نفس هاي به شماره افتاده خطه خورشيد در حسرت آب

به گزارش ايرنا ، بي آبي و خشكسالي بحراني است كه در دهه اخير به خوبي چهره واقعي خود را در ايران زمين نشان داده و به رغم تلاش متوليان اين حوزه زنگ خطر بي آبي در كشور به صدا درآمده است و اين وضعيت روز به روز حادتر مي شود.
بحران آب بر اثر اعمال برخي سياستهاي نادرست و بي توجهي مسئولان در گذشته حادث شده است و ايران به دليل موقعيت جغرافيايي و قرار گرفتن در منطقه خاورميانه از كشورهاي كم آب جهان به شمار مي رود و بخش اعظم مساحت ايران را كوير و بيابانهاي خشك فرا گرفته لذا پديده خشكسالي از ديرباز با اكثر شهرهاي كشور به خصوص پهنه خراسان رضوي عجين شده است.
خراسان رضوي با هفت درصد مساحت كشور يكي از مناطق خشك و كم آب ايران به شمار مي رود بطوري كه 74 درصد اقليم اين استان در شرايط خشكسالي و 26 درصد در شرايط نيمه خشك قرار دارد و از 37 دشت آبي اين استان ، 34 دشت شرايط بحراني را طي مي كند.
همچنين سالانه 88 ميليون اضافه برداشت از دشت مشهد صورت مي پذيرد كه اين امر موجب شده اين دشت از وضعيت هشدار عبور كند.

* خراسان رضوي بدترين استان از نظر تراز منفي دشت هاي آبي
به گفته مديرعامل شركت آب و فاضلاب خراسان رضوي اين استان با يك ميليارد و 100 ميليون مترمكعب اضافه برداشت سالانه از منابع زيرزميني، بدترين وضعيت را ازنظر برخورداري از تراز منفي دشت ها در بين استانهاي كشور دارد.
حسين اسماعيليان در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: برداشت از منابع آب تجديد شونده در استان 125 درصد است و حال آنكه اين رقم بايد 40 درصد باشد.
وي اظهار كرد: هم اكنون وضعيت 34 دشت از 37 دشت موجود در استان در شرايط حاد قرار دارد و به جز سه دشت نواحي شمالي، دشت هاي كل استان ممنوعه و بحراني اعلام شده است.
وي گفت: سفره هاي آب زيرزميني استان هر سال با 90 سانتي متر افت مواجهند كه اين امر محدوديت شديد آب براي شهرهاي استان را رقم زده است.

* تنش آب در 30 شهر خراسان رضوي
مدير عامل شركت آب و فاضلاب خراسان رضوي با اشاره به وجود تنش آب در 30 شهر استان در تابستان سال جاري افزود : اين تعداد در سال گذشته 28 شهر بود و به دليل برداشت هاي بي رويه از سفره هاي زير زميني به عنوان تنها تامين كننده آب شرب 73 شهر استان، اين منابع همچنان در حال افول و تنزل است.
وي با اشاره به كاهش 35 درصدي بارندگي ها در سال زراعي گذشته نسبت به سال قبل از آن اظهار كرد: هرچند بارندگي هاي اخير تا حدي تسكين دهنده دشت ها هستند ولي به هيچ وجه مشكل افت سفره آب زير زميني و مشكلات تامين آب شهرها را حل نخواهد كرد.
اسماعيليان گفت: به منظور رفع مشكل كم آبي در سالجاري هزار و 428 ميليارد ريال براي اجراي طرح هاي آب و فاضلاب شهرهاي استان سرمايه گذاري خواهد شد.
وي افزود: اين طرح ها شامل 212 كيلومتر لوله گذاري در بخش آب، اجراي 107 كيلومتر شبكه فاضلاب، ساخت 15 هزار مترمكعب مخزن ذخيره آب و تجهيز 32 حلقه چاه مي باشد.
وي جمعيت زيرپوشش شبكه آبرساني در اين شهرهاي استان به جز مشهد را يك ميليون و 750 هزار نفر بيان كرد و گفت : آب آشاميدني آنها از طريق 450 حلقه چاه تامين مي شود.
وي ادامه داد : در مجموع در سال گذشته ميزان آب توليدي در استان بيش از 156 ميليون و 272 هزار متر مكعب و در سال 93 بيش از 153 ميليون و 504 هزار متر مكعب بوده است.
وي با اشاره به اينكه هر مشترك خانگي آب در اين استان در شبانه روز 400 ليتر آب مصرف مي كند گفت : پارسال 107 ميليون مترمكعب آب شرب در شهرهاي خراسان رضوي مصرف شد.
مديرعامل آبفا خراسان رضوي ادامه داد : به طور متوسط سالانه حدود 28 درصد آب توليدي از مرحله بهره وري تا ورود به شبكه توزيع، 'آب به حساب نيامده' محسوب مي شود.
اسماعيليان افزود : آب به حساب نيامده آبي است كه مصرف مي شود ولي براي آن هيچ بهايي پرداخت نمي شود.
وي انشعابات غيرمجاز و هدررفت آب از طريق انشعابات فرسوده را مصاديق اصلي آب به حساب نيامده بيان كرد و گفت : حدود 40 درصد شبكه هاي آب استان فرسوده هستند و سالانه بايد حدود دو و نيم درصد شبكه هاي آب اين استان اصلاح و بازسازي شود كه منابع داخلي شركت براي تامين هزينه هاي بازسازي و بهسازي شبكه ها كافي نيست.

* هدر رفت 19 درصدي آب در مشهد / مديريت توزيع و مصرف راهكار عبور از بحران آب
كلانشهر سه ميليون نفري مشهد سالهاست كه با بحران بي آبي دست و پنجه نرم مي كند و با توجه به اينكه اين شهر سالانه پذيراي بيش از 25 ميليون زائر است لذا شرايط آبرساني از حساسيت خاصي برخوردار است .
مديرعامل شركت اب و فاضلاب مشهد در اين خصوص به خبرنگار ايرنا گفت : سرانه آب براي هر شهروند مشهد هزار و 600 متر مكعب در سال است .
سيد عليرضا طباطبايي با بيان اينكه در سال 1355 سرانه آب هر شهروندي مشهد در سال شش هزار متر مكعب بود افزود : آب مشهد ازمنابع زيرسطحي، سطحي و عميق تامين مي شود و خشكسالي هاي پياپي تاثيرمستقيم بر وضعيت تامين آب گذاشته است.
وي با اشاره به توليد متوسط حدود 220 ميليون متر مكعب آب در سال اظهار كرد: ميزان هدررفت واقعي و ظاهري آب در شهر مشهد 19،7 درصد است كه حدود هشت درصد از اين مقدار واقعي و ناشي از فرسودگي شبكه آب و مابقي هدرفت غيرواقعي نظير استفاده از انشعابات غيرمجاز است.
وي با اشاره به شناسايي هفت هزار و 600 انشعاب غيرمجاز در مشهد در فروردين ماه سال جاري گفت : سال گذشته نيز پنج هزار و 700 انشعاب غيرمجاز در اين شهر شناسايي شد.
وي با بيان اينكه انشعابات غيرمجاز نقش مهمي در افزايش ميزان هدررفت آب دارد، تصريح كرد: براي گذر از اين بحران اقدامات و پروژه هاي خاصي در دستور كار شركت قرار گرفته كه حفاري 40 حلقه چاه جديد، جمع آوري خطوط چاه هاي آب شرب، بهسازي چاهها، مديريت مصرف و كاهش هدررفت آب و اصلاح و توسعه خطوط از آن جمله است.
وي افزود: نبود آب دغدغه است و كاهش اين دغدغه نيازمند تلاش همگاني است.
طباطبايي با بيان اينكه صرفه جويي به معناي درست مصرف كردن است، گفت: عموم مردم و مسوولان بايد به سوي اصلاح الگوي مصرف حركت كنند.
مديرعامل آبفا مشهد با اشاره به تدوين و رونمايي از سند تدبير آب مشهد درسال گذشته اظهار كرد: در اواخر سال 1392 كه شهر مشهد با محدوديت منابع آب روبرو شد، ستاد مديريت تامين و توزيع آب شرب مشهد در استانداري خراسان رضوي شكل گرفت.
طباطبايي افزود: همچنين با انعكاس موضوعات مطرح شده در اين ستاد به وزارت نيرو ستاد مديريت تامين آب شرب مشهد در وزارت نيرو نيز براي بررسي وضعيت و ارائه راهكار تشكيل شد.
وي اظهار كرد: تصويب سرانه مصرفي شهر مشهد، پيگيري براي ارائه طرح بهينه سازي مصرف آب كشاورزي و تدوين برنامه هاي مدون براي مشتركين پرمصرف از جمله فعاليت هاي اين ستاد بود.
طباطبايي ادامه داد: با پيشنهاد اين ستاد كارگروه تدبير آب مشهد به دبيري آبفا مشهد با حضور تمام دست اندركاران صنعت آب استان در بخش هاي مختلف تشكيل و سند تدبير آب مشهد توسط اين كارگروه تدوين شد.
وي گفت: در اين سند راهكارهاي كاهش محدوديت منابع آب مشهد در 19 راهبرد و 62 سياست براي افق 1420 تنظيم شده است.
وي با تاكيد بر اينكه اجراي اين سند نيازمند همگرايي و همدلي است اظهاركرد: در اين سند تمام مشكلات شناسايي و راه حل هاي آن مشخص شده است .

* كاهش 64 ميليون متر مكعبي ذخيره آب سد دوستي
مديرعامل آبفا مشهد با بيان اينكه تامين آب مشهد به ميزان 47 درصد از منابع زيرزميني و 53 درصد از آبهاي سطحي صورت مي گيرد افزود : آب شرب شهر مشهد از 408 حلقه چاه در داخل و خارج شهر، سدهاي دوستي، طرق، كارده، دو رشته قنات قاسم آباد و اماميه و يك دهنه چشمه تامين مي شود.
طباطبايي گفت : در سالهاي گذشته 70 درصد آب شرب مشهد در مواقع اوج مصرف از سد دوستي تامين مي شد كه اين ميزان هم اينك به 50 درصد كاهش يافته است.
وي افزود: حجم ذخيره آب سد دوستي هم اكنون 402 ميليون مترمكعب است كه اين ميزان در مدت مشابه سال قبل 466 ميليون متر مكعب بوده است .
مديرعامل شركت آب و فاضلاب مشهد با بيان اينكه به طور متوسط ميزان مصرف هر مشترك مشهدي در سال گذشته 11.5 متر مكعب بود اظهار كرد: باتوجه به اقدامات و طرح هاي آبرساني شركت طرح جيره بندي آب در سال جاري در دستور كار قرار ندارد ولي بايد توجه داشت همكاري شهروندان نقش بسزايي در جلوگيري از بحران و توزيع مناسب آب دارد.
وي با بيان اينكه محدوديت منابع آب بر كسي پوشيده نيست تاكيد كرد : بايد در مصرف بهينه آب و جلوگيري از هدر رفت آن تلاش كرد.
طباطبايي ادامه داد : در مديريت مصرف قرار نيست از حجم آب مورد نياز براي مصرف كم شود بلكه بايد با مديريت مصرف و مديريت توزيع ميزان تلفات آب كاهش يابد .

* 66 درصد ظرفيت سدهاي خراسان رضوي خالي است
مدير عامل شركت آب منطقه اي خراسان رضوي نيز در خصوص وضعيت آب سدهاي استان گفت : هم اكنون 66 درصد ظرفيت سدهاي خراسان رضوي خالي است.
محمد حسين جعفري افزود : از ابتداي سال زراعي جاري تاكنون 203 ميليون متر مكعب آب به سدهاي خراسان رضوي وارد شده است.
وي با بيان اينكه حجم آب خروجي از سدها نيز در اين مدت 68 ميليون متر مكعب بوده است اظهار كرد : از ابتداي سال جاري نيز تاكنون ميزان آب ورودي به سدها 139 ميليون متر مكعب و حجم آب خروجي 14 ميليون متر مكعب بوده است.
جعفري ظرفيت ذخيره سدهاي بزرگ و در حال بهره برداري اين استان را در مجموع يك ميليارد و 512 ميليون متر مكعب بيان كرد و افزود : يك ميليارد و 125 ميليون متر مكعب از اين مقدار مربوط به سد مشترك ايران و تركمنستان با عنوان 'سد دوستي' مي باشد.
وي با اشاره به كاهش حجم ذخيره آب سدهاي خراسان رضوي نسبت به سال گذشته گفت : ميزان ذخيره آب سد دوستي هم اكنون 402 ميليون متر مكعب است كه اين رقم در سال گذشته 466 ميليون متر مكعب بود.
وي ادامه داد : استان خراسان رضوي داراي 29 سد در حال بهره برداري است كه در شهرستان هاي تربت حيدريه، قوچان، مشهد، خواف، درگز، سبزوار، تايباد، تربت جام، چناران، كلات و فريمان واقع شده اند.
كمبود آب در دنيا امروز يك دغدغه جهاني است و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي، ﻃﺮاﺣﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار در ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ اﺳﺖ.
7505 / 6053