به گزارش روز خبرنگار موسیقی ایرنا ، عارف قزوینی 1261 در شهر قزوین متولد شد،علاقه وی به هنر و معرفت در زمان كودكی و نوجوانی با یادگیری صرف و نحو عربی و فارسی و خط شكسته و نستعلیق آغاز شد .
نخستین پایه های یادگیری موسیقی عارف قزوینی از سوی حاج صادق خرازی بناشد كه بعدها بسیار مورد استفاده این هنرمند در امور ترانه سرایی و تصنیف سازی قرار گرفت .
پدر عارف قزوینی ملاهادی وكیل اصرار بسیاری داشت كه عارف نوحه خوانی كند ، این امر چند سالی نیز محقق شد اما بلافاصله بعد از مرگ پدر عارف قزوینی نوحه خوانی را رها كرد.
قبل از اینكه به سن 20 سالگی برسد ازدواج كرد ، این وصلت با نارضایتی خانواده همسر عارف همراه بود چرا كه با تفكرات این هنرمند موافق نبودند .در این زمان عارف در سفری ناخواسته به رشت رفت تا فشارهای خانواده همسرش كمتر شود ، اما این اتفاق كم ثمری نداشت و در نهایت به تهران بازگشت و تن به طلاق همسرش داد و بعد از آن هیچ زمان ازدواج نكرد او در این دوران از زندگی خود به خوانندگی تصنیف مشغول شد ، چندی بعد به تهران آمد و با بسیاری از فعالان هنری آن زمان از نزدیك آشنا شد .
صدای خوش عارف قزوینی و مضمون متفاوت اشعارش موجب شد كه از سوی مظفرالدین شاه مود تجمید قرار بگیرد و از وی دعوت شود تا در دربار شاهی به شاه خدمت كند واین اتفاق با روحیه آزادی خواهی عارف در تضاد بود چرا كه وی بسیاری از مشكلات آن زمان حكومت را بر گرفته از نگرش تك سلیقه حكومتی توسط شاه می دانست .
مشروطه خواهان در این زمان فعالیت های قابل توجه ای داشتند كه عارف قزوینی به این جریان نیز كمك شایانی كرد .
تا آن زمان شاعران كمتر به مسائل انقلابی و مشورطه خواهانه می پرداختند اما عارف قزوینی با اشعار خود كه گاه در خلوت دوستان و در برخی موارد با انتشار آن در میان مشروطه خواهان و مردم توانست در پیروزی مشروطه نقش بسزایی ایفا كند .
حس میهن پرستی عارف قزوینی یكی از اركان اصلی اشعارش بود ، وی سعی داشت با توجه به دوره های زمانی شعر بگوید و تاثیرگذار باشد.
در آن زمان كه كشور درگیر رویدادهای مختلف سیاسی از جمله قبام تبریز ، فشار حكومت های استبدادی روسیه و انگلیس بود اشعار عارف قزوینی به نوعی به آزادی خوانان ایرانی روحیه و انگیزه می داد .
این اوضاع نابسامان تا آغاز جنگ جهانی اول ادامه داشت ، با شروع این جنگ بزرگ حكومت های استبدادی به منظور درگیری در جبه های مختلف جنگ فشار خود را بر روی ایران كمتر كردند . همین موضوع موجب شد آزادی خواهان دوباره برای رهایی از ظلم حكومت بپا خیزند .این دوران برابر بود با دوران كوتاه سلطتنت احمد شاه قاجار كه قیام های متعددی در كشور بر علیه حكومت مركزی بوجود می آمد .
بالطبع آزادی خواهی عارف قزوینی برایش گران تمام شد ، نمی توانست مدتی طولانی در شهری اسكان داشته باشد .
غزل عارف از لحاظ فرم و محتوا به گونه ای بود كه به راحتی در قالب تصانیف آهنگین قرار می گرفت و به همین منظور یادگیری و بخاطرسپردن آن برای مردم بسیار سهل و آسان بود .
آوازها و اشعار عارف در هر دورانی نقشی مختص به خود را ایفا می كرد ، ای امان از فراقت امان همزمان با ورود مشروطه خواهان به تهران سروده شد ، نگ آن خانه كه مهمان ز سر خوان برود همزمان با اخراج مورگان شوستر آمریكایی از ایران و چه آذرها به جان از عشق آذربایجان دارم به یاد ستارخان و باقر خان توسط این ترانه سرا تدوبن شد .
با نگاهی به اشعار عارف قزوینی می توان دریافت كه ایبات این شاعر در هر دوره زمانی و به حمایت از نگاه های آزادی خواهانه و واقعیت های اجتماع آن زمان سروده شده است .
در این زمان وی در بروجرد ، اراك ، بغداد و استانبول سكنی گزید ، اما نتوانست به دلیل آزار اذیت ماموران دولتی و وابستگان به حكومت یك جا بماند .
وی در پایان عمر خود به همدان رفت تا بیماری جنجره خود را درمان كند ، اما بهودی حاصل نشد و در همانجا ماندگار شد و در خانه ای قدیمی ما بقی عمر خود را گذراند .
عارف قزوینی در اواخر عمر خود زندگی را این چنین توصیف می كند : حالا كه هنگام زوال آفتـاب عمـر است و پایان روزگـار به غفلـت گـذرانده زندگانی است، تازه دانستـه ام تنها دوستان من این دوتا سگ هستند كه معنی وفا و محبت و دوستی را در آن ها دریافته ام.
بنابر روایتی عارف قزوینی در ساعات پایانی زندگی خود از خواست كه آن را به نزدیك پنجره ببرند، در آن جا یود كه این آخرین ابیات عمر خود را سرود:
ستایش مر آن ایزد تابناك
كه پاك آمدم پاك رفتم به خاك.
چندی بعد در بستر بیماری به سال 1312 شمسی در گذشت و در كنار آرامگاه بوعلی سینا به خاك سپرده شد .
می توان گفت عارف قزوینی پس از فوتش مشهور تر شد ، ترانه و تصانیف این خواننده و شاعر توسط خوانندگان هم عصر خود و نسل های بعدی همچون عبدالله دوامی خوانده شد .
متاسفانه هیچ نمونه صوتی مكتوبی از صدای عارف قزوینی موجود نیست اما انتقال سینه به سینه آثار وی موجب شد بسیاری از آثار وی بدون دخل و تصرف و به همان گونه اصلی بجای بماند .
در دهه های معاصر نیز بسیاری از آثار وی توسط اساتید بنام موسیقی ایران ، همچون محمدرضا شجریان و شهرام ناظری خوانده شده است .
عارف قزوینی را می توان در زمره هنرمندانی بزرگ عصر خود بر شمرد كه با توجه به خواستگاه هنر توانست همراه و هم قدم با جامعه بود و درد مردمانش را فریاد كند .
فراهنگ**9252**1601**
تهران - ایرنا - عارف قزوینی شاعر و تصنیف سرای نامی یكی از هنرمندانی بود كه با آثار خود نقش بسزایی در جریان مشروطه داشت.