تلاش معلم فداكار مدرسه روستای سفیلان برای نجات جان دانش آموزانش از میان شعله های سركش بخاری نفتی كلاس، كارگر واقع نشد و او نیز همراه با 13 دانش آموز این مدرسه آخرین برگ كتاب زندگی را ورق زد و با شاگردانش روی در نقاب خاك كشید.
هر سال با آغاز فصل سرما و زمستان، رنجی كهنه رخ می نمایاند، رنج ناشی از وسایل گرمایشی در برخی از مدارس و حوادث تلخی كه استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد در سال های گذشته در برخی از مدارس كشور به وجود آورده است.
استان چهارمحال و بختیاری، هرگز خاطره غمبار سوختن معلم و 13 دانش آموز مدرسه روستای سفیلان شهرستان لردگان را از خاطر نخواهد برد، اما این روزها نیز هنوز كلاس های درسی وجود دارد كه مانند مدرسه سفیلان با بخاری نفتی غیراستاندارد گرم می شود و خطری بالقوه جان دیگر نوگلان باغ دانش را در این كلاس ها تهدید می كند، پس تا دیر نشده باید برای این خطر چاره ای اندیشید.
به گزارش ایرنا، سابقه آتش سوزی در مدارس كشور كه به مرگ ده ها دانش آموز و سوختگی بیش از 50 دانش آموز منجر شده است از سال 1376 آغاز شد و در هفته جاری نیز در یك روز تعطیل در مدرسه ای در مهاباد این اتفاق بازهم بوقوع پیوست و شاید فردا در مدرسه ای دیگر نیز شاهد حدوث تراژدی مشابه دیگری باشیم .
آتش سوزی در مدرسه شهرستان شفت گیلان در بهمن سال 1376، آتش سوزی در مدرسه روستای سفیلان چهارمحال و بختیاری در آبان 1383،آتش سوزی در مدرسه شهید رحیمی درودزن در سال 1385، مرگ یك دانش‌آموز در آتش سوزی خوابگاه شبانه روزی روستای 'چاه رحمان' سیستان و بلوچستان در آبان 89 ، آتش سوزی در دبیرستان شبانه روزی وابسته به دانشگاه چابهار در آبان 90 و آتش سوزی مدرسه شین آباد در آذر سال گذشته، همه و همه سلسله وقایع هشدار دهنده برای مسوولان است.
استان چهارمحال و بختیاری از مناطق سردسیر كشور است كه از اواخر پاییز تا بخشی از بهار در این استان بدلیل برودت هوا از وسایل گرمایشی استفاده می شود، لذا این امر ضرورت استفاده از وسایل گرمایشی مناسب و استاندارد را دوچندان كرده است.
این در حالی است كه در برخی مناطق استان، دانش آموزان و فرهنگیان از كمبود وسایل گرمایشی استاندارد در مدارس رنج می برند.
جمعی از والدین دانش آموزان در چهارمحال و بختیاری در گفت وگو با گزارشگر ایرنا، كمبود اعتبار و پاسخگو نبودن برخی مدیران را از عواملی دانستند كه باعث كندی اجرای طرح استانداردسازی وسایل گرمایشی مدارس شده است.
پدر یك دانش آموزان شهركردی گفت: غیراستاندارد بودن وسایل گرمایشی برخی مدارس یكی از مهمترین دغدغه هایی است كه در آغاز فصل سرما باعث نگرانی خانواده ها می شود.
'سیروس ملك پور' در گفت وگو با ایرنا افزود: اگرچه در اكثر مدارس مناطق شهری استان بخاری های گازسوز نصب شده است اما بعضا مشاهده می شود كه شیشه این بخاری ها شكسته شده كه این نقیصه نیز می تواند برای دانش آموزان مشكل ساز باشد.
وی گفت: دانش آموزان مقطع ابتدایی كه برای گرم كردن دست های خود به كنار بخاری می روند بدلیل شكسته بودن شیشه برخی بخاری ها با سوختن لباس های خود مواجه می شوند كه نگرانی خانواده ها را دو چندان می كند.
مادر یك دانش آموز كوهرنگی نیز به ایرنا گفت:وسایل گرمایشی در اكثر مدارس این شهرستان بخصوص مناطق روستایی كمتر برخوردار، غیراستاندارد است و همواره این نگرانی برای خانواده ها وجود دارد كه آتش سوزی در مدرسه رخ ندهد.
'ماه بس جلیل' افزود: شهرستان كوهرنگ یكی از سردسیرترین مناطق استان است و در زمستان تا 30 درجه سانتیگراد زیر صفر نیز سرد می شود، اما بخاری های نفتی غیراستاندارد مورد استفاده در مدارس این شهرستان توان تامین گرمای لازم برای كلاس درس را ندارد و گشودن بیش از حد شیر نفت این بخاری ها نیز خطر گرم شدن و انفجار مخزن سوخت را در پی دارد.
مدیر مجتمع آزادگان شهرستان لردگان نیز گفت: در مدارس این مناطق كه هنوز گازرسانی نشده است از وسایل گرمایشی نفتی استفاده می شود كه علاوه بر خطر زیاد، هزینه سوخت آن نیز بار مالی زیادی را بر مدارس تحمیل می كند.
'بهنام خالدی' افزود: برای تامین نفت وسایل گرمایشی چهار مدرسه در این مجتمع كه بیش از 200دانش آموز دارد، بیش از هشت هزار لیتر نفت با هزینه بیش از 20 میلیون ریال خریداری شده است.
وی از خیرین فعال در زمینه مدرسه سازی خواست، بخشی از كمك های خود را برای خرید لوازم مورد نیاز مدارس مانند بخاری های استاندارد برای مدارس مناطق محروم اختصاص دهند.
یكی از مدیران یك مجتمع آموزشی شهرستان كوهرنگ نیز گفت: در برخی مدارس بخاری های تابشی كه با انرژی برق كار می كند، نصب شده كه خطر این نوع وسایل در مقایسه با بخاری های نفتی غیراستاندارد ، بسیار كم است اما مشكل قطع برق در برخی از اوقات و سرد شدن كلاس درس از محدودیت های استفاده از این وسایل گرمایشی است.
وی كه خواست نامش فاش نشود، افزود: بالا رفتن میزان مصرف برق در زمان استفاده از بخاری های تابشی باعث فشار به سیستم برق مدرسه و قطع آن می شود و هنوز سیستم برقی مجزا برای این بخارها در مدارس تعبیه نشده و این مشكلات باعث می شود در كنار این وسایل گرمایشی از بخاری های نفتی غیراستاندارد نیز استفاده شود.
وی خطر برق گرفتگی بدلیل سیم كشی روكار برای بخاری های تابشی را از دیگر مشكلات استفاده از این وسیله گرمایشی عنوان كرد.
مدیركل آموزش و پرورش عشایری چهارمحال و بختیاری نیز در گفت وگو با گزارشگر ایرنا اظهار داشت: در استان 158 مدرسه عشایری وجود دارد كه از نظر امكانات و وسائل گرمایشی از وضعیت مطلوبی برخوردارند.
'مجید جلیل پیران' افزود: از این تعداد در 20 درصد از مدارس از وسائل گرمایشی گازسوز و مابقی از بخاری‌های نفتی استاندارد استفاده می شود.
وی از تحصیل شش هزار و 850 دانش آموز در مدارس عشایری خبر داد و گفت: امسال بیش از یكصد دستگاه بخاری تابشی به مدارس محروم چهارمحال و بختیاری تحویل شد.
وی تصریح كرد: برای كاهش خطرات احتمالی ناشی از استفاده از وسائل گرمایشی نفتی و حفظ جان دانش آموزان، بخاری‌های تابشی جایگزین بخاری‌های نفتی می شود.
وی گفت: از سوی اداره كل آموزش و پرورش استان قول مساعد برای افزایش سهمیه بخاری تابشی مناطق محروم داده شده است.
كارشناس مسوول ساختمان اداره كل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری نیز با تاكید بر اینكه در این استان بخاری نفتی چكه ای وجود ندارد، گفت: 70 درصد مدارس استان از سیستم گرمایشی شوفاژ، پكیج و بخاری گازی و 30 درصد از بخاری نفتی استاندارد استفاده می كنند.
'علی صادقی' افزود: طبق دستورالعمل های جدید وزارتخانه، مدارس مناطق محروم و صعب العبور بین یك تا چهار كلاسه نیز از سیستم گرمایشی تابشی استفاده می كنند.
وی گفت: استفاده از سیستم گرمایشی تابشی با وجود مزیت ها، معایبی نیز دارد كه باید به این معایب توجه شود تا این سیستم گرمایشی، سیستمی استاندارد باشد.
صادقی افزود: برای تجهیز مدارس به این سیستم باید از كنتور برق موجود یك جعبه فیوز جداگانه تهیه و سیم كشی جدید انجام شود كه این سیم كشی نیز بصورت روكار است و افزایش خطر برق گرفتگی و خطرهای احتمالی دیگر را دارد.
وی گفت: در صورت قطع برق و اختلال در برق رسانی به این سیستم، كلاس های درس بدون سیستم گرمایشی می شود و باید از وسایل گرمایشی نفتی استفاده شود.
كارشناس مسوول ساختمان اداره كل آموزش و پرورش استان از بازرسی های مستمر از سیستم گرمایشی مدارس خبر داد و گفت: بخشنامه ای در اول سال تحصیلی به مدارس برای استانداردسازی وسایل گرمایشی ابلاغ شده است.
وی گفت: این بخشنامه شامل تعویض یا رفع عیب بخاری های معیوب و غیراستاندارد و همچنین نصب كلاهك دودكش 'اچ' و شارژ كپسول های آتش نشانی است.
وی گفت: همچنین بازرسی از مدارسی كه ذخیره سازی سوخت برای بخاری نفت سوز دارند، انجام می شود و آموزش نگهداری نفت ذخیره شده در خارج از سالن مدارس و در یك محوطه مطمئن به مدیران ارائه شده است.
مدیركل نوسازی و تجهیز مدارس چهارمحال و بختیاری نیز در گفت وگو با گزارشگر ایرنا اظهار كرد: استانداردسازی سیستم های گرمایشی مدارس استان به 500 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
'ابوالقاسم علیاری' افزود: از این میزان اعتبار تاكنون 250 میلیارد ریال آن محقق شده و 250 میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز است تا این طرح در تمام مدارس استان اجرا شود.
وی گفت: هم اكنون از یكهزار و 886 واحد آموزشی استان، سیستم گرمایشی 800 مدرسه شوفاژ و پكیج، 500 مدرسه بخاری تابشی و 500 مدرسه نیز بخاری گازسوز است.
وی تعداد مدارسی كه سیستم گرمایشی آنها بخاری نفتی است را حدود یكصد باب اعلام كرد و گفت: از ابتدای سال تحصیلی جاری تاكنون یكهزار و 600 بخاری تابشی به مدارس استان تحویل و از این تعداد 800 بخاری در مدارس مناطق عشایری و سخت گذر سه تا چهار كلاسه نصب شده است.
مدیركل نوسازی و تجهیز مدارس چهارمحال و بختیاری، دیگر برنامه دردست اجرا برای استانداردسازی سیستم گرمایشی در مدارس استان را جمع آوری تاسیسات غیراستاندارد عنوان كرد و گفت: امسال 30 درصد سیستم گرمایشی مدارس شهرستان های مختلف استان نوسازی می شود.
علیاری اظهار داشت: پیشرفت نوسازی سیستم گرمایشی مدارس استان بین 60 تا 80 درصد بوده كه پیش بینی می شود در ماه های آینده این طرح به اتمام برسد.
مدیركل تجهیز و نوسازی مدارس چهارمحال و بختیاری گفت: تاكنون 90 درصد رادیاتورهای فرسوده مدارس استان جمع آوری شده است.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شهركرد نیز گفت: با توجه به اتفاقات ناگواری كه در سال های گذشته و حتی امسال در بحث وسایل گرمایشی مدارس رخ داده، به منظور پیشگیری از وقوع این حوادث براساس اولویت بندی، دانش آموزان، مربیان و متصدیان مدارس استان در كلاس‌های آموزشی آتش نشانی شركت می‌كنند.
'مجید علی پور' افزود: آتش نشانی برای هشدار و برنامه‌های آموزشی پیشگیرانه، بطور میانگین ماهانه سه هزار و 500 تا چهار هزار دانش آموز را به صورت رایگان در زمینه اطفاء حریق آموزش می دهد.
علی پور افزود: تنها بخاری‌های نفتی خطرناك نیست، سایر سیستم‌های گرمایشی مانند بخاری‌های گازی نیز چنانچه با ایمنی لازم نصب نشود،می‌تواند خطرات ناگواری همچون مسمومیت یا انفجار به دنبال داشته باشد.
وی اظهار داشت: بخاری‌های نفتی بدلیل اینكه معمولا دارای استاندارد لازم نیست یا استاندارد پایینی دارد، در قسمت ورودی مایع قابل اشتعال مشكلاتی بوجود می آورد كه عامل آتش سوزی می شود.
به گزارش ایرنا،جمعی از كارشناسان ایمنی و آتش نشانی نیز نامناسب بودن سیستم اطفاء حریق در مدارس، نداشتن سیستم آبرسانی آتش سوزی و از رده خارج بودن كپسول های آتش نشانی برخی مدارس را از مشكلات ایمنی مدارس عنوان كردند.
این عده معتقدند، نامناسب بودن سازه فضای آموزشی، مشكل درب ورود و خروج در زمان اضطرار و امكانپذیر نبودن استفاده از ماشین های آتش نشانی در برخی مدارس بدلیل مشكلات فنی ساختمانها را از دیگر مشكلات موجود عنوان كردند.
این كارشناسان بسته بودن پنجره كلاس های درس با نرده های حفاظتی، بسته بودن پله های اضطراری در بیشتر مدارس،نداشتن پله اضطراری و استفاده از وسایل و امكانات كه بیشتر منجر به آتش سوزی می شود مانند موكت، بیلبورد و كف پوش ها از دیگر مشكلات و تهدیدهای هنگان بروز مشكلات آتش سوزی عنوان كردند.
این عده معتقدند، بیش از 60 درصد مدارس چهارمحال و بختیاری فاقد سیستم آبرسانی برای آتش نشانی و مواقع اضطراری است.
مدیركل استاندارد و تحقیقات صنعتی چهارمحال و بختیاری با توجه به اهمیت بحث استاندارد در وسایل گرمایشی گفت: این اداره كل امسال هیچ بازرسی از وسایل گرمایشی مدارس استان نداشته است.
'عبدالله نظری' افزود: مسوولان و مدیران مدارس و خدمتگزاران مدارس باید در زمان نصب وسایل گرمایشی نكات ایمنی را رعایت كنند.
وی گفت: بیشتر وسایل گرمایشی مدارس، تجهیزاتی است كه از سال های گذشته استفاده شده و باید تعمیر و تجهیز آنها توسط تعمیركاران و نیروهای متخصص انجام شود.
7360/558/
گزارش از: سمیه پناهنده شهركی
شهركرد - ایرنا - حدود یك دهه از آن اتفاق تلخ می گذرد اما هروقت به یاد حادثه سوختن دانش آموزان مدرسه روستای «سفیلان» شهرستان لردگان می افتم، صدای فریاد امدادخواهی آنان در میان شعله ها در گوشم طنین می افكند.
