لامپ ال‌ایی‌دی LED lamp نوعی لامپ جامد است كه با استفاده از سیستم دیود نورافشان مصرف انرژی را بسیار كاهش می دهد و همین امر سبب شده تا طرفداران ویژه ای را در میان تولید كنندگان ،فروشندگان و مصرف كنندگان این نوع كالا داشته باشد.
از دیگر ویژگی های این لامپ‌ها عمر بالای آنهاست.
LED مخفف light emitting diode یا دیود ساطع كننده نور است. این نوع دیودها نیمه هادی‌هایی هستند كه با گذر جریان از آنها مقداری انرژی به صورت نور از آنها ساطع می‌شود.
در واقع افزایش جمعیت جهان و مصرف زیاد انرژی در لامپ‌های معمولی یا همان لامپ‌های رشته‌ای و همچنین افزایش حجم تولید گازهای گلخانه ای ناشی از آن عواملی بودند كه جای لامپ های ال ایی دی را در صنایع مختلف جهان باز كردند.
اكنون لامپ های ال.ایی.دی با سپری كردن سیر تحول از اركان اصلی خانه های هوشمند هستند و به نظر می رسد روند روبه پیشرفت آنها در صنایع سبب می شود تا این كالای كم حجم جای بسیاری دیگر از انواع لامپ های نوری بگیرد.
براساس تحقیقات موسسه تحقیقاتی 'نویگنت' آمریكا تا سال 2023 میلادی مصرف لامپ های LED در جهان فراگیری بسیاری زیادی پیدا خواهد كرد.
***آیا لامپ های LED سرطان زاست؟
محققان می گویند: علت اصلی سرطان زا بودن هر منبع نوری ناشی از قرار گرفتن در معرض تابش اشعه فرابنفش و مواد شیمیایی خطرناك به كار رفته درون آن است.
به گزارش مجله علمی 'ساینتیفیك امریكن' (scientific American)، با توجه به اینكه لامپ های ال ایی دی از جیوه استفاده نمی كنند در زمره منابع نوری سبز محسوب می شود. از طرفی به دلیل بازده بالا در انتشار نور و میزان كم مصرف انرژی قابل رقابت با انواع دیگر لامپ های كم مصرف هستند.
البته تهدیدات این لامپ ها مورد توجه سایر مراكز تحقیقاتی قرار گرفت.
نتایج یك مطالعه كه در مجله علوم و تكنولوژی محیط زیست آمریكا منتشر شده ،حاكی از آن است كه این نوع لامپ حاوی مواد سمی از جمله 'سرب'، 'آرسنیك' است.
این تحقیق در دانشگاه كالیفرنیا (UC) انجام شد و طی آن آزمایش هایی بر روی لامپ های ال ایی دی چراغ های تزئینی، چراغ های راهنمایی و چراغ های ترمز خودروها انجام شد.
نتایج این تحقیق این گونه گزارش شد كه لامپ های ال ایی دی قرمز رنگ با شدت كم، هشت برابر سرب بیشتر نسبت به انواع دیگر این لامپ ها دارند.
طبق این گزارش، لامپ ال ایی دی سفید حاوی حداقل این میزان سرب است.
همچنین نیكل از دیگر فلزات سنگین به كار رفته در لامپ های ال ایی دی است كه باعث ایجاد واكنش های حساسیت زا در یك پنجم از افراد جامعه می شود.
مس از دیگر فلزات سنگینی است كه در ساخت این نوع لامپ ها استفاده می شود كه به عنوان یك تهدید مهم زیست محیطی محسوب می شود زیرا اگر این فلز از بقایای لامپ ها ال ایی دی وارد رودخانه ها و دریاچه ها شود ،مسمومیت آبزیان را به دنبال دارد.
*** ال ایی دی زباله ای خطرناك / لامپ شكسته با دستكش جمع شود
محققان می گویند: در حالی كه شكستن و یا بازكردن یك لامپ ال.ایی.دی و تنفس دود و بخارات ناشی از آن باعث بروز سرطان نمی شود اما مواد سمی موجود در آن باعث بروز بیماری های مهمی در بدن می شود. از این رو اگر یك لامپ ال ایی دی در خانه شكست باید در زمره زباله های خطرناك محسوب شود و برای تمیز كردن آن از دستكش استفاده شود.
تمیزكردن زباله های ال ایی دی هم اقدامی پر احتیاط است. برای جمع آوری زباله های ال ایی دی های چراغ های راهنمایی و رانندگی كه در آن ها از لامپ های قرمز رنگ استفاده شده باید از لباس خاص محافظ استفاده شود.
همچنین كارشناسان زیست محیط دانشگاه كالیفرنیا آمریكا می گویند: باید توجه داشت كه این نوع لامپ ها باید به عنوان زباله جداگانه دفن شوند.
این محققان توصیه می كنند: سازندگان این نوع لامپ ها می توانند با كاهش غلظت فلزات سنگین در این نوع محصولات می توانند سلامت هرچه بیشتر این نوع لامپ ها را افزایش دهند.
*** داخل لامپ های LED چیست؟
لامپ ال.ایی.دی یا 'دیودهای ساطع كننده نور' از یك حباب با دو سر پلاستیكی تشكیل شده است.
طبق گزارش فنی گاردین،تولید نور در لامپ های ال ای دی هنگامی رخ می دهد كه الكترون های داخل دیودها انرژی را در شكلی از نور ساطع می كنند. این نوع منابع انرژی تا 85 درصد نسبت به انواع دیگر لامپ های نوری مرسوم و تا 10 درصد نسبت به لامپ های فلورسنت برق كمتری مصرف می كنند.
***لامپ های ال ایی دی روشنایی خانه های هوشمند
اكنون این لامپ ها به عنوان یكی از ابزار مهم خانه های هوشمند مورد استفاده عمومی پیدا كرده است به گونه ای كه كاربران با سوئیچ كردن بر روی لامپ های ال ای دی بی سیم می توانند از طریق تلفن های همراه و یا كامپیوترهای خود روشن و خاموش بودن آنها را كنترل كنند.
اگرچه این امر مقرون به صرفه است اما خطر هك شدن و رویارویی با هكران را نیز به دنبال دارد. البته این خطر در كمین هر دستگاه متصل به اینترنت نیز هست.
*** ویژگی های لامپ های ال ایی دی
- كارشناسان می گویند طول عمر، بازده نوری بالا، تنظیم شدت نور، تنظیم زاویه تابش، جریان راه‌اندازی از جمله مزایای استفاده از لامپ های روشنایی ال.ایی.دی است.
این لامپ ها در دمای منفی 40 درجه تا مثبت 85 درجه سانتی گراد قابل استفاده اندو به این ترتیب این نوع لامپ ها در هر فصلی در كره خاكی قابل استفاده است.
- حشرات از نور ال ایی دی گریزان
در لامپ های قدیمی بعد از گرد و غبار، آلودگی ناشی از تجمع حشرات مهمترین عامل كاهش نور محسوب می شود و همین امر سبب كاهش شدید بازده نور است.از این رو لامپ ها باید هرازچندگاهی آن ها تمیز شود، اما لامپ های ال ایی دی نه تنها حشرات را جذب نمی كنند بلكه آن ها را پراكنده می كنند.
- طبق این گزارش، اگرچه این لامپ ها دارای معایب زیست محیطی متعددی است اما از نظر كیفیت نور، میزان مصرف انرژی و اثرات زیست محیطی در مقایسه با لامپ های فلورسنت فشرده دارای مواد سمی كمتری است.
علمی(5)**9190**1599
تهران- ایرنا- لامپ های ال ایی به عنوان یكی از منابع روشنایی با دو ویژگی مصرف كم و عمر نسبتا بالا به سرعت جایگزین لامپ های رشته ای شد. اگرچه این لامپ ها صنعت روشنایی را تغییر دادند اما تهدیدزا بودن آنها برای سلامتی افراد، سوالی است كه محافل پزشكی را به خود مشغول داشته است.