به گزارش گروه اخبار علمی ایرنا، كبد یكی از اندام های بزرگ سمت راست شكم است كه حدود 1.36 كیلوگرم وزن دارد. مهمترین وظیفه كبد، فیلتر كردن خونی است كه از دستگاه گوارش وارد كبد می شود و قرار است در سراسر بدن جریان یابد. تمام مواد سمی و مضر خون در كبد جدا می شوند. كبد با تولید صفرا، چربی غذا را تجزیه كرده و آن را تبدیل به انرژی می كند. ذخیره قند بدن نیز به عهده كبد است.
تولید و سنتز عناصر مهم پلاسمای خون و ذخیره برخی از مواد مغذی از جمله ویتامین ها و آهن نیز به عهده كبد است. سم زدایی، تنظیم هورمون، سنتز پروتئین، هضم غذا و تجزیه سلول های قرمز خون نیز از مهمترین وظایف كبد به شمار می آیند.
***بیماری های كبد
به گزارش بنیاد كبد كانادا، بیش از 100 نوع بیماری كبدی وجود دارد كه شایع ترین آن عبارتند از :
•هپاتیت ویروسی A، B و C
•سرطان كبد
•بیماری های كبد در دوران بارداری
•هموكروماتوز (تجمع آهن در بدن)
•بیماری كبد چرب
•سیروز
•انسداد مجرای صفراوی
•بیماری كیستیك كبد
•سنگ كیسه صفرا
•هپاتیت نوزادان
برخی از بیماری های كبد ژنتیكی هستند و برخی دیگر توسط ویروس یا سموم (مانند دارو یا الكل) بوجود می آیند. افرادی كه در معرض خون یا ترشحات بیماران امراض ویروسی كبدی قرار دارند و بیماران دیابتی و مبتلا به تری گلیسیرید بالا و افراد چاق، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های كبد قرار دارند. استفاده از سرنگ مشترك، خالكوبی غیربهداشتی و رابطه جنسی محافظت نشده نیز می تواند منجر به بیماری های كبد شود.
زرد شدن پوست و چشم، شكم درد مزمن، تورم شكم، خارش مداوم پوست، ادرار تیره، مدفوع كم رنگ یا خونی، خستگی، تهوع، كبود شدن پوست و از دست دادن اشتها، مهمترین علایم بیماری های كبد هستند.
**** كبد چرب چیست
با توجه به گزارش محققان كلینیك كلیولند آمریكا، وجود چربی در كبد طبیعی است ولی زمانی كه این میزان افزایش یابد، عارضه ای به نام كبد چرب به وجود می آید. دو نوع كبد چرب الكلی و غیر الكلی وجود دارد. كبد چرب الكلی به دلیل مصرف الكل بوجود می آید و چاقی، رژیم غذایی نامناسب، دلایل ژنتیكی و هپاتیت، زمینه را برای كبد چرب غیر الكلی فراهم می كنند. كاهش وزن، زردی و خستگی مزمن، از مهمترین علایم كبد چرب هستند. دیابت، اضافه وزن، كلسترول و تری گلیسیرید بالا، احتمال این عارضه را افزایش می دهند.
**** بزرگ شدن كبد
بزرگ شدن كبد (هپاتومگالی) عارضه ای است كه به تنهایی بیماری محسوب نمی شوند ولی می تواند نشانه ای از یك بیماری جدی مانند مشكل كبد یا نارسایی قلب باشد. بزرگ شدن كبد معمولا نشانه ای ندارد و توسط سی تی اسكن و ام آر آی تشخیص داده می شود. پزشكان برای حل این مشكل، بیماری های پس زمینه ای را درمان می كنند.
*** درد كبد
درد كبد معمولا در سمت راست بالای شكم و درست زیر دنده ها احساس می شود و می تواند منجر به درد پشت شود. درد كبد معمولا با درد كلیه یا شكم اشتباه گرفته می شود و به محض مشاهده مراجعه به پزشك الزامی است.
*** نارسایی كبد
نارسایی كبد یك شرایط اضطراری پزشكی است كه می تواند با تهوع، كاهش اشتها، خستگی، اسهال، یرقان و خونریزی همراه باشد. كما و سردرگمی ذهنی، از دیگر عوارض نارسایی كبد است. نارسایی كبد معمولا به دنبال بیماری هایی نظیر هپاتیت و سیروز و مصرف بیش از اندازه برخی دارو ها و اعتیاد به الكل بوجود می آید و تنها راه درمان آن، پیوند كبد است.
***حقایقی در مورد كبد:
- كبد بزرگترین ارگان داخلی بدن است.
- بیش از 500 عملكرد حیاتی بدن، از جمله مبارزه با انواع ویروس و عفونت به عهده كبد است.
- كبد با تولید پروتئین و هورمون در سراسر بدن، نقش مهمی را در حفظ سطح نرمال قند خون ایفا می كند.
- كبد تنها عضوی است كه می تواند خود را بازسازی (ترمیم) كند؛ به همین دلیل است كه افراد می توانند بخشی از كبد خود را اهدا كنند.
- كبد حدود 10 درصد از جریان خون را مصرف می كند و در هر دقیقه حدود دو لیتر خون پمپاژ می كند.
مطالعات محققان دانشكده پزشكی دانشگاه هاروارد نشان می دهد كه انواع سبزیجات، گریپ فروت، گردو، لیمو، آووكادو، چای سبز، سیر، چغندر، سبزیجات با برگ های سبز پررنگ و زردچوبه مهمترین غذاهایی هستند كه كبد را سالم نگه می دارند.
در ادامه نتایج این تحقیقات آمده است كه استفاده از غذاهای آماده و حاضری، الكل و سیگار، روغن و غذاهای سرخ كرده و عدم تحرك، مهمترین دلایل آسیب به كبد هستند.
علمی (6) ** 9259**1440
تهران - ایرنا - كبد بزرگترین ارگان داخلی بدن است كه بیش از 500 عملكرد حیاتی را كنترل می كند. مراحل اولیه بیماری های كبد هیچ علایمی ندارند؛ بنابراین كوچكترین نشانه ای نیز باید جدی گرفته شود.