در سفرنامه های مختلف مناطق چهارمحال و بختیاری به صورت كلی مورد اشاره بوده اما در مرات البلدان به منطقه چهارمحال به صورت جزیی پرداخته شده است.
در این سفرنامه یا سیاحت نامه،چالشتر را بخشی از منطقه ' لار ' یا 'رار ' به عنوان دژ و قلعه ای خانی معرفی شده است.
چالشتر یكی از قدیمی ترین نقاط چهارمحال و بختیاری است كه بناهای تاریخی دوره معاصر در آن اكنون به عنوان یكی از جاذبه های گردشگری محسوب می شود.
علاوه بر بناهای تاریخی در این منطقه ،قالی چالشتر بافت كه رنگ و نقشه ای بومی است اكنون به عنوان یك نشانه فرهنگی و تاریخی به حساب می آید.
مجموعه قلعه تاریخی چالشتر كه به قلعه خانی مشهور می باشد ، 110 سال پیش در چالشتر احداث شد و در یكی از سرستونهای سنگی این مجموعه ، تاریخ ساخت آن به سال 1321هجری قمری حك شده است.
قلعه چالشتر در چهار محال و بختیاری تلفیقی از معماری دوران قاجار با معماری اروپایی است كه با ستونهایی ایستاده از سنگ و نقش برجسته های دیدنی خودنمایی می كند.
قلعه چالشتر در پنج كیلومتری شهركرد به عنوان یك اثر باشكوه از نظر معماری و هنری حجاری در ایران است.
این قلعه در منطقه چالشتر واقع شده كه در دوره صفویه مركز حكمرانی چهارمحالی ها بوده كه به وسیله كلانتران روستاها و مناطق تحت سیطره خود را كنترل می كردند و پس از انتصاب حسین قلی خان به عنوان ایلخان بختیاری، در اواسط حكومت ناصرالدین شاه، حكمرانان این منطقه از حاكمیت بر چالشتر خلع و به زمین داران بزرگ تبدیل شدند.
مجموعه تاریخی چالشتر شامل سردر سنگی، خان نشین ، اندرونی ، حمام، انبارها و اصطبلها است و قلعه عیانی و خان نشین این مجموعه تاریخی دارای 38 ستون سنگی با سر در و ایوان می باشد.
ازاره سنگی منقوش این مجموعه قلعه شامل نقوش افسانه ای و اسطوره ای، زندگی روزمره،گل وگیاه،گل و گلدان، گل و مرغ، نقوش پیچش گیاهی و نقوش فرشته است واین نقوش به صورت ماهرانه و زیبا خلق شده و در برخی موارد به صورت برجسته حجاری شده است.
در این مجموعه قلعه، اندرونی با یك دالان به قسمت خان نشین ارتباط داشته و ایوان آن دارای 10 ستون سنگی است و ایوان با آجركاری وكاشی معرق در لچكی ها و پیشانی بنا با ازاره های سنگی منقوش شامل درختان تاك،گل و گلدان ،گل و مرغ و سرو و كاج تزئین شده است.
اتاقهای این مجموعه قلعه نیز با نقوشی به سبك نقاشی لندنی كه تلفیقی از هنر نقاشی ایرانی و غربی است، مزین است و این سبك نقاشی كه در دوره قاجار به اوج خود می رسد شامل نقوش گل و گلدان،افسانه لیلی و مجنون و نقوش اسلامی شامل یوسف و زلیخا به همراه خط نوشته ای از آیات قرآن است.
در بخشی از سر درهای این مجموعه قلعه، همچنین معماری سنتوری كه به صورت مثلثی شكل بانقوشی به سبك شیر و شكر است، به چشم می خورد و حمام قلعه تاریخی چالشتر نیز مزین به كاشی آبی فیروزه ای و سفید سربی بوده است.
سقف اندرونی این قلعه به صورت قابهایی از چوب گردو است و درهاوپنجره های اتاقهای این مجموعه نیزازجنس چوب گردو به صورت گره چینی شده می باشد و این مجموعه قلعه دارای پنج ایوان است و پنج اتاق نیز در اندرونی آن وجود دارد و در مجموع دارای 40 ستون است.
به گزارش ایرنا، مجموعه قلعه تاریخی چالشتر شهركرد در مركز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده و در ایام تعطیلات نوروزی آماده بازدید علاقه مندان به هنر حجاری ایرانی در نوروز است.
گزارش از محمود رییسی
7359
شهركرد-در گذشته استان چهارمحال و بختياري به دو منطقه چهارمحال و منطقه بختياري تقسيم مي شد.
