بیش از یك سال از حمله نظامی عربستان سعودی به یمن می گذرد و مردم این كشور همچنان منتظر آتش بس دایمی و پایان یافتن جنگ و درگیری در كشورشان هستند. در این راستا و در سایه آتش بس شكننده ای كه از تاریخ 23 فروردین ماه سال جاری برقرار شده است، دور تازه ای از گفت وگوهای صلح میان نمایندگان كمیته مردمی «انصارالله» و «علی عبدالله صالح» رییس جمهوری پیشین یمن (موسوم به هیات صنعا) از یك سو با نمایندگان «عبدربه منصور هادی» رییس جمهوری مستعفی و فراری یمن (موسوم به هیات ریاض) در سوی دیگر میز مذاكرات نشست كویت برگزار شده كه همچنان در جریان است.
گفت وگوهای كویت را می توان طولانی ترین و دشوارترین مذاكره طرف های یمنی دانست كه از آغاز حمله عربستان به این كشور شكل گرفته است. در این دور از گفت وگوها، طرف های یمنی دیدارهایی را هم با حضور «اسماعیل ولد الشیخ احمد» نماینده سازمان ملل در امور یمن و هم به صورت مستقیم با یكدیگر داشته اند اما همچنان مسیر و نتیجه این گفت و گوها نامشخص است و به دلیل فشارهای عربستان سعودی و دولت مستعفی یمن هر زمان احتمال تعلیق آن می رود.
در ادامه چنین فشارهایی بود كه 12 اردیبهشت ماه در حالی كه خبرهایی از پیشرفت مذاكرات از سوی نماینده سازمان ملل در امور یمن به گوش می رسید، هیات ریاض مذاكرات را ترك كرد و گفت و گوها به مدت چند روز به حالت تعلیق در آمد. هیات ریاض دلیل ترك گفت وگوها را نقض آتش بس از سوی هیات صنعا اعلام كرد. این در حالی است كه عربستان سعودی به دلیل تداوم یورش به مناطق گوناگون یمن در طول مذاكرات صلح، عامل اصلی بن بست در این گفت وگوها بود.
هر چند با پادرمیانی و تلاش های امیر كویت 2 طرف بار دیگر به میز مذاكره برگشتند، اما تداوم این روند و نقض آتش بس از سوی عربستان و هیات ریاض موجب شكننده شدن فرایند گفت وگوها شده است كه در بلندمدت می تواند به شكست كامل آن بیانجامد.
هدف عربستان سعودی ها از تداوم حمله به یمن و نقض آتش بس، افزایش فشارها بر انصارالله در جهت تحمیل خواسته هایش در جریان گفت وگوها است. به عبارت دیگر، عربستان قصد دارد به هیات صنعا نشان دهد كه در صورت شكل نگرفتن توافق مورد نظر سعودی ها، تنها گزینه پیش رو گزینه نظامی است.
این شواهد نشان می دهد عربستان و هیات ریاض از ورود جدی مذاكرات به مسیر سیاسی جلوگیری می كنند زیرا دستاورد چندانی از یك سال جنگ پرهزینه در یمن پیش رو نمی بینند و برای پیشبرد گفت وگوهای صلح مجبورند به بسیاری از خواسته های نمایندگان انصارالله تن دهند، به همین دلیل است كه با سنگ اندازی در جریان گفت وگوها، تلاش دارند انصارالله را عامل بر هم خوردن مذاكرات صلح معرفی كنند.
به عبارتی دیگر، عربستان با ادامه حمله به یمن همزمان با گفت وگوهای صلح در كویت در تلاش است موازنه در عرصه میدانی را به سود خود تغییر دهد تا از این راه بتواند علاوه بر افزایش فشارها بر هیات صنعا، دست هیات ریاض را برای امتیاز گیری از هیات صنعا بازتر كند.
هیات ریاض معتقد است پیش از هر توافق سیاسی، ارتش و نیروهای وابسته به كمیته مردمی انصارالله باید سلاح خود را كنار بگذارند و از مناطقی كه كنترل آن را به دست گرفته اند عقب نشینی كنند. در برابر، نمایندگان هیات صنعا اعلام كرده اند ارتش و كمیته مردمی انصارالله تا پیش از تشكیل دولت تازه كه همه گروه های یمنی را شامل شود، سلاح خود را زمین نخواهند گذاشت.
در این شرایط آشكار است كه بحران یمن راه حل نظامی ندارد زیرا تنها نتیجهِ جنگ در یك سال گذشته، كشته و زخمی شدن هزاران نفر به ویژه افراد غیر نظامی در یمن و درگیری های بی حاصل در این كشور بوده است. بر پایه آماری كه سازمان ملل متحد منتشر كرده است تاكنون بیش از 6 هزار و 500 غیر نظامی یمنی در حملات جنگنده های سعودی كشته و 2 میلیون تن دیگر نیز آواره شده اند.
تحولات سال های اخیر در یمن نشان داده است، عربستان سعودی چاره ای جز كنار آمدن با این واقعیت ندارد كه انصارالله یك بازیگر مهم و تاثیرگذار در یمن است و نمی توان نقش آن را در ساختار سیاسی یمن نادیده گرفت. از این رو ادامه حمله نظامی به یمن و تكیه بر راهكار نظامی نتیجه ای جز تشدید بحران انسانی در این كشور و افزایش هزینه های گوناگون به ویژه اقتصادی بر عربستان ندارد.
بنابراین، عربستان سعودی و هیات ریاض باید به گفت وگوهای صلح كویت به عنوان یك فرصت مناسب برای پایان دادن به بحران یمن نگاه كنند و از مانع تراشی هایی كه منجر به شكست این دور از گفت وگوها می شود بپرهیزند.
*گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**س.س**9347** 9279
تهران- ایرنا- تداوم یورش عربستان سعودی به شهرهای یمن در زمانی كه گفت وگوهای صلح این كشور در كویت در حال برگزاری است نشان از افزایش فشارها بر نمایندگان مردم یمن در جهت كسب امتیاز بیشتر در جریان مذاكرات دارد؛ امری كه می تواند مسیر مذاكرات را به بن بست بكشاند.
