منطقه دریایی مشترك در مرز كشورهای ایران، عراق، كویت، عربستان، بحرین، قطر، امارات و عمان در میان بیشتر كشورهای غربی همیشه به نام خلیج فارس شناخته شده و در اسناد و مدارك تاریخی نیز به این نام ثبت شده است.
از سال 1960 برخی كشورهای عرب درشرایط اوج گرایشهای افراطی، به جای خلیج فارس، 'خلیج عربی' را جایگزین كردهاند.
این تلاشها به ویژه ازسوی برخی كانالهای خبری از جمله بخش انگلیسی زبان الجزیره، بشدت دنبال شده است. می توان گفت سه گروه عمده در پی تحریف در تاریخ و نام خلیج فارس بوده اند. بازیگران سیاسی و دولت‌های فرامنطقه‌ای، طیف محافل متعصب عرب و همچنین محافلی كه فرصتی بزرگ برای كسب سود و سرمایه از این مسیر به دست آورده‌اند، سه گروهی هستند كه در پی جعل عنوان خلیج فارس بوده اند.
با توجه به این حجم تبلیغات و صرف بودجه های كلان برای القای این موضوع همزمان با سالروز خلیج فارس میز گردی با حضور دكتر «مسعود رضایی» قائم مقام مركز مطالعات خلیج فارس و به شكل ویدیو كنفرانس با دكتر «محمد عجم» نویسنده كتاب 'اسناد نام خلیج فارس، میراثی كهن و جاودان» در ایرنا برگزار شد.
*** منطقه خلیج فارس
رضایی در خصوص اهمیت راهبردی این منطقه در طول تاریخ گفت: 60 درصد نفت جهان در خلیج فارس قرار دارد در سال 2011 17 تا 18 میلیون بشكه از تنگه هرمز ادر می شد و این منطقه سرشار از منابع گاز است.
وی افزود: این منطقه در دو دوره پیش از كشف چاه های نفت و در زمان كشف آنها پر اهمیت بود.
در زمان حضور پرتغالی ها در آن ژنرال «آلفونسو آلبو كرك» دریافت بود كه این خلیج اهمیت استراتژیك دارد و می تواند مبادلات تجاری را بین غرب و شرق و شبه قاره را سهولت دهد. پس از آن در سال 1908 با كشف اولین چاه نفت در مسجد سلیمان توسط انگلیس ها دریافتند تنها اهمیت آن مبادلاتی نیست بلكه این منطقه منبع غنی انرژی است. در دو جنگ جهانی نفت خلیج فارس موتور متحرك این جنگ ها بود.
وی افزود: با بوجود آمدن كشورهایی در حاشیه خلیج فارس كه همگی تحت الحمایه انگلیس بودند. این كشور سعی كرد با تكیه بر این توجیه كه ساكنان این منطقه بیشتر عرب زبان هستند نام این خلیج را تحریف كند.
*** فرصت ها و تهدیدها
رضایی در خصوص اهمیت اصرار برای حفظ این نام تهدیدهایی كه در پشت تلاش ها برای جعل این نام وجود دارد گفت: ایران 56 درصد و بیشترین خط ساحلی این خلیج را در دست دارد و در كهن ترین متون تاریخی و جغرافیایی نام این منطقه با عنوان خلیچ فارس یا بحر عجم مطرح شده است.
اما از دهه شصت میلادی با رشد جریان پان عربی و رقابت بین كشورها برای دست یابی به منافع موجود در آن بخصوص منابع نفت و گاز كه می توان به راحتی و هزینه كم از سوریه و تركیه به غرب منتقل شود تلاش ها و دامن زنی ها به تحریف این نام بیشتر شده است.
وی در ادامه این مطلب گفت: در ممالكِ نوپا ما هویت های ملی ساختاری نداریم یعنی هویت دولت-ملت وجود ندارد، بلكه هویت های قومی و مذهبی حرف اول را می زنند. البته ما با جوامع عربی همسایه هستیم و هیچ مشكلی نداریم. مشكل ما حكومت هایی هستند كه چون بن مایه های دولت-ملت را ندارند، می خواهند با كمك نفت و ثروتی كه دارند، هویت سازی كنند و در همه چیز تغییر ایجاد كنند. آنها نگاهی واگرایانه دارند.
رضایی با بیان اینكه كشورهای حاشیه خلیج فارس همواره نوعی توهم نسبت به ایران دارند افزود: این كشورها با نگاه توهمی ایران هراسی برای حفظ سیادت و قدرت خود به كشورهای غربی روی می آورند. با این شرایط كشورها غربی نیز برای دستیابی به منافع خود هر زمان كه می خواهند می توانند در منطقه حضور یابند اما ایران همراه با حضور عناصر خارجی در این منطقه مقابله كرده است.
رضایی با بیان اینكه یكی از منابع مهم در خلیج فارس وجود منابع گاز است گفت: غربی ها با توجه به بر آورده سازی نیازگاز خود از روسیه، منابع گاز این منطقه را فرصت مناسبی برای تامین گاز مورد نیاز خود می بینند تا از طریق كشورهای حاشیه خلیج بخصوص قطر نیازمندی گاز خود را حتی ارزان تر و آسانتر تامین كنند.
*** تلاش عربستان برای تشكیل ائتلاف عربی
دكتر رضایی در خصوص اقدامات عربستان برای تشكیل یك حلقه ائتلاف عربی گفت: عربستان زمانی كه احساس كرد متحدان غربی آن او را ترك كرده اند سعی دارد خود با به دست گرفتن ابتكار عمل یك حلقه عربی تشكیل دهد.
وی افزود: زمانی كه مصر قدرت گذشته خود را از دست داد و رو به ضعف گذاشت عربستان با دلارهای نفتی خود توانست خود را به عنوان یك كشور دست اول منطقه بالا بكشد و یا طرح كردن ادعاهای دخالت های ایران در كشورهای منطقه خود را به نوعی قیم و سرپرست آنها معرفی می كند اما همانطور كه یك مجله آمریكایی می گوید ایران قدمتی 2500 ساله دارد و عربستان قدمتی 82 ساله.
رضایی گفت: عربستان برای تثبیت قدرت و حفظ امنیت و ثبات خود همیشه خواهان حضور آمریكا در منطقه بود اما طرح حمله آمریكا كه قرار بود به خواست عربستان عملیاتی شود به وقوع نپیوست. آمریكا پس از شكست در عراق و افغانستان خواهان جنگ دیگری در خاورمیانه نبود.
رضایی درخصوص اقدامات عربستان درتقویت گروه های افراطی ومسلح درمنطقه و كشورهای غربی گفت: عربستان پس از امضای قراردادهای نفتی با بلژیك در دهه 70 میلادی اقدام به تاسیس مدارس وهابیت در این كشور كرد. این مدارس وظیفه تربیت نسل های دوم و سوم بی هویت مسلمان كه هرگز با این كشور پیوند نخورده بودند و به شكل حومه نشین زندگی می كردند را داشتند و به آنها تفكرات وهابی و افراطی را آموزش می داد.
با وقوع حوادث تروریستی در غرب و بازگشت زبانه این آتش به سمت غرب این كشورها نسبت به عربستان بی اعتماد شده و همه فعالیت های آن را زیر نظر گرفتند و از فعالیت های آن ممانعت به عمل آوردند.
وی گفت: عربستان به نوعی دچار یك ترس و فوبیا نسبت به ایران است این درحالی است كه ایران نیز همانند آنها تنهابه دنبال منافع مشروع خود در منطقه است.
*** خلیج فارس عاملی برای انسجام و وحدت منطقه
«محمد عجم» در خصوص تلاش های ایران در دوره پس از انقلاب برای وحدت و همزیستی با همسایگان منطقه ای خود گفت: ایران پس از انقلاب اسلامی تلاش هایی بسیاری كرد تا زمینه دوستی و همجواری با كشورهای عربی را فراهم سازد اما این كشورها همیشه ایران را متهم به دخالت گری در امور خود كردند و دائما نسبت به ایران نوعی ترس و توهم داشته اند در حالی كه ما می توانستیم به عنوان كشورهایی كه همه در یك حوزه منطقه ای هستیم با یكدیگر همكاری داشته و از امور بسیاری كه امروز شاهد آن هستیم مانند رشد تروریسم و افزایش دامنه اختلافات جلوگیری كنیم.
**كم كاری ها در خصوص حفاظت از نام خلیج فارس
عجم در خصوص بی توجهی و كم كاری ها در خصوص حفاظت از نام خلیج فارس در ایران گفت: با رشد ماهواره ها و شبكه های تلویزیونی تبلیغات برای تحریف و جعل نام خلیج فارس بیشتر شد.
این درحالی است كه در ایران چندان به این مسئله توجه نمی شود و تمام تلاش متخصصان در این زمینه برای حفاظت از این نام بی اثر باقی مانده است.
وی كه خود یكی از اعضای گروه نام گذاری روز ملی خلیج فارس بوده است در این زمینه افزود: علت نام گذاری دهم اردیبهشت به عنوان روز ملی خلیج فارس اخراج پرتغالی ها به عنوان یكی از خشن ترین استعمارگران در تاریخ روابط بین الملل از خلیج فارس و ثبت نام ایران در تاریخ به عنوان یكی از ابرقدرت های زمان است.
رضایی نیز در اشاره به این كم كاری ها گفت: در مقابل بودجه های كلانی كه كشورهای عربی برای جعل این نام می كنند اما ما سازمان دهی شده عمل نمی كنیم و در سطح خارجی و بین المللی اقدامات لازم و بازدارنده را برای حفاظت از این میراث ناملموس بشری را نداریم.
خاورم**9366**1566
تهران- ایرنا- دهم اردیبهشت روز ملی خلیج فارس و سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج فارس است. اهمیت حفظ هویت تاریخی این منطقه و شناخت فرصت ها و تهدیدها بخصوص از سوی برخی كشورهای حاشیه ای آن ، ضرورتی انكارناپذیر است.
