اجرای نظام ملی دیپلماسی علم و فناوری/ بازتعریف وظایف رایزن های علمی

حسین سالار آملی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت : بعد از انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب دكتر روحانی و رویكرد رئیس جمهوری مبنی بر گسترش ارتباطات منطقی از موضع عزت و قدرت با دنیا، طی ماه های اخیر گام های مهمی برای توسعه ارتباطات بین المللی با كشورهای مختلف از سوی دولت برداشته شده است.

در راس تمام فعالیت های بین المللی، گسترش ارتباطات بر پایه توسعه همكاری های بین المللی در زمینه های علمی، فناوری و نوآوری قرار دارد و به همین دلیل، وزارت علوم و شخص وزیرعلوم، تحول كیفی در همكاری های علمی را در یك دوره چهارساله مدنظر قرار داده اند كه به طور طبیعی، این امر نیازمند داشتن برنامه و نقشه راه است.

سالار آملی با بیان اینكه دو مدل برای برنامه ریزی های توسعه ارتباطات علمی در سطح بین الملل مطرح است، گفت: مدل فعلی ما یك مدل خطی است كه عمدتا بر پایه ارتباطات فردی پایه ریزی می شود اما مدل ایده آل ما نظام ملی دیپلماسی علم و فناوری است كه با استقرار این نظام در كشور، بستر مطمئن و مناسبی برای ارتباطات بین الملل فراهم خواهد شد.

وی درخصوص پیش شرط ها و لوازم تحقق نظام ملی دیپلماسی علم و فناوری در كشور توضیح داد: یكی از محوری ترین كارهایی كه باید در این راستا انجام شود همكاری میان وزارتخانه هاست چرا كه وزارتخانه های متعددی در زمینه ارتباطات مسوولیت دارند و باید هماهنگی های لازم میان آنها با محوریت علوم و فناوری ایجاد شود.

قائم مقام وزیرعلوم در امور بین الملل، استفاده از بنگاه های بخش خصوصی به ویژه شركت های دانش بنیان به منظور همكاری شركت با شركت را دومین محور ایجاد نظام ملی دیپلماسی علم و فناوری در كشور عنوان كرد.

وی، استفاده از ظرفیت های سازمان های مردم نهاد را از دیگر لوازم پایه ریزی نظام ملی دیپلماسی علم و فناوری برشمرد.



**وظایف رایزن های علمی و فناوری در خارج كشور بازتعریف می شود

وی از برنامه وزارت علوم برای بازتعریف وظایف رایزن های علمی و فناوری ایران در خارج كشور خبر داد و گفت:‌ بخشی از همكاری ها و ارتباطات بین الملل كشور از طریق نمایندگی های سیاسی در خارج دنبال می شود و رایزن های علمی و فناوری نیز بخش های مهمی از ایجاد و گسترش ارتباطات در عرصه بین الملل را عهده دار هستند.

سالار آملی اعلام كرد: بازتعریف ماموریت ها و وظایف رایزن های علمی برای تعمیق فعالیت آنان در خارج كشور به تصویب رسیده كه امیدواریم به زودی ابلاغ و اجرایی شود.

به گفته رئیس مركز همكاری های علمی بین المللی وزارت علوم، بازنگری در وظایف رایزن های علمی، تمامی فعالیت های وزارت علوم در حوزه پارك های علم و فناوری، مراكز رشد، مراكز تحقیقاتی و دانشگاه ها را در بر می گیرد.

در ساختار فعلی وزارت علوم، هدایت و پیگیری امور رایزن های علمی و فناوری در زیرمجموعه سازمان امور دانشجویان (معاونت سابق دانشجویی وزارت علوم) تعریف شده است.



**پیوستن واگذاری امور رایزن های علمی به مركز همكاری های علمی بین المللی

سالار آملی در پاسخ به خبرنگار ایرنا درباره احتمال تغییر ساختار موجود و واگذاری امور رایزن های علمی خارج كشور به مركز همكاری های علمی بین المللی وزارت علوم، این موضوع را قابل بررسی دانست و گفت: این موضوع با مسوولان سازمان دانشجویان درمیان گذاشته شده اما هنوز به جمع بندی نهایی نرسیده ایم و درحال حاضر امور رایزن های علمی توسط سازمان دانشجویان، هدایت و برنامه ریزی می شود.

وی افزود:‌ در دوره جدید، ممكن است گستره فعالیت برخی از رایزن های علمی، فراتر از یك كشور تعریف شود و یك رایزن در چندین كشور مجاور به ایفای مسوولیت بپردازد.

وی تسهیل در صادرات كالا و خدمات پارك های علم و فناوری را از رویكردهای فعالیت های بین الملل وزارت علوم معرفی كرد و گفت: تدوین یك برنامه مشخص برای توسعه صادرات كالا و خدمات پارك ها و مراكز رشد علم و فناوری با همكاری وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در دست اقدام است و امیدواریم مرحله عملی و اجرای آن به زودی آغاز شود.



**همكاری استادان ایرانی خارج ازكشور با دانشگاه های داخل تسهیل می شود

سالار آملی از برنامه دفتر همكاری های علمی بین المللی و معاونت آموزشی وزارت علوم به منظور تسهیل در ورود استادان ایرانی مشغول به فعالیت در دانشگاه های خارجی به داخل كشور خبر داد و گفت: بعد از یافتن تصویری روشن از موقعیت كنونی فعالیت های بین المللی در امور آموزشی و پژوهشی، در قالب یك برنامه چهار ساله تلاش می كنیم در حوزه های آموزشی دانشگاه های كشور از استادان برجسته خارجی نیز استفاده كنیم.

وی ادامه داد: در ابعاد پژوهشی نیز طرح های مشترك میان دانشگاه های داخل و خارج كشور در دستوركار معاونت پژوهش و فناوری و مركز همكاری های علمی بین المللی وزارت علوم است كه این طرح ها باید از یك طرف، موردتایید دانشگاه های ما و مورد نیاز مملكت باشد و از طرف دیگر بتوانیم یك شریك پژوهشی در خارج كشور داشته باشیم.

سالار آملی تاكید كرد: چنانچه این امر محقق شود تفاهم نامه های منعقده میان دانشگاه های داخل و خارج كشور در حوزه های علمی و فناوری به لحاظ محتوایی عمیق تر می شود و مراحل اجرایی آن نیز تسهیل خواهد شد.

وی درخصوص دلایل تاخیر در اجرایی شدن برخی تفاهمات صورت گرفته میان مراكز دانشگاهی و پژوهشی داخل و خارج طی سال های اخیر توضیح داد: وقتی تبادل استاد و دانشجو در داخل و خارج كشور در تفاهم نامه ها مورد توافق طرفین قرار می گیرد اما حمایت از این دوره ها وجود ندارد یا پروژه های مشترك تعریف می شود بدون اینكه حمایت مالی لازم از آنها به عمل آید و صادرات كالا و خدمات پارك های علم و فناوری و مراكز رشد به دلیل عدم وجود برنامه فعالیت های مربوط‌ محقق نمی شود به طور طبیعی تفاهم نامه ها به نتیجه نخواهد رسید.

وی ابراز امیدواری كرد با حمایت و پشتیبانی مالی و بسترسازی و هدایت مراكز رشد و پارك های علم و فناوری به سمت صادرات كالا و خدمات، مشكلات ناشی از بر زمین ماندن تفاهم نامه های منعقده میان مراكز علمی و تحقیقاتی داخل و خارج كشور به حداقل برسد.



**در تعاملات علمی بین المللی عقب هستیم

قائم مقام وزیرعلوم در امور بین الملل در پاسخ به ایرنا درخصوص نحوه تعامل ایران با نهادهای علمی بین المللی و منطقه ای همچون كامستك ( كمیته دائمی همكاری های علمی و فناوری سازمان كنفرانس اسلامی) اظهار داشت: در بهره وری از نهادهای بین المللی فعال در زمینه های علمی و فناوری، توفیق چندانی نداشته ایم و از این ظرفیت ها بهره برداری كامل نكرده ایم.

وی افزود: حتی كشورهای آفریقایی یا پاكستان و افغانستان در زمینه حضور در نهادهای بین المللی علمی و فناوری و داشتن كارشناس مسوول از ما جلوتر هستند درحالیكه سهم تولید علم ایران در عرصه های بین المللی به هیچ وجه قابل مقایسه با این كشورها نیست و با وجود پیشتازی در تولید علم، انتظاراتی كه از حوزه تعاملات بین المللی داریم به منصه ظهور نمی رسد.

سالار آملی، تدوین شاخص هایی به منظور سنجش و ارزیابی وضعیت فعلی مراكز علمی و دانشگاهی كشور در حوزه ارتباطات بین الملل را یك ضرورت دانست و گفت: برخی از این شاخص ها به مباحثی همچون میزان برنامه های مصوب در حوزه های بین الملل و امكانات پیش بینی شده، بهره گیری از توان ایرانیان خارج از كشور، سمینارها و كارگاه های آموزشی و تحقیقاتی كه به صورت مشترك با همكار خارجی برگزار شده است، آمار جذب دانشجویان خارجی و استفاده از آنها در پروژه های تحقیقاتی مشترك برمی گردد.

وی ادامه داد: با نهایی شدن شاخص ها و استفاده از آنها، علاوه بر ترسیم وضعیت موجود همكاری های علمی بین المللی در بخش های مختلف كشور، میزان تاثیرگذاری آنها نیز مشخص خواهد شد و گام های عملی برای بهبود وضعیت فعلی و دستیابی به وضع مطلوب و اهداف تعیین شده برداشته خواهد شد.

علمی (4)**1055**1599