معلوليت شامل هر موقعيت يا تجربه اي است كه فرد را از حالت طبيعي خارج مي كند و موجب مي شود كه كارايي اش دستخوش افول شود و در نتيجه بين انتظاراتي كه فرد از خود يا جامعه از فرد دارد با كارايي فرد فاصله ايجاد مي شود .
معلوليت در حقيقت نشان دهنده تاثير اجتماعي يك نقص يا ناتواني است كه نتايج آن در زمينه هاي فرهنگي ، اجتماعي ، اقتصادي منعكس مي شود .
در تقويم جمهوري اسلامي ايران 12 آذر روز جهاني معلولين نامگذاري شده؛ مناسبت اين روز را بهانه كرده و گزارش زير را با محوريت تاكيد بر اهميت پيشگيري در جلوگيري از بروز انواع معلوليت ها ارائه مي نماييم :
امروز با توجه به پيشرفت قابل توجه علوم پزشكي و بهداشتي پيشگيري از بيماري هاي عفوني ، ارثي ، ژنتيكي و معلوليت هاي ناشي از آن مورد توجه است و در زمان حاضر الگوي كشورها انتقال دانش پزشكي از درمان به سوي پيشگيري است .
پيشگيري در ارتقاء سلامت عمومي جامعه و كاهش هزينه هاي بهداشتي نقش عمده اي دارد كه در سال هاي اخير براي غلبه و جلوگيري از بروز معلوليت توجه بيشتري به آن شده است .
معاون پيشگيري بهزيستي استان گيلان با اشاره به شعار هميشگي 'پيشگيري مقدم بر درمان است ' گفت : با پيشگيري مي توان جلوي بروز معلوليت ها و مشكلات ناشي از آن را گرفت .
سعيد سادات منصوري در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، به اثرات روحي رواني ناشي از تولد يك فرد معلول در خانواده و بار مالي ناشي از آن براي خانواده و اجتماع اشاره و بيان كرد: هر ميزان سرمايه گذاري و هزينه در زمينه پيشگيري انجام شود ، چندين برابر آن صرفه جويي را به همراه دارد .
وي با بيان اين كه يك فرد معلول بار عاطفي بر خانواده و جامعه مي گذارد ، اظهار داشت : اقدامات پيشگيرانه براي جلوگيري از معلوليت مستلزم ارتقاء سطح اطلاعات افراد است .
معاون پيشگيري بهزيستي استان گيلان با اشاره به تقسيم معلوليت ها به سه بخش حسي ، جسمي و ذهني خاطر نشان كرد : در هر سه بخش مي توان برنامه هاي پيشگيري را انجام داد .
وي به غربالگري شنوايي نوزادان در بدو تولد اشاره و تصريح كرد : اين غربالگري در پيشگيري از ناشنوايي به عنوان يكي از معلوليت ها نقش مهمي دارد .
سادات منصوري ادامه داد : اين برنامه غربالگري به منظور كشف نقايص شنيداري و انجام درمان زودهنگام طراحي شده است .
وي بيان داشت : اين برنامه شامل سه بخش غربالگري ، تشخيص و مداخله است كه هر بخش بايستي به ترتيب تا يك ماهگي ، سه ماهگي و شش ماهگي شيرخوار انجام شود .
وي يادآور شد : در اين برنامه نوزادان متولد شده با استفاده از دستگاه هاي الكتروفيزيولوژيك مورد غربالگري قرار گرفته و كودكان داراي اختلالات شنوايي شناسايي و در صورت نياز با اقدامات طبي و توانبخشي تحت درمان و بازتواني قرار مي گيرند .
سادات منصوري برنامه غربالگري كم كاري مادرزادي تيروئيد را يكي ديگر از اقدامات در زمينه پيشگيري از معلوليت ها نام برد و تصريح كرد : كم كاري مادرزادي تيروئيد يكي از عوامل مهم و قابل پيشگيري عقب ماندگي ذهني در نوزادان است .
وي در رابطه با كم كاري مادرزادي تيروئيد بيان داشت : اين بيماري در ابتداي تولد هيچ علامتي ندارد و با ديدن نوزاد قابل تشخيص نيست ، بنابراين علائم بيماري در بيشتر موارد دير ظاهر شده و با افزايش سن شيرخوار علايم به تدريج قابل مشاهده مي شود .
وي با بيان اينكه تشخيص زودهنگام تنها با انجام آزمايش امكان پذير است ، يادآور شد : در روزهاي سوم تا پنجم بعد از تولد با تهيه چند قطره خون از پاشنه پاي نوزاد ، مي توان به احتمال وجود اين بيماري پي برد ، اين آزمايش بدون درد بوده و هيچگونه خطري براي نوزاد در بر ندارد .
معاون پيشگيري بهزيستي استان گيلان اظهار داشت : شناسايي زودهنگام اين بيماري و درمان به موقع آن، نجات دهنده نوزاد از عقب ماندگي ذهني و آسيب جدي مغزي است .
وي در رابطه با درمان اين بيماري تصريح كرد : بعد از تشخيص كم كاري غده تيروئيد كودك ، بلافاصله داروي خوراكي توسط پزشك تجويز مي شود .
سادات منصوري خاطر نشان كرد : نوزاداني كه كم كاري غده تيروئيد آنان به موقع تشخيص و تحت درمان قرار گيرند؛ از رشد ، نمو و بهره هوشي طبيعي برخوردار خواهند شد .
وي تنبلي چشم را يكي از علل شايع كم بينايي و نابينايي يك چشمي و گاهي دو چشمي عنوان و اظهار كرد: نابينايي نيز از جمله معلوليت ها به شمار مي رود كه در بسياري از موارد قابل پيشگيري است .
معاون پيشگيري بهزيستي استان گيلان اظهار داشت : از نظر علمي ، آمبليوپي به كاهش ديد يك طرفه و گاه دو طرفه اي گفته مي شود كه پس از رفع عيب انكساري يا هر گونه ضايعه ارگانيك در چشم برطرف نشده و كماكان ادامه مي يابد ، بنابراين فرد مبتلا داراي ديد طبيعي نمي شود .
وي زير پنج سالگي را سن طلايي براي پيشگيري و تشخيص زودهنگام تنبلي چشم عنوان و اضافه كرد : اگر اين اختلال قبل از پنج سالگي تشخيص داده شود؛ با درمان به موقع مي تواند بينايي كامل را به چشم كودك بازگرداند.
سادات منصوري با تاكيد بر ضرورت توجه به پيشگيري براي جلوگيري از بروز معلوليت ها خاطرنشان كرد : پيشگيري و ارتقاء سطح اطلاعات افراد در زمينه آگاهي از راه هاي پيشگيري از معلوليت ها بسيار مهم است .
وي با بيان اين كه تصادفات نيز در بروز معلوليت نقش دارد ، تصريح كرد : اطلاع رساني و افزايش سطح آگاهي هاي عموم مردم با بيان مواردي از جمله بستن كمربند ايمني ، استفاده از كلاه ايمني و .... جلوي بسياري از معلوليت ها را مي گيرد .
معاون پيشگيري بهزيستي استان گيلان به نقش مهم مشاوره ژنتيك در پيشگيري از معلوليت ها اشاره و اظهار كرد : بسياري از معلوليت ها با مشاوره ژنتيك قابل پيشگيري است بنابراين اين مشاوره اهميت بسزايي دارند.
وي با بيان اين كه مشاوره ژنتيك قبل از ازدواج ، قبل از بارداري و يا بررسي ژنتيك جنين در حين بارداري قبل از سه ماهگي نيز انجام مي گيرد ، خاطرنشان كرد: با انجام مشاوره ژنتيك و آزمايش مربوط به آن در حين بارداري در صورت مشكل از تولد نوزاد جلوگيري مي شود .
مشاوره ژنتيك شاخه اي از ژنتيك پزشكي است كه به بررسي احتمال بروز بيماري هاي ژنتيكي در افراد مي پردازد به طوري كه بخش عمده اي از معلوليت ها و كم تواني افراد جامعه به علت بيماري هاي ژنتيكي قابل پيشگيري است .
با توجه به تاكيد معاون پيشگيري بهزيستي استان گيلان در رابطه با اهميت مشاوره ژنتيك و نقش آن در پيشگيري از معلوليت ها به سراغ دكتر فرزانه فرج پور يكي از مشاوران ژنتيك رفتيم و از او خواستار توضيحات بيشتري در رابطه با مشاوره ژنتيك شديم.
اين مشاوره ژنتيك با بيان ضرورت توجه به مشاوره براي پيشگيري از معلوليت هاي مادرزادي و ژنتيكي گفت : در گذشته نقايص مادرزادي و بيماري هاي دوران نوزادي را به عوامل ماوراء الطبيعه و خرافي نسبت مي دادند و از نقش عوامل ژنتيكي و وراثتي بي اطلاع بودند .
وي اظهار داشت : با پيشرفت دانش بشري و كشف ژن به عنوان واحد انتقال دهنده صفات از نسلي به نسل ديگر ، نقش عوامل ژنتيكي در بروز نقايص مادرزادي و بيماري هاي ژنتيكي مشخص شده است .
وي با اشاره به نقش مشاوره ژنتيك پيش از ازدواج و بارداري خاطرنشان كرد : مشاور ژنتيك با توجه به شرح حال و گرفتن تاريخچه بسيار دقيق و صادقانه فرد و پيشينه خانوادگي بيماري ها مي تواند نوع آزمايش ژنتيك و موارد نياز آن را تعيين كند .
دكتر فرج پور تصريح كرد : قبل از ازدواج به عبارتي قبل از نامزدي و عقد شرعي ، قبل از بارداري ، در زمان بارداري و هنگام مشاوره تشخيصي بهترين زمان براي مشاوره ژنتيك است .
وي بيان كرد : مشاوره ژنتيك در مواردي ديگر از جمله ازدواج هاي فاميلي ، بارداري در سنين كمتر از 18 و بالاي 35 سال ، رويارويي با عوامل خطرناك در دوران بارداري شامل اشعه ناشي از عكس برداري پزشكي ، اشعه درماني استفاده از مواد راديواكتيو براي مصارف تشخيصي و درماني مانند يد راديواكتيو، داروها ، الكل و مواد شيمايي ، عفونت ها از جمله سرخجه ، آبله مرغان و .... الزامي است .
وي به نقش مهم مشاوران ژنتيك اشاره و اضافه كرد : مشاوران ژنتيك نقش اساسي در ارتباط با ارايه اطلاعات به خانواده ها و راهنمايي آنها براي پيشگيري از معلوليت ها و بيماري هاي ژنتيكي ايفا مي كنند به طوري كه مشاور ژنتيك اغلب اولين تماس بيمار با خدمات ژنتيك باليني را برقرار مي كند .
معاون توانبخشي بهزيستي استان گيلان نيز ضمن گراميداشت روز جهاني معلولين گفت : با ارايه اطلاعات و آگاهي به جامعه و خانواده در رابطه با برنامه هاي پيشگيري مي توان از بروز بسياري از معلوليت ها جلوگيري كرد .
رحيم تكاملي استفاده از داروها در هنگام بارداري را بسيار خطرناك دانست و اظهار داشت : داروها عامل ايجاد معلوليت هستند كه با اطلاع رساني به خانم هاي باردار مي توان از بروز نوزاد دچار معلوليت خودداري كرد .
وي ضربات را از ديگر موارد بروز معلوليت عنوان و خاطر نشان كرد : با انجام مشاوره ژنتيك نيز مي توان جلوي بسياري از معلوليت ها را گرفت .
وي با بيان اينكه در زمان حاضر آمار 33 هزار و 279 معلول در بانك اطلاعات بهزيستي استان گيلان ثبت شده ، تصريح كرد : شهرستان رشت با 11 هزار و 80 و املش با 502 معلول ثبت شده به ترتيب بيشترين و كمترين معلول را به خود اختصاص داده اند .
وي به ارايه خدمات از سوي بهزيستي استان گيلان به معلولان تحت پوشش اشاره و بيان داشت : به معلولان خدماتي از جمله فيزيوتراپي ، كاردرماني ، گفتار درماني ، خدمات مشاوره اي ، روانشناسي و خدمات نگهداري ارايه مي شود .
معاون توانبخشي بهزيستي استان گيلان تعداد مراكز روزانه ، شبانه روزي و ويزيت در منزل تحت نظارت بهزيستي استان گيلان براي ارايه خدمات به معلولان را 90 مركز نام برد و بيان داشت : در اين مراكز بيش از 90 مورد خدمت ارايه مي شود .
دوازدهم آذرماه مصادف با سوم دسامبر روز جهاني معلولان نامگذاري شده است.ك/ 4
7286/604/695
رشت - ايرنا - امروزه اهميت پيشگيري و تقدم آن بر درمان به عنوان يك اصل پذيرفته شده علمي بر همگان روشن است ، همه ما در اطراف خود با افراد دچار معلوليت و مشكلات ناشي از آن روبرو هستيم و بايد توجه داشته باشيم كه پيشگيري هاي ديروز مي توانست ، موجب نبود مشكل امروزشان باشد .