به گزارش گروه علمي ايرنا از منابع خبري، حدود صد سال از زماني كه اسكيزوفرني به صورت علمي توضيح داده و شناخته شد، مي‌گذرد اما با وجود پيشرفت‌هاي دانش پزشكي هنوز علت بيماري، راه پيشگيري و درمان موثر براي آن به طور دقيق روشن نيست.
اساس درمان اين بيماري در حال حاضر داروهايي هستند كه با تغيير فعاليت عصبي-شيميايي مغز علايم بيماري را سبك مي‌كنند، اما اين داروها هيچكدام سبب درمان دايمي نمي‌شوند، در مواردي بي‌تاثير هستند و عوارض جانبي آنها معمولا چنان آزاردهنده و سنگين است كه بيماران از ادامه درمان خودداري مي‌كنند.
بيشتر اين داروها كه در دهه 60 ميلادي توليد شدند، در اساس تفاوت بنيادي با داروهاي فعلي ندارند و فقط در دهه 90 ميلادي داروهايي با عوارض جانبي كمتر وارد بازار شدند.
اما اكنون محققان به نتيجه اي رسيده‌اند كه قابليت ايجاد تحولي بزرگ را در درمان اين بيماري دارد.
براي اين تحقيق 14 نفر از افرادي كه احتمال ابتلاي آنها به اسكيزوفرني زياد بود، انتخاب شدند؛ آنها براي علايمي مانند پارانويا يا توهم به پزشك مراجعه كرده اما هنوز دچار مرحله سايكوز (روان‌پريشي) نشده بودند. معمولا سرنوشت 20 تا 35 درصد اين افراد به تشخيص قطعي اسكيزوفرني ختم مي‌شود.
محققان مغز اين 14 نفر را پت اسكن (PET scan) كردند به اين صورت كه ماده‌اي در رگ بيمار تزريق مي‌شود و پرتوهايي كه اين ماده ساطع مي‌كند، رديابي مي‌شود. با تجزيه و تحليل نقاطي كه اين ماده در آن تجمع پيدا مي‌كند، مي‌توان فعاليت بافت‌هاي مختلف را ارزيابي و سلامت يا اختلال را شناسايي كرد.
اسكن مغز اين افراد نشان داد كه سلول‌هاي التهابي مغز (مايكروگليا) در مغز اين افراد فعالتر هستند؛ اين سلول‌ها در واقع رفتگرهاي مغز هستند و بافت مغز را از سلول‌هاي عصبي آسيب ديده، رسوبات مواد و عفونت‌ها پاك مي‌كنند.
محققان مغز افراد مبتلا به اسكيزوفرني و افراد سالم را نيز اسكن كردند و با اين نتايج مقايسه كردند؛ اين مقايسه نشان داد فعاليت التهابي در مغز افرادي كه در خطر ابتلا به اسكيزوفرني هستند و افرادي كه مبتلا به اين بيماري هستند، بيشتر از افراد سالم است.
از اين رو، دانشمندان فكر مي‌كنند ممكن است به راهي براي تشخيص زودهنگام و حتي پيشگيري از اين بيماري نزديك شده باشند.
كارآزمايي باليني با استفاده از آنتي بيوتيكي به نام ماينوسايكلين در حال حاضر آغاز شده است.
اين آنتي بيوتيك خاصيت ضد التهابي دارد و محققان مي خواهند ببينند آيا با كاهش التهاب سلول‌هاي عصبي در مغز مي‌توانند از اين بيماري پيشگيري يا آن را درمان كنند.
اگر اين موضوع به يقين تبديل شود، در پيشگيري و درمان ديگر بيماري‌هاي روانپزشكي نيز تحولي ايجاد خواهد شد.
پيتر بلومفيلد نويسنده اصلي اين تحقيق مي گويد: نكته جالب ارتباط شدت التهاب با شدت علايم بود؛ در جريان تحقيق دو نفر از اين چهارده نفر به اسكيزوفرني يا بيماري‌هاي اسكيزوئيد مبتلا شدند و اينها افرادي بودند كه مايكروگلياي مغزشان بيشترين فعاليت را نشان مي‌داد.
در صورتي كه نتايج اين تحقيق مهم و نويدبخش در مطالعات بزرگتر و تكرار شود، پزشكان براي اولين بار راهي براي شناسايي افرادي كه در معرض ابتلا به اسكيزوفرني هستند، خواهند داشت و مي‌توانند درمان هاي پيشگيرانه را آغاز كنند.
دكتر اليور هاويس رييس گروه روانپزشكي مركز تحقيقات باليني امپريال كالج لندن اين تحقيق را يك قدم واقعي در شناخت اسكيزوفرني مي‌داند و مي گويد: براي اولين بار شواهدي از فعاليت بيش از حد، پيش از بروز علايم بيماري داريم.
وي مي افزايد: اگر پيش از بروز كامل بيماري، بتوانيم اين فعاليت را كاهش دهيم، ممكن است بتوانيم از بيماري پيشگيري كنيم. اين موضوع بايد به آزمايش گذاشته شود اما اين يكي از مهمترين پيامدهاي اين تحقيق است.
هاويس مي گويد: مايكروگلياها مانند باغباني هستند كه گاهي در هرس و وجين كردن افراط مي‌كنند و برخي شاخ و برگ هاي سالم و مهم را نيز قطع مي‌كنند، از اين رو باعث مي‌شود برخي ارتباطات مهم شبكه عصبي مغز قطع شده و در نتيجه بيماري ايجاد شود. اما هنوز معلوم نيست چرا سيستم ايمني مغز در برخي افراد فعاليت بيش از حد دارد.
بررسي‌هاي ژنتيكي نشان داده است كه ژن ها در كنترل دستگاه ايمني نقش دارند از اين رو مي‌توان يك زمينه ارثي را درنظرگرفت. علاوه بر اين اسكيزوفرني در افرادي كه بستگان نزديكشان اين بيماري را دارند، بيشتر ديده مي‌شود.
پيش از اين نقش عوامل محيطي از جمله آلودگي هوا در ايجاد برخي بيماري‌هاي مزمن مغز مطرح شده بود، به جز اين نقش استرس‌هاي شديد در دوران زندگي نيز هنوز به عنوان يكي از عوامل مطرح است.
پروفسور استيون لوري رييس گروه روانپزشكي دانشگاه ادينبورو مي‌گويد اين تحقيق نشان مي‌دهد امكان پيشگيري و درمان يكي از بدترين بيماري‌هاي نوع بشر امكان پذير است.
علمي(1) **1354**1834
تهران- ايرنا- محققان مي‌گويند فعاليت سلول‌هاي ايمني مغز مبتلايان به اسكيزوفرني بيشتر از افراد سالم است و با داروهاي ضد التهاب احتمالا مي‌توان راهي تازه در درمان اين بيماري ايجاد كرد.
