آبياري نوين تا حدي استان هرمزگان را از بحران خشكسالي رهانيد

به گزارش ایرنا، در این سالها تعداد زیادی از چاههای عمیق و نیمه عمیق كشاورزی هرمزگان با كاهش آب وهمچنین افت كیفیت مواجه شده اند ولی بهره برداران با اجرای پروژه های آبیاری نوین كه 85 درصد هزینه های آن را دولت بصورت بلاعوض پرداخت می كند توانسته اند تا حدودی بر این مشكل غلبه كنند.

در دو دهه گذشته تاكنون در هرمزگان نزدیك به 75هزارهكتارازمجموع 100 هزارهكتار زمین كشاورزی كه قابلیت اجرای پروژه های آبیاری نوین را دارند به این سیستم مجهز شده اند كه درنتیجه میزان راندمان آب از 35تا 40 درصد به بیش از80 درصد افزایش یافته است.

دست انداركاران جهاد كشاورزی هرمزگان براین باورند كه آبیاری نوین به دلیل مزیت هایی كه نسبت به آبیاری سنتی دارد از سوی كشاورزان مورد استقبال قرار گرفته و به نتایج خوبی رسیده است.

این عده ازجمله دلایل استقبال كشاورزان هرمزگان از این روش آبیاری نوین را استفاده از نیروی كارگری كم در مقایسه با سیستم سنتی، صرفه جویی در مصرف آب ، افزایش راندمان آبیاری ، افزایش سطح زیركشت ، مصرف همزمان كود با آب آبیاری، افزایش تولید محصول به ازای هر واحد آب مصرفی ، امكان استفاده از آبیاری نوین در اراضی تپه ماهوری و شیبدار بدون نیاز به تسطیح می دانند.

بنا به اظهار كارشناسان آب وخاك جهاد كشاورزی هرمزگان ، تنها مشكل عمده در اجرای سیستم آبیاری نوین در این استان هزینه اولیه بالای آن است كه صرف خرید لوله و اتصالات مورد نیاز می شود.

مدیر آب وخاك كشاورزی جهاد كشاورزی گفت: برای بهره برداری از شیوه های نوین آبیاری تهیه نقشه توپوگرافی از اراضی مورد نظر، موجود بودن پروانه بهره برداری از چاه ، نمونه گیری از آب چاه و خاك مورد نظر جهت ارسال به آزمایشگاه برای تعیین شوری آب و خاك ضروری است.

علی باقر زاده ادامه داد : بافت خاك و سایر املاح آب و خاك ، طراحی زمین مورد نظر و تهیه دفترچه طراحی سیستم های آبیاری تحت فشار و تایید آن توسط مشاور طراح، قرارداد با پیمانكار و خرید لوله و اتصالات مورد نیاز مطابق دفترچه طراحی و اجرای سیستم نوین مطابق نقشه اجرایی طرح از دیگرموارد می باشد.

مدیر آب وخاك جهاد كشاورزی هرمزگان ادامه داد: آبیاری نوین در مقایسه با آبیاری سنتی از راندمان بالاتری برخوردار است چرا كه راندمان آبیاری نوین 85-75 درصد و در آبیاری سنتی 40-35 درصد است.

باقر زاده خاطر نشان كرد: در آبیاری نوین علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب ،امكان مصرف همزمان كود با آب آبیاری در سیستم نوین و همچنین استفاده از نیروی كارگری در آبیاری نوین كمتر از آبیاری سنتی وجود دارد.

وی یاد آور شد: سیستم آبیاری نوین به دلیل راندمان بالا نسبت به حالت سنتی صرفه جویی درمصرف آب صورت می گیرد و این امر به تقویت سفره های آب زیرزمینی، جلوگیری از خشك شدن چاهها و جلوگیری از مصرف بی رویه آب كمك می كند كه در شرایط خشكسالی بسیار مفید خواهد بود.

رییس سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان می گوید:این استان با وجود كمبود آب و شرایط سخت در هشت سال گذشته با اجرای طرحهای آبیاری نوین ، تولید محصول سالم كشاورزی حفاظتی و طرح توسعه كشاورزی بویژه الگوی كشت صحیح وخروج از تك كاشتی نقش مهمی درتولید سبزی و صیفی خارج از فصل وتنظیم بازار دركشور داشته است.

علینقی صالحی افزود: دراین زمینه می توان به اجرای طرح كشت داربستی با استفاده از آب معمولی و آب شور دریا ارایه شده توسط این استان اشاره كرد كه با توجه به كارآیی، وزارت جهاد كشاورزی آن را برای اجرا به دیگر استانها نیز ابلاغ كرده است.

بنا به اظهار وی ، این درحالی است كه با ابلاغ طرح 'الگوی كشت صحیح وخروج ازتك كاشتی' به وسیله وزارت جهاد كشاورزی، این سازمان به كارشناسان خود ماموریت داده با كمك كارشناسان ناظرعضو شركتهای خدمات مشاوره ای و همكاری بهره برداران نسبت به اجرای آن با هدف ترویج تنوع كشت در سطح این استان اقدام كنند.

رییس سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان از این طرح به عنوان مهم ترین سیاست و اولویت كاری این سازمان در سال زراعی جاری (مهر91تامهر92) نام برد و گفت: دردوماه گذشته تاكنون 60درصد از مرحله اول این طرح شامل مراجعه حضوری كارشناسان ناظربه كشاورزان و تهیه پرسش نامه وهمچنین امضای صورتجلسه كشت به وسیله طرفین انجام شده است.

صالحی تصریح كرد: این طرح قرار است درسطح 55هزارو400 هكتار از اراضی زراعی این استان با پیش بینی تولید یك میلیون و 340 هزارتن محصول سبزی و صیفی خارج از فصل اجرا شود كه طی مدت یادشده نزدیك به هفت هزارنفر از بهره برداران با مراجعه به مدیریت های شهرستانها و مراكز خدمات جهاد كشاورزی نسبت به امضای صورتجلسه 'الگوی كشت صحیح' درسطحی معادل27 هزار هكتار اقدام كرده اند.

این مقام مسئول پیش بینی كرد كه با شناخت هر چه بیشتر بهره برداران از نتایج و اهداف این طرح بتوان تاقبل از پایان فصل كشت(آذرماه) محصولات خارج از فصل سبزی و صیفی به اهداف از پیش تعیین شده دست یابیم.

صالحی خاطرنشان كرد: با توجه به منابع موجود و شرایط خشكسالی كه 14سال در این استان استمرار دارد و همچنین افت منابع آبی و حتی خشك شدن تعدادی از آنها و كاهش كیفیت خاك و آب مصرفی، بهره برداران برای ادامه كار و تولید محصول راهی جز عمل به توصیه های كارشناسان واستفاده از روشهای تایید شده، ندارند.

وی ادامه داد: اسناد دو هزارو 300 هكتار زمین واگذارشده در قالب ˈطرح توسعه كشاورزیˈ به حدود هزارنفر از متقاضیان فعالیتهای كشاورزی و زیر مجموعه های آن از جمله دامداری و شیلات بزودی تحویل می شود.

وی اضافه كرد:دراجرای ˈ‌طرح توسعه كشاورزیˈ 17هزارنفردراداره كار،رفاه و تامین اجتماعی هرمزگان ثبت نام كردند كه شش هزارو100 نفر آنان پس از تایید برای مراحل بعدی از جمله واگذاری زمین به سازمان جهاد كشاورزی این استان معرفی شدند.

صالحی یاد آورشد:‌بیشترین زمین ها با یكهزارهكتاربه تعداد850 نفر ازافراد تایید شده با محوریت زمین های پایین دست سد جگین شهرستان جاسك واگذار شده است.

این مقام مسوول یادآورشد: برای آماده سازی زمینهای واگذارشده دراین استان تاكنون 70 میلیارد ریال از محل اعتبارات تملك دارایی وزارت جهاد كشاورزی هزینه شده است.

مدیر زراعت سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان نیز با تشریح چگونگی اجرای طرح 'الگوی كشت صحیح' وخروج از تك كشتی ابرازداشت: كارشناسان ناظر با مراجعه حضوری به كشاورزان اطلاعات لازم را با اندازه گیری میزان درجه آب(ecآب)، وسعت زمین زراعی، مقدار آب، كیفیت خاك و اقلیم منطقه تهیه و با تكمیل پرسشنامه، كشاورز را در زمینه انتخاب نوع محصول و همچنین میزان كشت راهنمایی می كنند.

كوروش صادقی اضافه كرد: در اجرای این طرح به كشاورز گفته می شود كه با استفاده از مقدار آب و زمین موجود و همچنین هوای منطقه قادر است چه محصولاتی و در سطح چند هكتار كشت كند.

وی، مهم ترین هدف این طرح را خروج از تك كشتی (كشت یك محصول خاص) و توصیه و تشویق كشاورزان به كشت حداقل دو و حداكثر سه نوع محصول ( با توجه به وسعت زمین و میزان آب) ذكر كرد.

این مقام مسئول میزان پیشرفت مرحله اول این طرح را شامل حضور كارشناس در زمین و تكمیل پرسشنامه برای انقعاد قرارداد با بهره برداران 60درصد عنوان كرد و گفت: مرحله دوم آن، همزمان با آغاز كشت محصولات به مورد اجرا گذاشته می شود كه در اجرای آن مهندسین ناظر در قالب شركت های خدمات مشاوره ای در زمینه اجرای درست صورتجلسه الگوی كشت صحیح و كشت متنوع نظارت می كنند.

وی خاطرنشان كرد: با توجه به منابع موجود و شرایط آب و هوایی بخصوص خشكسالی ممكن است سطوح در نظر گرفته شده برای كشت محصولات (صورتجلسه ) هر سه تا چهار سال یك بارتغییر كند كه نیاز به بررسی مجدد از سوی كارشناسان ناظر دارد.

مدیر زراعت سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان از جمله نتایج این طرح را رعایت اصل مهم و اساسی تناوب، اصلاح الگوی كشت و تعدیل كشت برخی از محصولات (سبزی و صیفی)، جلوگیری از نوسانات شدید قیمت و هدر رفت منابع آب و خاك ذكر كرد.

جلوگیری از شیوع انواع آفت و بیماری و علف های هرز، استفاده بهینه از ماشین آلات در عملیات مختلف زراعی، بی نیاز شدن از خرید تضمینی و همچنین حفظ توازن بازار از دیگر نتایج اجرای طرح 'الگوی كشت صحیح و خروج از تك كشتی ' اعلام شده است.

این مقام مسئول در سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان گفت: اجرای صد درصدی این طرح تنها با تداوم همكاری كشاورزان سبزی و صیفی كار این استان و عمل به توصیه های فنی ارائه شده از سوی كارشناسان میسر خواهد شد.

به گفته وی با اجرای این طرح، مشخصات بهره برداران طرف قرار داد به منظور دریافت انواع نهاده های مورد نیاز در سامانه اطلاعاتی كه به همین منظور طراحی شده ثبت خواهد شد.

صادقی بااشاره به زمان باقی مانده تا آغاز كشت محصولات خارج از فصل ، از كشاورزان این استان خواست با مهندسان ناظر عضو شركتهای خدمات مشاوره ای برای تهیه پرسش نامه و همچنین تهیه و امضای صورتجلسه در مدیریت ها و مراكز خدمات جهاد كشاورزی همكاری بیشتری داشته باشد.

مدیران و كارشناسان سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان درادامه این بحث اعتقاد دارند كه با اجرای كامل طرح های شاخص از جمله 'طرح توسعه كشاورزی' ، تولید مكانیزه نشاء و آب وخاك فعالیتهای كشاورزی در سطح این استان توسعه بیشتری می یابد.

خبرگان كشاورزی هرمزگان ،آبیاری نوین، احداث سدهای كوچك تامین آب، تولید نشاء مكانیزه محصولات سبزی وصیفی خارج از فصل، توسعه كشت داربستی بااستفاده ازآب شوردریا، تولید محصول سالم(ارگانیك) با صدور برند تجاری مخصوص وهمچنین واگذاری زمین كشاورزی از مهمترین طرحهای توسعه كشاورزی ذكر كردند.

رییس سازمان جهاد كشاورزی تاكید می كند كه این استان با وجود محدودیت آب و زمین كشاورزی تاكنون توانسته در طرح های توسعه كشاورزی در كشورجایگاهی خوب كسب كند و روند فعالیت این بخش را به سطح قابل قبولی ارتقا ببخشد واجرای 'طرح توسعه'، فعالیتهای كشاورزی درسطح این استان با محوریت مناطق شرقی مستعد بویژه جاسك ،میناب و رودان توسعه می یابد.

صالحی گفت: وجود سد جگین جاسك، احداث سدهای كوچك و مهار بارانهای سیل آسا در شرق هرمزگان بویژه در بشاگرد زمینه ساز تحقق طرح توسعه كشاورزی دراین منطقه است زیرا این استان توان تولید محصولات كشاورزی خارج از فصل را دارد.

مدیر زراعت سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان نیز از طرح اصلاح الگوی كشت، تولید محصول سالم، و تولید نشاء بعنوان طرحهای مهم و شاخص در دست اقدام این مدیریت با همكاری بهره برداران نام برد و افزود:با اجرای طرح تولید محصول سالم و تشكیل تعاونی های تولید كنندگان مقدمات تاسیس اتحادیه تولید كنندگان محصول سالم دراین استان فراهم شده كه پیش بینی می شود تا پایان امسال فعالیت آن با دریافت برند تجاری ویژه محصول سالم آغازشود.

صادقی افزود: تعدادی از تعاونی های تولید محصول سالم تشكیل شده كه با تكمیل این روند و تشكیل اتحادیه تولید كنندگان محصول سالم ، پیش بینی می شود كه امسال نزدیك به یكصد هزارتن محصول سالم به وسیله اعضای این اتحادیه تولید و به بازارمصرف بخصوص تعدادی از غرفه های مخصوص این استان در بازار تره بار تهران و دیگر استانها عرضه شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان با بیان اینكه در اجرای این طرح ها تنها تولید محصولات زراعی و باغی مد نظر نیست گفت: برای كشت محصولاتی نظیر گوجه فرنگی، خیار، توت فرنگی، فلفل دلمه ای و طالبی در سال نیاز به450 میلیون عدد نشاء به روش مكانیزه است كه تولید آنها می تواند بهترین سود دهی را برای فعالان این بخش به همراه داشته باشد.

طهماسب غلامپورخاطرنشان كرد: با عملی شدن طرح تولید نشاء مكانیزه ، تعداد زیادی از دانش آموختگان رشته های كشاورزی و افراد جویای كارعلاقه مند به فعالیتهای كشاورزی می توانند با تشكیل شركتهای تعاونی دراین زمینه اقدام كنند.

وی تاكید كرد: برای حمل محصول و سالم رساندن آن به دست مشتری نیاز به بسته بندی مناسب با استفاده از فن آوری های جدید است كه این نیزمی تواند تعدادی زیاد ازافراد جویای كار را درصنایع جنبی و فرآوری كشاورزی این استان جذب بازار كنار كند.

به گفته این مقام مسئول، تولید نهالهای گرمسیری شامل انواع مركبات، نخل، نباتات گرمسیری بویژه انبه در قالب احداث نهالستانهای بزرگ و كوچك مكانیزه از دیگر فعالیتهای زودبازده مورد نظر سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان در اجرای طرح كشاورزی مهر است.ك/4

512/668 / 1449