صالحي: رفع تحريم‌ها، چند هفته پس از توافق جامع/ فكت شيت ايراني ممكن است منتشر شود

به گزارش ايرنا علي اكبر صالحي روز يكشنبه در گفت و گو با العالم افزود: اگر فهم مشتركي روي موضوعات مهم نمي داشتيم، يقيناً اگر مي خواستيم به يك توافقي برسيم، خيلي مشكل مي شد، پس الان مي توان گفت كه زمينه براي رسيدن به توافق هموار شده، البته جزئيات و مسائلي هست كه بعداً بايد به آن رسيدگي كرد و اين دو سه ماهي كه پيش رو داريم، براي همين كار است.



**هيچكدام از تاسيسات هسته اي ايران تعطيل نخواهد شد

صالحي گفت : اما روايت ما اينكه چرا ما مي گوييم تا به امروز با توجه به فهم مشترك حاصل شده، خوشبختانه جمهوري اسلامي ايران به هر حال يك بردي داشته است، برد به اين صورت هست كه هيچكدام از تاسيسات جمهوري اسلامي ايران تعطيل نخواهد شد.

وي خاطرنشان كرد : اگر به گفتار و موضع گيري هاي سابق مسئولان آمريكايي واروپايي توجه كنيد ، مثلا در سال هاي گذشته ، متوجه خواهيد شد كه آن ها گفته بودند كه مثلا ًايران نبايد غني سازي داشته باشد، ايران حق داشتن راكتور آب سنگين را ندارد و غيره ، يعني ايران را درمسيري مي خواستند ببينند ، مانند همان سرانجامي كه براي ليبي انجام شد ، خب مي بينيم كه اين اتفاق نيفتاد ، ما غني سازي را داريم ، آب سنگين را داريم كه مي شود گفت دو فعاليت مهم است.

معاون رئيس جمهوري تاكيد كرد كه اورانيوم غني شده وآب سنگين كالاهاي استراتژيك هستند و جمهوري اسلامي ايران به لطف الهي توانست حقوقي كه در ان.پي.تي و در اساسنامه آژانس دراين باره تصريح شده را به دست آورد.

وي يادآور شد : كشورهاي عضو ان.پي. تي و عضو آژانس بالقوه مي توانند از فعاليت هاي صلح آميز هسته اي در همه عرصه ها استفاده كنند ، اما آيا اين اتفاق مي افتد ، مثلا الان كشورهاي درحال توسعه كه مي خواهند نيروگاه هسته اي بسازند ، ازآن ها خواسته مي شود كه نامه اي را امضا كنند كه از اين حقوق بالقوه خود صرف نظر كنند يعني اگر مي خواهند از نيروگاه هسته اي برخوردار باشند ، نبايد به دنبال اين حقوق بروند .

صالحي گفت : من نمي خواهم نام كشورها را ببرم ، كشورهايي كه در اطراف ما دارند نيروگاه مي سازند و اين حقوق را به نحوي از آنان سلب كردند. اما جمهوري اسلامي عليرغم همه فشارها و محدوديت هايي كه كشورهاي استكباري به ناحق به كشورهاي درحال توسعه وارد مي كنند ، توانست اين حقوق خود را درباره حق غني سازي و حق توليد آب سنگين تثبيت كند واين به نوبه خود ، امر مهمي است.

رئيس سازمان انرژي اتمي خاطرنشان كرد: پس روايت ما از اينكه ما برنده اين مذاكرات هستيم ، يكي تثبيت حقوق مان هست ، آن ها با داشتن قدرت رسانه اي ، به گونه اي در افكار عمومي جهان جا انداخته بودند كه گويي ما به دنبال سلاح مي رويم ، اين را جا انداخته بودند حالا هر چقدر هم كه ما فرياد مي زديم كه با فتوايي كه مقام معظم رهبري دادند، و درجنگ تحميلي عراق عليه ايران هم نشان داده بوديم ، ما هرگونه سلاح كشتار جمعي ، اعم از هسته اي ،شيميايي و بيولوژيكي را ، چه توليد ، چه انباشت و به كارگيري وذخيره آن را حرام مي دانيم ، اما آن ها حرف خود را مي زنند ، پس دردنيا اين گونه جا انداخته بودند كه ما به دنبال اغراض غيرصلح آميز هستيم .



**ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت ناحق بود

صالحي ارجاع پرونده هسته اي ايران به شوراي امنيت را اقدامي به ناحق توصيف كرد و افزود : آژانس ، شوراي حكام نتوانست بر اساس بند دوازده خود ايران را به عنوان كشوري كه ملتزم به قواعد و تعهدات خود نبوده ، معرفي كند، ولي عليرغم اين پرونده ما را به شوراي امنيت سازمان ملل فرستادند ، زماني بايد پرونده به شوراي امنيت برود كه شوراي حكام آژانس تاييد كند و مصداق بدهد كه كشور خاطي خطا كرده است ولي ما خطايي نكرده بوديم .

وي تاكيد كرد : تمام مسيري كه طي كرده اند، غيرقانوني و ظالمانه بوده است ، ولي چون صاحب قدرت هستند ، اين كار را كردند، براي همين است كه مي گوييم استكبار، استكبار يعني همين ، آمريكا وارد عراق شد ، بدون اينكه از مجراي سازمان ملل عبور كند، هر موقع هر كاري كه بخواهند انجام مي دهند، به خاطر آن منطق قدرت ، به جاي اينكه قدرت منطق سركار باشد، پس روايت ما اين است كه حقوق ما تثبيت شد.

وي يادآور شد : اما آنها چگونه مي توانند روايت خود را بيان كنندكه بگويند ما برديم از ديد آن ها ، آن ها اساس و فرض را براين گذاشته بودند كه جمهوري اسلامي ايران به دنبال اغراض غيرصلح آميز مي رود و نيت ساخت سلاح هسته اي را دارد ، آن ها به افكار عمومي خود اين طوري اعلام كردند كه ما راه هايي را كه منتهي به ساخت سلاح هسته اي مي شد، به گونه اي ناهموار كرديم كه چنانچه ايران اگر خواست به سمت سلاح هسته اي برود، حداقل يك سال طول بكشد و اين هم روايت آنان از برد درمذاكرات هسته اي است.

رئيس سازمان انرژي اتمي ايران در باره ابعاد مختلف مذاكرات هسته اي ، تاكيد كرد : اين مذاكرات سه لايه اساسي دارد، لايه اول و اصلي آن، فني است ، اگر مسائل فني حل نشود، ساير مسائل قابل حل نخواهد بود، هرچندآن ها موضوع را سياسي كردند، اما يك موضوع فني را سياسي كردند و صبغه سياسي به آن دادند، پس لايه اول فني است كه به لطف الهي توانستيم تا حدود قابل توجهي نقاط مورد اختلاف را به فهم مشترك برسيم . در امور فني نقطه اي نيست كه تا به امروز ما فهم مشترك نداشته باشيم .

صالحي گفت : لايه بعدي حقوقي است مسائلي مانند نظارت ها و دسترسي و لايه سوم ، سياسي است كه نهايتاً بايد اراده سياسي در هر دو طرف باشد ، مبني براينكه حالا كه طرفين به توافق رسيدند درامور فني و حقوقي پس بايد يك اراده سياسي باشد كه اين تفاهم را به يك توافق الزام آور براي طرفين تبديل كند.



**در امور فني فهم مشترك روي موضوع هاي اساسي وجود دارد

معاون رئيس جمهوري خاطرنشان كرد: در امور فني به فهم مشترك روي موضوعات اصلي و اساسي مانند غني سازي، آب سنگين، ذخاير، تحقيق و توسعه رسيديم، اما درخصوص مسائل حقوقي و قانوني ، بحث هايي صورت گرفته است كه اين مساله بيشتر برمي گردد به دوستان ما در وزارت امور خارجه و آن هم تقريباً تا حدودي مشخص شده است، ولي هنوز مختصري راجع دسترسي ها هنوز مسائلي هست كه روشن نيست ولي راجع به بازرسي ها همه چيز روشن است.

رئيس سازمان انرژي اتمي تاكيد كرد: خطوط قرمزي كه تعيين شده، اين است كه ما بايد حق غني سازي اورانيوم را داشته باشيم ، راكتور آب سنگين اراك ماهيتش را حفظ كند ، تحقيق و توسعه بايد بماند و نشاط آن برقرار باشد ، ما كشوري استثنائي نباشيم در امر بازرسي ها ودسترسي ها و به صورت استثنائي با ما برخورد نكنند.

وي با اشاره به اينكه در صورتي كه همه چيز درست پيش برود و مورد موافقت قرار بگيرد ، يكي ازاقدام هايي كه جمهوري اسلامي پذيرفته است انجام بدهد ؛ عمل كردن به پروتوكل الحاقي است افزود : در پروتوكل الحاقي يك آرتيكل 5 پاراگراف 30 دارد كه در آن آمده است اگر خواستند دسترسي پيدا كنند به يك سايتي سايت غير هسته اي است چون تكليف سايت غير هسته اي مشخص است درآرتيكل 5 پاراگراف 30 اينجورمي گويد مثلا در صورت بازديد از يك سايت ، جمهوري اسلامي ايران بنا به تشخيص خودش اجازه بازديد از ان سايت را نمي دهد اما مي تواند اجازه دهد كه از اطراف سايت بدون اينكه ورود پيدا كنند به سايت با نظارت جمهوري اسلامي ايران نمونه برداري كنند اين در پروتوكل اضافي هست.

وي تصريح كرد : ممكن است آنها بخواهند پروتوكل اضافي را جور ديگري تفسير كنند مثلا روايت خودشان را آنجا بيان كنند به گونه اي كه اين تصور در اذهان ايجاد شود كه مي توانند وارد سايت هايت هاي غير هسته اي بشوند كه از نظر جمهوري اسلامي ايران منع براي آن وجود دارد.

صالحي تاكيد كرد: درمذاكرات آينده بايد روشن بيان شود كه اگر ما قراراست پروتوكل الحاقي را امضا كنيم ، مقيد هستيم به اجراي كليه بندهاي آن پروتوكل الحاقي كه به اندازه كافي روشن و گويا هست و نيازي به تفسير ندارد .

وي با اشاره به بروز مخالفت هايي با مذاكرات، افزود: مخالفت هاي گوناگوني با اين مذاكرات مي شود به خصوص برخي كشورهاي منطقه و رژيم صهيونيستي و ديگران لابي هايي كه در امريكا كار مي كنند درمجموع خيلي راغب نيستند كه ايران اين پرونده ساختگي را بتواند به گونه اي مديريت كند كه در جهت منافع ملي و حفظ حاكميت ملي موضوع را حل و فصل كند.

وي گفت : عده اي به ويژه رژيم صهيونيستي نمي خواهند اين مساله عملي شود و هيچ تمايلي ندارد زيرا اين رژيم حياتش درآشفتگي وضع منطقه است و مي بينيد چه بلايي سر منطقه آورده كه بتواند ادامه حيات دهد البته اين هم يكي از مواردي است كه مي گويد ' ومكروا و مكر الله و الله خير الماكرين ' قطعا كيدشان به خودشان برمي گردد ولي در مجموع بايد در گفت وگوهايي كه در آينده انجام مي گيرد ،روشن شود.



** رايزني با مجلس جهت اجراي پروتوكل الحاقي

رئيس سازمان انرژي اتمي خاطرنشان كرد : دولت پروتوكل الحاقي را امضا كرده و آن زمان كه بنده نماينده ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي بودم امضا كردم وقتي دولت امضا مي كند مي تواند داوطلبانه براي مدت محدودي عملياتي و اجرايي شود كما اينكه ان زمان براي شش ماه بلكه شايد هم بيشتر اجرا مي شد اما وقتي انها به تعهدات خود عمل نكردند ما نيزمتوقف كرديم زيرا اقدام داوطلبانه بود .

وي افزود : هنوز امضاي جمهوري اسلامي ايران اعتبار دارد از اين جهت ممانعتي نيست اما بعد از اينكه سه كشور اروپايي بعد از حدود دو سال كه ايران تقريبا همه فعاليتهاي هسته ايش را به شكل قابل توجهي متوقف كرده بود ولي انها به قولشان عمل نكردند و وفاي به عهد نداشتند كه مقام معظم رهبري خيلي تاكيد دارند كه حواستان باشد آنان عهد شكن و پيمان شكن هستند درهمين قضيه نشان دادند ، آن موقع نيز ما شش ماه كه شد يك سال بعد يك سال و نيم و دو سال حتي بيش از دو سال كه اواخر دولت خاتمي و دوره ايشان فعاليتها مجددا آغاز شد بنابراين آن موقع مجلس فكر مي كنم مصوبه اي گذراند كه مانع دولت شود تا داوطلبانه اجرا نكند الان بايد اين موضوع مديريت شود بايد با مجلس صحبت شود احتمال دارد مجلس موقتا اجازه دهد تا اينكه در زمان مقرر خودش پروتوكل الحاقي در زمان خودش تاييد بشود كه منوط به مذاكرات دولت و مجلس است.



** در بعد فني به فهم مشترك رسيديم

صالحي گفت : در بعد فني به فهم مشترك رسيديم ، مسائل فني از مسائل حقوقي و سياسي روشنتر است مسائل فني مسائلي است كه علي الارض است واقعتيهايي است كه روي زمين و كاملا روشن است و اقدام هاي لازم را انجام داده ايم و امادگي لازم هست چنانچه ورود پيدا كنيم به جزئيات ، مي توانيم پيشنهاد خود را عرضه كنيم البته دوستان در حال كاركردن بر روي جزئيات بيشتر هستنداز آن جهت مشكلي نيست .



** در مسائل حقوقي و قانوني موضوعات محل بحث است

وي يادآور شد : در مسائل حقوقي و سياسي جاي تفسير مسائل بيشتر است زيرا مسائل بيشتر مقرراتي ، قانوني و حقوقي است خيلي بايد دقت لازم شود و عزيزان ما در وزارت خارجه به شدت در حال كار كردن روي موضوع هستندو قرار است ازمجموعه اي از حقوقدانان كه در اين زمينه ها ورود دارند بهره لازم برده شود و بهر حال بايد دقت كافي و لازم داشته باشيم كه هيچ جايي براي تفسيرهاي نادرست نگذاريم كه پس از توافق ،آنها با تفسيرهاي نادرست پيمان شكني كنند.



** دوره اعتماد سازي 10 ساله است

معاون رئيس جمهوري تاكيد كرد : وقتي كه مذاكرات شروع شد امريكائيها بحث 25 سال را پيش كشيده بودند ايران نيز بحث دو سال را بالاخره در طول مذاكرات اينقدر اين بحث ادامه يافت تا دو طرف نهايتا بر ده توافق كردند پس دوره اعتماد سازي همان ده سال است اما تفاهم شد كه برخي امور موردي نه اساس و كليت كار مواردي كه خيلي براي ما محدوديت ايجاد نمي كند مثلا بازفراوري پلوتونيوم ، درافق 15 ساله ضرورتي براي بازفراوري نمي بينيم گفتيم اشكال ندارد اگرآنها گفتند باز فراوري پلوتونيوم وجود نداشته باشد زيرا براي ما اهميتي ندارد يا معدنها كه بر اساس پروتوكل عمل خواهد شد و خارج ازپروتوكل اقدامي نخواهيم داشت.

رئيس سازمان انرژي اتمي ايران افزود: ما سنگ اورانيوم را استخراج مي كنيم و بعدا تغليظ مي كنيم و آنها مي خواهند تفاهمي صورت گيرد كه حجم مقدار كيك زرد كه ما توليد كرده ايم، در مبدا مشخص شود كه چقدر است. مثلا ما مي گوييم 50 تن است در مقصد هم كه بايد به اصفهان حمل شود نيز مشخص شود. ما از مبدا كه همان معادنمان است و هر جا سنگ اورانيوم استخراج كنيم و بعد تغليظ كنيم و به كيك زرد تبديل كنيم، اينها را بايد به ‌اصفهان ببريم و به يو اف 6 تبديل كنيم و جاي ديگري اين كار را انجام نمي دهيم. مثلا ما براي مدت 15 يا 20 سال ما پذيرفته ايم كه اين اطلاع اضافي را به آنها بدهيم؛ يعني آنجايي كه تبديل به كيك زرد مي شود با آژانس تفاهم مي كنيم كه چند تن است و در اصفهان نيز كه تحويل مي گيرند پلمپ شده است.

وي گفت : قرار شد ما 10 سال محدوديت بپذيريم و بعد از 10 سال آزاد هستيم كه با يك آهنگي (پيش بريم.) درباره اينكه آزاديم تصور نشود كه ‌فرض كنيم كه ده سال پايان يافته و امشب شب آخر ده سال است و فردا صبح ما تغيير ناگهاني خواهيم داشت. اين غير ممكن است بلكه ما بعد از ده سال با يك شيبي سير صعودي خود را ادامه خواهيم داد.



** فكت شيت ايراني با صلاح ديد ظريف ممكن است منتشر شود

وي درباره اينكه آيا ايران ممكن است «برگه شرح ماجرا» (فكت شيت) درباره تفاهم نامه لوزان منتشر كند گفت: ‌همين سخناني كه بنده و آقاي ظريف و عراقچي ايراد كرده ايم همه اينها فكت شيت( شرح ماجرا) است. اكنون نه اينكه ما فكت شيتي نداشته باشيم، داريم، اما مسؤوليت اين امر برعهده مذاكره كننده ارشد جمهوري اسلامي ايران است كه دكتر ظريف است و مي تواند با دكتر روحاني اگر صلاح دانستند منتشر كنند.

وي ياد آور شد: آمريكايي ها هم فكت شيتشان همين صحبت هايي است كه ما كرديم، ولي مواردي را نادرست، مبهم و سوال برانگيز بيان مي كنند. اما اساسش همان هايي بوده كه بحث شده و درباره نطنز، فردو، اراك، تحريم ها و دسترسي ها و بازرسي ها بوده است. اساسش همين است. به عنوان مثال- كه من همين جوري مي گويم و نمي دانم كه در فكت شيتشان هست يا نه - آنها بگويند كه مي توانند از تاسيسات نظامي ما هم بازديد كنند، در حالي كه چنين چيزي وجود نداشته است بلكه ما پروتكل الحاقي را عمل خواهيم كرد. اگر آنها بخواهند فكت به معناي واقعيت باشد، بايد آن را مي نوشتند. اما آنها از پروتكل الحاقي به نفع خود استنباط و استخراج مي كنند كه ما با آن موافق نيستيم.



** اجازه بازديد از تأسيسات هسته اي نظامي را نمي دهيم

صالحي درباره اينكه آيا آنها درباره تاسيسات نظامي ايران شك و ترديد كنند آيا به آنها اجازه بازديد از اين تاسيسات داده مي شود يا خير گفت: خير. درباره تاسيسات نظامي تكليف كاملا مشخص است. جمهوري اسلامي ايران اجازه نمي دهد كه از تاسيسات نظامي و تاسيسات غير هسته اي بازديد شود و در اين خصوص تكليف روشن است. اما طبق پروتكل الحاقي ما عمل خواهيم كرد. در آنجا پيش بيني هايي كرده است و ما مي آييم مي گوييم كه بروند اطراف آن منطقه را نمونه برداري كنند.



**لابي صهيونيستي درآمريكا مذاكرات هسته اي را تهديد مي كند

صالحي درباره اينكه اينكه آيا احتمال رسيدن به توافق نزديك است و عوامل تهديد كننده اين توافق چيست گفت: عناصري كه ممكن است براي رسيدن به توافق تهديدكننده باشند، لابي صهيونيستي در آمريكاست كه به شدت در حال كار است. برخي كشورهاي منطقه كه علاقه مند نيستند اين توافق حاصل شود به شدت كار مي كنند و هم از نفوذ سياسي و قدرت مالي خود استفاده مي كنند كه جاي تاسف دارد.

وي افزود : كنگره بر اساس لابي صهيونيست تلاش مي كند. در مجموع، بايد گفت كه وزن آنهايي كه مايل به حل اند هنوز بيشتر از وزن آنهايي است كه مايل به حل نيستند. از اين رو، من درباره حل و فصل خوشبين هستم، اما ممكن است در فرايند گفتگوها و مذاكرت در طي سه ماه آينده يك مقداري فراز و نشيب داشته باشيم به ويژه درباره جزئيات تحريم ها و لغو آنها و مسائل حقوقي كه بايد گفتگوهاي سختي داشته باشيم.

رئيس سازمان ا نرژي اتمي درباره لغو تحريم ها و اختلاف ها در خصوص اينكه آيا تحريم ها يكجا برداشته خواهد شد يا به تدريج تاكيد كرد : اين مسئله روشن است. زماني كه توافق حاصل شد- و اين را اعلام كرده اند- اولا قطعنامه هاي شوراي امنيت لغو مي شود - و اين اصلا در گفتگوهاست- بعد وارد مرحله اجرايي مي شويم.



**همان روز توافق ، قطعنامه ها لغو مي شود

وي افزود : پس ابتدا توافقي حاصل خواهد شد و توافقنامه اي از طرف دو طرف كه الزام آور است امضا مي شود و همان روز قطعنامه ها لغو مي شود و بعد وارد مرحله اجرايي مي شود كه در آن يك سري اقداماتي وجود دارد كه ما بايد انجام دهيم و اقداماتي نيز هست كه آنها بايد انجام دهيم.

معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان انرژي اتمي يادآور شد : اشكالي كه پيش مي آيد اقدامات ما واقعي و عيني است به اين معنا كه برخي لوله و ماشين آلات را بايد برداريم و اقدامات آنها روي ورقه و يكي سري قوانين و مقررات است. ما بايد جانب احتياط را به گونه اي حفظ كنيم كه همزماني و توازن بين اين دو برقرار شود زيرا با يك قلم مي توان يك جمله را حذف و اضافه كرد، اما وقتي كه يك لوله بريده شود، نمي توان آن را به راحتي در همان لحظه به حال اول برگرداند.

وي بيان كرد : چگونگي رفع تحريم به لحاظ همزماني يك مطلب است و مطلب ديگر اين است كه آنها گفته اند كه برخي تحريم ها ممكن است به گونه اي ديگر بماند، نه تحريم هاي اقتصادي بلكه مثلا تحريم هاي تسليحاتي. آنها گفته اند كه ممكن است نه در چارچوب قطعنامه بلكه در چارچوب ديگري مثل يك پيوستي بنويسند كه براي مدتي تحريم تسليحاتي پابرجاست كه اكنون در خصوص اين مسائل همچنان گفتگوادامه دارد تا تمامي ابعاد آنها مشخص شود.



* رفع تحريم ها و اجراي تعهدات دو طرف ممكن است ظرف يك ماه انجام شود

رئيس سازمان انرژي اتمي ايران درباره اينكه چه مقدار زمان مي برد كه طرف ايراني به تعهداتش عمل كند و طرف ديگر نيز تحريم ها را رفع كند گفت: ما تلاش مي كنيم به ماه نرسد، اما ممكن است برخي به ماه برسد. مدتي طول مي كشد و ما تلاش مي كنيم اين مدت را كاهش دهيم.

اول ** 1610