مشهد شهری بزرگ با تنوع فرهنگی و اجتماعی بالاست كه تشنه زیبایی بوده و در جریان بودن جمعیت آن و نقل و انتقالات فرهنگی ناشی از سفرهای زیارتی، بر پیچیدگی محیط فرهنگی و اجتماعی اش می افزاید.
هر ساله اسفند ماه كه می رسد جنب و جوشی وصف ناشدنی در این شهر به چشم می خورد آسفالت های چهل تیكه كوچه ها، عكس های خاموش و در انزوا فرو رفته دیوارها، جمع آوری گودالها و حفاریهای رنگارنگ سطح معابر در انتظار ترمیم حكایت از تكمیل بسیاری از پروژه های نیمه تمام را دارند كه سرانجام به منزل رسیده ا ند اما چندسالی است كه موضوع نمادهای شهری نیز به آنها افزوده شده اند.
این روزها سخن از این نمادها بسیار است و مراسم قدرانی است كه ازدست اندركاران ستاد استقبال از بهار91 برپا می شود كه در اكثر این مراسم سخن از نمادهای نوروزی نقل مجلسند.
همان 515 یادمان بهاری كه مدیر امور هنری شهرداری مشهد قبل از سال جدید در گفتگو با ایرنا خبر نصب آنها را داده بود.
نمادهایی كه به گفته هادی مظفری برای نشاط زائران و مجاوران حضرت امام رضا (ع) و در چهار موضوع بهار و رستاخیز طبیعت، امام رضا (ع) و شاهكاری با عنوان حرم آن حضرت، بازنمایی خاطرات مردم و سنت ها و آیین های نوروز نصب گردیدند كه وی 315 یادمان از آنها را بصورت المان های موقت ، هشت یادمان بصورت دائمی و مابقی در قالب نقاشی دیواری و گرافیك شهری ذكر كرد.
المان هایی چون چر خ خیاطی بزرگ، آدمك ، آكواریوم ماهی، كتری، كفش كودكانه، آدم برفی، توپ بازی كودكانه، تسبیح، المان هایی با نشان كبوتر، گنجشگ بهار، در بهای رنگین، بازی دلفین ها، كتاب فارسی، سیب های سرخ، قولك شكسته، تیرو كمان و غیره كه چند روز قبل خبر خداحافظی مردم مشهد با برخی از آنها را در اردیبهشت ماه اعلام كرد.
المان هایی كه هر كدام خاطره ای را در ذهن افراد تداعی كرده و سووالی را برای برخی به وجود می آورد و اینكه تا چه اندازه به موضوع مخاطب شناسی ، محتوای آثار و ساختار این شهر از نظر زائر پذیری و معنوی در خلق المانها توجه شده است.
در این رابطه در كنار مسوولان برخی از مردم نیز با شور و نشاط خاصی از این نمادها سخن می گویند كه بعضی از این شهروندان كمی اضطراب و نقد را نیز چاشنی تمجیدشان می نمایند.
یكی از شهروندان مشهدی در این زمینه می گوید: چند سالی است كه با آمدن نمادهای مختلف در سطح شهر انسان فكر می كند كه مشهد یك خانه دار است كه با نزدیك شدن نوروز اقدام به خانه تكانی و ایجاد تحولی نشاط آور نموده است.
وی ضمن قدرانی از شهرداری مشهد برای نصب این المان ها اظهار داشت: حالا كه این همه هزینه صرف ساخت المان ها می شود ای كاش آنها را به گونه ای انتخاب می كردند كه دائمی و یا برای مدت بیشتری در منظر دید عموم قرار می گرفتند.
یكی دیگر از شهروندان مشهدی كه خود را دانشجو معماری معرفی می كند نیز گفت: به نظر می رسد در سالهای اخیر سطح سواد بصری مردم افزایش یافته و فرق كار خوب و بد را بخوبی تشخیص می دهند لذا كمتر شاهد صدمه زدن به این یادمانهای شهری هستیم .
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینكه باید قبول كرد شهرها نیز همانند انسانها دارای جسم و روح هستند، ادامه داد: زیبایی جسم پایتخت معنوی ایران از طریق ساخت این نمادها ممكن می شود اما روح آن بعد معنویتش می باشد كه باید برای این منظور در طراحی المان های شهری توجه بیشتری گردد.
این دانشجو مشهدی با بیان اینكه شهرداری در چند سال اخیر تاحدودی توانسته است شادی را از طریق بصری به زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی هدیه نماید، یادآورشد: كار آنها قابل قدرانی است اما توقع ما در بعد معنوی برای شهری مثل مشهد چیزی فراتر از كارهای انجام شده می باشد.
یكی دیگر از شهروندان نیز در این رابطه گفت: شهرداری مشهد چند سالی است كه در ایام نوروز با فعالیتهایی چون نصب این المان ها شور و نشاطی مضاعف برای مردم ایجاد می كند اما امیدواریم این شور نشاط مانند سال گذشته كوتاه نباشد.
وی اظهار داشت: پارسال چند ماه بعد از اجرای این طرحها كم كم نوای كمبود اعتبار برای برخی از سازمانهای زیر مجموعه شهرداری چون اتوبوسرانی به گوش رسید كه در نهایت منجر به گرانی بلیت گردید كه این مهم باری سنگین برای طبقه ما ایجاد كرد.
عدم تناسب المان ها در برخی مناطق نیز موضوع نقد یكی دیگر از شهروندان است وی با اشاره به پرداختن برخی رسانه به موضوع المان هایی چون تیر و كمان و غیره عنوان كرد: من به شخصه هنوز رابطه بین این المان و نوروز و استقبال از بهار را درك نكرده ام.
وی گفت: من با ایجاد شادی و نشاط برای مردم مخالف نیستم اما باید در ایجاد این شادیها به ساختارهای فرهنگی و اجتماعی مردم آن منطقه نیز توجه شود.
وی با قدرانی از شهرداری مشهد برای نصب المان هایی چون انگشتر فیروز، تسبیح و طرحهای سنتی سطح شهر عنوان كرد: امیدواریم در سال آینده بیشتر به مفاهیم فرهنگی و هویتی ما در خلق آثار توجه شود.
شیر محمدی رییس شورای اسلامی شهر مشهد نیز با بیان اینكه شهرداری مشهد توانسته عملكرد مطلوبی درستاد استقبال از بهار 91 ارائه دهد اظهار داشت: آنچه كه باید بیشتر در طرح نوروزی های به آن توجه شود خلق اثار متناسب با ظرفیت دینی و محوریت رضوی پایتخت معنوی كشور است.
شیر محمدی گفت: ما می توانیم در طراحی المان های نوروزی با الگو برداری از شاهنامه فردوسی و یا موضوع سیره رضوی و سبك زندگی امام رضا(ع) كه نشات گرفته از باورهای اسلامی می باشند به نوعی هم كمك به تقویت باور جوانان نسبت به این مهم نموده و هم مبارزه با فرهنگ وارداتی غرب داشته باشیم.
جواد داوود آبادی رییس كمیسیون فنی و عمران شورای اسلامی شهر مشهد نیز در این رابطه گفت: نمادها به عنوان ابزاری شاخص و مهم در رساندن محتوای مفاهیم تاثیر گذرای خاصی دارند كه ما باید به این موضوع به صورت ویژه توجه كنیم.
وی به المان های نوروزی امسال اشاره كرد و افزود: برخی از المان های امسال علیرغم توزیع عادلانه آن در سطح شهر متاسفانه مفاهیم خاص و ارزشی را القا ء نمی كردكه باید به این موضوع توجه شود.
در اینجا با وجود همه گفت و شنودها آنچه مسلم است این شهر نیازمند فضایی شاد از نوع معنوی و با طراوت است طرواتی كه انسان را به سوی كمال سوق می دهد كه در اصل ما هزینه می كنیم تا به این نتیجه مطلوب برسیم و تحولی در این عرصه ایجاد كنیم كه حال ممكن است این هزینه برای استقبال از بهار، عرصه فرهنگی، اجتماعی و غیره باشد.
اما بعد از اتمام همه این كار ها این سووال از متولیان امر در نظر می آید كه تا چه اندازه موفق بوده اند؟ زیرا كه بهار مظهر تحول به سمت بهترین حال و رسیدن به كمال و ایجاد پویایی و نشاط و سر سبزی است لذا باید دید برنامه ها و بودجه هایی كه صرف شده اند تا چه اندازی این تحول حول حالنا الی احسن الحال را محقق ساخته اند؟. ك/4
7491/659
مشهد_ چند سالي است كه نصب المان هاي نوروزي از سوي شهرداري مشهد حال و هوايي تازه به اين شهر مي بخشد كه اين موضوع در نوع خود موافقان و منقداني نيز دارد كه شنيدن سخنان آنها خالي از لطف نيست.
