ماهی خاویاری ، ثروت دریای خزر برای ساحل نشینان
#
بندرانزلی ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 11/04/85
داخلی.اقتصادی.شیلات
ماهی خاویاری با ارزش اقتصادی بسیار بالا یکی از ثروت های خدادادی برای
ماهیگیران و مردم شهرهای ساحلی خزربه شمار می رود.
صید این نوع ماهیان و استحصال خاویار و صادرات و فروش آن هم اکنون در
انحصار شیلات است.
پارسال شیلات گیلان موفق به صید حدود 30 تن ماهی خاویاری ازدل آبهای خزر
شد که از این میزان دو هزارو 800 کیلوگرم خاویار استحصال شد.
هرچند یگان حفاظت از آبزیان با 500 نفر نیرو در سه استان شمالی کار
حفاظت از این ماهیان ارزشمند را به عهده دارد اما به تائید خود مسوولان
شیلات با توجه به وسعت نوار ساحلی و سکونت مردم درطول این نوار، امکان
پایش دقیق ساحل و جلوگیری کامل از صید قاچاق ماهیان خاویاری وجود ندارد.
بیکاری و مشکلات معیشتی ساحل نشینان و ارزش بالای این ماهی هر ساله عده ای
از صیادان را برای صید این ماهی و فروش خاویار آن وسوسه می کند.
صیادان در تاریکی شب، به دریا می زنند تا بتوانند از این راه معیشت خود
و خانواده هایشان را تامین کنند.
شیلات گیلان در سال گذشته ، 20 هزار رشته دام ماهیان خاویاری را از دریا
جمع آوری و تعدادی از صیادان غیرمجاز را دستگیر و جریمه نمود.
تعقیب و گریزاین صیادان غیرمجاز با ماموران نه تنها برای ماموران حفاظت
بلکه برای خود ماهیگیران نیز خطراتی را به همراه دارد.
یکی ازصیادان با سابقه انزلی در این باره گفت : برخی صیادان از روی
فقرو ناچاری ، خطر دستگیری را به جان می خرند و برای گرفتن این ماهی به
دریا می زنند.
اما از سویی بی توجهی به صید غیرقانونی این ماهی، مساله حفاظت از این
آن و سهم کشور از صادرات خاویار استحصال شده را کاهش می دهد.
به گفته مسوولان شیلات کشور، ایران در بین کشورهای تولیدکننده خاویار
جهان (روسیه، آذربایجان ، قزاقستان و ترکمنستان ) به دلیل اقدامات انجام
شده از قبیل بازسازی ذخایر و حفاظت بهتر از دریا موفق به کسب مجوز صدور
59 تن خاویار شده است که این میزان 60 درصد تولید خاویار در جهان است .
از این رو به نظر می رسد ، در کنار عوامل بازدارنده باید عوامل دیگر و
گاه مهمتر و موثرتری نیز مد نظر مسوولان امر قرار گیرد.
مدیرکل شیلات گیلان نیز طولانی بودن نوار ساحلی شمال کشور و مسکونی بودن
آن ، بالا بودن میزان بیکاری در شمال کشور نسبت به دیگر نقاط را از عوامل
فشار بر روی منابع طبیعی آبزیان از جمله ماهی خاویاری می داند.
"محمد کازرونی منفرد " یکی دیگر از عوامل تهدیدکننده منابع آبزیان را
دخالتهای بی جا و عاطفی برخی مقامهای استان خواند.
تا زمانی که از میزان بیکاری ساحل نشینان کاسته نشود حتی با بسیج بیش
از پیش نیروها نمی توان از این سرمایه ملی حفاظت کرد.
با فراهم کردن زمینه های مناسب اشتغال برای ساحل نشینان برای مثال در
طرحهای پرورش ماهی و اطلاع رسانی در مورد اهمیت حفظ این ثروت ملی می توان
برنامه های حفاظت از ماهیان خاویاری را از شکل قهری خارج نموده و به صورت
یک عرق ملی درآورد.
قیمت پایه هر کیلوگرم خاویار ایران در بازارهای جهانی یک هزارو 700
یورو است و بسته به نوع آن تا سه هزار یورو نیز خرید و فروش می شود.
90 درصد خاویاراستحصال شده درایران به کشورهایی مانند فرانسه، ایتالیا،
آلمان ، اسپانیا، آمریکا و دبی صادر می شود.
بیشترین میزان خاویار جهان از دریای خزر استحصال می شود و در انحصار پنج
کشور حاشیه این دریا قرار دارد.
"CITES" یک نهاد متعلق به سازمان ملل است که 169 کشور در آن عضویت
دارند و بر چگونگی صید و استحصال خاویار در جهان نظارت دارد.
ماهی ازون برون ، فیل ماهی ، "شیپ" ،چالباش (تاس ماهی روسی ) و قره برون
(تاس ماهی ایرانی ) پنج گونه از ماهیان با ارزش خاویاری دریای خزر را
تشکیل می دهند.
620/618/508
