در صورت بروز هرگونه خطای سهوی یا عمدی در مراحل درمانی، رویه و نظام مشخصی حاكم است تا حقوق بیمار و كادر پزشكی در قبال شرایط ایجاد شده مطابق قانون استیفا شود.
هر حرفه ای ممكن است درصدی از خطای سهوی و یا عمدی را با خود داشته باشد اما مهم این است كه در حرفه پزشكی با توجه به ماهیت كاری و سروكار داشتن با جان بیمار، باید خطاها به حداقل ممكن تقلیل یابد و حتی گفته می شود كه یك خطا نیز خسارتی جبران ناپذیر است.
بنا به تعاریف موجود قصور پزشكی و تقصیر پزشكی با هم تفاوت هایی دارد و در مجموع می توان گفت كه قصور پزشكی خطای سهوی از سر غفلت است اما تقصیر پزشكی با عمد و آگاهی همراه است و قانون در برخورد با این دو؛ شیوه های جداگانه ای دارد.
دولت تدبیر و امید با اجرایی كردن برنامه تحول نظام سلامت به دنبال كیفی كردن زیرساخت های این حوزه و خدمات بهینه است و به نظر می رسد یكی از مولفه های مهم در این برنامه جامع و كاربردی باید به حداقل رسانی قصور پزشكی به عنوان پاشنه آشیل سلامت باشد.
با توجه به اهمیت این مهم، قصور پزشكی، لایه های پیدا و پنهان،علل و عوامل و راهكارهای كاهش آن با حضور دست اندركاران حوزه سلامت استان مركزی و قضایی در میزگرد تخصصی ایرنا در بوته نقد و نظر قرار گرفت.
*** قصور پزشكی در استان مركزی بزرگنمایی می شود
رییس دانشگاه علوم پزشكی اراك با انتقاد از بزرگنمایی برخی خطاهای پزشكی در استان مركزی گفت: قصور پزشكی به خطا و یا كوتاهی سهوی و یا عمدی از سوی پزشك و یا اعضای كادر درمانی اطلاق می شود كه در مراحل تشخیص، درمان، اعمال جراحی، مراقبت های بیمارستانی، خدمات با تجهیزات پزشكی،تجویز دارو و یا تفسیر آزمایش ها برای بیمار مرتكب شوند.
دكتر حسن طاهراحمدی افزود: پزشكی كه مسئولیت بیماری را می پذیرد با اخلاق و تعهد در كار وارد می شود اما ممكن است از سر بی مبالاتی در انجام وظیفه از اقدام تشخیصی یا درمانی برای بیمارغافل شود و یا در برخی موارد به دلیل ضعف مهارتی برای بیمار مشكلاتی ایجاد شود.
وی توضیح داد: در هر حرفه ای درصدی از خطا انكارناپذیر است اما مسئله مهم در مدیریت ها این است كه باید با روش های هدفمند در ارتقای مهارت و حساسیت های شغلی و اخلاقی این آسیب ها و خطاها به حداقل ممكن برسد.
رییس دانشگاه علوم پزشكی اراك خطاهای شغلی در سایر مشاغل را یادآور شدو گفت: در سال گذشته در دو نوبت خطای شغلی باعث شد كارگران پالایشگاه شازند دچار سانحه جدی شوند كه علاوه بر فوت هفت نفر عده ای نیز معضلاتی در سلامت را تجربه كردند، این خطاها در حرفه پزشكی نیز ممكن است رخ بدهد اما همه تلاش این است كه با توجه به ارتباط پزشك با حیات بیمار، قصور پزشكی در نازل ترین سطح باشد چرا كه ممكن است آسیب هایی چون نقص عضو، و حتی مرگ بیمار را در پی داشته باشد كه پیامد آن دامنه ای از مسایل روحی و اجتماعی برای خانواده بیمار را نیز ایجاد می كند.
دكتر طاهراحمدی خطای پزشكی را مشكل جهانی دانست و گفت: آمارها بیانگر آن است كه خطاهای پزشكی در بیمارستان های آمریكا سومین علت مرگ و میر افراد بوده است و سالانه 225 هزار نفر در آمریكا به دلیل خطاهای پزشكی فوت می كنند كه عامل هشت هزار مرگ تجویز اشتباه دارو است.
وی گفت: اگرچه این آمار مربوط كشوری با پیشرفته ترین تجهیزات و علوم پزشكی روز است اما دلیل نمی شود كه در كشورهای در حال رشد قصور پزشكی كم اهمیت جلوه داده شود و باید با روش های موثر آموزشی و نظارت های اصولی مسئله قصور پزشكی در نظام سلامت رصد شود.
وی توضیح داد: در گزارش قصور پزشكی بیمارستان های آمریكا، 12 هزار مرگ به علت جراحی های غیرضروری و 80 هزار مرگ به دلیل عفونت های بعد از عمل جراحی رخ داده و تداخل دارویی و ضعف در مراقبت های بعد از عمل از مسایل مهم در این مرگ و میرها عنوان شده است.
رییس دانشگاه علوم پزشكی اراك خاطرنشان كرد: این گزارش ها حاكی از آن است كه 11 درصد قصور پزشكی آمریكا، به دلیل اشتباه در تشخیص عضو بیمار و مشكل دار است و این اشتباهات ممكن است به دلیل تراكم كاری و خستگی رخ بدهد.
دكتر طاهراحمدی بیان كرد: هنگامی كه بیماری بر اثر قصور پزشكی آسیب می بیند و یا فوت می كند، بیش از او و خانواده اش، پزشك معالج در فشار روحی است، چرا كه اغلب پزشكان دلسوز، باوجدان و ماهر هستند و به هیچ عنوان به دنبال رنجش و یا صدمه رساندن به بیمار نیستند.
*** بازآموزی و حساس سازی جامعه پزشكی عامل مهم در كاهش قصور پزشكی
مدیركل پزشكی قانونی استان مركزی هم گفت: 67 پرونده قصور پزشكی در سال گذشته از طریق مقامات قضایی و یا نظام پزشكی به این نهاد ارجاع شدكه در 54 مورد قصور محرز بود و پزشكان محكوم شدند و 13 نفر نیز تبرئه شدند.
دكتر علی رضایی افزود: از مجموع پرونده های قصور پزشكی استان در سال گذشته خطاهای دندانپزشكان با فراوانی 25 مورد بیشترین شكایات را به خود اختصاص می داد كه در ارزیابی های پزشكی قانونی 24 مورد آن به محكومیت انجامید.
وی اظهار كرد: دومین خطای پزشكی در پرونده های ارجاعی پارسال پزشكی قانونی استان، مربوط به حوزه زنان و زایمان بود كه از هشت پرونده موجود پنج مورد به محكومیت منجر شد.
وی، سومین رده شكایت های قصورپزشكی استان در سال گذشته را در حوزه ارتوپدی عنوان كرد و گفت: پزشكی قانونی به عنوان مرجع تخصصی تعیین قصور پزشكی هیچ گونه ملاحظه ای را در احراز و اعلام خطا ندارد و ملاك، رساندن حق به حق دار است.
مدیركل پزشكی قانونی استان مركزی بیان كرد: برگزاری دوره های بازآموزی و حساس سازی جامعه پزشكی بر ماموریت ها و دقت در خدمات بهترین راه در كاهش درصد خطاهای پزشكی است و در این راستا پارسال دوره بازآموزی دندانپزشكان كه بیشترین پرونده های شكایت را داشتند با همكاری نظام پزشكی اراك و دانشگاه علوم پزشكی برگزار شد.
دكتر رضایی عنوان كرد: این آمادگی وجود دارد كه هر ماه یك دوره بازآموزی مشترك با همكاری دستگاه های متولی در بیمارستان ها و مراكز درمانی استان برگزار شود و قوانین و موضوعات در حوزه قصور پزشكی شفاف و با صراحت بیان شود.
وی اظهار كرد: در بسیاری از موارد قصور رخ داده مربوط به عملكرد یك پزشك نیست بلكه ضعف آگاهی قانونی عامل آن است به عنوان مثال جسد فردی كه خانواده آن شاكی قصور پزشكی هستند نباید قبل از كالبد شكافی مجوز دفن بگیرد چرا كه در صورت پیگیری قضایی زمینه تشخیص علت مرگ از بین می رود و ممكن است پزشك به ناحق محكوم به قصور شود.
مدیركل پزشكی قانونی استان مركزی گفت: پیشگیری از قصور پزشكی بستگی عمیقی با آموزش های هدفمند دارد و باید قوانین و مقررات در بهترین شكل در روند خدمات سلامت جاری شود.
دكتر رضایی بیان كرد: مسئله مهم در حوزه قصور پزشكی در كنار مدیریت و نظارت اصولی در كاهش آن، راهبری حوزه اطلاع رسانی است و باید از بزرگنمایی اخبار قصور پزشكی پرهیز شود چرا كه به شدت آسیب زننده است و اعتماد مردم را از جامعه پزشكی سلب كرده و احترام قشر پزشك را خدشه پذیر می كند.
وی اظهار كرد: رسانه های رسمی باید اخبار قصور پزشكی را مستند منتشر كنند و كشاندن موضوعات خطاهای پزشكی به فضای مجازی بدون در نظر گرفتن مستندات و موضوعات كارشناسی، تنها به بازار شایعه دامن می زند و عاملی برای سلب اعتماد از جامعه پزشكی می شود كه این مسئله حساس و مهم است.
رییس دانشگاه علوم پزشكی اراك با تایید نفش حساس رسانه های رسمی در اطلاع رسانی موثر از قصور پزشكی گفت: چندی پیش قصور پزشكی عمل جراحی پای راست به جای پای چپ در بیمارستان ولیعصر (عج) اراك اتفاق افتاد كه این عمل یكی از 24 هزار عمل ارتوپدی انجام شده در سال جاری در این بیمارستان بود.
طاهراحمدی افزود: هرچند ما معتقدیم حتی یك قصور پزشكی نیز زیاد است اما، در مركز درمانی تروما كه روزی 70 عمل جراحی ارتوپدی انجام می شود، خطای سهوی را بزرگنمایی كردن تنها عامل سلب اعتماد مردم از قشر زحمتكش پزشك است.
وی گفت: به نظر می رسد جنجال فضای مجازی در این خصوص بیش از اعلام خبر یك قصور پزشكی است و اراده ای در پشت این ماجراست كه می خواهد با حیثیت جامعه پزشكی بازی كند و در پی آن شایعه دستگیری مسئولان حوزه سلامت را مطرح كردند كه در نهایت دود همه این بزرگنمایی و دروغ پردازی به چشم مردم می رود.
رییس دانشگاه علوم پزشكی اراك خاطرنشان كرد: به نظر می رسد موفقیت دولت روحانی در سیاست های سلامت یكی از علل این تخریب ها است و وزیری كه شبانه روز خود را گذاشته در آماج شدیدترین حملات در فضای مجازی قرار می گیرد، در حالیكه هرگز قصور رخ داده نادیده گرفته نشد و پرونده آن در دست بررسی است.
مدیركل پزشكی قانونی استان مركزی در این خصوص گفت: هر كس خطا یا خلافی را انجام دهد در بستر قانون باید مجازات شود و هجمه سنگین تبلیغات آمیخته با شایعه، دردی را دوا نمی كند و نباید برای خلاف یك شخص كل جامعه پزشكی و سیستم سلامت زیر سئوال برود.
*** راهبری شكایت های مردمی، گنج پنهان در كاهش قصور پزشكی
رییس بیمارستان ولیعصر (عج) اراك نیز گفت: درصدی از قصور پزشكی در همه جای جهان محتمل است اما باید با روش های مدیریتی موثر و راهبری دقیق شكایات مردمی به عنوان گنجی پنهان در راستای كاهش موارد خطاهای پزشكی گام برداشت.
دكتر سید محمد جمالیان افزود: قصور پزشكی بحث وسیعی است كه عوامل متعددی در پیدایش آن دخیل است و می طلبد كه اقدامات پیشگیرانه در این خصوص بیش از پیش توسعه یابد.
وی توضیح داد: چندی پیش خطای پزشكی از نوع سندروم سفارش در این بیمارستان رخ داد كه بیماری كه با یكی از همكاران نسبت داشت و با سابقه آلزایمر و كهولت سن دچار سقوط و شكستگی شده بود با مسئله اشتباه در موضع عمل مواجه شد كه این مهم به دلیل اصرار و سفارش در عمل خارج از نوبت به دور از سیاست های مدیریتی این مجموعه رخ داد.
دكتر جمالیان گفت: مدیریت حوزه سلامت استان با حساسیت این موضوع را در دستور بررسی قرار داده اند اما خبررسانی غیركارشناسی و و بزرگنمایی مسئله ، مشكلات زیادی را ایجاد كرده است.
وی توضیح داد: اطلاع رسانی اگر با ظرافت و حقیقت گویی و مستندات لازم همراه نباشد آسیب های زیادی را همراه دارد و مانند چاقوی دو لبه عمل می كند كه ممكن است اطمینان پزشكی را هدف قرار داده و مردم و جامعه پزشكی را با معضلاتی مواجه كند.
رییس بیمارستان ولیعصر (عج) بیان كرد: مراكز بیمارستانی استان مركزی فرسوده است و به خاطر كمبود تخت بیمارستانی برخی مواقع مجبوریم در راهروها بیمار بستری را خدمات رسانی كنیم ولی در همین شرایط كادر پزشكی با مهارت و وسواس خاص به بیماران رسیدگی می كنند و نباید یك قصور پزشكی به تمامیت فعالیت ها آسیب برساند.
دكتر جمالیان توضیح داد: اگر اعتماد مردم به حوزه پزشكی كم شود مجبورند برای پیگیری امور درمانی خود، آواره استان های دیگر شوند و این به معنی اتلاف هزینه و وقت و سرگردانی مردم است درحالیكه مجموعه خدمات پزشكی استان نخصصی و كارآمد است و یك خطا نباید به حساب همه نوشته شود.
وی گفت: رسانه های رسمی در انعكاس اخبار قصور پزشكی نقش مهمی دارند و می توانند از حاكمیت فضای شایعه و درشت نمایی اخبار در فضاهای مجازی و رسانه های غیررسمی پیشگیری كنند و به نظر می رسد كه باید ضعف فرهنگی سیاه و سفید دیدن از بین برود.
رییس بیمارستان ولیعصر (عج) بیان كرد: نیاز است برای كاهش موارد قصور پزشكی نظارت مشاركتی بر درمان در بیمارستان ها اعمال شود و هر خطا اگر توسط خود پرسنل پیش از اتفاق یا پس از آن به مدیریت گزارش شود مشمول نظام تشویق و تنبیه باشد و اگر این مهم نهادینه شود می توان ریشه یابی و اصلاح امور را انتظار داشت و در این مهم شكایات مردمی كه كمبودها را هویدا می كند و خطا ها را گوشزد می كند سرمایه ای گرانبها است.
دكتر جمالیان درپاسخ به مدیر كل پزشكی قانونی در خصوص اتوپسی (كالبد شناسی ) نشدن بیماری كه بعد از اشتباه پزشكی جان باخته است، گفت: پزشكی قانونی توان آن را ندارد كه همه موارد مرگ برای علت یابی ارسال شود و ممكن است در این حین ریشه یابی برخی قصور مختل شود.
مدیركل پزشكی قانونی استان مركزی در این خصوص گفت: برابر قانون در 19 مورد جسد متوفی برای تعیین قصور پزشكی باید به پزشكی قانونی ارجاع شود و امكانات لازم و كادر تخصصی نیز در این سازمان مهیا است و از این نظر استان مركزی جزو 10 استان برتر كشور است.
دكتر رضایی افزود: آزمایشگاه سم شناسی و آسیب شناسی استان مركزی جز واحدهای پیشرفته كشور است و به زودی كمبود پاتولوژیست در آن نیز رفع می شود.
وی گفت: اگر خانواده بیمار متوفی، شاكی قصور پزشكی باشند به طور قطع باید جسد برای كالبدشكافی ارجاع شود و در مواردی هم كه احتمال قصور پزشكی می رود حتی اگر شكایتی نشده، نباید از روند مراحل قانونی غفلت كرد.
دكتر رضایی گفت: ممكن است مرگ بیمار به دلیل بیماری های زمینه ای و یا مسایل دیگر باشد و اگر كالبد شكافی و گزارش آن انجام نشود و پس از خاكسپاری جسد مراحل قضایی فعال شود، فرصت علت یابی از كف می رود و ممكن است به ناحق قصور به گردن پزشك بماند.
مدیركل پزشكی قانونی بیان كرد: برنامه های بازآموزی بیمارستانی با هدف شرح این مسایل برای كادر درمانی استان پیشنهاد شد و آمادگی برای تشكیل ماهانه این جلسات وجود دارد.
***نگاه به جامعه پزشكی باید به عنوان سرمایه سلامت استان مركزی باشد
مدیر بیمارستان قدس اراك هم گفت: نگاه به جامعه پزشكی باید به عنوان سرمایه سلامت استان مركزی باشد و البته اگر قصور پزشكی رخ می دهد باید با وسواس در قالب كمیته های بیمارستانی پیگیری شود.
دكتر هوشنگ سلیمانی افزود: بخش خصوص درمان از آموزش های پزشكی قانونی در انتقال مسائل حقوقی حوزه پزشكی استقبال می كند چرا كه معتقد است بسیاری از خطاهای سهوی مولود نادانسته هاست و در این راستا شركت در كنگره های ملی و یا منطقه ای نیز از سوی بیمارستان قدس جزو اهداف مهم مدیریتی است.
وی گفت: اشكالی كه در حال حاضر وجود دارد انعكاس اخبار قصور پزشكی از مراكز غیررسمی و فضای مجازی است و باید سیاستگذاری مناسبی در راهبری انتشار این اخبار اعمال شود تا هم اخبار قصور پزشكی به موقع و با شفافیت و صحت منتقل شود و هم اجازه داده نشود كه بازار شایعه و سوء استفاده از یك خطا در مجاری غیر رسمی داغ شود.
وی عنوان كرد: رسیدگی به خطای پزشكی مانند قصور در هر حرفه دیگر مجاری قانونی خود را دارد و دامن زدن به این مباحث قبل از حصول نتیجه قضایی و بزرگنمایی آن جز نگرانی و بی اعتمادی مردم حاصل دیگری ندارد.
مدیر بیمارستان قدس اراك خاطرنشان كرد: مواردی از قصور پزشكی سال گذشته در این بیمارستان مطرح بود كه هرگز در پی توجیه آن نبودیم بلكه برای پیشگیری و ریشه یابی تلاش كردیم ولی جنجال رسانه ای كه به یك بیمارستان به خاطر یك خطا آسیب بزند، آزاردهنده است.
دكتر سلیمانی بیان كرد: از نظر مدیریت سلامت رخ دادن یك مورد قصور هم زیاد است و به همین دلیل خطاهای پزشكی با حساسیت دنبال می شود و مسایل نظارتی و روال قانونی خود را دارد.
وی توضیح داد: در بیمارستان قدس در موارد شكایات جلسات خاص برگزار می شود و حتی در مواردی كه احتمال قصور هست اما خانواده بیمار شاكی نیستند نیز موارد بررسی می شود چرا كه معتقدیم باید حقوق بیمار و پزشك هر دو رعایت شود و ارائه خدمات با كیفیت حق مردم است.
رییس خبرگزاری جمهوری اسلامی استان مركزی در این خصوص گفت: اطلاع رسانی وظیفه ذاتی رسانه ها است و بیان واقعیت ها در فرصت زمانی مناسب باید توسط رسانه دنبال شود و در این فرایند نباید تقصیر متوجه رسانه ها شود.
علی حیدر شاه حسینی افزود: رسانه های رسمی مرجع انتقال اخبار هستند ولی وقتی پنهان كاری و یا انتقال دیرهنگام اطلاعات رخ بدهد ماشین شایعه در جامعه به راه می افتد و با امكان فضای مجازی به سرعت نشر یافته و جامعه را مسموم می كند.
وی بیان كرد: رسانه های متعهد هرگز به دنبال جنجال آفرینی نیستند بلكه ظرفیتی هستند كه اگر آگاهانه و به درستی جایگاه آنان شناخته شود می توانند در مدیریت مسایل كمك كننده باشند ضمن آنكه مدیریت سلامت می تواند از رسانه ها برای انتقال مفاهیم در كاهش قصور پزشكی با برنامه و آگاهانه بهره مند شود.
وی اظهار كرد: به نظر می رسد مراكز درمانی باید سخنگوی رسمی داشته باشند تا در صورت بروز هر اتفاقی رسانه ها بتوانند با مراجعه به آن، اخبار صحیح را در كوتاهترین وقت مخابره كنند و پیگیری امور و توضیحات بیشتر آن رخداد در بازه های زمانی تعیین شده انجام شود تا فرصت شایعه سازی در فضاهای غیررسمی محدود شود.
*** توازن در حقوق صنفی پزشكان و رسیدگی به شكایت های مردم
رییس نظام پزشكی استان مركزی نیزگفت: این سازمان مرجعی است كه به صورت تخصصی و هم زمان، هم مدافع حقوق پزشكان و هم پیگیر مطالبه های مردمی است و كمتر صنفی وجود دارد كه همانند این سازمان در موارد خطا و قصور، حقوق دو كفه ترازو را با ظرافت و حساسیت رسیدگی كند.
دكتر بابك عدلی افزود: نظام جمهوری اسلامی برای به ثمر رساندن پزشكان حداقل سرمایه گذاری 26 ساله دارد و انتظار است كه هر نیروی انسانی تربیت شده در حوزه سلامت در 30 سال خدمت رسانی، بهترین عملكرد را به جای بگذارد و به عنوان موتور محرك توسعه و خدمات بهینه در حوزه سلامت عمل كند.
وی گفت: البته درصدی از خطا و قصور در حرفه پزشكی به صورت سهوی، طبیعی است و نیاز است با حساس سازی این قشر همین درصد كم نیز در حد ممكن كم شود.
رییس نظام پزشكی استان مركزی بیان كرد: موارد موجود در فضای مجازی بیانگر آن است كه اراده ای در كار است تا تخلف های صنف پزشكی به عنوان ابزاری تخریب گر در حیثیت این صنف به كار گرفته شود و برای مثال انعكاس كاریكاتور و یا استفاده از القاب و نمونه های كلامی ناشایست برای خطای سهوی پزشكی توجیه پذیر نیست و بسیاری از این جریانات با روال روزنامه نگاری متعهدانه و جریان رسانه ای رسمی كشور راهی جدا دارند.
دكتر عدلی بیان كرد: سیاست های تخریبی در فضای مجازی متاسفانه سرعت و دامنه انتشار بزرگی دارد و این درحالیست كه بسیاری از پرونده های قصور پزشكی هنوز به انجام نرسیده و خطای مطرح شده از سوی مراجع رسمی تایید و یا رد نشده است.
وی گفت: نظام پزشكی و پزشكی قانونی به عنوان دو مرجع تخصصی صنفی و وابسته به امور قضایی به عنوان عامل و ناظر در قصور پزشكی عمل می كنند و نگرانی در خصوص تشخیص و پیگیری خطا وجود ندارد و هرگز سیاست بر لاپوشانی مسایل نیست و جانبداری و اهمال در روند رسیدگی وجود ندارد.
رییس نظام پزشكی استان مركزی گفت: در شهر اراك در سال گذشته با حجم بالای 60هزار عمل جراحی در اتاق های عمل بخش دولتی، خصوصی و تامین اجتماعی ، 69 پرونده قصور پزشكی در دادستانی نظام پزشكی مفتوح شده كه 29 پرونده در كمیته بدوی و بقیه موارد مورد در كمیته تجدید نظر جریان داشت.
دكتر عدلی بیان كرد: شمار پرونده های به رای رسیده نظام پزشكی استان در سال گذشته 40 فقره در دادگاه بدوی و 40 مورد در دادگاه تجدید نظر بوده كه برخی این پرونده ها مربوط به شكایات سال های قبل بوده است.
وی عنوان كرد: بیشترین شكایات در خطای دندانپزشكان و پس از آن متخصصان زنان و زایمان و موضوعات مترتب بر سلامت مادر باردار و نوزاد بوده است.
رییس نظام پزشكی استان مركزی ادامه اداد: هر گروه پزشكی در نظام پزشكی دادستانی و كمیسیون بدوی و تجدید نظر و قضات شناخته شده ای در قوه قضاییه دارد و ساز و كارهای قانونی برای رسیدگی به پرونده های پزشكی در فضای سالم و به دور از جانبداری دنبال می شود.
دكتر عدلی خاطرنشان كرد: در فضای سالم رسانه ای مطالبه گری مردم حق رسانه ها و تكلیف مهم آن هاست اما اكنون شرایطی حكمفرماست كه فضای مجازی جامعه پزشكی را تخریب می كند و در قبال این آسیب ها به هیچ كجا پاسخگویی ندارد و نظارتی نیز بر آن نیست.
وی یادآور شد: مسایل قصور پزشكی در فضای مجازی به طوری وارونه بیان می شود و بزرگنمایی می شود كه در حال حاضر جسارت گروه های جراحی را زیرسئوال برده و بسیاری از پزشكان ماهر و حاذق به خاطر دور ماندن از حاشیه ها زیر بار معالجه بیماران با مشكلات زمینه ای و عوارض چندگانه نمی روند و این آسیبی است كه مردم از فضای مسموم حاكم بر عرصه مجازی می خورند.
رییس نظام پزشكی استان مركزی گفت: دولت تدبیر و امید در سه سال فعالیت خود به شایستگی در عرصه سلامت وارد شده و گره های كور مالی برای بیماران اقشار متوسط و ضعیف را گشوده است و از سوی دیگر با بسته های خدمتی تمامی تلاش را به كار گرفته تا عقب ماندگی های حوزه سلامت را جبران كند.
دكتر عدلی بیان كرد: نباید فضای جامعه به شكلی مهندسی شود كه بیمار و پزشك اعتماد به هم را از دست بدهند و در فضای ناسالم و سرشار از ترس و تردید با هم رو به رو شوند.
وی اظهار كرد: یكی از موضوعاتی كه در بحث قصور پزشكی می تواند روشنگر باشد، ارتباط كلامی پزشك با بیمار است و می طلبد كه پزشكان در هر مرحله درمانی مخاطرات و مشكلات احتمالی را به صورت شفاف با بیمار در میان بگذارند و با آگاهی رسانی مناسب بیمار را در تصمیم روش درمانی مشاركت بدهند.
وی بیان كرد: در این صورت اگر بر اثر بیماری زمینه ای و یا شرایط بیماری خطا و مشكلی رخ دهد، بیمار و خانواده وی همه تقصیر را متوجه پزشك و كادر درمانی نمی دانند و درك شرایط و مدیریت آن آسانتر خواهد بود.
رییس نظام پزشكی استان مركزی اظهار كرد: سامانه 1690 از سوی نظام پزشكی برای شكایت های مردم طراحی شده و ساز و كاری برای رسیدگی به تخلف های پزشكی است و نیاز است در سایه همكاری موثر مردمی بهترین بهره از آن گرفته شود و پیش از آنكه خطای پزشكی سوژه رسانه های غیركارشناسی و جنجال ساز شود از مجاری قانونی به طور دقیق بررسی شود.
دكتر عدلی افزود: ایرنا در استان مركزی نگاه تخصصی به مسایل سلامت داشته و همواره همراه و كمك كننده بوده است و مسئولان حوزه سلامت نیز پاسخگویی از مسیر رسانه های رسمی به افكار عمومی را استقبال می كنند و از تكالیف رسانه ها آگاه هستند.
وی گفت: انتظار ما پیگیری رسانه ها در بررسی دقیق مشكلات است و از نظر صنف پزشكی هرگز تضییع حقوق بیمار به بهانه دفاع از صنف پزشكی دنبال نمی شود چرا كه معتقدیم دفاع اشتباه، اجحاف به حق پزشكان باشرف است كه بیش از 99 درصد پزشكان استان مركزی امین، سالم و حرفه ای عمل می كنند و بسیاری از پیشكسوتان حوزه سلامت كشور اصالت استان مركزی دارند.
دكتر عدلی گفت: تخریب پزشكان و ایجاد فضاهای جنجالی فقط در استان مركزی نیست بلكه در تمامی كشور مشاهده می شود و این درحالیست كه بین بیمار و پزشك رابطه عاطفی عمیقی وجود دارد و می طلبد به كمك مسئولان ذیربط مدیریت بر فضای مجازی قوی تر شود.
*** تكریم بیمار و تكلیف پزشك هر دو در كنار هم دیده می شود
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری كل استان مركزی نیز در این میزگرد گفت: قصور پزشكی از مسایلی است كه در پیگیری حقوقی و قانونی برای آن تكالیف مفصل و جامعی وجود دارد و فضای حاكم در این پیگیری ها به گونه ای است كه تكریم بیمار و احقاق حقوق او و عمل به تكلیف پزشك هر دو در كنار هم دیده می شود.
عباس قاسمی افزود: برخی فضاسازی ها علیه جامعه پزشكی از خود افراد شاغل در این حرفه برمی خیزد و خواسته یا ناخواسته به دلیل برخی مشكلات صنفی، پرداخت ها و مسایل داخلی بسیاری از موضوعات به جامعه تسری می یابد كه این مساله درست نیست و آسیب زاست.
وی اظهار كرد: اعضای جامعه پزشكی از نوابغ كشور هستند و به لحاظ علمی، اخلاقی و شخصیتی سرمایه محسوب می شوند اما مدتی است كه مسائل این صنف به ناحق به گونه ای مطرح می شود كه پزشكان را طبقه مرفه با درآمدهای بالا معرفی كند درحالی كه برخی اصناف چندین برابر درآمد دارند و سختی و حساسیت كار پزشكان را نیز ندارند.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری كل استان مركزی با تاكید بر اینكه درصدی از قصور پزشكی در تمامی دنیا پذیرفته شده است ، اظهار كرد: استرس، بیماری های زمینه ای، سرعت در انجام امور درمانی و یا تصمیم گیری در مواقع حاد برای نجات جان بیمار ممكن است درصد خطا را افزایش دهد و باید تدابیری اندیشیده شود تا این قصور كم شود.
قاسمی، هجمه های سنگین فضای مجازی علیه جامعه پزشكی را معضلی جدی خواند و افزود: اینكه از خطای یك فرد خاص عكس گرفته شود و بدون پشتوانه و توضیح مسئولان و عاملان در فضای مجازی، كلیت جامعه پزشكی زیر سئوال برود، صحیح نیست.
وی توضیح داد: مجاری صنفی و قانونی در احقاق حقوق مردم و جامعه پزشكی با جدیت و تمام قد عمل می كنند و نباید اجازه داد خارج از روال قانون، صنف زحمتكش پزشك تحقیر شود و سرمایه های سلامت شهرمان به دلیل ترس از انتقادهای فضای مجازی فراری شوند .
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری كل استان مركزی خاطرنشان كرد: ماهیت كار پزشكی، شلوغ و پرحجم است و شرایط بیمارستانی و مراجعه های پرتعداد نیز باید مد نظر باشد، یك رزیدنت كه 36 ساعت موظف به كار مداوم در مركز بیمارستانی است فشار سنگینی را تحمل می كند چرا كه در ماه 13 تا 14 كشیك كاری دارد و این در حالی است كه برنامه آموزشی هم دارد و باید فكری برای این كار شود.
قاسمی گفت: از سوی دیگر همراهان بیماران نیز باید فرهنگ حضور و رفتار در مراكز درمانی را تقویت كنند چرا كه در مواردی دیده شده با یك بیمار بدحال شمار پرتعداد همراه در اورژانس و بخش های بیمارستانی تجمع می كنند كه همین مساله تمركز در روند درمان را به هم می زند و از سوی دیگر نیز برخی از همراهان به دلیل برهم خوردن شرایط عصبی پرخاشگری می كنند و حتی ممكن است با تعرض فیزیكی به كادر درمانی، فشار مضاعفی ایجاد كرده و تمركز آنان را برهم بزنند.
وی اضافه كرد: به روز رسانی علم پزشكان با دوره های بازآموزی، تقویت نظارت بر تكالیف درمانی و تشخیصی بیمارستان ها و اطلاع رسانی موثر و تقویت مشاوره های درمانی پزشك و بیمار در هر مرحله از خدمات از موضوعاتی است كه باید در مدیریت حوزه سلامت پررنگ دیده شود.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری كل استان مركزی اظهار كرد: بسیاری از قصور پزشكی به دلیل تجویز اشتباه دارو توسط داروخانه ها و نواقص توضیح مصرف، مراقبت های ناقص پس از جراحی ها است كه در این مسائل نیز باید نظارت ها تقویت شود تا قصور به حداقل برسد.
قاسمی افزود: دستگاه قضایی در مواردی كه قصور پزشكی از سوی خانواده دنبال نشود و یا اغماض در اعلام گزارش قصور باشد،پیگیری امور را به عنوان مدعی العموم دنبال می كند و به منظور حفظ جایگاه و شان جامعه پزشكی نیز مجازات های جایگزین حبس در موارد قصور سهوی پیش بینی شده و عمل می شود.
وی عنوان كرد: دستگاه قضایی نیز در راستای رسالتی كه برای تقویت پیشگیری از جرایم برای خود قایل است آمادگی كامل دارد كه در كنار سایر بخش های مرتبط آموزش و اطلاع رسانی موثر را به جامعه پزشكی در كاهش خطا داشته باشد.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری كل استان مركزی گفت: همه باید دقت كنیم كه اگر اقتدار و جایگاه پزشكی لكه دار شود، عواقب جدی برای مردم و جامعه در انتظار است و در این زمینه رسانه های متعهد و رسمی باید به كمك بیایند.
قاسمی عنوان كرد: اگرچه انتقادهایی نیز به برنامه تحول نظام سلامت وارد است اما واقعیت این است كه كلیت سیاست دولت در حوزه سلامت موفق بوده و حداقل كاری كه توانسته انجام دهد این است كه رابطه پول را بین پزشك و بیمار كم رنگ كرده و اینك بیمه ها هستند كه باید پای كار بیایند تا اقدامات دولت تكمیل و تضمین شود.
رییس دانشگاه علوم پزشكی اراك در ادامه این نشست گفت: متاسفانه فضای مجازی به شدت برای حوزه سلامت استان آسیب زا شده و در بررسی های انجام شده تعمد در انگ زنی و تخریب مسئولان و جنجال آفرینی مسائل این بخش مشخص است حتی تا جایی پیش رفته اند كه به دروغ خبر دستگیری مقامات حوزه سلامت را نشر می دهند.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری كل استان مركزی گفت: قانون مجازات جرایم رایانه ای محكومیت و حبس از 91 روز تا دو سال را برای ناشران خبر كذب در فضای مجازی و كسانی كه تشویش اذهان عمومی می كنند مشخص كرده و مسئولان حوزه سلامت در صورت ارائه مستندات و شكایت رسمی می توانند به دادسرا مراجعه كنند.
قاسمی افزود: پلیس فتا امكانات لازم برای شناسایی افراد ناشر اخبار كذب در فضای مجازی را دارد و مطابق قانون با آن ها برخورد می شود.
رییس بیمارستان ولیعصر (عج) اراك در ادامه این بحث گفت: آنچه كه در برخی موارد در این بیمارستان مادر تخصصی موجب نارضایتی مردم می شود ، كمبود تخت بستری و فضاهای استاندارد بیمارستانی است كه درحال حاضر به دلیل فرسودگی بناهای موجود شرایط مطلوبی ندارد و این موضوع برای مركز درمانی ولیعصر (عج) كه كانون اصلی تروما است شرایط ویژه ای را دارد.
دكتر جمالیان گفت: درحال حاضر پزشك مقیم جراحی، ارتوپدی و بیهوشی در بیمارستان ولیعصر (عج) اراك مستقر است اما كمبود خدمه عاملی است كه همراهان را ناراضی می كند و حتی اگر نوسازی بیمارستان ولیعصر (عج) انجام شود ولی كمبود تخت مصوب و همچنین نیروهای خدماتی و پرستاری حل نشود، باز هم مشكلات پابرجاست.
وی گفت: تیم های درمانی در استان مركزی ماهر و مجرب هستند و به دنبال خدمات مطلوب به بیمارند و آمار مرگ و میر در بیمارستان ولیعصر (عج) اراك درحال حاضر یك و شش دهم درصد است كه نشانگر وضعیت خوب است چرا كه استاندارد مرگ و میر در مراكز درمانی تروما دو درصد است.
وی بیان كرد: كمیته حاكمیت بالینی و كمیته مرگ و میر بیمارستانی با حساسیت در قصور پزشكی عمل می كنند و اگر مواردی از قصور رخ می دهد باید از مجاری تخصصی دنبال شود چرا كه طرح آن در افكار عمومی نمی تواند معضلی را حل كند.
وی عنوان كرد: حوزه درمانی تامین اجتماعی در سال های اخیر در شازند و اراك با فعال سازی بخش های تخصصی بار مضاعف درمان ولیعصر (عج) را كم كرده اما هنوز نیز حجم بالایی از مراجعات بر دوش این بیمارستان است كه تنها ساخت یك بیمارستان هزار تختخوابی مجهز می تواند این فشارها را از بین ببرد.
*** نگاه جنجالی از حوزه درمان باید برداشته شود
مسئول روابط عمومی دانشگاه علوم پزشكی اراك گفت: نگاه جنجال برانگیز از مسایل حوزه پزشكی در فضاهای مجازی باید برداشته شود تا این بخش نیز مانند سایر اركان جامعه بتواند در بستر قانون روال طبیعی امور را پی بگیرد.
مهدی میرزابابایی افزود: وزارت بهداشت و درمان جزو معدود وزارتخانه هایی است كه سخنگو در سطح كلان دارد و در حوزه استانی نیز روابط عمومی ها به عنوان سخنگوی مجموعه دانشگاهی عمل می كنند و همكاران خبرگزاری می توانند از این مراجع امور را دنبال كنند.
وی اظهار كرد: برای حل معضل اطلاع رسانی و پیشگیری از جنجال های حوزه سلامت نیاز است كه خبرنگاران تخصصی در عرصه سلامت با اسم و رسم شناخته شده فعالیت كنند و با آموزش های متعدد ماهیت كار، اصطلاحات عمومی و سیاست های این حوزه را بشناسند و ادبیات صحیح و مطلوب را برای انتقال مفاهیم و اخبار حوزه سلامت در راستای قانون دنبال كنند.
میرزابابایی خاطرنشان كرد: سرعت عملی كه رسانه در اطلاع رسانی دارد با زمانی كه دستگاه های تخصصی صنفی و قضایی در پیگیری قصور نیاز دارند، متفاوت است و برای حل این معضل و پیشگیری از شایعه باید رسانه های رسمی با مراجع خبر در حوزه سلامت در ارتباط باشند تا از التهاب و شایعه سازی در جامعه كاشته شود.
وی اظهار كرد: آموزش حقوق شهروندی و تقویت موضوعات اخلاق پزشكی و شهروندی در تقویت اعتماد در حوزه سلامت ركن مهمی است كه آمادگی كامل در دانشگاه علوم پزشكی اراك برای همكاری با سایر بخش های مرتبط در این زمینه ها وجود دارد.
وی خود انتقادی در جامعه پزشكی را راهی مناسب در اصلاح نواقص احتمالی دانست و گفت: حرفه مقدس پزشكی به خاطر ارتباط مستقیم با جان بیماران اهمیت و حساسیت بالایی دارد و حرمت امامزاده به متولی آن است و می طلبد كه در كنار پیگیری برای كاهش و حذف فشارهای فضای مجازی از جامعه پزشكی، در درون این حوزه نیز حركت های موثری صورت بگیرد تا قصور پزشكی به حداقل ممكن برسد.
6013/6012
اراك - ایرنا - یكی از موارد مهم در حوزه سلامت مقوله حقوق، تخلف ها و جرایم احتمالی كاركنان این بخش است كه گاه به دلایل مختلف از جمله حساسیت بالای موضوع جان انسان، افكار عمومی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.
