به گزارش روز جمعه خبرنگار ایرنا، اكنون رسانه ها در همه تارپود زندگی انسان ها رخنه كرده و در عصر انفجار اطلاعات دیگر این حقیقت به خوبي اثبات شده است كه از نظر كاركردهاي آموزشي، رسانه ها سهم و نقش قابل ملاحظه اي در انتقال میراث فرهنگي و فكري بشري در میان ملل و انسان ها دارند.
هر چند این وسایل آسیب هایی به جوامع بشری به دلیل همان استفاده نامناسب از آن وارد كرده اما در واقع با ظهور وسایل ارتباط جمعي پیشرفته، فرایند آموزش از انحصار مدرسه خارج شده و جهان پهناور به عرصه ي آموزش تبدیل شده و هر فرد با استفاده از وسایل ارتباطی در برابر دنیایی از اطلاعات قرار گرفته است.
گذشته از تغییرات عمیقی كه رسانه ها در روابط میان انسان ها ایجاد كرده اند با مراعات و لحاظ كردن جنبه هاي مثبت و منفي كاركرد رسانه هاي گروهي، این پدیده مي تواند از یك سو سبب وحدت، همبستگي و وفاق ملي شود و از سوي دیگر حكومت ها مي توانند از این پدیده در ایجاد همگونی، جهت دهي افكار عمومي، بازتولید هژمونی و هماهنگ سازي نظریات توده مردم و جامعه نسبت به نظام سیاسي و كاركردهاي آن استفاده كنند.
رسانه هاي گروهي، علاوه بر اینكه در فرآیند ارتباطات و جا به جایي اطلاعات در درون جامعه و ملل سهیم هستند، مي توانند با كاركرد خویش در عرصه هاي سیاسي، فرهنگي و اقتصادي به موازات تحولات عمیق در نهادهاي سیاسي، اجتماعي، فرهنگي و دگرگوني باورها و ارزش هاي مسلم جامعه كار ساز بوده و به عنوان یك دانشگاه عمومي در راستاي شكوفایي و اعتلاي فرهنگ جامعه به فعالیت بپردازند و زبان هدایت خویش را به كار بسته و جامعه را به سمت و سوي مطلوب هدایت كنند.
اگر زمانی ارتباطات میان فردی اثرگذارترین نوع ارتباط به شمار می رفت امروزه رسانه های جای آن را گرفته اند، رسانه هایی كه موجب شتاب گرفتن تحولات جوامع بشری شده اند و دیگر جامعه هدف آنها صرفا یك جامعه یا ملت نیست بلكه تمامی جوامع و ملل مختلف در سراسر جهان را نشانه گرفتند.
اما كاركرد رسانه ها و نقش آنان در تحولات جوامع بشری از دو جنبه قابل بررسی است و باید توامان به جنبه های مثبت و منفی آن توجه داشت. از یك سو می توان رسانه ها را در خدمت ایجاد وحدت و همگونی جامعه، تقویت فرهنگ اقوام و گروه های مختلف یك كشور و تلاش برای ماندگاری و اشاعه آنها، تقویت همبستگی اجتماعی، آگاهی بخشی به اعضای یك جامعه، بالا بردن اعتماد اجتماعی و... گرفت و از طرف دیگر با توجه به اینكه می توان تكنیك ها و تاكتیك های مختلفی در ارایه یك پیام بكار برد كاركرد و اثرگذاری منفی نیز به همراه دارند كه بعضا از اثرات مثبت آن پررنگ تر و بیشتر است.
گسترش خشونت، مصرف گرایی، انحرافات اجتماعی، تضعیف نهاد خانواده، دین گریزی و... از جمله كاركردهای منفی رسانه هاست كه مقابله با آن و تلاش برای به حداقل رساندن این كژكاركردها نیازمند برنامه ریزی دقیق و منسجم است.
صاحبان غول های رسانه ای دنیا برای اثرگذاری بر مخاطب شگردهای مختلفی بكار می گیرند كه اغلب تشخیص آن برای یك مخاطب عادی و محروم از سواد رسانه ای سخت و دشوار است.
شگردها و تكنیك هایی كه می تواند در همه تولیدات رسانه ای اعم از فیلم، خبر و تبلیغات گنجانده شود و بر مخاطب اثر گذارد اهداف و منافع گروه هایی خاص كه صنعت رسانه ای را در اختیار دارند، دنبال می كند.
بنابراین باید توجه داشت در عصر كنونی كه رسانه به موثرترین ابزار در جوامع تبدیل شده اند لازمه ادامه حركت در این مسیر برنامه ریزی های دقیق، علمی و منسجم به موازات ارتقای آگاهی اعضای یك جامعه از كاركردهای رسانه، چگونگی استفاده از رسانه ها، نحوه گزینش و انتخاب تولیدات رسانه ای برای پاسخگویی درست و صحیح به نیازهای اطلاعاتی و... است.
در عصری كه فرهنگ ها در یكدیگر ادغام شده و رسانه ها به ابزاری برای هجمه های فرهنگی تبدیل شده اند نباید تنها به فكر درمان بود بلكه باید به عاملی موثر برای مقابله با این تهاجم تبدیل شد.
بیست و یكمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها امروز جمعه پس از یك هفته فعالیت به كار خود در مصلای تهران پایان می دهد.
9350 ** 1569
تهران - ایرنا - ظهور وسایل ارتباط جمعی در جوامع بشری تحولات شگرفی در پیشرفت و روابط انسان ها بوجود آورد تحولی كه هر روز بر دامنه آن افزوده می شود و جهان بیش از هر زمان دیگر در دنیای مجازی غوطه ور می شود.
