در اين گزارش كه در شماره روز چهارشنبه ششم آبان 1394 خورشيدي، به قلم الهام مصدقي راد منتشر شد، مي خوانيم: فضاهاي شهري، ناخودآگاه براي مردان سالم ميانسال طراحي شده‌اند.
اين اعتقاد برخي پژوهشگران علوم اجتماعي است. آنها معتقدند نيازها و ترجيحات ديگر اقشار جامعه يعني زنان، سالمندان و معلولان و كودكان كمتر شناخته شده و مورد توجه قرارگرفته است. كنوانسيون بين‌المللي حقوق كودكان با ارائه پيشنهاد تبديل‌شدن شهرهاي دنيا به شهر دوستدار كودك تلاش كرده شهرها را از جنبه‌هاي گوناگون كالبدي، اجتماعي و خدماتي به نيازها و توانمندي‌هاي كودكان سوق دهد.
اين موضوع در شوراي شهر تهران نيز با همين سرفصل‌ها به تصويب رسيد تا طي چند سال آينده كودكان تهران، به‌عنوان گروهي خاموش، شهر بهتري را تجربه كنند.
**كارنامه‌اي كه جاي حرف دارد
معابر و محله‌هاي تهران سال‌هاست كه با كودكان غريبگي دارد. حتي كوچه پسكوچه‌هاي شهر امروز هم مثل گذشته‌هاي نه چندان دور جايي براي بالا و پايين پريدن بچه‌ها نيست. اگر گذر خودروها ايمني كوچه‌ها را تهديد نكند، تبديل شدن معبر به پاركينگ نفس دويدن‌هاي كودكانه را گرفته است؛ فارغ از امنيتي كه هست يا نيست.
رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي شهر معتقد است« اگر شهري جامعيت در تمامي حوزه‌ها، فضاها و نماهاي شهري را براي تمامي گروه‌هاي سني و جنسي محقق كند يعني ماموريت حوزه شهرسازي و معماري در آن شهر به‌خوبي محقق شده است.
محمدسالاري در گفت‌وگو با همشهري تأكيد مي‌كند كه تهران كارنامه خوبي در اين خصوص از گذشته نداشته و كودكان در طراحي‌هاي شهري سال‌هاي قبل مغفول مانده‌اند.»
بسياري از روانشناسان معتقدند نوع معماري، فضا و نماي شهري تأثير مستقيمي بر روحيه مخاطبان و به‌ويژه كودكان دارد و بخشي از خشونت‌هاي موجود در جامعه شهري نيز زاييده نماهاي بي‌كيفيت و نامتناسب است.
اسماعيل شيعه، استاد شهرسازي دانشگاه علم و صنعت نيز در كتاب «آماده‌سازي شهر براي كودكان» ضمن تأكيد بر توجه به نيازهاي جسمي و روحي كودكان، هدف متعالي شهر سالم را برآوردن حداكثر نيازهاي اين قشر مي‌داند.
وي تأكيد مي‌كند ايمن‌بودن فضاي شهري از نظر بهداشتي و آلودگي‌هاي صدا، هوا و محيط، ديد و منظر خشونت‌زا بودن، راه رفتن، تماس داشتن با افراد مختلف و... موجب تأمين سلامت اجتماعي براي تمامي ساكنان شهرها و به‌ويژه كودكان خواهد شد.
وي كه سال 88و به سفارش سازمان فرهنگي هنري شهرداري مطالعه خود درمورد تهران را به انجام رساند، مي‌گويد:«لازم است درعرصه كالبدي، شهرها متناسب با نيازهاي شهروندان خردسال طراحي و برنامه‌ريزي شوند پس به همين دليل بايد به سمت طراحي شهري پيش رفت كه از توسعه امكانات فراغتي و اجتماعي براي كودكان و نوجوانان حمايت كرده و داراي مبلمان شهري مناسب و محيط‌هاي عاري از خشونت و داراي آرامش براي تأثيرپذيرترين و حساس‌ترين قشر جامعه باشد.»
**اولين قدم‌ها براي بهبود وضعيت
در نخستين بوستان دوستدار كودك كه چندي پيش و در راستاي اجراي مصوبه شوراي شهر درباره شهر دوستدار كودك، درمنطقه 18افتتاح شد سعي شده با شناخت بهتر نيازها و توانمندي‌هاي كودكان، شرايط نسبتا قابل‌قبول‌‌تري براي فعاليت و بازي آنها فراهم كرد؛ اقدامي كه مورد پسند بسياري از دوستداران كودك قرار گرفته و جزو اولين‌ها محسوب مي‌شود.
رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي شهر انجام چنين اقداماتي را كه تازه در قدم‌هاي اول است، اتفاق خوبي در حوزه كودك مي‌داند و مي‌گويد با همكاري حوزه شهرسازي و اجتماعي اين تصميمات اتخاذ شده و شوراي شهر و شهرداري در اين سال‌ها تلاش‌كردند كمبود گذشته را جبران كنند و اين ارزشمند است.
به گفته سالاري توسعه پياده‌راه‌ها، احداث فضاي سبز و باز بوستان‌ها به‌ويژه در اراضي عباس‌آباد، پارك ژوراسيك منطقه 2و احداث رود‌دره‌ها ازجمله طرح‌هاي به اجرا درآمده در سال‌هاي اخير است كه به كودكان توجه خوبي كرده است.
وي دليل موفقيت اين طرح‌ها را همراه‌داشتن پيوست مطالعات فرهنگي و اجتماعي مي‌داند. هرچند كه از نگاه برخي شهرسازان، پيش از طراحي و ساخت فضاهاي سرگرمي و تفريح، آماده‌سازي محله‌هاي شهري براي زندگي اجتماعي كودكان بايد مورد توجه برنامه‌ريزان قرار گيرد.
**مصوبه شهر دوستدار كودك
مواردي از مصوبه شهر دوستدار كودك كه به موضوعات شهرسازي و كالبدي اشاره دارد:
- استانداردسازي مبلمان شهري به‌ويژه وسايل خاص كودكان
- استانداردسازي معماري مدارس
- مناسب‌سازي حياط، سالن‌ها، سرويس‌هاي بهداشتي و مكان‌هاي مورد استفاده كودكان
- ايمن‌سازي پياده‌روهاي شهري براي كودكان و مادران همراه كودكان
- تأمين فضاي مناسب بازي كودكان در مجتمع‌‌هاي مسكوني
*منبع: روزنامه همشهري
**گروه اطلاع رساني**9128**9131
تهران- ايرنا- روزنامه همشهري در صفحه شهر به عنوان ارائه پيشنهاد كنوانسيون بين‌المللي حقوق كودكان و تبديل‌شدن شهرهاي دنيا به شهر دوستدار كودك اشاره كرد.
