پيش بيني شده در سال هاي آينده، جنگ آب شعله هاي خود را بر زندگي مردم بگستراند و در اين كارزار كشوري كه آب داشته باشد مي تواند در برابر خشكسالي و بي آبي پيروز ميدان باشد.
رسيدن به پيروزي در جنگ آب مسير نمي شود مگر با كاهش شديد مصرف آب در همه بخش ها و بهينه مصرف كردن بويژه در كشاورزي و شرب كه هنوز سيستم سنتي غرقابي در كشاورزي و باز بودن شير آب در خانه براي شست و شوي غير ضرور ادامه دارد.
اين همه شبكه هاي اجتماعي ، سايت ها و سيستم هاي ارسال پيام در كشور وجود دارد و درباره همه چيز مي نويسيم و در مناسبت هاي مختلف به همديگر خبر مي دهيم، تبريك و تسليت مي گوييم اما در شروع پيام ها كمي درباره نبود آب و كمبود شديد منابع آب كمتر كسي سخني مي گويد.
گويا فكر مي كنيم مرگ براي همسايه است و ما در اين كره خاكي با مشكل آب مواجه نيستيم.
يكي از علما چندي پيش با يك ليوان آب وضو گرفت و نشان داد كه مي توان با ميزان كم آب عمل واجب را انجام داد ولي ما براي يك شست و شوي ساده مثل دست و صورت ساده چند دقيقه شير آب را باز نگه مي داريم و چندين ليتر آب سالم را هدر مي دهيم .
وضعيت آب در شهرهاي جنوبي هرمزگان حالت اضطرار به خود گرفته و مسوولان در سال هاي اخير به حساب اينكه سالهاي ترسالي در پيش دارند منابع جديدي را پي جويي نكردند و حتي هنوز در مهار روان آبهاي سيل آسا كه بعضا در فصل تابستان با يك بارندگي شديد رخ مي دهد برنامه اي در نظر نگرفته اند.
استان هرمزگان با 65درصد كاهش بارندگي در بين 31 استان كشور ،رديف آخر را به خود اختصاص داده است و هدر رفت آب در زمينه شرب، كشاورزي ،آبياري درختان ، فضاي سبز و چمن سرآمد است و مسوولان تاكيد مي كنند در اين زمينه بايد چاره انديشي شود.
همه ما دلمان مي خواهد آب كم مصرف كنيم ولي وقتي پاي عمل مي رسد يادمان مي رود كه اين منبع آب تنها به ما متعلق نيست و نسل هاي زيادي بعد از ما بايد از اين آب استفاده كنند و بهره ببرند لذا به هنگام مصرف آب بويژه براي حمام و شست و شو به شدت افراط مي كنيم.
عادت كرده ايم كه هنگام حمام كردن دوش آب را باز كنيم تا تنظيم آب و سرد و گرم شود بعد هم صابون و يا شامپو مي زنيم و در خلوت خودمان آواز مي خوانيم و شير آب همچنان باز است و دوتا سه برابر مصرف هدر مي رود و برخي هم وسواس گونه دوبار صابون و شامپو با خود مي زنند و وقتي از حمام بيرون مي آيند از هواي گرم داخل حمام سرگيجه گرفته اند.
واقعيت اين است كه منابع زيرزميني آب استان هاي جنوبي مثل هرمزگان خشك شده و چيزي به نام آب از اعماق 80تا 100متري بالا نمي آيد و اين نشان مي دهد كه ذخيره گاه هاي زيرزميني كه قرن ها جريان داشته با برداشت بي رويه از بين رفته و آب ناچيز آنقدر شور است كه قابل شرب نيست و حتي براي درختان هم ضرر دارد.
از گذشته تاكنون بازار آب شيرين كن ها در شهرهاي ساحلي و جزايرهرمزگان داغ بوده اما از سه سال پيش همانطور كه براي صنايع بزرگ در استان هاي يزد ، فارس و كرمان نسخه انتقال آب از آب هاي خليج فارس پيچيده اند براي شهر بندرعباس كه به مدد سد استقلال ميناب و سدهاي شميل و نيان سرشار از آب بود هم احداث آب شيرين كن در دستور كار قرار گرفته و در شهري كه در خط قرمز آب قرار گرفته راه درمان، ايجاد صنايع آب شيرين كن شده است.
از سوي ديگر هزينه مصرف آب در شهرها خيلي پايين است و زماني مي گفتند بنزين از آب ارزان تر است اما امروز بايد بگوييم آب از بنزين ارزان تر است و شايد همين ارزاني در سال هاي اخير باعث هدر رفت و مصرف بي رويه شده درحالي كه در سبد زندگي نقش اصلي دارد اما در سبد فرهنگ كاهش مصرف جا نيفتاده و تمامي ندارد.
دو سال پيش مديرعامل آب وفاضلاب هرمزگان در نشست شوراي اداري جعبه هايي بين مديران توزيع كرد و همه با كنجكاوي جعبه ها را بازكردند تا ببينند چه چيزي در آن است بعد از اينكه ديدند اين جعبه ها حاوي دو عدد كاهنده سرعت آب است، برخي آن را روي همان ميزي كه پشتش نشسته بودند جا گذاشتند و برخي هم در كيف نهادند و با خود بردند و نتيجه كار مشخص نشد كه مديران موضوع را چقدر جدي گرفتند.
البته كار مدير آب و فاضلاب پسنديده بود و براي ياد آوري اين كار را كرده بود ولي معلوم نيست چقدر اين كار بازخورد داشته و مديران به خودشان آمدند و زير مجموعه هاي خود و اداره را موظف كردند كه در كاهش مصرف آب جدي باشند.
همه ما اگر نگاهي به لوله آب داخل خانه خودمان داشته باشيم برخي از شيرالات بر اثر پمپ هاي آب ، چكه مي كند و هر روز هم مي بينيم و خانم خانه بارها گفته اما به امروز و فردا واگذار مي كنيم و شايد ماهها تعويض اين شير طول بكشد.
كنتور آب برخي از خانه ها و ادارات خراب است ولي گزارش نمي كنند يا اداره آب بموقع سراغ اين كنتورها نمي رود و در موارد شكستگي لوله در داخل يك اداره يا نشتي وجود دارد ولي كسي به آن توجه نمي كند.
هنگامي هم كه لوله اي بر اثر اصابت بيل مكانيكي و ديگر ماشين هاي راه سازي مي تركد، ساعت ها و شايد روزها آب هدر مي رود.
باوجود تلاش هاي زيادي كه در زمينه كاهش مصرف شده اما هنوز لايه هايي از جامعه وجود دارند كه از مشكل آب بي خبرند و در يك فضاي خيلي عادي به مصرف بي رويه مي پردازند و در مقابل مي گويند پولش را مي دهيم چون ارزان است مبلغي هم نيست ماهي 100تا 200هزار ريال در برابر چندين مترمكعب مصرف آب چيزي نيست.
اين عده به حساب اينكه آب اگر گران هم بشود مي توانند اين كالا را بخرند اعتقادي به كم كردن مصرف آب ندارند و تاكنون اين بخش براي مردم بازگو نشده كه منابع آب روبه اتمام است و بازگشت ناپذير است و ممكن تا چند وقت ديگر اين امكان را هم نداشته باشيد.
با يك حساب سرانگشتي هر ايراني اگر يك ليتر آب در شهرها كمتر مصرف كند ويا در استاني مثل هرمزگان با يك ميليون و600هزار نفر جمعيت روزي يك ليتر كمتر آب مصرف كنند در روز چقدر انباشت و در ماه چقدر ذخيره مي شود و بطور حتم كم مصرف كردن يك ثروت نهفته در يك سرزمين است.
بايد بپذيريم كه 400روستاي هرمزگان بكلي آب شرب ندارند و در خطر جدي قرار دارند و بوسيله تانكر آب رساني مي شوند، بايد بپذيريم كه مردم در آپارتمان هاي شهري زياد آب مصرف مي كنند، بايد بپذيريم كه كشاورزي بصورت 100 درصد آبياري قطره اي نشده و جوي آب در مزارع رها شده و كشاورز شب ها آب را در كشتزار رها مي كند و فردا صبح موتور را خاموش مي كند.
16سال خشكسالي و كم آبي در هرمزگان موجب خشك شدن 365حلقه چاه آب آشاميدني، 18 دهنه چشمه و قنات، 100 حلقه چاه و كاهش آب 135 حلقه چاه بين 30 تا 70 درصد شده است و اين يعني خطر.ك/4
6048 / 6075
از : خليل تنيده رييس ايرنا هرمزگان
بندرعباس - ايرنا- همه مي دانيم كه وضعيت آب در كشور خوب نيست و از دو دهه گذشته تاكنون روند كاهش نزولات آسماني و خشكسالي داشته ايم ولي همچنان به عنوان پر مصرف ترين و به تعبير ديگر اسراف كننده ترين مردم دنيا هستيم و حاضر نيستيم اين جايگاه را از دست دهيم.
