محیط بانان آخرین امید طبیعت؛كم توقع اما پرتلاش

محیط بانان به عنوان ضابطان قضایی و پاسداران عرصه محیط زیست كشور با بیشترین فشار كاری كمترین مزایا و امكانات معیشتی را دریافت می كنند در حالی كه باید بر اساس روند معمول نیروی انتظامی معمولا 24ساعت كار و 48 ساعت استراحت و یا مانند برخی نهادهای مشابه حداقل 15 روز كار و 15 روز در كنار خانواده باشند.
اما سازمان حفاظت محیط زیست به علت كمبود نیروی محیط بانی مجبور است فشار بیشتری را بر این قشر زحمتكش وارد كند.
11 درصد از خاك كشور جزو مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست است كه 2 هزار و 850 محیط بان از این وسعت محافظت می كنند كه دراین راه حوادث بسیاری این قشر كم توقع را تهدید می كند.
بر این اساس هر محیط بان 10 هزار هكتار را پوشش می دهد در حالی كه بر اساس استاندارد، هر محیط بان باید 3 هزار هكتار را تحت پوشش قرار دهد.
سازمان محیط زیست برای بهبود وضعیت معیشتی محیط بانان اقدامات زیادی را انجام داده است كه امروز به بهانه روز محیط بان به برخی از آنها اشاره می كنیم.
امروز 11 ذی القعده مصادف با چهارم شهریورماه روز ولادت امام رضا (ع)، به عنوان ضامن آهو و روز محیط بان است، محیط بانانی كه با دل و جان از عرصه های طبیعی كشور محافظت می كنند و در مدت 30 سال گذشته 113 نفر دراین راه جان خود را از دست دادند و چندین برابر این تعداد مجروح و معلول شده اند.
در راستای پاسداری از منابع طبیعی كشور بسیاری از محیط بانان و خانواده هایشان تهدید و خانه هایشان به آتش كشیده شد اما آنها كه تاسی گرفته از ضامن آهو هستند یك گام از هدف خود عقب نكشیدند.
با روی كار آمدن دولت یازدهم و در دست گرفتن سكان هدایت محیط زیست توسط معصومه ابتكار، یكی از اولین اقدامات در سازمان محیط زیست بازنگری وضعیت معیشتی و استخدامی محیط بانان بود كه در یكسال گذشته هزار نفر از محیط بانان تبدیل وضعیت شدند.

*** ارتقای وضعیت معیشتی محیط بانان
محمد درویش مدیر كل دفتر آموزش و مشاركت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست درگفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا با اشاره به تصویب امتیاز كامل فوق العاده سختی شرایط كار محیط بانان گفت: سقف فوق العاده سختی شرایط كار محیط بانان 3 هزار امتیاز است كه در هیات دولت مورد تایید اعضا قرار گرفت و به طور كامل به تصویب رسید كه این مساله در بهبود دریافتی و معیشت محیط بانان تاثیر گذار خواهد بود.
وی افزود: محیط بانان وظیفه حفاظت از 11 درصد خاك كشور را كه جزو مناطق حفاظت شده است برعهده دارند كه دراین راه سختی ها و مشقت های زیادی را متحمل می شوند.
درویش تاكید كرد: در یك سال و نیم گذشته اقدامات زیادی برای بهبود وضعیت معیشتی و دریافتی محیط بانان در سازمان حفاظت محیط زیست صورت گرفته است كه تصویب این فوق العاده یكی از این گام ها است كه امیدواریم در بهبود معیشت محیط بانان تاثیر گذار باشد.

*** آموزش 850 نفر از محیط بانان
درویش گفت: محیط بانان همواره با خطرهای زیادی مواجه هستند از این رو آموزش آنها با هدف نحوه برخورد با حوادث غیر مترقبه، استفاده از سلاح و چگونگی برخورد با شكارچیان متخلف در سازمان محیط زیست آغاز شد كه در این راستا آموزشگاه محیط بانی احیا شد.
وی ادامه داد: تاكنون 850 محیط بان آموزش دیده اند و 850 نفر دیگر را هم شناسایی كرده ایم و در صدد هستیم امسال این تعداد محیط بان نیز آموزش های لازم را ببینند.
درویش افزود: این آموزش ها سبب شده است میزان برخورد بین جامعه محلی، شكارچیان و محیط بان ها به طرز محسوسی كاهش و نشاط بین جامعه محیط بانان افزایش یابد، این یكی از مهمترین كارها و سیاست های اصولی سازمان محیط زیست است.
درویش ادامه داد: سازمان اعتقاد جدی دارد كه باید بحث آموزش های ضمن خدمت محیط بانی ها با شدت و قوت ادامه یابد.

*** سفر محیط بانان به خارج از كشور
وی گفت: در صدد هستیم تا برخی از محیط بانان بتوانند با سفر به كشورهایی كه در این حوزه صاحب تجربه هستند از تجربیات همتایان خود در حفاظت از عرصه های طبیعی بهره مند شوند تا كیفیت پاسداری از مناطق تحت حفاظت سازمان افزایش یابد.
درویش افزود: اولین سفر محیط بانان به احتمال زیاد كشور لهستان خواهد بود چون لهستان كشوری است كه در این زمینه صاحب تجربیات خوبی است از این رو در حال برنامه ریزی هستیم تا محیط بانان بتوانند در دوره های مختلف سفر كنند.
وی گفت: ریاست سازمان حفاظت محیط زیست در تلاش است تا سه ماهه آخر امسال اولین سفر محیط بانان انجام شود و هماهنگی های آن تقریبا در حال نهایی شدن است.

*** هماهنگ شدن نظام پاسداری محیط بانان
درویش گفت: اكنون هر محیط بان 18 روز مشغول كار و 12 روز در استراحت است كه این روند مغایر با نظام حقوقی كارمندان دولت است زیرا یا باید به ازای روزهایی كه بیشتر كار می كنند حقوق و امتیاز بیشتری دریافت كنند یا اینكه تعداد روزهای كاری آنها تعدیل یابد.
وی ادامه داد: اما چون اكنون سازمان محیط زیست از لحاظ تعداد نیروی محیط بان با كمبود مواجه است از این رو اگر بخواهد تعداد روزها را كم كند با كمبود نیروی محیط بان در مناطق حفاظت شده روبرو می شود بنابراین در تلاشیم حداقل از نظر مادی جبران كنیم.
درویش گفت: محیط بانان در ماه 18 روز در منطقه هستند و 12 روز استراحت می كنند در صورتی كه در نیروی انتظامی به گونه ای است كه معمولا 24 ساعت كار و 48 ساعت استراحت می كنند بقیه نهادهای مرتبط هم حداقل 15 روز كار و 15 روز استراحت است اما سازمان محیط زیست به علت كمبود نیرو مجبور است بر نیروی محیط بانی خود تا حدودی فشار وارد كند.
وی ادامه داد: در این راستا در صددیم كه با جذب محیط بان و تبدیل وضعیت آنها شرایط را بهبود ببخشیم، در دو سال گذشته حدود هزار محیط بان تبدیل وضعیت شدند و اكنون دو هزار و 850 محیط بان در سازمان محیط زیست حضور دارند كه عده ای رسمی، پیمانی و قراردادی هستند و در تلاشیم تعداد رسمی ها را افزایش دهیم.

*** ایجاد كمیته منزلت محیط بانان
درویش گفت: كمیته منزلتی در سازمان محیط زیست راه اندازی شده است كه هدف آن تجلیل با شكوه بیشتری از محیط بانان در روز محیط بان است، سال گذشته این مراسم با حضور رییس مجلس شورای اسلامی در سازمان محیط زیست برگزار شد و به برترین محیط بانان كشور جوایزی اهدا شد.
وی افزود: امسال قرار است مراسم بزرگداشت روز محیط بان با حضور سید حسن خمینی تولیت آستان مقدس حضرت امام خمینی ( ره) و در حرم مطهر بنیانگذار جمهوری اسلامی برگزار شود.

*** تایید چارچوب یگان حفاظت سازمان محیط زیست
درویش گفت: چارچوب یگان حفاظت محیط زیست تهیه و تایید شده است كه بر این اساس درجه های جدید به محیط بانان ابلاغ می شود كه این خود انگیزه ای برای این قشر است.

*** به روز شدن شیوه نامه جذب محیط بانان
مدیر كل دفتر آموزش و مشاركت های مردمی سازمان محیط زیست گفت: همچنین شیوه نامه جذب محیط بانان به روز شده است و به زودی تصویب نهایی می شود تا محیط بانان از انگیزه های لازم برای ماندن در شغل محیط بانی برخوردار شوند.
وی ادامه داد:در این شیوه نامه پیش بینی شده است محیط بانان بتوانند از معادل هایی به عنوان كارشناسی، كارشناسی ارشد و دكترا برخوردار و از مزایای شغلی این مدارج تحصیلی بهره مند شوند و آموزش هایی كه به تدریج در طول 30 سال خدمت می بینند موجب ارتقای شغلی آنها شود.

*** از سر گیری پرداخت حق الكشف
درویش گفت: براساس قانونی كه در سازمان حفاظت محیط زیست وجود دارد هر محیط بانی كه موفق به كشف كاری غیرقانونی در عرصه محیط زیست كشور مانند شناسایی شكارچیان غیرمجاز و باندهای غیر مجاز شود ، پاداشی را به عنوان حق الكشف دریافت می كند كه در چند سال گذشته متوقف شده بود.
وی افزود: اما تعیین و پرداخت حق الكشف به محیط بانان در 2 سال اخیر از سر گرفته شده و بر این اساس هر محیط بانی كه موفق به كشف جرمی شود، حق الكشف دریافت می كند.

*** آزادی 6 محیط بان
درویش گفت: از 8 محیط بانی كه پرونده قصاص داشتند با تلاش سازمان محیط زیست حكم 6 نفر از آنها نقض و یا آزاد شدند، اكنون دو محیط بان دربند باقیمانده است كه یكی از استان كهگیلویه و بویراحمد و دیگری در كرمان است كه سازمان در تلاش برای آزاد كردن آنها است و كارهایشان در حال انجام است.

*** نامگذاری برخی میادین یا مدارس به نام محیط بانان شهید
وی افزود: در تلاشیم تا برخی از میادین و مدارس به نام محیط بانان شهید نامگذاری شود، منزلت محیط بانان افزایش یابد، قصه محیط بانان وارد سریال ها و فیلم های مستند شود و مردم با شغل محیط بانی بیشتر آشنا شوند.
درویش ادامه داد: در این راستا كارگروه مشتركی بین سازمان محیط زیست و رسانه ملی شگل گرفته است كه یكی از بخش های آن برنامه ریزی در حوزه افزایش منزلت محیط بانان است.

*** 113 محیط بان شهید
درویش گفت: 113 محیط بان شهید و بیش از این تعداد مجروح و معلول داریم، بسیاری از آنها خانواده هایشان آسیب دیده اند، تهدید شدند و خانه هایشان به آتش كشیده شد و مشكلات فراوانی داشتند، خیلی از آنها ناشی از این است كه مردم با این شغل و اهمیت آن آشنا نیستند.
وی افزود: در تلاشیم تا این تقابل ها كمتر شود كه بهترین راه آشنا كردن جوامع محلی با شغل محیط بانی است ، خوشبختانه در دو سال گذشته شاهد اتفاقات خوبی در این عرصه بوده ایم كه از جمله آن ایجاد فرایند اجتماعی سونامی ' تفنگ كشان ' است كه در این حركت بسیاری از شكارچیان تفنگ های خود را به زمین گذاشتند كه حركت به كاهش تعارضات بین جامعه محلی و محیط بانان كمك می كند.
درویش گفت: همچنین با تعاملی كه با وزارت آموزش و پرورش داریم در تلاشیم تا قصه محیط بانان مانند ' ریزعلی خواجوی ' وارد كتاب های درسی شود تا كودكان با این شغل و خطرات آن آشنا شوند.
علمی 9014**1440