به گزارش ايرنا مسايل تغذيه اي، مصرف بالاي نمك، مصرف غذاهاي مانده، چربي حيواني مانده و عدم رعايت بهداشت دهان و دندان از عوامل موثر در ايجاد سرطان هاي دستگاه هاي گوارش و سرطان معده شناخته شده است.
نتايج يك مطالعه نشان مي دهد نوشيدني ها و شربت هاي بسيار شيرين، خطر ابتلا به ديابت، بيماري قلبي و سكته مغزي را افزايش مي دهند.
متخصصان تغذيه توصيه مي كنند كه داشتن رژيم غذايي متعادل و متنوع در زندگي روزانه و مصرف همه گروه هاي غذايي در برنامه غذايي، سلامت و تندرستي انسان را تضمين مي كند.
يك برنامه غذايي متعادل مي تواند افزون بر ايجاد نشاط و افزايش طول عمر و تاثير روي اعصاب و روان به رشد فكري و رواني افراد كمك كند، در حاليكه محروم ماندن از مواد غذايي اساس تندرستي را سست مي كند و حتي روي نسل هاي آينده نيز تاثيرگذار است.
يك پزشك فوق تخصص بيماري هاي گوارش و كبد به ايرنا گفت: تغذيه اي كه بر اساس اصول علمي و در نظر گرفتن تمام نيازهاي بدن تنظيم شده باشد سبب سلامت انسان مي شود.
دكتر محمد روشني افزود: از نظر علمي ثابت شده تغذيه مناسب بسياري از بيماري ها را درمان مي كند و به كاهش ميزان كلسترول، كاهش وزن، بهبود فشار خون، كاهش اضطراب و افسردگي كمك مي كند.
وي پرخوري را براي دستگاه گوارش آسيب زا دانست و ادامه داد: چاقي و اضافه وزن يكي از علل خطرساز سرطان هاي فوقاني معده است.
وي با بيان اينكه با تغيير در سبك زندگي مي توان شيوع اين بيماري مهلك را كاهش داد، افزود: اين احتمال وجود دارد كه سرطان معده با مصرف مواد غذايي سرشار از مواد دودي شده، گوشت و ماهي دودي و سبزيجات كنسرو شده٬ شور و ترشيجات افزايش يابد.
اين پزشك فوق تخصص گوارش و كبد گفت: از سوي ديگر مصرف تمام رده هاي غلات، ميوه و سبزيجات تازه كه حاوي ويتامين A و C است، سرطان معده را كاهش مي دهد.
مسوول تغذيه باليني بيمارستان بعثت سنندج نيز به ايرنا گفت: تغذيه نامناسب سبب بروز مشكلات جدي مانند اضافه وزن و چاقي، مشكلات ديابتي، درد زانو، مشكلات مفاصل، كمر درد و افسردگي در افراد مي شود.
مسعود اميني با اشاره به اينكه تندرستي انسان رابطه مستقيمي با تغذيه دارد، داشتن تغذيه و رژيم غذايي مناسب، تحرك و ورزش مناسب و استرس كم را رمز سلامتي دانست.
وي افزود: تغذيه نامناسب در طولاني مدت مي تواند منجر به بروز بيماري در انسان شود مثلا تغذيه نامناسب بويژه كمبود اسيد فوليك در دوران بارداري سبب نقص لوله عصبي جنين و در دوران نوجواني منجر به كمبود آهن و ويتامين D شود.
وي نقش وعده صبحانه را در تضمين سلامتي افراد جامعه مهم ارزيابي كرد و گفت: مصرف صبحانه در كودكان سبب يادگيري بهتر، افزايش كارايي و در بزرگسالان نيز موجب پيشگيري از بروز چاقي مي شود.
اميني اظهار كرد: مصرف كامل وعده غذايي صبحانه منجر به كاهش مصرف غذا در وعده هاي بعدي، افزايش متابوليسم بدن و جلوگيري از مشكلات گوارشي مي شود.
وي افزود: صبحانه كامل شامل غلات، لبنيات، سبزيجات، گروه گوشت ها، پنير، آجيل، مغزها و تخم مرغ است.
به گفته وي مصرف نكردن صبحانه مي تواند مشكلات گوارشي، التهبات دستگاه گوارشي، زخم معده و كاهش كارايي انسان در طول روز و زمينه ساز بيماري هايي مانند چاقي شود.
وي يادآورشد: كسانيكه صبحانه مصرف نمي كنند در طول روز ميزان قند خون آنها كاهش مي يابد و تمايل آنها به سمت مصرف تنقلات و مواد غذايي پر كالري و صنعتي مانند كيك ها بيشتر مي شود.
مسوول تغذيه باليني بيمارستان بعثت سنندج بر مصرف غلات سبوس دار مانند سنگك، لبنيات كم چرب، گوشت، پنير كم چرب، سبزيجاتي مانند گوجه فرنگي و خيار و مصرف مغزها در وعده غذايي صبحانه تاكيد كرد.
به گفته اميني مصرف مغزها براي كسانيكه اضافه وزن دارند توجيه نمي شود.
وي تاكيد كرد: كودكان و نوجواناني كه در سن رشد قرار دارند بهتر است از گروه آجيل به ميزان دو عدد گردو و به شرط اينكه چاق نباشند مصرف كنند.
وي افزود: صبحانه براي كودكان جز وعده هاي اصلي است و در اين وعده مي توان از حبوباتي مانند آش ها استفاده كرد.
وي به نقش سوء تغذيه در سلامت افراد اشاره كرد و گفت: سوء تغذيه يا تغذيه نامناسب وضعيت سلامت شخص را تحت تاثير قرار دهد حتي چاقي هم يك نوع سو تغذيه است.
اميني اظهار كرد: منشا سوء تغذيه علل مختلفي دارد از جمله بيماري، وضعيت فيزيولوژِك، زمان رشد، يا مسايل روحي، رواني يا اقتصادي و اجتماعي مي تواند منجر به سوء تغذيه شود در همين راستا براي درمان سوء تغذيه در هر كدام از اين حالت بايد از روش مناسب استفاده كرد.
وي افزود: سوء تغذيه در دوران بارداري منجر به ديابت حاملگي و تولد نوزاد با وزن بالا مي شود.
وي يادآورشد: در برخي موارد سوء تغذيه به دليل كمبود پروتيين و يا كمبود ويتامين ها است كه در هر كدام از اينها بسته به شرايط فيزيولوژيكي، اقتصادي، اجتماعي و روحي بايد راهكار مناسبي براي درمان بكار گرفت.
براي درمان سو تغذيه در دوران بارداري يا دوران رشد بايد از مكمل هاي غذايي و در زمان بيماري بسته به وضعيت بيماري بايد تصميم مناسبي اتخاذ كرد.
اما در همين حال مسئول تغذيه باليني بيمارستان بعثت سنندج معتقد است: كمبود ويتامين ها و املاح بسته به نوع آن و شدت كمبود و شرايط بدني شخص مي تواند مشكلات متفاوتي ايجاد كند مثلا كمبود روي و كم خوني منجر به كاهش اشتها و ريزش مو در انسان مي شود.
به گفته اميني كمبود املاح و ويتامين ها در دوران بارداري مي تواند مشكلاتي براي جنين ايجاد كند.
وي اظهاركرد: كمبود يد مشكلات جبران ناپذيري مانند عقب ماندگي ذهني و كمبود فولاد منجر به نقص سيستم عصبي در جنين مي شود و مشكلاتي با شدت كمتر مانند كم خوني كمبود وزن در مادر مي شود.
وي همچنين افزود: دريافت نمك زياد سديم مي تواند سبب فشار خون بالا در بارداري و دفع پروتيين در ادرار شود.
وي يادآور شد: چاقي يك بيماري است كه عوامل متعددي در بروز آن تقش دارند و درمان آن نيازمند بكارگيري شيوه هاي مختلف است.
اميني تاكيد كرد: براي درمان چاقي بايد فرد تحت درمان بودن مشاور تغذيه، پزشك و پرستار و روانشناس باشد تا منجر به تغيير رفتار و درمان چاقي شود.
وي با اشاره به اينكه افراد مختلف برحسب وضعيت جنس، سن، نژاد و ژنتيك با هم متفاوتند و پيروي كردن از يك نوع رژيم غذايي سبب مشكلات جبران ناپذيري مي شود در موارد ضروري بايد رژيم هاي غذايي تحت نظر پزشك و مشاور تغذيه باشد.
وي با بيان اينكه غذاهاي پركالري انرژي زيادي به بدن مي رسانند گفت: غذاهاي پرچرب، آجيل ها و شيريني ها جزء غذاهاي پركالري محسوب مي شوند.
به گفته وي؛ هر گرم كربو هيدارت ها شامل( نشاسته، قندها، ميوه) چهار كيلوكالري دارد و پروتيين هم چهار كيلو كالري و چربي ها و روغن ها هر گرم 9 كيلوكالري انرژي دارد.
مسوول تغذيه باليني بيمارستان بعثت سنندج گفت: هر ماده غذايي كه چربي بيشتري داشته باشد قطعا انرژي بيشتري خواهد شد.
وي افزود: افرادي كه در سن رشد قرار دارند، ورزشكاران و خانم هاي باردار كم وزن كه نيازمند انرژي بيشتري هستند مي توانند از مواد غذايي پركالري استفاده كنند.
وي اظهار كرد: غذاهاي پركالري در ساير افراد بويژه افراد چاق و داراي سابقه بيماري ديابت و قلبي و عروقي نبايد مصرف نشود يا اينكه با احتياط مصرف شود.
وي چاقي در كودكان را ناشي از تغذيه نامناسب دانست و گفت: افرادي كه از سلامت رواني برخوردار نيستند دچار پرخوري شديد و چاقي مي شوند.
وي با اشاره به شدت و نوع بيماري گفت: برنامه و رژيم غذايي متغيير است و يك نوع رژيم غذايي براي همه پيشنهاد نمي شود.
اميني بر كاهش ميزان مصرف نمك و چربي ها در غذا تاكيد كرد و گفت: افزايش مصرف نمك و چربي تهديد براي سلامتي است در همين راستا در طول شبانه روز بايد كمتر از دو قاشق مرباخوري نمك مصرف شود و ميزان مصرف چربي هاي اشباع شده روغن جامد، كره و روغن حيواني بايد كاهش يابد.
وي بر افزايش مصرف سبزيجات و مصرف ميوه جات روزانه تا سه واحد و تحرك و فعاليت بدني تاكيد كرد و يادآور شد: هر بيمار با توجه به شرايطي كه دارد بايد تحت نظر پزشك و مشاور تغذيه و رژيم درماني باشد.
وي مصرف روزانه سه واحد لبنيات براي همه افراد را ضروري دانست و بر مصرف لبنيات كم چرب و دوغ بي نمك تاكيد كرد.
مسوول واحد تغذيه باليني بيمارستان بعثت ميران مصرف لبنيات براي گروه هاي مختلف را متفاوت دانست و گفت: براي سالمندان يك ليوان شير معادل يك واحد است و در كودكان نصف واحد بايد مصرف شود.
اميني افزود: در برخي مواقع مشاور تغذيه در صورت صلاحديد شايد به ميزان شش كيلوگرم در ماه تغيير پيدا كند.
وي با اشاره به تغديه دوران بارداري و اتفاقاتي كه در اين دوره رخ مي دهد گفت: در اين دوران احتمال دارد دريافت موادغذايي مانند درشت مغزي ها، شامل پروتيين ها و كربوهيدرات و چربي و ويتامين ها و املاح كاهش يابد.
وي با اشاره به اينكه سلامت و رشد جنين ارتباط مستقيمي با تغذيه مادر دارد بر اهميت تغذيه مناسب در دوران بارداري تاكيد كرد.
اميني تغذيه در دوران شيردهي بايد پي گيري شود و در صورت نياز از مشاور تغذيه و يا پزشك كمك گرفت.
با تغيير در شيوه زندگي مانند 10 دقيقه ورزش در روز، تغذيه كودك با شير مادر، پرهيز از مصرف گوشت هاي فرآوري شده، جلوگيري از اضافه وزن و مصرف ميوه و سبزي، مي توان از بروز يك سوم از سرطان هاي شايع پيشگيري كرد.
مصرف يك رژيم غذايي پايه گياهي حاوي ميوه، سبزي ها، غلات و حبوبات مي توان خطر ابتلاء به سرطان بويژه سرطان هاي دهان و گلو، مري، معده و ريه را كاهش داد.
دسترسي به غذاي سالم و توليد انواع مواد غذايي با كيفيت از مزرعه تا سفره يكي از سياست هاي مورد تاكيد دولت تدبير و اميد است.
تامين بهداشت و سلامت مواد غذايي از مزرعه تا سفره يك موضوع چند بخشي است و نيازمند همكاري سازمان هاي جهاد كشاورزي و بهداشت و درمان است.
امنيت غذايي زنجيره بهم پيوسته است كه بايد از مزرعه در جهت توليد مواد غذايي با كيفيت و عاري از كود و سموم شيميايي مورد توجه مسوولان قرار گيرد.
مصرف بي رويه كودهاي شيميايي و استفاده از آب‌هاي آلوده مي‌تواند براي سلامت مردم بسيار خطرناك و امكان مسموميت‌هاي غذايي آنان را به همراه داشته باشد.
مواردي مانند آرسنيك، سرب، جيوه در فاضلاب‌هاي صنعتي و استفاده از آن در آبياري مزارع كشاورزي، موجب نفوذ اين مواد سمي در گياهان مي‌شود گرچه در ظاهر آنها نمود پيدا نمي‌كند، اما موجب آلودگي گياهان و انتقال بيماري مي شود.
برنامه تحول نظام سلامت و سياست هاي سلامت محور مورد تاكيد در اقتصاد مقاومتي بيانگر آن توجه دولت به مقوله سلامت جامعه است كه راهبردهاي موثر در اين عرصه ها با حساسيت بيشتري در استان ها نيز دنبال مي شود.
88درصد مردم تغذيه ناسالم دارند و 44درصد مرگ هاي قبل از 70 سالگي به تغذيه نامناسب و بيماري هاي غير واگير ناشي از آن مرتبط است.
7352/6108
گزارش از شيوا اردلان منش
سنندج- ايرنا- عوامل متعددي مانند تغذيه نامناسب و مصرف غذاهاي آماده (فست فودها)، مصرف سوسيس و كالباس، چاقي، عوامل محيطي، آلودگي هاي شيميايي، مصرف سيگار و به طور كلي سبك غلط زندگي در بروز انواع سرطان موثر است.
