در اين گزارش كه در شماره روز چهارشنبه بيست و يكم مرداد 1394 خورشيدي به قلم فاطمه مرادزاده انتشار يافته است، مي خوانيم: اين شرايط كه هرچند هفته يك بار تمام زندگي سيستاني‌ها را زيرو رو مي‌كند و به باد و خاك مي‌سپارد و جسم و ريه آنان را بيمار و ناتوان تر مي‌كند، از اوايل هفته جاري تاكنون و با برخاستن موج جديد و شديدي از گردوخاك، نزديك هزار نفر را روانه بيمارستانها و مراكز درماني شهرها و روستاهاي منطقه كرده است.
آن‌طور كه از سيستان و بلوچستان خبر مي‌رسد توفان از اوايل هفته جاري در شمال اين استان وزيدن گرفته و به حدي شدت يافته كه كه به تعطيلي تمام ادارات شهرهاي اين منطقه از روز يكشنبه تاكنون منجر شده است. اما توفان شديدتر از آن است كه راهكارهاي موقت تكراري و نخ‌نما همچون تعطيلي و توصيه ماندن در خانه، مانع از هجوم ويرانگر و مرگبار آن شود. امري كه مي‌توان آن را براحتي از ازدحام مراكز درماني توسط مردمي كه ديگر سرفه و نفس تنگي امانشان را بريده است و از صورت‌هاي ماسك زده‌اي كه هر لحظه بر تعدادشان افزوده مي‌شود، فهميد.
توفان چندروزي است كه دوباره به‌جان سيستاني‌هاي مظلوم افتاده و هر روز مجروحان و آسيب‌ديدگان بيشتري را به دليل بيماري‌هاي ريوي، تنفسي و چشمي روانه بيمارستانها و درمانگاه‌ها مي‌كند، به طوري كه تا صبح روز گذشته و لحظه مخابره اين گزارش، اين آمار به حدود 800 نفر رسيد.
علي‌اكبر نصيري، رئيس دانشگاه علوم پزشكي زابل با اعلام اين خبر، مي‌گويد: تا ساعت هشت صبح ديروز 415 نفر از بيماران متاثر از توفان گرد و خاك استان به اورژانس‌هاي بيمارستاني و پيش‌بيمارستاني در شهرها مراجعه كردند كه 53 نفر از آنان بستري و 362 نفر به صورت سرپايي ويزيت شدند. 351 نفر نيز در مراكز بهداشتي روستايي پذيرش شدند.
به گفته علي‌اكبر نصيري غلظت اين توفان كه از روز يكشنبه در مناطق هيرمند، زهك، هامون، نيمروز و زابل شدت يافته، به 39 برابر حد مجاز و 12 برابر حد بحران رسيده است.
مديرعامل جمعيت هلال احمر سيستان و بلوچستان نيز با اشاره به توزيع حدود صدهزار عدد ماسك از روز يكشنبه تاكنون بين مردم توفان زده شمال استان مي‌گويد: با آغاز وزش شديد باد همراه با گرد و خاك و حركت شن‌هاي روان از روز يكشنبه در شهرستان‌هاي زابل، هيرمند، هامون، زهك و نيمروز واقع در شمال استان نيروهاي عملياتي هلال احمر در منطقه حاضر شدند.
رسول راشكي مي‌افزايد: 15 تيم عملياتي هلال احمر استان كار امدادرساني به پنج شهرستان و بيش از 50 روستاي تحت تاثير توفان شن در منطقه سيستان را به‌عهده داشتند و با توجه به مشكلات ناشي از توفان شن تعدادي از تيم‌هاي امدادي همچنان در برخي شهرستان‌هاي منطقه در حال خدمات‌رساني به مردم هستند.
رضا آزادمنش كارشناس هواشناسي سيستان و بلوچستان نيز به تداوم توفان گردوخاك اشاره كرده و مي‌گويد: وزش باد همراه با گرد و خاك در منطقه سيستان همچنان تا اواخر هفته تداوم دارد، هرچند كمي از شدت آن كاسته خواهد شد. اما در نواحي مركزي و جنوبي استان غلظت غبار و در برخي نقاط باد و گرد و خاك افزايش خواهد يافت.
افزايش بيماري‌هاي تنفسي
سيد باقر حسيني ديگر، نماينده مردم سيستان در مجلس نيز از بي‌توجهي مسئولان محيط‌زيست و وزارت بهداشت به آلودگي هواي اخير سيستان انتقاد كرد و گفت: انتظار داشتيم دولت اقدامات جدي در تثبيت شن‌هاي روان داشته باشد، اما متاسفانه شاهديم كه هيچ اقدامي از سوي مسئولان استاني و شهرستاني براي رفع آلايندگي در خطه سيستان انجام نشده است.
عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس افزود: متاسفانه اكنون سيستان به‌دليل توفان‌هاي شن، خشكسالي 18 ساله اخير و ريزگردها رتبه اول در بيماري‌هاي تنفسي مثل آسم و سل را دارا ست، اما همچنان با كمبود امكانات بهداشتي و درماني در اين زمينه مواجهيم و توجهي خاص در اين زمينه از سوي مسئولان مشاهده نكرده‌ايم.
براساس اعلام دانشگاه علوم پزشكي زابل سالانه 500 نفر به بيماري سل در سيستان مبتلا مي‌شوند كه از اين حيث رتبه نخست ابتلا به اين بيماري را در كشور دارد، اين درحالي است كه در بيمارستان زابل فقط 15تخت به بيماران تنفسي ناشي از توفان‌هاي خشن موسمي 120 روزه اختصاص يافته است.
به‌دليل كمبود تخت بيمارستاني امكان جداسازي بيماران سل با ديگر بيماران وجود ندارد.
بادهاي 200روزه
بادهاي 120 روزه از ديرباز در سرزمين سيستان و بلوچستان وجود داشته و حتي گاه از آن به عنوان نعمت باد و انرژي ياد مي‌شود، اما آنچه اين بادها را به كابوسي تبديل كرده، تبديل شدن آن به بادهاي بيش از 200 روزه است. پيش از آن و زماني كه هامون پرآب بود و پربركت، جامعه صيادي سيستان با جمعيت بيش از ده‌ها هزار صياد، از اين سفره بابركت بهره مي‌گرفت و نزديك به 44 هزار تن ماهي صيد و روانه بازار كشور مي‌كرد، اما پس از خشكي تالاب، تلف شدن ماهي‌ها، مرگ علفزارها و...، بيش از 5000 خانواده خودكفاي سيستان به مهاجرت و آوارگي در شهرهاي شمالي ايران تن داده و در فهرست خانواده‌هاي نيازمند كميته امداد جاي گرفتند، آنهايي هم كه توان هجرت نداشته و در ديار خود ماندند، به كارگري، بنزين فروشي و دست فروشي روي آورده و با فقر، بيماري و مشكلات بي‌پايان خشكسالي، توفان شن و گردوغبار دست به گريبان شدند.
روزي كه هامون خشك شد
توفان شديد گردوخاك اين روزها فقط ريه و چشم و گوش سيستاني‌ها را هدف نگرفته بلكه خانه، كاشانه، راه، جاده، كشاورزي و همه هست و نيست آنها را نشانه رفته و آماج تاخت و تاز خود قرار داده و بسياري را در خانه‌هاي روستايي حاشيه هامون و هيرمند در خانه‌هاي خود محبوس كرده است. اما اين توفان كه گفته مي‌شود مرزهاي بحران را پشت سر گذاشته و غلظت آن به 12 برابر حد بحران و 39 برابر حدمجاز افزايش يافته، كي و چگونه در اين سرزمين زاده شد و سال به سال بزرگ‌تر و بي‌پرواتر شد. در پاسخ به اين پرسش همواره انگشت اتهام به سمت وزش بادهاي موسمي 120 روزه، خشكسالي 17 ساله و بدتر از همه خشكي هامون و خشك شدن بستر اين تالاب نشانه رفته است.
*منبع: روزنامه جام جم
**گروه اطلاع رساني**9165**9131
تهران- ايرنا- روزنامه جام جم در صفحه ايران نوشت: سرفه پشت سرفه، آسمان تيره و تار و پراز گردوخاك، كوچه و خيابان‌هايي كه تا چشم كار مي‌كند، منظري جز تپه‌هاي شني روان و سرگردان ندارد و خانه‌هايي كه از در و ديوارش خاك مي‌ريزد و تميزي برنمي‌دارد؛ اين است تصويري از زندگي امروز در شهرهاي شمالي سيستان و بلوچستان؛ اين است تمام داشته و نداشته مردمان محروم و نجيب سيستان كه سال‌هاست با قهر طبيعت مدارا مي‌كنند.
