مروري بر كارنامه 2 ساله اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه

به گزارش ايرنا و به نقل از روابط عمومي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه، اكنون با گذشت افزون بر 2 سال از عمر مديريت كنوني، نگاهي اجمالي به عملكرد اين اداره كل در حوزه هاي وابسته به آن خواهيم داشت و هرگونه داوري و اعلام نظر را برعهده خوانندگان و مخاطبين اين گزارش مي گذاريم.

** جدال براي حفاظت از ميراث فرهنگي
عملكرد اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه در حوزه ميراث فرهنگي بدون ترديد با دولت قبل قابل مقايسه نيست، به جرات مي توان گفت در اين دوره حتي يك مجوز كه منجر به زيرسووال رفتن ضوابط و قوانين ميراث فرهنگي شود از سوي اين اداره كل صادر نشده است، مساله اي كه متاسفانه در دولت گذشته به علت عدم اشراف مديريت وقت به قوانين و ضوابط اين حوزه و يا به دليل ملاحظات سياسي در بسياري موارد موجب صدور مجوزهايي شده است كه همچنان ماهيت حفاظت از آثار تاريخي اين اداره كل را زيرسوال برده است.
در طول 2 سال گذشته، مقابله با ساخت و سازهاي غيرمجاز در بيستون، پيگيري خشك شدن چشمه هاي تاق بستان، جلوگيري از تعرض به شكارگاه خسرو پرويز و موارد متعدد ديگر از جمله نمونه هايي است كه هرگز از ذهن دوست داران ميراث فرهنگي استان كرمانشاه و افراد منصف پاك نمي شود.
در حوزه ميراث فرهنگي، تملك هشت پلاك مهم در مجموعه جهاني بيستون، مجموعه طاق بستان، معبد آناهيتاي كنگاور، تكيه معاون الملك، حمام تاريخي بيگلري و... كه با سختي هاي بسيار همراه بوده است و نيز مرمت 16 بناي تاريخي، حفاظت و ساماندهي چهار محوطه تاريخي بيستون، طاق بستان، معبد آناهيتا و محور ساساني قصرشيرين، حفاظت و مرمت چهار بافت تاريخي كرمانشاه، نودشه، سنقر و روستاي هجيج، تكميل و تجهيز چهار موزه در سطح استان، حفاظت از اشياء منقول فرهنگي و تاريخي طي يك فقره قرارداد و مرمت 272 قلم شئ تاريخي از جمله شاخص ترين اقدامات اين اداره كل در حوزه ميراث فرهنگي بوده است.

** كرمانشاه ديگر مسير گردشگري نيست
با توجه به رويكرد دولت تدبير و اميد در راستاي توسعه صنعت گردشگري و نگاه محوري مديريت ارشد استان به توسعه گردشگري، در 2 سال گذشته تلاش مضاعفي براي فراهم كردن شرايط و زيرساخت هاي گردشگري استان كرمانشاه و صدور موافقت نامه هاي اصولي و جذب سرمايه گذاران صورت گرفته است كه به اختصار به آن اشاره مي شود.
در مدت مورد اشاره، آمار جذب گردشگران و تعداد بازديد ها از اماكن تاريخي و همچنين درصد بالاي اشغال تخت هاي هتل هاي كرمانشاه كه در بيشتر ايام سال به صورت كامل رزرو هستند، حتي هتل تازه تاسيس و پنج ستاره كه در كمتر از چند ماه شروع به كار هم اكنون تا پايان سال رزرو دارد، نشان مي دهد كه استان كرمانشاه كه سال ها مسير گردشگري بود امروز مي توان به درستي ادعا كرد به مقصد گردشگري تبديل شده است.
تلاش براي صدور ويزاي 14 روزه در فرودگاه كرمانشاه، برگزاري سمينار توريسم مذهبي در كرمانشاه با حضور اساتيد دانشگاه گردشگري قبرس شمالي، شركت در نمايشگاه گردشگري بين المللي آي تي بي برلين آلمان و اعزام معاون عمراني استانداري كرمانشاه با هزينه اداره كل به اين نمايشگاه در سال 93 (گفتني است در سطح كشور تنها كرمانشاه و يك استان ديگر موفق به حضور در اين رويداد بين المللي شدند)، معرفي بيش از 30 نفر متقاضي براي دريافت تسهيلات يكهزار ميليون ريالي بوم گردي و طبيعت گردي از صندوق كار آفريني اميد، صدور سه مجوز دفتر خدمات مسافرتي و گردشگري، 28 مورد صدور پروانه بهره برداري و افتتاح 2 هتل از جمله اقدامات انجام شده مي باشد.
همچنين برگزاري دوره هاي توانمند سازي نيرو هاي انساني در بخش گردشگري (تعداد شركت كنندگان در دوره 540 نفر)، جذب اعتبار 47 ميليارد ريال از محل اعتبارات ملي و استاني طرح هاي تملك دارايي سرمايه اي، تكميل و توسعه زيرساخت ها و كمپ هاي گردشگري در 13 منطقه، رشد 80 درصدي تعداد اعضاي تشكل هاي مردم نهاد مرتبط با اين اداره كل نسبت به سال 92، جذب 235 ميليارد ريال از محل صندوق توسعه ملي و انعقاد قرارداد، جذب اعتبار 203 ميليارد ريال از محل اعتبارات خط مقام معظم رهبري به طرح هاي گردشگري، صدور 102 فقره موافقت اصولي در بخش صنعت گردشگري، رشد 107 درصدي اشتغال با ركورد 887 نفر و ثبت در سامانه رصد( سامانه اشتغال اداره كار) در سال 93، ايجاد اشتغال و ثبت 995 نفر در سامانه مذكور در سال 94 از ديگر فعاليت هاي انجام شده است.
لازم به ذكر است كه مطابق سناريوي شماره سه سند توسعه اشتغال، تعهد اين اداره كل به ميزان 960 نفر در سال 94 بوده كه مطابق برنامه ريزي هاي انجام شاده اين اداره كل قصد ايجاد 1200 نفر اشتغال تا پايان سال 94 را دارد كه اين مهم رشدي در حدود 125 درصد را به دنبال خواهد داشت.
معرفي و جذب طرح هاي سرمايه گذاري براي دريافت 287 ميليارد و 326 ميليون ريال تسهيلات و مبلغ 69 ميليارد و 915 ميليون ريال يارانه از محل كمك هاي فني و اعتباري استانداري كرمانشاه و رايزني بمنظور انعقاد قرارداد با عامليت بانك تجارت استان كرمانشاه و معرفي بيش از700 ميليارد ريال طرح هاي گردشگري مربوط به متقاضيان جهت دريافت تسهيلات از محل صندوق توسعه ملي به سازمان مركزي، شركت پرقدرت در نمايشگاه معرفي فرصت هاي سرمايه گذاري در جزيره كيش در تابستان امسال و نيز شركت در نمايشگاه گردشگري جزيره قشم در هفته گذشته با همراه اعزام گروه موسيقي و حركات موزون محلي بخشي از عملكرد معاونت هاي گردشگري و سرمايه گذاري اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه در دو سال گذشته است.

** توسعه صنايع دستي با نگاه به نيازهاي بازار روز
در حوزه صنايع دستي با توجه به گستردگي اين حوزه و ضرورت يك برنامه ريزي منسجم براي حمايت از صنعت گران اقدامات مناسبي در دو سال گذشته در راستاي استاندارد سازي رشته هاي صنايع دستي، حركت به سمت و سوي طراحي هاي جديد و نيازسنجي هاي بازار روز، احداث شهرك هاي صنايع دستي و ... شكل گرفته است كه در ذيل مي آيد.
انجام 153 هزار و 800 نفر ساعت آموزش صنايع دستي، برگزاري 87 نمايشگاه وجشنواره تخصصي، شركت در 122 نمايشگاه و جشنواره تخصصي، صادرات صنايع دستي به مبلغ 11 ميليون دلار، استانداردسازي پنج رشته صنايع دستي، ايجاد سه بازارچه دائم صنايع دستي، برپايي 94 مورد بازارچه موقت و عرضه و فروش محصولات صنايع دستي، صدور سه هزار و 480 فقره پروانه توليد انفرادي صنايع دستي، صدور 112 فقره پروانه توليد كارگاهي صنايع دستي، بيمه نمودن 85 نفر از شاغلين صنايع دستي، ايجاد 112 فرصت شغلي و بهره مندي از تسهيلات مشاغل خانگي، آموزش 240 نفر از شاغلين صنايع دستي، دريافت 77 نشان ملي مرغوبيت كالاهاي صنايع دستي، برقراري ارتباط وي.پي.ال.اس مركز استان با كليه شهرستان ها، راه اندازي سيستم اتوماسيون اداري ديدگاه در استان و كليه شهرستانها، پيگيري امور مربوط به ارائه خدمات سه گانه صنايع دستي به صورت الكترونيكي، افتتاح خانه هنرمندان صنايع دستي و تشكيل مجمع هنرمندان و صنعتگران صنايع دستي استان، بخشي از اقدامات اين اداره كل در دو سال گذشته بوده است.

** كسب رتبه چهارمين استان درآمدزا در كشور
از ابتداي سال 93 با يك برنامه ريزي منسجم به منظور ساماندهي اماكن تاريخي و فرهنگي تحت مديريت اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه كه در آنها بليط فروشي صورت مي گيرد، شامل مجموعه جهاني بيستون، تاق بستان، معبد آناهيتا، تكيه معاون الملك و تكيه بيگلر بيگي، ساز و كارهايي انديشيده شد كه در آمد اين اداره كل به يك باره با يك رشد چشم گير 23 درصدي در پايان سال 93 به عدد 10 ميليارد ريال افزايش يابد و جايگاه ميراث فرهنگي استان كرمانشاه را از پانزدهمين استان درآمدزاي كشور بعد از استان هاي فارس، اصفهان و خراسان رضوي به رتبه چهارم ارتقاء داد.
اين موفقيت در 9 ماهه سپري شده از سال جاري (تا پايان آذر) همچنان تداوم يافته است و در اين مدت بيش از 10 ميليارد ريال از محل درآمدهاي اين اداره كل به خزانه دولت واريز شده است و در واقع در مدت ياد شده، درآمد اين اداره كل با رشدي بيش از 20 درصدي نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده است.

** جذب حداكثري اعتبارات
در حوزه جذب رديف هاي اعتباري با وجود تنگناهاي اقتصادي دولت در 2 سال گذشته شاهد اختصاص و جذب اعتبارات مناسبي در حوزه هاي استاني و ملي براي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه بوده ايم، به عنوان مثال در سال 92 مجموع اعتبارات اين اداره كل 30 ميليارد ريال بوده است كه 900 ميليون تومان آن جذب شده است.
اين در حاليست كه در سال گذشته 150 ميليارد ريال اعتبار براي اين اداره كل لحاظ شده است كه شاهد رشد 500 درصدي مجموع اعتبارات هستيم، از اين رقم 12 ميليارد ريال تخصيص داده شده كه در مقايسه با ميزان تخصيص اعتبارات سال قبل شاهد رشد يكهزار و 300 درصدي هستيم و همچنين قابل ذكر است در سال گذشته اين اداره كل نزديك به 140 ميليارد ريال هزينه كرده است، يعني 20 ميليارد ريال بيش از تخصيص لحاظ شده است.
مجموع اعتبارات جذب شده اداره كل ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه در 2 سال گذشته بدين شرح است:
جذب بهينه مبلغ بيش از 55 ميليارد ريال اعتبارات هزينه ايي استاني، جذب بهينه مبلغ بيش از 13 ميليارد و 600 ميليون ريال اعتبارات ابلاغي هزينه اي، جذب كامل مبلغ بيش از 69 ميليارد و 800 ميليون ريال اعتبارات تملك دارائي هاي سرمايه ايي ابلاغي ملي، جذب كامل مبلغ بيش از 71 ميليارد و 517 ميليون ريال اعتبارات تملك دارائي هاي سرمايه ايي استاني، اجراي47 طرح و 81 پروژه عمراني در سطح استان، مبادله 12 عدد موافقتنامه و 2 اصلاحيه در دست اقدام با سازمان مديريت و برنامه ريزي به مبلغ 106 ميليارد و 45 ميليون ريال، همچنين مبلغ 37 ميليارد ريال ابلاغ جاري نيز صورت گرفته كه موافقتنامه آن در دست اقدام است.

** عملكرد واحد حقوقي
توجه ويژه مديركل ميراث فرهنگي استان به مباحث و مشكلات حقوقي كه بخش اعظم آن پرونده هاي رها شده از ساليان گذشته بود با پيگيري هاي مستمر و در مواردي با حضور شخصي شان در بسياري از جلسات دادرسي، كارنامه درخشاني را براي مجموعه ميراث فرهنگي استان بر جا گذاشت.
صدور 113 راي پرونده قضايي به سود اين اداره كل در طول 2 سال گذشته از اقدامات مهم واحد حقوقي بوده است.
در طول 2 سال گذشته از دي ماه 92 لغايت دي ماه 94 در مجموع 113 پرونده كيفري، حقوقي، ديوان عدالت اداري له يا عليه اداره كل تشكيل شده است كه 61 مورد آن راي به سود اين اداره كل صادر شده است و 49 مورد در مراحل دادرسي و پيگيري قرار دارد و 2 مورد منجر به سازش شده است و تنها در يك مورد راي به زيان اداره كل بوده است.
همچنين در 2 سال گذشته در مجموع 120 راي به اين اداره كل ابلاغ شده است كه 113 مورد آن يعني بيش از 94 درصد از مجموع آراي ابلاغي منجر به صدور راي به نفع اداره كل ميراث فرهنگي استان كرمانشاه شده است، سه مورد راي به قرار منع تعقيب كيفري و تنها چهار مورد يعني 3/3 درصد مجموع آرا منجر به محكوميت اين اداره كل شده است كه با توجه به جابه جايي اعتبارات پيمانكاري و اجراي طرح ساماندهي محكوميت آنها اجتناب ناپذير بوده است.
نكته قابل تامل در اين مساله پيگيري حدود 60 پرونده در جريان، مربوط به زمان مديريت گذشته بوده است.
از جمله شاخص ترين پرونده هايي كه در اين مدت، آراي آنها به سود اداره كل صادر شده است، مي توان به تبرئه اين اداره كل از پرداخت 130 ميليارد ريال جريمه در محدوده طاق بستان و ابطال راي ماده 77 شهرداري بيستون براي مقرر كردن يك ميليارد و 330 ميليون ريال عوارض شهرداري به محوطه جهاني بيستون اشاره كرد.
همچنين آزادسازي حرايم محوطه ها و اماكن تاريخي در سطح استان از ديگر فعاليتهاي حوزه حقوقي بوده است بطوريكه در اين مدت تملك 9 پرونده تملكي (توافقي و قهري) با جمع مساحت تقريبي 25 هزار متر مربع با اعتبارات ملي و استاني حدود 60 ميليارد ريال براي آزاد سازي و الحاق به محدوده هاي آثار و حرايم تاريخي سايت جهاني بيستون، طاق بستان، عمارت خسرو، معبد آناهيتا، تكيه معاون الملك و تكيه بيگلر بيگي انجام گرفته است.
نكته حائز اهميت در اين تملك ها قهري بودن 2 مورد از آن هاست كه در 40 سال گذشته اين اداره كل موفق به تملك و خارج كردن مالكين از حريم اصلي آثار تاريخي نشده بود و اين مهم با درايت و توان مديريت اين اداره كل به سرانجام رسيد.
همچنين در بخش مستند سازي، پلاك كوبي و محدوده گذاري املاك شكارگاه خسرو بوده كه تاكنون تعداد 55 پلاك آن بصورت مفروض چهار نقطه آنها مشخص شده است.
در حوزه واگذاري ابنيه تاريخي - فرهنگي در راستاي بهره برداري و حفاظت از اين بناهاي تاريخي نيز تاكنون بناي تاريخي خانه سوري به بنياد ايران شناسي شعبه كرمانشاه شناسي و همچنين خانه رنده كش در اختيار هنرمندان استان كرمانشاه قرار گرفته اما در اين ميان واگذاري كاروانسراي شاه عباسي بيستون به مجموعه هتل هاي بين المللي لاله و تبديل اين كاروانسرا به هتل پنج ستاره يكي از شاخص ترين اقدامات اداره كل ميراث فرهنگي استان در سالجاري بوده است و با توجه به تجربه موفق واگذاري اين كاروانسرا، برنامه واگذاري كاروانسراهاي ماهيدشت و قصرشيرين نيز در دست اقدام است.

**حفاظت از چند هزار اثر تاريخي؛ دستگيري 706 قاچاقچي
حفاظت از چندين محوطه تاريخي و چند هزار اثر و تپه تاريخي استان كرمانشاه، مقابله با ساخت و سازهاي غيرمجاز و ... با كمترين نيروي ممكن، كاري بس دشوار و نيازمند يك مديريت منسجم و توان طاقت فرساست.
يگان حفاظت اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان كرمانشاه با وجود همه محدوديت ها در 2 سال گذشته عملكرد قابل قبولي از خود به جاي گذاشته است.
اين يگان با همكاري نيروي انتظامي و دستگاه امنيتي موفق به كشف 706 قلم شيء تاريخي و دستگيري 96 نفر قاچاقچي اشياء تاريخي شده و همچنين در اين مدت از ادامه كار 109 مورد ساخت و ساز غيرمجاز در حريم آثار تاريخي جلوگيري كرده است.
در كنار اين وظايف سنگين حفاظت از همايش ها و نمايشگاههايي كه توسط اين اداره كل برگزار شده است از ديگر اقدامات يگان حفاظت ميراث فرهنگي كرمانشاه بوده است.

** تعامل با رسانه ها
در حوزه اطلاع رساني روابط عمومي اين اداره كل در مدت 17 ماه گذشته در راستاي اطلاع رساني و شفاف سازي عملكرد بخش هاي مختلف اداره و در راستاي ترويج و معرفي شايسته استان كرمانشاه بيش از پنج هزار خبر و گزارش، يادداشت و مصاحبه را به صورت مستقيم و غيرمستقيم در رسانه هاي وابسته به سازمان، خبرگزاري هاي و مطبوعات و مجلات سراسري، سايت ها و نشريات محلي انتشار داده است كه در نوع خود كم نظير است.
همچنين در اين مدت بيش از 500 مورد گزارش هاي خبري، توليد مستند، مصاحبه هاي حضوري از مسائل و اخبار درباره اين اداره كل و در راستاي معرفي استان در صدا و سيماي مركز كرمانشاه و شبكه هاي سراسري كشور پخش شده است.
قابل ذكر است، در اين مدت سعي شده بيشترين ارتباط با تاثيرگذارترين و پرمخاطب ترين رسانه هاي استان و بخشي از رسانه هاي سراسري كه با حوزه فعاليت ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مرتبط هستند، برقرار شود و ضمن همكاري گسترده با اين رسانه ها از توان و ظرفيت مثبت آنها به نفع پيشبرد اهداف توسعه اي ميراث فرهنگي استان بيشترين بهره را ببرد.
نمود اين رويكرد بارز و نماد همدلي در رسانه ها را مي توان در اتفاقات خشك شدن چشمه هاي تاق بستان به ياد آورد.
نكته حائز اهميتي كه بايد به آن اشاره كرد در اين مدت براساس يك رويكرد جديد براي تعامل با رسانه ها سعي ما بر اين بوده كه برخلاف ادوار گذشته كمترين جوابيه ها را به رسانه ها داشته باشيم و اطلاع رساني را حق مردم و رسانه ها دانسته ايم، حتي اگر در اين ميان نقدهايي بوده آنرا با سعه صدر پذيرفته ايم.
در زمينه چاپ اقلام تبيلغاتي براي معرفي هرچه بيشتر استان در طول 2 سال گذشته با وجود همه تنگناهاي مالي و كمبود منابع، سعي شده است بهترين عملكرد لحاظ شود.
در دو سال گذشته بودجه تبليغات گردشگري استان نزديك به 9 ميليارد ريال بوده است كه در مقايسه با ادوار گذشته بسيار ناچيز است، براي مثال در سال 91 رقم تبليغات گردشگري استان بيش از 10 ميليارد ريال بوده است.
چاپ و توزيع 20 هزار جلد كتابچه معرفي استان به زبان فارسي و انگليسي معرفي استان، چاپ و توزيع 60 هزار نقشه استان، چاپ و توزيع 10 هزار قطعه پوستر معرفي جاذبه هاي استان، چاپ و توزيع 30 هزار دفترك معرفي شهرستان ها، چاپ و توزيع بيش از 10 هزار ساك دستي مقوايي، ارسال 50 هزار دعوتنامه سفر به استان كرمانشاه و توزيع آن در سطح شهر تهران، تهيه و توزيع بيش از 40 هزار دي وي دي چهار زبانه معرفي استان، تهيه و توزيع 2 هزار عدد مگنت يخچالي، خريد و توزيع 12 هزار نسخه از شماره نوروزي مجله تمام گلاسه حاميان ميراث فرهنگي كه 45 صفحه آن به معرفي استان كرمانشاه اختصاص داشت.
شركت در بيش از 12 نمايشگاه منطقه اي و ملي، توزيع بيش از 50 هزار بسته فرهنگي معرفي استان در همايش ها و سمينارهاي ملي و بين المللي در سطح استان و تهران، توزيع بيش از پنج هزار بسته فرهنگي معرفي استان در نمايشگاه بين المللي سرمايه گذاري كيش در آبان ماه سال جاري، توزيع بيش ازهفت هزار بسته فرهنگي معرفي استان در نمايشگاه بين المللي كتاب و نمايشگاه سراسري مطبوعات تهران در آبان ماه سال جاري، برگزاري 6 مورد نشست خبري با اصحاب رسانه و خبرگزاري هاي محلي بخشي از عملكرد اين اداره كل در حوزه معرفي و گزارش عملكرد دستگاه بوده است.
استان كرمانشاه داراي بيش از چهار هزار اثر تاريخي است كه تاكنون بيش از دو هزار و 200 اثر آن ثبت ملي شده است.
كتيبه و سنگ نوشته هاي داريوش هخامنشي تنها اثر تاريخي استان كرمانشاه است كه به ثبت جهاني رسيده است.
6539/8066