تنگه هایقر سد بسازد!!!
سد مخزنی هایقر ( دهرود )
ساختمان سد :
موضوع قرارداد مطالعات مرحله دوم سد مخزنی هایقر ( دهرود ) و سامانه
انتقال آب کشاورزی ، شرب و صنعت مناطق پایاب می باشد.
محل اجرا، کیلومتر 45 از فیروزآباد ( کیلومتر 35 جاده فیروزآباد - قیر و
سپس 10 کیلومتر راه دسترسی به محل سد است.
الف ) محل و موقعیت سد هایقر ( دهرود )
این سد در ابتدای تنگ هایقر و در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر فیروزآباد و
بر روی رودخانه فیروزآباد در انتهای دشت فیروزآباد و در ابتدای تنگه
هایقر احداث خواهد شد . مختصات جغرافیایی محل سد در 39'-28;176# عرض
شمالی و 41'-52;176# شرقی می باشد .
سراب اصلی رودخانه فیروزآباد از چشمه های حنیفیان بوده که مجموع آب دهی
حدود 23 دهنه چشمه با دبی های مختلف بین 5/2 تا 5 مترمکعب بر ثانیه است و
با الحاق زیر حوزه های دیگر با میانگین آورد سالانه حدود 117 میلیون
مترمکعب به محل سد تنگاب رسیده که این سد در ابتدای تنگه تنگاب می باشد .
آبهای سرریزی و سایر منابع آبی شامل چشمه های قمپ آتشکده با میانگین
آورد سالانه حدود 32 میلیون مترمکعب و چشمه های علی خرقه و سار خرقه با
میانگین سالانه حدود 15 میلیون مترمکعب و چشمه رودبال با میانگین سالانه
حدود 22 میلیون مترمکعب می باشد که در نقاط مختلف دشت فیروزآباد به
رودخانه مزبور ملحق شده و با جریان های سیلابی فصلی ، در زیر حوزه حدود
918 کیلومترمربع بین سد تنگاب و سد هایقر با میانگین آورد حدود 164
میلیون مترمکعب ( پس از احداث سد تنگاب و بهره برداری از آن ) به محل سد
هایقر ( دهرود ) می رسد .
رودخانه فیروزآباد در حال حاضر پس از عبور از تنگ هایقر در طول حدود 12
کیلومتر و عبور از منطقه روستای دهرود به گنبدهای نمکی رسیده و آبهای آن
کاملا شور و غیرقابل استفاده می گردد .
این رودخانه نهایتا به رودخانه موند پیوسته و در انتها به خلیج فارس می
شماره 381 ساعت 17:12 تمام
