كارخانه تصفيه قند ورامين يكي از قديمي ترين كارخانه هاي استان تهران و كشور است كه پس از واگذاري به بخش خصوصي در دولت اصلاحات، همواره در طول دولت هاي نهم و دهم با مشكلات عديده اي دست و پنجه نرم كرده و تعطيلي چند باره آن، بسياري از كارگران و خانواده آنان را با مشكل مواجه كرده است.
سال گذشته كارخانه قند ورامين به دليل نداشتن مواد اوليه تعطيل شد ولي با همت مسئولان، اين كارخانه در پايان سال گذشته فعاليت مجدد خود را آغاز كرد ولي به نظر مي رسد كه اين بار تعطيلي كامل آن كه اول سال صورت گرفته است.
اين كارخانه مهم و تاريخي چنان در هويت مردم ورامين نقش بسته كه بخش مهمي از شهرستان ورامين به نام منطقه كارخانه قند معروف است، كارخانه اي كه بسياري از مردم ورامين در آن كار كرده اند و هويت تاريخي خود را با فعاليت اين كارخانه گره زده اند.
ساختمان كارخانه قند ورامين كه در سال 1312 توسط نيكلاي ماركوف، معمار روس احداث شده، در تاريخ 7 مهر 1381 با شماره 6146 بهعنوان يكي از آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
زمين چمن ، سالن كشتي و سالن ورزش هاي باستاني كارخانه قند قهرمانان بسياري را تربيت و به جامعه ورزشي كشور معرفي كرده است، امكاني كه هم اكنون هيچ نشاني از آن يافت نمي شود.
در سال هاي اخير كمبود شكر خام به عنوان خوراك اصلي كارخانه باعث تعطيلي آن شده بود و تجمع و اعتراض كارگران به ارائه راهكارهاي مقطعي منجر شد تا كه چند ماه كارخانه سرپا باشد.
آخرين بار ، اسفند ماه سال 93 بود كه كارخانه قند ورامين به دليل اتمام ماده اوليه و شكر خام تعطيل شده بود و رايزني فرماندار و نماينده ورامين در مجلس شوراي اسلامي باعث شد تا در 23 آبان ماه 94 پس از چندين ماه وقفه، بار ديگر فعاليت اين كارخانه آغاز شود.
حال با تعطيلي مجدد كارخانه قند ورامين، وسايل و ادوات آن توسط صاحبان كارخانه در حال خارج شدن از منطقه است و به نظر مي رسد اين تعطيلي به طور كامل صورت مي گيرد.
تعطيلي كارخانه قند، فضاي سبز آن را نيز در معرض نابودي قرار داده است و عدم آبياري اين درختان باعث شده تا در آستانه فصل تابستان، درختان چند ده ساله خشك شود.
نماينده ورامين ، قرچك و پيشوا در مجلس شوراي اسلامي در اظهار نظري در خصوص تعطيلي كارخانه قند ورامين اظهار كرد: اين كارخانه در دولت اصلاحات به مبلغ 50 ميليارد ريال به بخش خصوصي واگذار شد كه از اين مبلغ 20 ميليارد ريال نقد و 30 ميليارد ريال با تسهيلات ارائه شده پرداخت شد كه در مقابل بخش خصوصي تعهد كرد كه هيچ گونه تغيير كاربري درآن بوجود نياورده و كارخانه به توليد خود ادامه دهد.
سيد حسين نقوي حسيني افزود: اين كارخانه در طول اين سال ها چندين بحران را پشت سر گذاشت كه تلاش شد به دور از جهت گيري و بدون حمايت از صاحب كارخانه و در جهت رفع مشكلات كارگران، به روند فعاليت آن كمك شود.
نقوي حسيني گفت: بر اساس قانون مصوب مجلس شوراي اسلامي، واردات شكر خام تنها براي شش ماه هر سال ميسر است و وارد كنندگان تنها مجاز به وارد كردن شكر خام مورد نياز تصفيه خانه ها بوده و در نيمه دوم سال با توجه به برداشت محصول چغندر قند و به دليل حمايت از توليد كنندگان داخلي، واردات شكر خام ممنوع است.
وي افزود: همه وارد كنندگان شكر خام به خوبي اين قانون را دانسته و تلاش مي كنند كه در شش ماهه نخست هر سال، شكر مورد نياز كل سال را وارد كنند كه در طول سال با كمبود مواد اوليه روبرو نشوند.
وي گفت: ميزان مصرف ماهيانه تصفيه خانه قند ورامين 15 هزار تن است كه صاحبان اين كارخانه بيش از دو برابر نياز يعني حدود 400 هزار تن شكر خام وارد كرده اند و مازاد آن را در بازار آزاد فروخته و در شش ماهه دوم با كمبود ماده اوليه روبرو شدند.
وي تصريح كرد: وقتي از آنان سوال مي شود كه چرا اين كار را كرده ايد اظهار مي دارند كه نبايد پولمان بخوابد و يا پول انبار نداريم و با اين استدلال ماده اوليه مورد نياز خود را در بازار آزاد مي فروشند و در نيمه دوم سال با مشكل روبرو مي شوند و آن وقت خود را پشت سر كارگران و مسئولان پنهان مي كنند كه اگر به ما كمك نكنيد و مجوز واردات ندهيد كارگران بي كار مي شوند.
نماينده مردم ورامين ، پيشوا و قرچك در مجلس شوراي اسلامي افزود: در اصل اين تخلفات باعث تعطيلي اين كارخانه و بيكار شدن 400 كارگر رسمي و قراردادي آن شده است كه با احتساب خانواده هاي آنان بيش از يك هزار و 500 نفر با مشكل جدي روبرو شده اند.
معاون سياسي انتظامي فرمانداري ورامين نيز به خبرنگار ايرنا گفت: تمامي فعاليت هاي مسئولان اين كارخانه رصد شده و اجازه نمي دهيم كه حقي از كارگران، نهادها و ادارات طلبكار از كارخانه قند تضييع شود.
فرامرز تاجيك افزود: مسئولان كارخانه تصفيه خانه قند ورامين اعلام كرده اند كه ديگر توان اداره كارخانه را ندارند و انتقال تجهيزات كارخانه به دليل جلوگيري از فرسودگي كامل و استفاده در مكان ديگر صورت گرفته است.
وي تصريح كرد: انتقال وسايل كارخانه زير نظر دادستاني ورامين انجام مي شود.
تاجيك گفت: دادستان ورامين به مديران و صاحبان كارخانه قند اخطار داده كه اگر حقوق كارگران را پرداخت نكنند موضوع ورشكستگي و مصادره اموال را طبق قانون پيگيري خواهد كرد.
وي گفت: كارگران كارخانه قند به دو بخش قرارداي و رسمي تقسيم مي شوند كه مطالبات هر دو گروه با توجه به قوانين موجود به رايزني نياز دارد كه با توجه به اين كه تعدادي از كارگران رسمي در آستانه بازنشستگي قرار دارند نياز بود با سازمان تامين اجتماعي مكاتبات لازم انجام شود.
وي اظهار اميدواري كرد كه در سايه تلاش مسئولان و همت صاحبان كارخانه، فرصت هاي شغلي اين كارخانه حفظ شده و فعاليت مجدد آن آغاز شود.
تلاش خبرنگار ايرنا براي تماس با مسئولان كارخانه قند ورامين نتيجه اي در بر نداشت.
تهرام/7254//1348
تهران- ايرنا- تعطيلي كارخانه تصفيه خانه قند ورامين، كام 400 كارگر اين كارخانه قديمي را تلخ كرد.