در میان فارسی زبانان كمتر كسی است كه با نام و غزل های شاعر خطه آذربایجان، محمد حسین شهریار، آشنا نباشد. شهریار بدون اغراق از نوابغ روزگار خود بود، وی در سرودن اشعار هیچگاه خود را اسیر واژه ها نكرد و اشعارش را بر اساس زمان و نیاز فكری جامعه سرود، برخی اشعار این ستاره پهنه ادب فارسی از سر عشق سروده شده كه بسیار نغز و دلنشنین است.
وی در سرایش گونه های مختلف شعر فارسی همچون قصیده، مثنوی،غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی تبحر داشت، ارادات او به ائمه اطهار(ع) را می توان در غزل معروف او ˈعلی ای همای رحمتˈ دید.
چند نفر از استادان عرصه شعر و ادب به مناسبت بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب پارسی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا از ویژگی های این شاعر ایرانی گفتند.
* استاد ادب فارسی: انس با قرآن از ویژگی های برجسته شهریار بود
ˈجلیل تجلیلˈ، برجسته ترین ویژگی شهریار را به لحظ نقد ادبی عالم گیر بودن كلام وی عنوان كرد و افزود: در تمامی عالم هیچ ملك دلی نبوده كه شهریار آن را تسخیر نكرده باشد، وی با لطافت، استحكام و عمق معانی و تصاویر ابتكاری كه در غزل و قصیده و انواع گونه های ادبی شعر پارسی وجود دارد مسائل ادبی را مورد بحث قرار می داد.
این استاد ادب فارسی با بیان اینكه هیچ شاعر،ادیب و استاد ادبی نیست كه از عظمت كلام و گیرایی اشعار وی سخن نگفته و آن را تایید نكرده باشد گفت: او شاعری دو زبانه بود و توانست با كلام دلنشینی تصویری زیبا از دهكده محل تولد و دوران پیری خود ˈخوشكناب ˈ را با گویشی آذری به مخاطب ارائه كند .
وی افزود: او در ارایه اشعار شادی آفرین، مراسم جشن عروسی و آیین های ویژه ایرانیان و در تعریف از رسول گرامی اسلام و ائمه هدی و بزرگانی همچون حضرت علی (ع) استاد بود.
تجلیل در مورد بكارگیری الفاظ و احادیث قرانی در اشعار شهریار نیز توضیح داد: برخی از اشعار وی علاوه بر بهره مندی از رایحه ای دلنواز آیات كریمه قرآن، مناجات شبهای رمضان و نكات عرفانی نشان از مطالعه عمیق ایشان در آثار ادبی داشت.
وی گفت: شهریار در حوزه ادبیات عرب استاد كامل بود و در حوزه شعر نو نیز تبحر داشت.
این استاد ادب فارسی دانشگاه تهران برجسته ترین ویژگی شهریار را انس با قرآن و داشتن خطی خوش عنوان كرد و گفت: این انس به حدی بود كه همواره سعی داشت نهج البلاغه را با خط خوش بنگارد.
وی در مورد منشا تخلص ˈبهجتˈ كه شهریار آن را بر خود برگزیده بود گفت: وی به تاسی از فال حافظ این تخلص را برای خود انتخاب كرد.
* خوانش آثار بزرگان ادب در خلق آثار ماندگار ادبی تاثیر گذار است
ˈاسماعیل امینیˈ شاعر معاصر مهمترین ویژگی شعر شهریار در جذب مخاطب را بیان مباحث عاطفی عنوان كرد و افزود: این عواطف حاصل ذهنیت وی نبوده بلكه از زندگی وی نشات گرفته است .
وی بهره گیری از قالب غزل و قطعه را در اشعار شهریار بیش از سایر قالب های دیگر عنوان كرد و افزود: اشعار خوبی از این شاعر برجای مانده كه می توان به غزل های ˈ علی ای همای رحمتˈ و ˈآمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا ˈ؟ به عنوان مشهور ترین غزل های وی اشاره كرد.
این شاعر معاصر خوانش اشعار بزرگان شعر و ادب كشور را لازمه ارتقا شاعران جوان در خلق آثار بدیع و ماندگار دانست .
این كارشناس ارشد ادبیات معاصر دلبستگی به قرآن و مطالعه و علاقه به این كتاب را یكی دیگر از ویژگی های بارز استاد شهریار عنوان كرد.
* زندگینامه شهریار
ˈسید محمدحسین بهجت تبریزیˈ، فرزند آقا سید اسماعیل موسوی معروف به حاج میر آقا خشكنابی در سال 1286 شمسی در بازارچه میرزا نصرالله تبریزی واقع در چای كنار به دنیا آمد.پدر وی از سادات و از وكـلای دادگستری تبریز و مادرش زنی اهل شعر و ادب بود.
كودكی شهریار با دوران مشروطه همراه بود. پس از تحصیلات مقدماتی به تهران رفت و دیپلم خود را از مدرسه دارالفنون گرفت.
از آرزوهای پدر و مادر شهریار تحصیل وی در رشته پژشكی بود اما فراز و فرودهایی ،زندگی وی را دگرگون ساخت و نام او را در زمره اهل ادب قرار داد.
شهریار از دوران كودكی انس زیادی با اشعار حافظ داشت ،پس از پایان دوران متوسطه در دانشكده پزشكی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد اما وابستگی و علاقه به یك دختر تحصیلات وی را نیمه تمام گذاشت.
ˈمحمدحسین شهریارˈ برای تامین معیشت در پست های مختلف دولتی مشغول به كار شد اما هیچگاه شاعری را از یاد نبرد .
شهریار در میان شعرای زمان خود از شهرت خوبی برخوردار بود و علاوه بر داشتن ذوق فراوان به زبان تركی، پارسی، عربی و فرانسه تسلط كامل داشت.
سرودن منظومه ˈحیدربابایه سلامˈ،در وصف زادگاهش از جمله آثار وی است كه بارها تجدید چاپ و به زبانهای مختلف ترجمه شده است.
غزل زیبای ˈ آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا ؟ و شعری در وصف مولای متقیان حضرت علی (ع) با مطلع ˈعلی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا راˈ از دیگر اشعار ماندگار این شاعر فارسی زبان است.
تـلخ ترین خاطره زندگی شهریار، به قلم خودش، مرگ مادرش بود كه در منظومه ˈوای مادرمˈ به خوبی نمایان شده است.
شهریار در روزهای پایانی عمر خود به زادگاه خویش در تبریز بازگشت و به دنبال بروز بیماری به تهران آمد و سرانجام در 1367 دیده از جهان فرو بست .پیكر وی در مقبره الشعرای تبریز به خاك سپرده شد .
شورای فرهنگ عمومی كشور روز بیست و هفتم شهریور مصادف با سالمرگ این شاعر پارسی زبان را به عنوان روز شعر و ادب پارسی نام گذاری كرده است .
گزارش از: مریم زباندان
فراهنگ **1630**
تهران- ˈ شهريارˈ بدون اغراق از نوابغ عرصه شعر و ادب بود، از رازهاي ماندگاري اشعار وي در ميان فارسي زبانان را مي توان شيوايي كلام و مردمي بودن اين شاعر دانست.
