چشم انداز تیره فراروی هدف سازمان ملل برای مقابله با چاقی

به گزارش گروه علمی ایرنا از گاردین، بررسی تحلیلگران نشان می دهد كه شمار افراد چاق و یا دارای اضافه وزن به شدت رو به افزایش است و براساس پیش بینی ها، تا سال 2025 تقریبا یك میلیارد فرد بالغ در زمره افراد چاق درمی آیند.
كارشناسان هشدار می دهند كه به دلیل گسترش عادات غذایی غربی در سراسر جهان كه نتیجه بازاریابی فعالانه و سودجویانه صنعت غذایی است، اهداف تعیین شده سازمان ملل محقق نخواهد شد.
نگرانی از افزایش دیابت، بیماری قلبی، سرطان و سایر اختلالات و بیماری های ناشی از چاقی، برگزاری نشستی را توسط سازمان ملل در سال 2011 در پی داشت كه در آن، سازمان جهانی بهداشت موظف شد اهدافی را برای كاهش نرخ هشدارآمیز افزایش وزن در جهان تعیین كند. سازمان جهانی بهداشت افزایش نیافتن چاقی و یا انواع دیابت را در قیاس با نرخ آن در سال 2010، به عنوان هدفی برای سال 2025 تعیین كرد.
با این حال بنا بر اعلام 'فدراسیون جهانی چاقی'، تازه ترین آمار نشان می دهد كه امكان چندانی برای تحقق این هدف وجود ندارد . در سال 2010میلادی، 11،5 درصد افراد بالغ در جهان معادل 565 میلیون نفر به جمع افراد چاق اضافه شدند. سال 2014، این رقم به 13 درصد معادل 670 میلیون نفر افزایش یافته بود.
فدراسیون جهانی چاقی با تجزیه و تحلیل داده های موجود در آستانه نخستین 'روز جهانی چاقی' در روز یكشنبه، اعلام كرد كه اگر وضعیت موجود تغییر نكند، 17 درصد افراد بالغ در سال 2025 به چاق ها افزوده می شوند و به عبارت دیگر در آن تاریخ، شاخص توده بدنی 170 میلیون فرد بالغ دیگر بالاتر از 35 خواهد بود. شاخص توده بدنی 35 مرزی است كه درمان پزشكی فوری را همچون جراحی روده برای كاهش میزان غذای مصرفی فرد می طلبد.
اما حتی در كشورهای ثروتمند، ظرفیت كافی برای كمك به افراد در این زمینه وجود ندارد.
با احتساب افرادی كه هم اكنون نیز چاق و یا دارای اضافه وزن هستند، شمار این قبیل افراد از دو میلیارد نفر در سال 2010 به حدود 2،7 میلیارد نفر در سال 2025 نفر می رسد.
دكتر تیم لوبستین مدیر سیاستگذاری فدراسیون جهانی چاقی گفت: 'براساس آمار سازمان جهانی بهداشت شاهد افزایش چشمگیر چاقی از سال 2010 تا 2014 هستیم. اگر كاری انجام نشود، شرایط وخیم تر از این می شود.'
عاملی كه در ورای افزایش وزن در سطح جهان وجود دارد، انتقال پرشتاب از غذاهای سنتی به رژیم های غذایی به اصطلاح مدرن به ویژه مصرف نوشیدنی های شیرین و انواع اسنك است. افزایش كم تحركی نیز علت مهمی است.
در این میان، شركت های عمده چند ملیتی موسوم به 'بیگ فود' نقش پررنگی در گسترش چاقی دارند.
به گفته لابستین، راهبردهای بازاریابی این شركت ها دسترسی بیشتر به كشورهای در حال توسعه است تا بتوانند راه هایی برای افزایش سهم خود از بازار حتی در میان كم درامدترین جمعیت ها بیابند.

***چاقی در كشورهای در حال توسعه

به نظر می آید نرخ چاقی در كشورهای ثروتمند شمال امریكا و اروپا ثابت مانده است، هر چند هیچ نشانه ای دال بر كاهش آن وجود ندارد و آمار نیز تفاوت های هشدارآمیز درباره وضعیت فقیر و غنی در این كشورها را نشان نمی دهد.
به هر حال، كشورهای در حال توسعه شاهد افزایش بی سابقه نرخ چاقی در میان شهروندان خود هستند. به واقع آمریكا دیگر پیشتاز چاقی در جهان نیست. هم اكنون 18 كشور جهان از حوزه كاراییب گرفته تا خاورمیانه و جزایر واقع در اقیانوس آرام از آمریكا پیشی گرفته اند.
آمار مربوط به چاقی در كودكان نیز در بسیاری از كشورهای در حال توسعه به ویژه در خاورمیانه، آمریكای لاتین، چین و بخش هایی از آسیای جنوب شرقی رو به افزایش است. به عبارت دیگر، این مناطق سرنوشت بسیار وخیم تری را پیش رو دارند.
یك مشكل عمده، این ذهنیت است كه كودكان در كشورهای در حال توسعه از دریافت مواد غذایی محروم هستند و به كالری بیشتر نیاز دارند.
به گفته لابستین، حتی اگر این ذهنیت در برخی مناطق صحیح باشد، تغذیه كودكان با نوشیدنی های شیرین و پركالری و اسنك ها ، راهكار مناسبی نیست.
در مكزیك كه یكی از بیشترین سطوح بالای چاقی در كودكان را دارد، دو ماده انرژی زای عمده كودكان در سال 2012، شیرعمدتا شیرین شده و نوشیدنی های شیرین شده با شكر بودند.
تحقیقات نشان می دهد كه بسیاری از كودكان در خاورمیانه صبحانه نمی خورند و همین امر آنها را به سمت مصرف اسنك های ناسالم در طول روز سوق می دهد.
لابستین گفت كه براساس نتیجه یك تحقیق در میان كودكان پیش دبستانی در اردن، بیش از 50 درصد این كودكان نوشیدنی های شیرین گازدار مصرف می كنند و 71 درصد آنها به طور منظم با انواع بیسكویت و كیك و 76 درصد نیز با انواع شیرینی تغذیه می شوند.
وی افزود: این كودكان همچنین انواع دیگری از نوشیدنی های شیرین شده ، میزان بالایی از انواع دسرها و نیز چای شیرین مصرف می كنند.

***راهكارها

لابستین مقابله با چاقی را در عزم قاطع دولت ها برای محدود كردن تشویق به مصرف خوراكی های عاری از ارزش غذایی موسوم به 'جانك فود' به ویژه توسط كودكان، اطمینان از ارائه غذاهای سالم در محل های كار، مدارس و موسسات و تشویق به تحرك فیزیكی از طریق ارتقای طراحی شهری و سیستم های حمل و نقل عمومی دانست.
لابستین ادامه داد: 'همچون معضل تغییر وضعیت آب و هوا، ما برای بحران چاقی هم پاسخ هایی داریم . ما از ضرورت اجرای سیاست های جدی اطلاع داریم و به خوبی می دانیم كه چنین سیاست هایی مغایر منافع تجاری است. اما برای تحقق اهداف سال 2025، هیچ چاره دیگری نداریم.'
یك سخنگوی سازمان جهانی بهداشت در خصوص احتمال محقق نشدن هدف تعیین شده این سازمان برای سال 2025 گفت: به واقع، نرخ های چاقی و اضافه وزن در سراسر جهان سیر صعودی دارد. در شرایط كنونی چشم اندازی در زمینه تحقق عدم افزایش چاقی در افراد بالغ و یا نوجوانان مشاهده نمی كنیم مگر این كه اقدام متمركز فوری برای كاهش اضافه وزن و چاقی توسط كشورها و دیگر ذینفعان اتخاذ شود.
از سوی دیگر، بیماری های مرتبط با چاقی و اضافه وزن افراد علاوه بر تاثیرات سلامتی، تبعات مالی نیز دارد. یك تحقیق صورت گرفته در استرالیا در سال 2005 ، هزینه های غیرمستقیم این قبیل بیماری ها بر اقتصاد را 21 میلیارد دلار استرالیا و هزینه های مستقیم را بیش از 35 میلیارد دلار این كشور در سال برآورد كرد.
شهر آرارات در استرالیا كه زمانی به خاطر پرشماری شهروندان چاق آن لقب 'بزرگترین بازنده' را دریافت كرد، به واسطه اطلاع رسانی های مناسب ، هم اكنون شاهد تغییر فرهنگ مردم است، به طوری كه تعداد روزافزونی از آنها به تحرك فیزیكی و تلاش برای اجرای تغییرات لازم در روش زندگی مبادرت می كنند.
شورای شهر آرارات محل های بیشتری را برای پیاده روی ایجاد و تجهیزات ورزشی بیشتری را در فضاهای عمومی نصب كرده است.
براساس این گزارش، مداخله دولت ها به صورت اعمال مالیات بر نوشیدنی ها شیرین، تعیین محدودیت هایی برای بازاریابی جانك فودها و نصب برچسب های مقتضی روی مواد غذایی در فروشگاه ها و اماكن عرضه فست فود، از راهكارهای موثر است.
علمی **2038**2017