كبد چرب؛ علل و درمان

به گزارش گروه اخبار علمی ایرنا، كبد چرب عارضه ای است كه به دلیل شیوه زندگی كم تحرك، مصرف غذاهای چرب، شیرین و پركالری بوجود می آید و محققان پیش بینی می كنند كه این عارضه تا چند سال آینده به یك تهدید جدی و شایع برای سلامت كبد تبدیل می شود.

***كبد چرب چیست
با توجه به گزارش محققان كلینیك كلیولند آمریكا، وجود چربی در كبد طبیعی است ولی زمانی كه این میزان افزایش یابد، یعنی بیش از 5 تا 10 درصد از وزن كبد شود، عارضه ای به نام كبد چرب به وجود می آید. دو نوع كبد چرب الكلی و غیر الكلی وجود دارد.
كبد چرب الكلی به دلیل مصرف الكل بوجود می آید. تجمع بیش از اندازه آهن در بدن و چاقی، احتمال ابتلا به كبدچرب الكلی را افزایش می دهد. هنوز دلیل قطعی ابتلا به كبد چرب غیرالكلی مشخص نیست؛ ولی محققان احتمال می دهند سن، اضافه وزن، دیابت و كلسترول بالا، مهمترین عوامل خطر این عارضه باشند.

***علل دیگر كبد چرب غیرالكلی عبارتند از :
-استفاده از داروهای مختلف
-هپاتیت
-بیماری های خود ایمنی یا بیماری های كبد ارثی
-كاهش سریع وزن
-سوء تغذیه
برخی مطالعات نشان می دهد تجمع باكتری ها در روده كوچك نیز می تواند احتمال ابتلا به كبد چرب غیر الكلی را افزایش دهد.

***كبد چرب مرتبط با بارداری
كبد چرب مرتبط با بارداری، عارضه تقریبا نادری است؛ ولی در صورت ابتلا می تواند برای جنین و مادر خطرناك باشد و به نارسایی كلیه و كبد مادر منجر شود. عفونت و خونریزی، از عوارض كبد چرب مرتبط با بارداری است. هنوز دلیل قطعی كبد چرب مرتبط با بارداری مشخص نیست؛ ولی محققان احتمال می دهند كه عوامل هورمونی در این موضوع نقش داشته باشند.

***علایم كبد چرب
متاسفانه این عارضه در مراحل اولیه هیچ علامت خاصی ندارد و با گذشت زمان و پیشرفت بیماری علایمی مانند احساس خستگی، كاهش وزن و اشتها، زرد شدن پوست، ضعف، حالت تهوع، سردرگمی و اختلال حافظه در بیمار دیده می شود. بزرگ شدن كبد، احساس درد در مركز و قسمت فوقانی راست شكم و تیره شدن پوست گردن و زیر بغل یا مشاهده لكه های تیره، برخی از علایم دیگر كبد چرب هستند.

*** چه افرادی بیشتر در معرض كبد چرب هستند
افراد چاق یا دارای اضافه وزن، بیماران مبتلا به دیابت، زنان باردار و افرادی كه در خانواده خود سابقه كبد چربی دارند، بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.

*** مهمترین عوامل خطر كبد چرب كدامند
-استفاده خودسرانه دارو
-كلسترول بالا
-مصرف افراطی و خودسرانه استامینوفن
-تری گلیسیرید بالا
-سوء تغذیه
-سندرم متابولیك
-مصرف الكل

*** روش های تشخیص كبد چرب
معمولا پزشك پس از معاینه می تواند كبد چرب را تشخیص دهد؛ چراكه معمولا در این حالت كبد كمی بزرگتر از اندازه نرمال می شود. آزمایش خون، سونوگرافی از كبد و نمونه برداری، از مهمترین روش های تشخیص كبد چرب هستند.

** روش های درمان كبد چرب
هیچ درمان خاصی برای این عارضه وجود ندارد و معمولا كنترل وزن و‌دیابت در این حالت توصیه می شود. پزشكان معمولا به بیماران توصیه می كنند وزن خود را كاهش دهند و روزانه حدود 30 دقیقه پیاده روی كنند. محدود كردن غذاهای پركربوهیدرات مانند نان، برنج، سیب زمینی و ذرت و نوشیدنی های شیرین برای كنترل كبد چرب مفید است. از طرفی پزشكان توصیه می كنند كه كلسترول خون با اجتناب از مصرف غذاهای چرب كنترل شود و‌ به جای غذاهای چرب و شیرین و گوشت قرمز، از میوه و سبزیجات و گوشت سفید استفاده شود.
كبد یكی از اندام های بزرگ سمت راست شكم است كه حدود 1.36 كیلوگرم وزن دارد. مهمترین وظیفه كبد، فیلتر كردن خونی است كه از دستگاه گوارش وارد كبد می شود و قرار است در سراسر بدن جریان یابد. تمام مواد سمی و مضر خون در كبد جدا می شوند. كبد با تولید صفرا، چربی غذا را تجزیه كرده و آن را تبدیل به انرژی می كند. ذخیره قند بدن نیز به عهده كبد است.
تولید و سنتز عناصر مهم پلاسمای خون و ذخیره برخی از مواد مغذی از جمله ویتامین ها و آهن نیز به عهده كبد است. سم زدایی، تنظیم هورمون، سنتز پروتئین، هضم غذا و تجزیه سلول های قرمز خون نیز از مهمترین وظایف كبد به شمار می آیند.
مطالعات محققان دانشكده پزشكی دانشگاه هاروارد نشان می دهد كه انواع سبزیجات، گریپ فروت، گردو، لیمو، آووكادو، چای سبز، سیر، چغندر، سبزیجات با برگ های سبز پررنگ و زردچوبه مهمترین غذاهایی هستند كه كبد را سالم نگه می دارند.
در ادامه نتایج این تحقیقات آمده است كه استفاده از غذاهای آماده و حاضری، الكل و سیگار، روغن و غذاهای سرخ كرده و عدم تحرك، مهمترین دلایل آسیب به كبد هستند.
علمی (6) ** 9259**1440