تا نيم قرن پيش انسان به طور رايگان از آب و هوا استفاده مي كرد و اقتصاد دانان از اين دو محصول به عنوان منابعي طبيعي ارزشمند و در عين حال فراوان و رايگان نام مي بردند.
شكوفايي علوم در عصر ظهور فناوري هاي نوين استفاده از منابع محدود طبيعي را سرعت بخشيد.
سرعت توليد تعادل طبيعت را بر هم زد و فضاي محيط زيست نا امن شد ديري نپاييد آلودگي هايي همچون، هسته اي، امواج راديويي، صوتي، خاك وآ ب براي انسان خطر آفرين و درد سر ساز شد و در نهايت آنكه سعدي عليه الرحمه آن را ممد حيات و مفرح ذات مي ناميد دچار آلودگي و مخل حيات و مكدر ذات شد.
اكنون شهرهاي بزرگ، هوايي آلوده دارند و مردم از تنفس آن آسيب مي بينند تنها راه مبارزه با اين پديده و بلاي خود ساخته حذف منابع توليد آلودگي هاست اما در كوتاه مدت و به صورت مقطعي مي توان از سيستم هاي تصفيه هوا استفاده كرد.
بسته به نوع آلودگي در هر منطقه طراحي و ساخت دستگاه هاي تصفيه هوا متفاوت است، اما كارهمه آن ها فيلترينگ هوا ( حذف، دفع و خنثي كردن) مواد معلق و مضر است. در واقع اين دستگاه ها هواي تازه اي توليد نمي كنند و تنها نظافتگراني هستند كه با استفاده از يك فناوري، آلودگي فناوري هاي ديگر را پاك كنند.
براساس گزارش منابع جهاني، ابتلا به آسم روز به روز در حال افزايش است. به گزارش آژانس حفاظت از محيط زيست (EPA) هواي محيط هاي بسته مانند منازل و ساختمان ها مي تواند تا 10 برابر آلوده تر از هواي بيرون باشد.
امروزه كيفيت هواي داخل ساختمان ها در حال تبديل شدن به يك مسئله اساسي بهداشتي است و استفاده از دستگاه هاي تصفيه هواي خانگي بعنوان يكي از راه حل ها براي افزايش كيفيت هواي داخل منازل و ساختمان ها مطرح شده است.
آلرژن ها (ذرات آلرژي زا) مانند دود ، گرده ، باكتري ، ويروس ها و شوره حيوانات خانگي مي توانند به ريه ها و سيستم ايمني بدن آسيب بزنند.
اين آلاينده ها با چشم غير مسلح ديده نمي شوند، اما قادر به عبور از فيلترهاي دستگاه تصفيه هواي خانگي نيستند. در توليد اين تصفيه كننده هاي هوا ، اغلب از انواع فيلترها ، جذب كننده هاي الكتريكي و يا ازن استفاده مي كنند.
فيلترهاي هوا مانند غربال هاي بسيار دقيق عمل مي كنند كه با چند بار عبور هوا از داخل آنها ، ذرات معلق هوا حذف مي شوند. عمليات گردش هوا به وسيله يك فن انجام مي شود كه به صورت مداوم هوا را به داخل دستگاه كشيده و پس از تصفيه به بيرون هدايت مي كند. ذرات معلق و آلاينده هاي موجود در هوا، بر روي فيلتر باقي مي مانند و هواي پاكيزه دوباره به درون اتاق برمي گردد.
چه دستگاهي را انتخاب كنيم و يا اينكه دستگاهي كه انتخاب مي كنيم بايد داراي چه فيلترهايي باشد.
در اين نوشتار انواع فيلترهاي به كار رفته در تصفيه كننده هاي خانگي به اختصار معرفي مي شوند:
فيلتر هاي كربن
فيلترهاي كربن يكي از متداول ترين فيلترهاي مورد استفاده در دستگاه هاي تصفيه هوا است. كربن فعال به دليل خاصيت جذب كنندگي بالا، قادر به جذب بو، سموم و گازهاي شيميايي موجود در هواي اطراف است. استفاده از اسپري هاي مختلف، حشره كش ها، لوازم آرايشي و بهداشتي، پاك كننده هاي شيمياي و ... باعث انتشار مولكول هاي شيميايي متفاوت در هواي خانه مي شوند. فيلتر كربن فعال مي تواند كليه اين آلاينده ها را از هواي خانه پاك كند.
فيلترهاي هپا (كاغذي)
فيلترهاي هپا (HEPA) كه در دستگاه هاي تصفيه هوا استفاده مي شوند، از ورقه هاي كاغذ مانند از جنس الياف بسيار ريز و فشرده شده ساخته شده اند. اين ورقه ها به شكل آكاردئوني تا خورده و درون فيلتر قرار داده شده اند. فيلترهاي هپا قادر به حذف 99درصد از ذرات معلق بزرگتر از 0.3 ميكرون هستند.
اشعه ماوراي بنفش (UV)
برخي از دستگاه هاي تصفيه هوا مجهز به سيستم هاي ماوراي بنفش (UV) هستند. اشعه ماوراي بنفش قادر به غيرفعال كردن باكتري ها ، ويروس ها ، انگل ها و كليه ميكروارگانيزم هاي بيماري زاي هواي اطراف ماست. با استفاده از اشعه ماوراي بنفش (UV) در سيستم هاي تصفيه هوا مي توانيد از حذف كليه آلاينده هاي بيولوژيكي موجود در هواي اطراف اطمينان حاصل كنيد. البته همانطور كه پيداست ، اشعه UV قادر به حذف دود ، بو ، آلرژن ها و مواد شيميايي از هواي اطراف نيست.
آيونايزر
تكنولوژي ديگري كه در دستگاه هاي تصفيه هواي خانگي مورد استفاده قرار مي گيرد، آيونايزر (Ionizer) است. آيونايزرها، يون هاي منفي توليد كرده و در هواي اتاق منتشر مي كنند. ذرات گرد و غبار و ذرات حساسيت زا در هوا كه داراي بار منفي هستند جذب يونهاي توليد شده مي شوند و به شكل خوشه اي سنگين در آمده و بدليل سنگيني قادر به معلق ماندن در هوا نبوده ته نشين مي شوند.
ازن
فناوري ديگري كه در برخي از دستگاه هاي تصفيه هواي خانگي به كار مي رود ، توليد ازن با استفاده از جريان الكتريكي با ولتاژ بالا است كه اكسيژن را به ازن تبديل مي كند.
گاز ازن قدرت ضدعفوني كنندگي دارد و آلاينده هاي بيولوژيكي و ميكروارگانيزم هاي موجود در هوا را از بين مي برد.
تصفيه كننده هاي هوا كه گاز ازن توليد مي كنند به شكل موثري بوي نامطبوع موجود در هوا را نيز از بين مي برند اما قادر به حذف مواد شيميايي و آلرژن ها نيستند. البته به دليل خطراتي كه ممكن است گاز ازن براي سلامتي افراد داشته باشد ، آژانس حفاظت از محيط زيست (EPA) توصيه كرده است تا از اين فناوري در توليد دستگاه هاي تصفيه كننده هوا استفاده نشود.
علمي()**1293**1599
تهران - ايرنا - دستگاه هاي تصفيه هواي خانگي وسايلي هستند كه ناخالصي هاي هوا را جذب ، دفع و يا بي اثر مي كنند در واقع عمده كار اين دستگاه ها بر شكار ذرات ريز مضر معلق هوا استوار است.