به گزارش ایرنا، مسلمانان در افغانستان كه همدوش با دیگر مسلمانان جهان در ماه مهمانی خدا از نعمت های بیگران باریتعالی بهره برده اند و دوری از گناه را تمرین كرده اند، بعد از طلوع آفتاب، با قلب‌هایی آكنده از ایمان و امید در محل‌ها و مراكز برپایی نماز عید فطر حضور می‌یابند و پیشانی بر زمین می گذارند و قدردان خالق هستی می شوند.
در روز عید فطر در افغانستان، مردم به دیدار بزرگ خاندان می روند و عید فطر را تبریك می‌گویند و طلب حلالیت می كنند.
در این روز كسانی كه قبل از عید یكی از بستگان خود را از دست داده‌اند، پذیرای مردمانی هستند كه برای دلداری به منزل آنها رفته اند.
كودكان و نوجوانان نیز در این روز فرخنده كه لباس‌های نو و آراسته به تن دارند از عیدی فامیل، آشنایان و همسایگان بهره مند می شوند و در جشن های این عید اسلامی كه از تعطیلات رسمی در افغانستان به شمار می رود و سه روز تعطیل است، شركت می كنند.
در جای جای افغانستان صبح روز عید، مسلمانان با سرزدن آفتاب راهی عیدگاه ها و مصلی ها می شوند و در وحدتی كم نظیر با برپایی نماز عید فطر برای شادی از توفیق یافتن به انجام تكلیف، یكدیگر را در آغوش می گیرند و به اصطلاع افغان ها عید تبریكی می گویند.
رفت و آمد مسلمانان به خانه های یكدیگر، عیادت از مریض ها و بخشش به مستمندان از جمله آداب و رسوم عیدفطر در افغانستان است.
در استان های غربی افغانستان از جمله بادغیس ،هرات،غور و فراه شب عید فطر جایگاه خاصی برای خانواده عروس و دامادها دارد .
در هرات و درآخرین شب ماه رمضان (شب عید) با برپایی مهمانی و مراسم خاص، عیدی عروس توسط خانواده داماد اهدا می شود.
عیدی داماد نیز در روز های عید و بعد از دیدار وی با خانواده عروس داده می شود.
عیدی بردن برای نوعروس وفراهم كردن مواد خوراكی برای یك مهمانی بزرگ خویشاوندی در شب عید، به عهده خانواده داماد است .
مواردی چون دورۀ طولانی عید (عید فطر تا عید قربان ) برای زنان و رفتن دسته جمعی آنان به خانه های یكدیگر، اهدای شیرینی همراه با دستمال گلدوزی شده به مهمانان از جمله مراسم های عید فطر در استان های غربی افغانستان است.
دربعضی از شهرستان های غرب افغانستان رفت وآمد زنان از روز عید فطر تا روز قبل از عید قربان ادامه دارد.
از رفتن مردم به مناطق خوش آب وهوا، دید وبازدید، برگزاری مسابقات كشتی و تخم مرغ جنگی نیز به عنوان رسوم عمده مردم این منطقه یاد می شود.
در غرب افغانستان دو، سه شب قبل از عید، خانواده داماد عیدی عروس را كه شامل انواع پوشاك میباشد به خانۀ وی می برد، درروزعید نیز خانوادۀ عروس علاوه بر اهدای لباس وكفش، تعداد زیادی تخم مرغ پُخته و تزیین شده را به داماد هدیه می دهد تا در مسابقه تخم مرغ جنگی شركت كند.
تخم مرغ جنگی مسابقه ای است كه دو شركت كنند با كوبیدن سر دو تخم مرغ به یكدیگر باعث شكسته شدن تخم مرغ رقیب می شوند كه در آن صورت صاحب تخم مرغ سالم، پیروز خواهد بود.
داماد مكلف است با شركت در مراسم تخم مرغ جنگی، پیروزمندانه به خانۀ عروس بازگردد و تخم مرغ های شكسته را تحویل دهد.
بزرگان می گویند پیش از این در بامیان كسی كه اول، ماه نو، را می‌دید به فاتح میدان جنگ شباهت داشتند، با غرور و سربلندی از قله كوه پایین می آمدند و برای دیگران تعریف می‌كردند كه چگونه ماه را دیده اند از این رو نام آنها تا یك سال دیگر بر سر زبان‌ها بود.
به گفته این بزرگان پس از رویت ماه، شور و هلهله آغاز می‌شد، همه آن شب را به عنوان عید زنده‌ها با تهیه قوروتی، آبجوشك و یا شیربرنج جشن می‌گرفتند.
بر اساس آداب و رسوم بامیانی ها شب قبل از عید فطر روز عید مرده‌هاست كه در آن شب زنان ، حلوا، سمنك (سمنو)، نان مالیده، زاله‌گگ، دلده و پلو تهیه و به عنوان نذری توزیع می كنند.
مراسم عید مرده‌ها به این ترتیب است كه وقت اذان شام پس از تهیه حلوا روبه قبله در مقابل آن می‌نشینند و با طلب آمرزش برای اموات، فراوانی، نعمت را آرزو می‌كنند.
مردان روستا نیز شب عید همراه كودكان با مقداری غذا در خانه بزرگ روستا جمع می‌شوند، پس از صرف غذا سوره مباركه یاسین می‌خوانند و برای مسافران دعا می كنند.
آساق/گ/1501
كابل – ایرنا – مردم مسلمان افغانستان از عید سعید فطر با آداب و رسوم كهن خود به گرمی استفبال می كنند و در این روز با ظاهری آراسته، پس از ادای نماز عید و زیارت قبور به دست بوس بزرگان می روند و قدردان نعمت های خداوند می شوند.