به گزارش روابط عمومي ميراث فرهنگي يزد كه روز چهارشنبه در اختيار ايرنا قرار گرفت، روستاي ارنان يكي از روستاهاي تاريخي استان يزد محسوب مي شود كه وجود آثار ارزشمند در نقاط مختلف اين روستا دليل محكمي بر اين مدعاست.
با توجه به كاوشهاي اخير در سنگ نوشته و نقشنگارههايي كه بر سنگهاي كوه ارنان منقش شده است اين روستا قدمتي بيش از 10 هزار سال دارد.
هر چند در مورد تاريخ بناي ارنان و اطراف آن اطلاعات دقيقي در دسترس نيست اما بناي ارنان را به زرتشتيان و نام آنرا برگرفته از نام يكي از دختران بزرگان و كاهنان زرتشتي ميدانند.
اين قلعه از ابتدا جهت كاربري مسكوني ساخته شده كه از حدود سه خانوار شروع و بعد از آن قلعه مملو از اهالي روستا ميشود. حدود 20 سال است كه اين قلعه خالي از سكنه شده است تمام پلاكهاي موجود در قلعه مسكوني بودند جز مسجدي كه در ضلع شمال غربي واقع شده است.
اين مسجد هنوز هم مورد توجه اهالي است و گاهي اهالي بومي براي برپايي فريضه نماز فضاي اين مسجد را به مسجد نوسازي كه در جبهه شرقي قلعه ساخته شده است ترجيح ميدهند.
درصد بالايي از فضاهاي مسكوني اين قلعه داراي پلانهاي تقريبا هم تيپ هستند و هر كدام از اين فضاهاي مسكوني داراي فضاهاي خواب و نشيمن و انبار و مطبخ و سرويس بهداشتي و لرد و انبار و حياط هستند.
همچنين در چهار جبهه حصار قلعه برجهاي دو طبقه با نقوش هندسي خشتي ساده و زيبا را داريم كه غلبه بصري قلعه از بيرون است چرا كه در گذشتههاي دور و قبل ساخت و سازهاي جديد و تاسيسات شهري، بلندترين سازه روستا بوده است.
مسجد قلعه به عنوان تنها فضاي معماري متفاوت قلعه به شمار ميآيد، به علاوه وجود يك كتيبه سنگي بر بدنه شرقي ورودي مسجد و همچنين نوشتهاي بر بدنه بيروني حصار جبهه جنوب شرقي قلعه، بر گل ، از خصوصيات در خور توجه اين قلعه است.
قلعه ارنان ظرفيت خوبي جهت جذب گردشگري و معرفي تاريخ كهن اين ديار را دارد در نتيجه براي پاسداشت اين روستاي تاريخي ضرورتهاي ثبت اثر و بعد از آن مرمت استحفاظي و تعيين حريم در اين مجموعه احساس ميشود تا آسيبهاي بيشتر ماهيت قلعه را خدشهدار نكند.
روستاي ارنان با دو هزار نفر جمعيت در 50 كيلومتري مهريز قرار دارد .
شهرستان مهريز با 50 هزار نفر جمعيت داراي 600 اثر تاريخي و از جمله قلعه هاي مختلف است .
7541/6197
يزد - ايرنا - قلعه تاريخي ارنان شهرستان مهريز در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيد.