به گزارش ایرنا، وقف اموال و نذورات و توجه به مقبره علما و امامزادگان در میان جوامع اسلامی سابقه طولانی دارد اما هنوز ثمرات وقف و توسعه بقاع متبركه در امور اقتصادی و مادی در جامعه ملموس نیست.
وقف، یك عمل ارزشی، فرهنگی و مذهبی است كه ثمرات آن در امور اقتصادی تبلور می یابد و آنچه وقف می شود از مالكیت فردی خارج شده و خیر اخروی برای واقف و امكانات رفاهی برای جمعی از بندگان خداوند دربردارد.
یكی از مهمترین تاثیرات وقف بر جوامع اسلامی، تحول اقتصادی است كه رشد علمی، فرهنگی و اجتماعی جامعه را در پی دارد.
وقف از تراكم ثروت در جامعه جلوگیری نموده و بستر ارتقای ارزشهای معنوی و توزیع عادلانه ثروت بین اقشار مختلف را فراهم می كند لذا با افزایش بهره وری موقوفات می توان درآمد مناسبی برای جوامع اسلامی فراهم كرد.
براساس اهداف مزبور، نخستین نمایشگاه فرصتهای سرمایه گذاری در موقوفات و بقاع متبركه شرق و شمال كشور روز گذشته با حضور متولیان ادارات اوقاف و امور خیریه شش استان مازندران، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، گلستان، سیستان و بلوچستان در مشهد گشایش یافت.
این نمایشگاه فرصت های سرمایه گذاری در موقوفات و بقاع متبركه را با هدف توزیع عادلانه ثروت، رونق اقتصاد و ایجاد اشتغال در شمال و شرق كشور به بخش خصوصی معرفی می كند.
برگزاری نمایشگاه مزبور اقدامی مهم در تبیین نقش وقف و نذر به عنوان عاملی برای تحول در اقتصاد اسلامی است.
خبرنگار ایرنا با مراجعه به این نمایشگاه، فرصت سرمایه گذاری در موقوفات و بقاع متبركه هر استان، مشكلات و چالشهای وقف و میزان استقبال مردم هر منطقه از وقف را در گفت و گو با مسوولان غرفه ها جویا شد.
* سیستان و بلوچستان
معاون بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبركه اداره كل اوقاف و امور خیریه سیستان و بلوچستان به خبرنگار ایرنا گفت: این استان با برخورداری از 11.3 درصد وسعت كشور دارای سه هزار و 800 موقوفه، 300 رقبه و 9 بقعه متبركه است.
'علی محمد دشتی' افزود: به دلیل بافت قومیتی – مذهبی سیستان و بلوچستان و عدم اعتمادسازی و فرهنگ سازی مناسب در زمینه وقف بین تمام اقشار، مشاركت همگانی در این زمینه مطلوب نبوده است.
وی بیان كرد: اولویت این اداره كل با توجه به بافت مذهبی منطقه اعتماد سازی برای جذب مشاركت واقفان اهل سنت در امر وقف است كه تاكنون در این زمینه به موفقیت هایی دست یافته ایم.
وی افزود: یكی از مولفه های اعتمادسازی در امر وقف، افزایش ثبت وقف های جدید است كه در این زمینه امسال 173 وقف در سیستان و بلوچستان با حضور پررنگ اهل سنت به ثبت رسیده كه موفق شده ایم رتبه نخست ثبت وقف های جدید را در كشور بدست آوریم.
دشتی گفت: تاكنون به دلیل خشكسالی و عدم فرهنگ سازی مناسب، این اداره موفق به كسب درآمدهای مطلوب از محل موقوفات نشده است.
وی اظهار كرد: كمبود درآمد موقوفات در سیستان و بلوچستان باعث شده ادارات اوقاف و امور خیریه از 18 شهرستان استان، تنها در شهرستان های زابل، زاهدان و ایرانشهر فعال باشند.
وی گفت: در این نمایشگاه چندین پروژه در موقوفات زوارخانه زاهدان، زائرسرای امام رضا (ع) در زاهدان و دارالقرآن حریفی مود در ایرانشهر برای جذب مشاركت بخش خصوصی تعریف شده تا بتوان از محل درآمد آنها ادارات اوقاف را در سایر شهرستان ها راه اندازی كرد.
* خراسان شمالی
كارشناس توسعه و عمران موقوفات اداره كل اوقاف و امور خیریه خراسان شمالی نیز گفت: این استان دارای چهار هزار و 715 موقوفه، 9 هزار و 305 رقبه و 165 بقعه متبركه است.
'ارسلان فرزین فرد' افزود: استقبال مردم استان خراسان شمالی از وقف مطلوب و درآمد موقوفات نیز كفاف هزینه های مربوط به بقاع متبركه و ادارات اوقاف و امور خیریه استان را می دهد.
وی با اشاره به مشكلات حوزه وقف در استان خراسان شمالی گفت: در این استان برخی موقوفات از حیز انتفاع خارج شده اند و به نوعی نیت واقف در آنها انجام نمی شود.
وی اظهار كرد: زمانی كه موقوفه ای به مخروبه تبدیل می شود درآمدی ندارد كه بتوان از محل آن به نیات واقف عمل كرد كه به منظور رفع این مشكل، موقوفات مخروبه استان جمع آوری، مطالعه و امكان سنجی شدند و چندین پروژه برای آنها تعریف شد.
وی ادامه داد: پروژه هایی را كه برای موقوفات مخروبه و دارای درآمد ناكافی خراسان شمالی تعریف شده بود در قالب فرصت های سرمایه گذاری در این نمایشگاه معرفی كرده ایم تا با جلب مشاركت علاقه مندان به سرمایه گذاری، موقوفات مزبور احیا و احداث اعیان شوند تا واقف از بركات آن بهره مند گردد.
وی قیمت اندك گذاشتن برای املاك وقفی در مقایسه با املاك شخصی را از دیگر مشكلات حوزه وقف در خراسان شمالی دانست و گفت: هم اكنون ركود شدیدی بر بازار مسكن حاكم است و سرمایه گذاری در حوزه املاك موقوفی نیز راكد شده است.
فرزین فرد افزود: چندین پروژه با كاربری مسكونی، تجاری و گردشگری در 27 موقوفه شهرستان های شیروان، مانه و سملقان، فاروج، گرمه و جاجرم، اسفراین و بجنورد و 16 موقوفه دارای فرصت سرمایه گذاری برای كشاورزی در این نمایشگاه معرفی شده است.
* گلستان
معاون بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبركه اداره كل اوقاف و امور خیریه گلستان نیز گفت: این استان دارای سه هزار و 600 موقوفه، 183 هزار رقبه و 133 بقعه متبركه است.
'فرید نجات نصرالله' افزود: استقبال مردم استان گلستان از وقف در خور تحسین است و درآمد حاصل از رقبات موقوفات نیز رضایت بخش می باشد.
وی بیان كرد: موقوفات محل درآمد مطلوبی برای ارائه انواع خدمات آموزشی، درمانی، فرهنگی و معنوی است كه می توان با سرمایه گذاری مناسب در آنها اقدامات مناسبی در زمینه خودكفایی اقتصاد و بهبود محیط كسب و كار انجام داد.
وی ادامه داد: برای استفاده حداكثری از موقوفات استان گلستان در نخستین نمایشگاه فرصت های سرمایه گذاری در موقوفات و بقاع متبركه شمال و شرق كشور، چندین پروژه در 10 موقوفه این استان با كاربری مسكونی و تجاری تعریف شده است.
* مازندران
كارشناس مسوول معاونت بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبركه اداره كل اوقاف و امور خیریه مازندران نیز گفت: این استان دارای هزار و 322 بقعه متبركه، 13 هزار موقوفه و 121 هزار رقبه است.
'رمضان درویشی' افزود: رویكرد مردم این استان نسبت به وقف بسیار مثبت است و هر سال بر تعداد موقوفات در حوزه های مختلف بویژه حوزه های درمانی، آموزشی و عزاداری برای سیدالشهدا (ع) افزوده می شود.
وی بیان كرد: سرمایه گذاری در موقوفات مازندران به نسبت استانهای همجوار شرایط بهتری دارد و درآمد موقوفات نیز مناسب است.
وی گفت: برای استفاده حداكثری از ظرفیت موقوفات در استان مازندران، 27 پروژه با كاربری تجاری، مسكونی، خدماتی، اداری در موقوفات و بقاع متبركه این استان برای جذب سرمایه گذار در این نمایشگاه معرفی شده است.
* خراسان جنوبی
معاون بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبركه اداره كل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی نیز گفت: در این استان هفت هزار موقوفه، 17 هزار رقبه و 100 بقعه متبركه وجود دارد.
حجت الاسلام 'پرویز بخشی پور' افزود: 80 درصد موقوفات خراسان جنوبی كاربری كشاورزی دارند اما به دلیل خشكسالی و خالی شدن از سكنه 47 درصد از روستاهای استان، درآمد آنها به صفر رسیده است.
وی بیان كرد: با توجه به شرایط موجود، كاربری كه برای موقوفات خراسان جنوبی تعریف می شود، درآمدزا نیست و اغلب صرف امور خدماتی می شود.
وی ادامه داد: اگر برای موقوفات شهرهای خراسان جنوبی كاربری تجاری تعریف شود بهترین سود را برای واقف و ذینفعان خواهد داشت و شان وقف نیز حفظ خواهد شد.
وی گفت: به منظور جلب مشاركت سرمایه گذاران و افزایش درآمد موقوفات خراسان جنوبی، 20 پروژه در موقوفات شهرهای این استان با كاربری تجاری و مسكونی به عنوان فرصت های سرمایه گذاری در این نمایشگاه معرفی شده است.
* خراسان رضوی
مدیر كل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی نیز گفت: 257 بقعه متبركه، 15 هزار موقوفه و 100 هزار رقبه در این استان وجود دارد كه استقبال مردم از وقف در این استان بسیار زیاد است.
حجت الاسلام 'حجت گنابادی نژاد' افزود: هنوز به تعریف بهره وری در موقوفات دست نیافته ایم و از طرف دیگر هنوز بسیاری از مدیران و تصمیم گیران از ظرفیت وقف استفاده نكرده اند.
مدیركل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی با بیان اینكه وقف زمینه ساز استقلال كشور است، گفت: وقف یك مساله مردمی است كه دولت در آن نقشی ندارد و از طرف دیگر یك سرمایه بومی است و الگوی كامل یك فرهنگ ایرانی - اسلامی به شمار می رود.
وی اظهار كرد: وقف یك شبكه اجتماعی به شمار می رود كه در سطح گسترده ای مردم را دخیل كرده و در وقف یك انتقال مالكیت اقتصادی رقم می خورد اما چون مشكلات مردم و بسیاری از معضلات را حل می كند، یك مقوله اجتماعی نیز شمرده می شود.
وی با اشاره به نمایشگاه فرصتهای سرمایه گذاری در موقوفات و بقاع متبركه شمال و شرق كشور در مشهد گفت: این نمایشگاه به دنبال ایجاد بهره وری موقوفات به نفع اقتصاد كشور و تسریع در این فرآیند می باشد.
وی نخستین گام در مسیر رشد فرهنگ وقف را جلب اعتماد مردم دانست و افزود: تا زمانی كه نتوانیم اعتماد مردم را جلب كنیم، در مسیر وقف موفق نخواهیم بود.
حجت الاسلام گنابادی نژاد اظهار كرد: ایجاد سامانه جامع موقوفات گام بلندی در مسیر جلب اعتماد مردم به وقف بوده و شفاف سازی ارتباط با ذینفعان و ارباب رجوع نیز گام موثر بعدی بود.
وی با اشاره به آمادگی این اداره كل برای عقد قرارداد مشاركت با سرمایه گذاران برای اجرای 76 پروژه گفت: امروز هر پروژه سرمایه گذاری كه در استان نیاز به تصمیم گیری داشته باشد با تفویض اختیار نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه كشور براحتی قابل انجام است.
* اجرای 174 پروژه عمرانی در موقوفات كشور
معاون بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبركه سازمان اوقاف و امور خیریه كشور نیز در مراسم گشایش این نمایشگاه گفت: امسال شاهد اجرای 174 پروژه عمرانی با حجم سرمایه 14 هزار و 770 میلیارد ریال در موقوفات كشور بودیم.
'عباسعلی جعفری' افزود: در كل كشور هشت هزار و 51 بقعه متبركه و 127 هزار موقوفه وجود دارد.
وی اظهار كرد: كارگروه تحول اقتصادی در این سازمان با هدف مولدسازی سرمایه راكد وقف تشكیل شده است.
وی ادامه داد: برای ایجاد تحول اقتصادی در موقوفات سه شاخص ایجاد دارایی و تولید ثروت، ارتقا و افزایش درآمد و عواید موقوفات و نیز رشد نرخ بهره وری در سازمان اوقاف در دستور كار قرار دارد.
جعفری گفت: امسال تاسیس صندوق سرمایه گذاری موقوفات كه زمینه ورود ما به بورس و بازار مالی است، به تصویب شورای راهبردی اقتصادی سازمان اوقاف رسید كه بزودی راه اندازی می شود.
وی راه اندازی صندوق مشاركت موقوفات در اجرای پروژه های عمرانی و سرمایه گذاری، استفاده از تسهیلات بانك توسعه اسلامی و نیز سرمایه گذاران بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در موقوفات را از دیگر برنامه های سازمان اوقاف برشمرد.
نمایشگاه فرصت های سرمایه گذاری در موقوفات و بقاع متبركه شمال و شرق كشور از 20 تا 22 دی ماه جاری در تالار نور مشهد دایر می باشد.
7489 / 664/522
مشهد - ایرنا - بهره وری اقتصاد وقف و درآمدزایی موقوفات در استان های شمال و شرق كشور به رغم وجود موقوفات و بقاع متبركه بسیار، مغفول مانده و از این سرمایه جاوید متناسب با شان آن استفاده نشده است.
